Μουσείο Καπνού: Μια βόλτα στο νέο του «σπίτι» στη Δημοτική Καπναποθήκη Καβάλας [φωτογραφίες]

Παρουσιάστηκε το πιο σημαντικό εγχείρημα στέγασης της Ιστορίας του Καπνού σε Ελλάδα, αλλά και εξωτερικό-Πώς θα είναι ο νέος χώρος του Μουσείο και πόσα βήματα απομένουν για «να γίνει το όνειρο πραγματικότητα»

Επίσημη παρουσίαση της ολοκληρωμένης μουσειολογικής μελέτης για το Δημοτικό Μουσείο Καπνού, το οποίο θα μετεγκατασταθεί στο κτίριο της Δημοτικής Καπναποθήκης πραγματοποιήθηκε το μεσημέρι της Τρίτης 6 Μαρτίου 2018 στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου Καβάλας.

Όπως είπε η Δήμαρχος Δήμητρα Τσανάκα, «στόχος της διοίκησης είναι η ένταξη και η υλοποίηση της μελέτης στο ΠΕΠ της Περιφέρειας και σ’ αυτήν την κατεύθυνση κινούμαστε με τους συνεργάτες μας», ενώ η πρόεδρος της ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ Αναστασία Ιωσηφίδου εξέφρασε τις ευχαριστίες της στον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Βιομηχανιών Μεταποίησης και Εταιριών Εμπορίας Καπνού, στα στελέχη του Διοικητικού Συμβουλίου και το γραφείο του αρχιτέκτονα Γιάννη Κίζη, καθώς και στο Ινστιτούτο Κινημάτων και Ιστορίας Καπνού.

Ο λόγος δόθηκε στον πρόεδρο του Πανελλήνιου Συνδέσμου Βιομηχανιών Μεταποίησης και Εμπορίας Καπνού Νίκο Αλαμανή, ο οποίος είπε πως «αυτή ήταν μια μεγάλη μέρα, γιατί αυτό το θέμα του Μουσείου Καπνού και της μετεγκατάστασής του στη Δημοτική  Καπναποθήκη, μας απασχόλησε χρόνια και για πολύ καιρό δεν καταλαβαίναμε γιατί δεν ήταν εύκολο να γίνει. Όταν ξεκαθαρίστηκε το πράγμα και η ενθουσιώδης για το θέμα κ. δήμαρχος μάς είπε τις λεπτομέρειες, είπαμε πως θα γίνει ό,τι χρειαστεί για να γίνει η μετεγκατάσταση του Μουσείου Καπνού. Αυτό το οποίο χρειαζόταν ήταν να γίνει η μελέτη να χρηματοδοτηθεί από ιδιωτικό φορέα για να μπορέσει να προχωρήσει αυτό το ζήτημα ξεπερνώντας κάποιες άλλες δυσκολίες. Τώρα που παρουσιάζεται αυτή η μελέτη είναι σημαντική μέρα γιατί το όνειρο το οποίο είχαμε ως καπνική οικονομία το βλέπουμε να παίρνει σάρκα και οστά και θα είναι ό,τι πιο σημαντικό έχει γίνει στην Ελλάδα για την ιστορία του καπνού».

Ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Κινημάτων και Ιστορίας Καπνού Γιάννης Βύζικας ευχαρίστησε τους καπνεμπόρους και είπε πως έχουν περάσει 13 χρόνια όταν τους είχε επισκεφθεί στα γραφεία της Θεσσαλονίκης, όπου εκεί ελήφθη η μεγάλη απόφαση να παραχωρηθεί το μοναδικό αρχείο των καπνεργατικών οίκων Αθηνών-Πειραιώς και Θεσσαλονίκης 2006 και να γίνει ιδρυτικό μέλος του Ινστιτούτου  Κοινωνικών Κινημάτων Ιστορίας Καπνού ο κ Αλαμανής, ο οποίος έφτιαξε και το καταστατικό, όπως και τα μέλη που συνετέλεσαν ώστε αυτό το Μουσείο να είναι το μοναδικό θεματικό Μουσείο στην Ευρώπη και στον κόσμο. «Με την ολοκλήρωση της μελέτης από τον κ. Κίζη φτάνουμε στους στόχους μας που είναι όνειρο και όλων των καβαλιωτών», δήλωσε ο κ. Βύζικας, ενώ η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Βιομηχανιών Μεταποίησης και Εμπορίας Καπνού για λογαριασμό του δήμου Καβάλας.

Ο κ. Κίζης κατά την παρουσία την οποία έκανε μαζί με την αρχιτέκτονα-μουσειολόγο Ελένη Βρετζάκη, είπε πως η ομάδα τους συνεργάστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα για να πάρει όλες τις πληροφορίες τις οποίες χρειαζόταν από τις βιβλιογραφικές έρευνες της «Παπαστράτος», τον Σύνδεσμο Βιομηχάνων, τους καβαλιώτες και τον κ. Βύζικα, ενώ ευχαρίστησε τη δήμαρχο η οποία εμπιστεύτηκε την ομάδα.

