Του Μιχάλη Λυχούνα
Mε συγκινητικές και ποιοτικές εκδηλώσεις τιμήθηκε πριν από λίγες εβδομάδες η μνήμη του Κώστα Αποστολίδη στη Δράμα έναν χρόνο μετά την ξαφνική απώλειά του. Με ολοζώντανη ακόμη η μορφή του, ήταν ωσεί παρών! Πολλές φορές στις συζητήσεις ακούστηκε το «τι θα έλεγε ο Κώστας». Δεν θα επιδιώξω μια μεταφυσική ψυχανάλυση. Το ίδιο συχνά έγινε αναφορά στην προσφορά του στην τοπική κοινωνία, αλλά και σε άλλα σημεία της χώρας, τον νέο του πατριωτισμό, κάτι που τον εντάσσει στην παλιά χορεία των εθνικών ευεργετών. Ούτε και αυτό θα με απασχολήσει. Το έργο του μιλά και θα μιλά μόνο του.
Θα εστιάσω σε αυτό που μένει στον επιχειρηματικό στίβο και κυρίως στο opus magnum του, την Raycap. Η πλουσιότατη επενδυτική του δραστηριότητα στην τεχνολογία και καινοτομία εκφεύγει του παρόντος. Ο λόγος για τη μονάδα της Raycap στη βιομηχανική ζώνη της Δράμας, έναν ζωντανό οργανισμό σε συνεχή ανάπτυξη.
Ο ευκλεής τεθνεώς ήταν αναμφίβολα φιλόπατρις, αλλά εντέλει ήταν επιχειρη-ματίας. Έστηνε επιχειρήσεις με σκοπό την επιτυχία και το κέρδος! Μπορεί η σχέση με τον γενέθλιο τόπο να παρέμεινε έως τέλους αδιάσπαστη, αλλά αυτό θα μπορούσε να εκφραστεί απλώς με έργα κοινωνικών υποδομών, όπως κάνει και ο άλλος διακεκριμένος Δραμινός, κ. Θεοδωρίδης. Ο Κ. Αποστολίδης όμως επέστρεψε για δουλειές! Δεν έστησε τη Raycap στη Δράμα για να χάσει τα κεφάλαια του!
Τι είδε όμως σε μια πόλη που δεν έχει πολυτεχνείο (Silicon Valley – Stanford), ούτε τεχνικές σχολές (υπάρχει άραγε τεχνική εκπαίδευση στη χώρα;), δεν έφερνε μαζί του δίκτυο πολιτικής κάλυψης για δημόσια συμβόλαια (κανείς δεν πρέπει να ξεχνά τη σχέση της Silicon Valley με το Πεντάγωνο), το κοντινότερο σοβαρό αεροδρόμιο είναι 150 χλμ., εκείνο της Θεσσαλονίκης (της Καβάλας παραμένει ημιθανές), οι δρόμοι πέραν της κακοσυντηρημένης Εγνατίας μετρι-ώτατοι, ενώ για σιδηρόδρομο (τι λέμε τέτοιες μέρες;!) ούτε λόγος, καθώς το δίκτυο παραμένει στην Ύστερη Οθωμανική περίοδο; Θα ήταν η Δράμα ένας ελκυστικός τόπος να αποφασίσουν καλοί μηχανικοί μετά τις σπουδές τους στην Ελλάδα και το εξωτερικό να μετακομίσουν στην «επαρχία» ή οι Δραμινοί να αντισταθούν τα θέλγητρα της Αθήνας και Θεσσαλονίκης; Κανείς παρά ο ίδιος δε θα μπορούσε να απαντήσει. Ήταν λελογισμένος κίνδυνος (κατά τους συνεργάτες του calculated risk) ή βαθιά γνώση του δυναμικού και των πλεονε-κτημάτων της περιοχής, κάτι που λείπει από τα αθηναϊκά επιχειρηματικά κέντρα;
Σε κάθε περίπτωση, η επιτυχία της εταιρείας τον δικαιώνει. Ακόμη και αν η ανάπτυξη ήταν πέραν των προσδοκιών του, η δυνατότητα να συγκροτήσει ένα σώμα πολλών εκατοντάδων εργαζομένων δηλώνει ξεκάθαρα πως η περιοχή, η περιφέρειά μας και έχει και μπορεί να προσελκύσει «καλά παιδιά» και μάλιστα ικανά να προσαρμοστούν σε απαιτητικές και σύνθετες εργασίες (στην παραγωγή του εργοστασίου εντυπωσιάζει η έκταση και σημασία λεπτεπίλεπτων εργασιών με τα χέρια, που απαιτούν γνώση και μαστοριά), ενώ τα όποια μειονεκτήματα υπολείπονται των πλεονεκτημάτων (φθηνότερη γη, φθηνότερη στέγη, ικανοποιητική ποιότητα ζωής).
