Η αποκάλυψη της «κερκόπορτας» από την οποία θα προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση του νερού στην Ελλάδα, ήταν η είδηση που βγήκε από την εκδήλωση της «Θάσος Νερό SOS», που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τετάρτη στον Πρίνο («Όνειρο Ζωής», 19 Απριλίου 2017). Με μεγάλο ενδιαφέρον παρακολούθησαν οι συμμετέχοντες την ανοιχτή συζήτηση για τη διαχείριση του νερού. Οι εισηγήσεις συνέβαλαν ουσιαστικά στην κατανόηση του προβλήματος που ανέκυψε στο νησί, των κινδύνων που εγκυμονεί η συνέχιση της υπάρχουσας κατάστασης καθώς και των όρων σωστής διαχείρισης. Στην ανοιχτή συζήτηση εθίγησαν επίσης ζητήματα όπως η κοινωνική κι εθνική σημασία των υδάτινων πόρων κ.ά.
Η συζήτηση ξεκίνησε με μια σύντομη εισήγηση του Καθ. Ιστορίας του ΑΠΘ Σπύρου Μαρκέτου, ο οποίος υποστήριξε ότι είναι στο χέρι των κατοίκων η διατήρηση του συγκριτικού πλεονεκτήματος της επάρκειας και του ποιοτικού νερού της Θάσου. «Οι Θασίτες, εφόσον συνειδητοποιήσουν το μέγεθος του προβλήματος, μπορούν να δράσουν άμεσα ώστε να συνεχίσουν να παραδίδουν στα παιδιά τους ένα πράσινο νησί το οποίο θα διαθέτει σε επάρκεια καλής ποιότητας νερό. Διαφορετικά, οι κοινωνικοπολιτικές συγκυρίες θα παρασύρουν το νησί σε διαχείριση του νερού που θα θυμίζει την τουρκοκρατία», σχολίασε χαρακτηριστικά ο κ. Μαρκέτος.
Ο γεωλόγος Διονύσης Θεοφιλόπουλος, ανέλυσε εκτεταμένα το γεωλογικό υπόβαθρο της Θάσου και τους μηχανισμούς συγκράτησης του νερού. Εξήγησε τις τραγικές συνέπειες που ήδη έχουν για τον υδροφόρο ορίζοντα οι ανεξέλεγκτες γεωτρήσεις, το φαινόμενο των «αδέσποτων λάστιχων» που χαρακτηρίζει το νησί, η απουσία φραγμάτων, οι χωρίς μελέτες περιβαλλοντικού κόστους εξορύξεις και η γενικότερη έλλειψη στρατηγικής ορθολογικής/επιστημονικής διαχείρισης του νερού, που φαίνεται να οδηγεί στο παράδοξο φαινόμενο ένα ευνοημένο από πλευράς βροχοπτώσεων νησί να κινδυνεύει από έλλειψη νερού.
Ο κάτοικος της Χαλκιδικής, επί πολλά χρόνια μέλος του αγώνα για τη διάσωση των Σκουριών Γιώργος Τηραζάς, περιέγραψε την εμπειρία του προβλήματος της Χαλκιδικής, το οποίο ξεκίνησε δεκαετίες πριν, με την μεθοδευμένη αποστράγγιση των υδάτινων πόρων της προκειμένου να προετοιμαστεί το έδαφος για τις περιβαλλοντοκτόνες εξορύξεις που καταστρέφουν αρχέγονα δάση, υποβαθμίζουν το τουριστικό και γεωργοκτηνοτροφικό προϊόν, δηλητηριάζουν το έδαφος και οδηγούν τους κατοίκους στη μετανάστευση. Υποστήριξε ότι η εμπειρία του αγώνα της Χαλκιδικής μπορεί να σταθεί πολύτιμος οδηγός για τους Θασίτες ώστε να προλάβουν σχεδιασμούς που εντάσσονται στην καταλήστευση του ορυκτού πλούτου της χώρας. Αναφέρθηκε επίσης στη θετική εμπειρία από τη συνεργασία με πανεπιστημιακούς φορείς για τη δημιουργία φραγμάτων κι εγκαταστάσεων βιολογικού καθαρισμού.