Το Μουσείο Καπνού στην Καβάλα, όπως είπε ο κ. Κίζης, θα είναι ένα Μουσείο το οποίο θα έχει διεθνή εμβέλεια και ποιότητα πολύ πιο πάνω απ’ ό,τι έχουμε συνηθίσει στην Περιφέρεια και την Αθήνα. «Με αυτό το όραμα έχουμε δουλέψει και στόχος της σημερινής παρουσίασης είναι κυρίως στο να εξοικειώσουμε τους αποδέκτες αυτής της μελέτης η οποία είναι ογκώδης, με τη δομή της, το τι καλύπτει για να περιμένουμε απ’ τους ανθρώπους που θα την μελετήσουν και θα εκφράσουν τα σχόλιά τους έτσι ώστε να ενσωματωθούν πιθανές παραλήψεις, λάθη ή νέες ιδέες στην τελική μορφή την οποία θα πάρει και θα συνοδεύεται από την έγκριση του εργοδότη μας. Μέχρι τότε θα φροντίσουμε να πάρουμε τη έγκριση του Υπουργείου  Πολιτισμού για τις επεμβάσεις στο κτιριακό μέρος και την έγκριση από το Κεντρικό Συμβούλιο Μουσείων για ό,τι αφορά το μουσειολογικό μέρος. Έτσι, έχοντας αυτές τις δύο εγκρίσεις θα ζητήσουμε από τη Πολεοδομία την άδεια οικοδομής και να είναι όλα έτοιμα για την δημοπράτηση και κατασκευή του έργου.

»Υπάρχουν τρία δύσκολα βήματα για να φτιάξεις ένα σύγχρονο Μουσείο. Μέχρι τώρα τελειώσαμε το ένα εξ αυτών που είναι η μελέτη. Το άλλο βήμα είναι το κατασκευαστικό μέρος και το τρίτο, το μεγαλύτερο και δυσκολότερο βήμα, είναι να κρατηθεί το Μουσείο στη ζωή, να έχει συνεχείς δράσεις οι οποίες θα προκαλούν την επανειλημμένη επίσκεψη του κόσμου σ’ αυτό, δράσεις που θα ανανεώνονται. Έχουμε την τύχη το Μουσείο Καπνού να στεγάζεται σε μια από τις τέσσερις πτέρυγες της Δημοτικής Καπναποθήκης, ένας μηχανισμός προσέλκυσης επισκεπτών από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, αλλά κυρίως από της νεολαίας, την οποία καλούμε να μπει σ’ αυτό το Μουσείο, να μάθει και να συνεργαστεί μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα και να εξοικειωθεί με έναν εμπορικό πολιτισμό ενός αιώνα που δημιούργησε αυτήν την πόλη και τα σημερινά καβαλιωτάκια να καταλάβουν γιατί υπάρχει αυτή η πόλη που είναι γύρω τους, γιατί και τι οφείλει στον καπνό και τι οφείλει στην παρακμή του καπνού, άρα και στη μετάλλαξη του περιβάλλοντος το οποίο ευχόμαστε να προχωρήσει σε μια μελλοντική βελτίωση. Η δε μελέτη χωρίζεται σε τρία μέρη: το αρχιτεκτονικό, το μουσειολογικό και το κατασκευαστικό», δήλωσε ο κ. Κίζης.

Από την πλευρά της η κ. Βρετζάκη τόνισε ότι η ιδέα ήταν να προβληθεί ο αναπτυξιακός ρόλος ενός τοπικού προϊόντος όπως είναι ο καπνός. Οι επιμέρους άξονες είναι δύο: ο πρώτος είναι αυτός ο οποίος δίνει υπερτοπικό χαρακτήρα στο Μουσείο Καπνού και ο δεύτερος να επισημανθούν τα χαρακτηριστικά του κτιρίου. Μέσα στα χαρακτηριστικά είναι η ύπαρξη του 4ου ορόφου στον οποίο θα εγκατασταθεί η ιστορία της κατεργασίας του καπνού, στον 1ο όροφο θα γίνεται αναφορά στον καπνό και την ιστορία του και στο ισόγειο ο επίλογος της έκθεσης. Αυτός είναι και ο βασικός ο μουσειολογικός σχεδιασμός για το Μουσείο Καπνού της Καβάλας.

Οι θεματικές ενότητες θα αφορούν συνολικά την κατεργασία του καπνού, την προβιομηχανική κατεργασία του καπνόφυλλου στην Ελλάδα και στον κόσμο, την Καπναποθήκη στο Λιμάνι της Καβάλας, την αρχιτεκτονική του καπνού, την βιομηχανική κληρονομιά και την αναφορά σε σημαντικά ονόματα καπνοβιομηχάνων στην Καβάλα. Θα περιλαμβάνουν, επίσης, το καπνεμπόριο και τις κοινωνικές κατατάξεις, την καπνεργατική τάξη, το καπνεργατικό κίνημα, συλλόγους και πρόσωπα, τα καπνικά κέντρα, τις ξένες καπνοβιομηχανίες, φωτογραφίσεις μεγάλων αντικειμένων, καθώς και πρωτότυπα και σπάνια σχέδια από καπνεμπόρους της Ξάνθης, τα οποία χαρίστηκαν στον αρχιτέκτονα κ. Κίζη και θα μπουν σε προθήκες για να κοσμήσουν το Μουσείο Καπνού, αφού με τη σειρά του τα χαρίζει στον νέο χώρο που θα δημιουργηθεί.

Δείτε πώς θα είναι το νέο Μουσείο Καπνού της Καβάλας