Οι δε διεθνείς εξελίξεις μάλλον διαψεύδουν ακόμη και σημερινές απόψεις για την επιλογή της Δράμας και της περιφέρειας μας ως εφιάλτη για τη διακίνηση των προϊόντων (logistics nightmare), που προφανώς γίνονται από την προοπτική της Αθήνας (650 χλμ.). Η Δράμα και η περιοχή έχουν τον 21ο αι. ανακτήσει το γεωγραφικό τους βάθος. H Σόφια (με διεθνές αεροδρόμιο) απέχει 185χλμ. και το λιμάνι του Βιδίν στον Δούναβη 480χλμ., όσο και η Κωνσταντινούπολη και η Ηγουμενίτσα! Με κέντρο την περιοχή και μια ακτίνα 800 χλμ., όσα μπορεί να διανύσει ένα φορτηγό σε μια μέρα, ζουν δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι και δραστηριοποιούνται χιλιάδες εταιρείες.
Αν η επιλογή προ τριών δεκαετιών είχε για τον Κώστα Αποστολίδη ΚΑΙ συναισθηματικό χαρακτήρα, η επιτυχία της την καθιστά υπόδειγμα προς προβολή, όχι για τοπικιστικό πατριωτισμό (επενδύστε στον τόπο σας, αλίμονο μας, η χώρα δεν έχει επαρκή εθνική αποταμίευση), αλλά για απόλυτο και αγοραίο οικονομικό πατριωτισμό, ελάτε στη Δράμα και την Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας και Θράκης για να πετύχετε τα καλύτερα αποτελέσματα και να έχετε μεγάλα κέρδη! Το παράδειγμα της Raycap το αποδεικνύει! Η θέση, οι άνθρωποι και οι υποδομές θα σας εκπλήξουν! Κατά το ιδιόλεκτο της αθηναϊκής ελίτ, Drama, Eastern Macedonia and Thrace Region work! And the work miracles! Στη Δράμα και την Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας Θράκης γίνονται θαύματα!
Αποτελεί εδραία πεποίθηση του γράφοντος πως θεμελιώδης λόγος της αναπτυξιακής καχεξίας της χώρας παραμένει το τριτοκοσμικό πολεοδομικό και οικονομικό φαινόμενο της Αττικής, που πλέον οδηγεί την περιφέρεια και σε δημογραφική κατάρρευση. Το θετικό υπόδειγμα της προσπάθειας του Κ. Αποστολίδη ξεπερνά κατά πολύ τις αστικές υποδομές που προσέφερε στη Δράμα και οφείλει να γίνει αναπτυξιακό μοντέλο με περιφερειακές πολιτικές.
Για όσους είχαμε την τύχη να τον γνωρίσουμε και να δεχτούμε τη γενναιόδωρη υποστήριξη του σε καλά έργα (ο γράφων για τη μελέτη και προβολή στις Η.Π.Α. των Φιλίππων) θα παραμένει ωσεί παρών. Για την οικονομία και κοινωνία της βoρειοανατολικής Ελλάδας όμως θέλουμε τον ίδιο και το επιχειρηματικό του υπόδειγμα ΠΑΡΟΝΤΕΣ, καθώς στην περιφέρεια μας γίνονται θαύματα!
Με την ευκαιρία της περιοδείας στην περιοχή μας των Εμπορικών και Οικονομικών Ακολούθων πολλών πρεσβειών σε μια επιτυχή συνεργασία της Περιφέρειας Αν. Μακεδονίας – Θράκης και του Enterprise Greece του ΥΠΕΞ.