Την πόλη που πληγώνουμε…

Σκέψεις με αφορμή την «ανάπλαση» της οδού Πιπίνου. Ένα έργο που δείχνει την παντελή έλλειψη σεβασμού στην ιστορία της περιοχής


 

Του Δημήτρη Εμμανουηλίδη

 


Ευλογία και κατάρα συνάμα να γεννηθούμε και να ζούμε σ’ αυτή την πόλη. Ευλογία, καθώς έλαχε να βρεθούμε σε μια από τις πιο όμορφες πόλεις του τόπου μας· και κατάρα, καθώς χρόνια τώρα, μην αντέχοντας την ομορφιά της, κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να την ασχημίζουμε.

  • Πού πήγαν άραγε οι εκατοντάδες καπναποθήκες της; Πώς αφέθηκαν επί δεκαετίες να ρημάζουν με το πέρασμα του χρόνου;
  • Πού πήγαν τα νεοκλασικά του Αη Γιάννη;
  • Πώς αφήσαμε στους προσφυγικούς συνοικισμούς των Πεντακοσίων, του Γκιρτζή να ξεφυτρώνουν πολυκατοικίες δίκην μιναρέδων;
  • Πώς επιτρέψαμε να ορθώνονται στο παραλιακό μέτωπό της ογκώδεις πολυώροφες οικοδομικές κατασκευές που αλλοιώνουν το γεωφυσικό ανάγλυφό της;
  • Πώς αφήσαμε τις πολυκατοικίες χωρίς κεραμοσκεπές; Αγνοήσαμε πως σε πόλεις με αμφιθεατρικότητα –όπως για παράδειγμα η Καστοριά– η κεραμοσκεπή έρχεται να καλύψει την αισθητική ασχήμια.

Άφρονες κληρονόμοι που σπαταλήσαμε κάθε αισθητικό και ιστορικό πλούτο που μας κληροδότησαν οι άνθρωποί μας.

Αποτέλεσμα όλων αυτών των βεβηλώσεων να μας έχει μείνει ένα μόνο κομμάτι σχεδόν αλώβητο αισθητικά, η χερσόνησος της Παναγίας, το σήμα κατατεθέν της πόλης μας.

Είναι ο μοναδικός πνεύμονας αισθητικής που απέμεινε μετά από τη λαίλαπα της αντιπαροχής. Είναι το κομμάτι αυτό που –για όσους θέλουν να βλέπουν– προσδίδει στην πόλη μας την υπεραξία που της πρέπει.

Ας δούμε όμως ποια είναι η στάση των ανθρώπων της κεντρικής, αλλά κυρίως της τοπικής εξουσίας απέναντι στους κατοίκους αυτής της συνοικίας που με το πείσμα τους πασχίζουν να κρατήσουν την ομορφιά της γης τους.

Το στοιχείο της αδιαφορίας για την προβληματική καθημερινότητά τους αποτελεί την αγνώμονα απάντηση στην προσφορά τους.

Ανυπέρβλητα εμπόδια που εγείρονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες στο να δώσουν διευκολυντικές λύσεις στα εύλογα αιτήματά τους. Αιτήματα που βρίσκονται σε απόλυτη στοίχιση με τις ξεκάθαρες προθέσεις τους να κρατήσουν στη ζωή το βιος τους, σεβόμενοι τόσο την ιστορικότητα όσο και την αισθητική της συνοικίας τους.

Κεντρική και τοπική διοίκηση χρόνια τώρα, λειτουργώντας ως Ηρακλείς του στέμματος με τους κάθε είδους επιβαλλόμενους σ’ αυτούς εξωπραγματικούς περιορισμούς τους, προχωρούν οι ίδιες σε εξόφθαλμες αντιαισθητικές και βεβηλωτικές για την ιστορικότητα του τόπου παρεμβάσεις.

Χαρακτηριστική περίπτωση η «ανάπλαση» της οδού Πιπίνου. Έργο που δείχνει την παντελή έλλειψη σεβασμού στην ιστορία της περιοχής. Υλικά κατασκευής –όπως μπετόν και μάρμαρο που κατά κόρον χρησιμοποιήθηκαν– δεν έχουν καμία σχέση με τη φυσιογνωμία του εμβληματικού μνημείου της πόλης μας, τις Καμάρες. Χρησιμοποιήθηκαν για να αποκαλύψουν το μέγεθος της άγνοιας που μετατρέπεται σε θράσος, καθώς έρχονται να εναντιωθούν στη συνέπεια και τη διαχρονικότητα της μνημειακής λιθοδομής.

Ο παραδοσιακός δρόμος από κυβόλιθους που αποτελεί ταυτολογικό στοιχείο της Παναγίας ξηλώθηκε για να επιστρωθεί από λείο μπετόν ιδιαίτερα επικίνδυνο για ενδεχόμενους λόγω ολισθηρότητας τραυματισμούς. Ο νεοπλουτισμός σ’ όλη του την έκφραση, αντιγράφοντας τις νοικοκυρές που πετούσαν απ’ τη σάλα το σκαλιστό έπιπλο για να το αντικαταστήσουν με φορμάικα.

Όμως η αδιαφορία των ιθυνόντων δεν σταματά μόνο στο αισθητικό μέρος.

Δυστυχώς υπεισέρχεται και στην καθημερινότητα των κατοίκων της. Έτσι έχουμε παρεμβάσεις τέτοιες που δυσχεραίνουν την προσβασιμότητα των αυτοκινήτων τους. Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε στη δυσκολία που αντιμετωπίζουν στην μετακίνησή τους όλοι οι κάτοικοι της χερσονήσου.

Ιδιαίτερα επικίνδυνη γίνεται η κατάσταση στην περίπτωση κάποιου απρόσμενου συμβάντος καθώς οχήματα πυροσβεστικά, νοσοκομειακά εγκλωβίζονται εξαιτίας των παρκαρισμένων ΙΧ. Τέλος, ο ανεπαρκής φωτισμός του χώρου της «ανάπλασης» αποκαλύπτει την προχειρότητα του σχεδιασμού και την αδιαφορία για την αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση της περιοχής.

Περιγράφοντας την κατάσταση αυτή, δεν κρίνω σκόπιμο να προβώ σε ονοματολογία των υπευθύνων. Το πράγμα είναι ξεκάθαρο. Όλοι όσοι έχουμε εμπλακεί στη διαχείριση των θεμάτων της τοπικής κοινωνίας, έχουμε τις ευθύνες που μας αναλογούν.

Το ζητούμενο δεν είναι να μπούμε σε μια ατέρμονη και ατελέσφορη αντιπαράθεση. Tο ζητούμενο είναι επιτέλους να σκύψουμε στο πρόβλημα και να δώσουμε εδώ και τώρα λύσεις που γιατρεύουν απ’ τη μια την αισθητική βεβήλωση κι από την άλλη σέβονται την καθημερινότητα των ανθρώπων που με κάθε κόστος προσπαθούν να διατηρήσουν την αισθητική, την ομορφιά του τόπου μας. Είναι το ελάχιστο που οφείλουμε να ανταποδώσουμε σ’ αυτούς για την ανεκτίμητη προσφορά τους.


Ο Δημήτρης Εμμανουηλίδης είναι τ. βουλευτής Καβάλας του ΣΥΡΙΖΑ