Μετά την εισήγηση του νομικού Γιώργου Πατζανακίδη, ο οποίος αναφέρθηκε στη νομοθεσία που διέπει τη διαχείριση του νερού ακολούθησε η κ. Σταυρούλα Συμεωνίδου, η οποία μεταξύ άλλων αποκάλυψε και τον τρόπο με τον οποίο ανοίγει ο δρόμος της ιδιωτικοποίησης του νερού στην Ελλάδα. Η κ. Συμεωνίδου, μέλος του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων των Δ.Ε.Υ.Α., Πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων ΔΕΥΑ Δράμας και μέλος της πανελλαδικής «Συμμαχίας για το Νερό» αποκάλυψε ότι «Η διαδικασία της ιδιωτικοποίησης έχει ξεκινήσει για την περιφέρεια. Ισχύει ο νόμος 4313/14, που προβλέπει στο άρθρο 68 ότι μπορεί κάποια ΔΕΥΑ να μεταβιβαστεί στην ΕΥΔΑΠ άνευ ανταλλάγματος, με απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου. Πρέπει επίσης να ξέρουμε πως όπου το νερό ιδιωτικοποιήθηκε πρώτα ολοκληρώθηκαν οι υποδομές και ως έτοιμο φιλέτο παραδόθηκε στους “επενδυτές”. Πρώτα απαξιώνονται οι επιχειρήσεις, καθίστανται δυσλειτουργικές κι έτσι παρουσιάζεται η ιδιωτικοποίηση ως σωτήρια λύση, η οποία όμως συνοδεύεται από υποθέσεις διαφθοράς και μυστικών συμβολαίων».
Η κ. Συμεωνίδου αναφέρθηκε και στις επιπτώσεις της ιδιωτικοποίησης του νερού: «Τα τιμολόγια αυξάνονται υπερβολικά, λοιμώδη νοσήματα εκδηλώνονται, αραιοκατοικημένες περιοχές σταματούν να υδροδοτούνται και κτηνοτροφικές και γεωργικές εκμεταλλεύσεις εγκαταλείπονται. Το μοντέλο της ιδιωτικοποίησης του νερού έχει παγκόσμια αποτύχει». Επιπλέον η κ. Συμεωνίδου σημείωσε ότι «πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας την κλιματική αλλαγή και την σπανιότητα πλέον του νερού, ώστε να προβούμε σε άλλα μοντέλα υδροδότησης που θα εξασφαλίζουν την προστασία των υδάτινων πόρων άρα και της ζωή κάθε περιοχής. Τα κινήματα νερού όπου αναπτύχθηκαν και δέσανε με την κοινωνία αργά ή γρήγορα κερδίσανε. Ο αγώνας για το νερό είναι αγώνας για ζωή και δημοκρατία».
Επομένως η λύση, σύμφωνα με την κ. Συμεωνίδου είναι «η στελέχωση και αυτόνομη λειτουργία των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης ώστε να ελέγχεται και να προστατεύεται ολόκληρος ο κύκλος του νερού. Αυτό πρέπει να συνοδεύεται από μία λειτουργία δημοκρατική. Στα διοικητικά συμβούλια πρέπει να εκπροσωπούνται οι φορείς και οι συλλογικότητες κάθε τοπικής κοινωνίας και φυσικά οι κεντρικές πολιτικές να δίνουν τα νομικά εφόδια ώστε κάθε τόπος να μπορεί να ελέγχει και να διαφυλάττει το νερό του».
Ακολούθησε συζήτηση με τους κατοίκους να εκφράζουν την αγωνία τους για τις πιθανότητες επανάληψης του φαινομένου της έλλειψης νερού του προηγούμενου καλοκαιριού και για τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να οργανωθεί μια αποτελεσματική παρέμβαση της κοινωνίας στη σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων του τόπου.
H «Θάσος Νερό SOS», μέλος της Πανελλαδικής Συμμαχίας για Νερό, ευχαριστεί θερμά τους χορηγούς τυπογραφείο «Δαίμων», ξενοδοχεία «Λυσιστράτη» και “Golden Nest”, Πολιτιστικό-Εξωραϊστικό Σύλλογο Κάστρου Λιμεναρίων «Άγιος Αθανάσιος» και τους ιδιώτες πολίτες που συνέβαλαν κατά τις δυνάμεις τους στην πραγματοποίηση της εκδήλωσης.
Αποσπάσματα της συζήτησης θα αναρτηθούν σύντομα στο διαδίκτυο.
Η Συντονιστική Επιτροπή «Θάσος Νερό SOS» είναι ανοιχτή. Όσοι επιθυμούν να ενημερώνονται ή να συμβάλλουν στις δράσεις της μπορούν να επικοινωνήσουν στο e-mail: Τ[email protected]
