Η προηγούμενη περίοδος ήταν τελικά πολύ ξηρή ή μήπως αυτή είναι η νέα καιρική «κανονικότητα» των μειωμένων βροχοπτώσεων; Ο φοιτητής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ και διαχειριστής του Meteokav, Φίλιππος Κασάπης δημοσιεύει στο kairoskavala.blogspot.com μια μελέτη κατά την οποία επιχειρεί να απαντήσει στο παραπάνω ερώτημα, αναλύοντας τα στοιχεία από τους μόνους μετεωρολογικούς σταθμούς στην περιοχή μας με δημόσιο αρχείο μεγαλύτερο των 20 ετών οι οποίοι είναι τοποθετημένοι στη Χρυσούπολη και στις Σέρρες.
Η ανάλυση και τα συμπεράσματα για την υετική «κανονικότητα»
Ήταν η προηγούμενη περίοδος πολύ ξηρή ή μήπως είναι η νέα κανονικότητα; Βλέποντας την αντίληψη που έχει εδραιωθεί σε μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας ότι το προηγούμενο διάστημα παρατηρήθηκε πολύ μεγάλη έλλειψη υετού επιχειρήσαμε να κάνουμε μια σύντομη ανάλυση της κατάστασης που επικράτησε σχετικά με τις βροχοπτώσεις στην περιοχή μας τους 2 πρώτους μήνες του έτους.
Για την ανάλυση έγινε χρήση των μετεωρολογικών σταθμών της ΕΜΥ στο αεροδρόμιο της Καβάλας «Μέγας Αλέξανδρος» και στην πόλη των Σερρών οι οποίοι είναι ο μόνοι μετεωρολογικοί σταθμοί στην περιοχή μας με δημόσιο αρχείο μεγαλύτερο των 20 ετών, επαρκές για τη δημιουργία ικανοποιητικού κλιματικού αρχείου. Η περίοδος αναφοράς για τη μέση κλιματική τιμή είναι το διάστημα 1985-2010 (Καβάλα) και 1971-2010 (Σέρρες). *Σημειώνεται ότι στο τέλος της ανάλυσης που ακολουθεί βρίσκονται όλες οι πηγές.
Όπως εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς από τους πίνακες που ακολουθούν, οι 2 αυτοί χειμερινοί μήνες δεν αποτελούν και τους πιο υετοφόρους για την περιοχή μας, ωστόσο παρουσιάζουν αρκετά μεγάλη συχνότητα βροχοπτώσεων (8-9 μέρες ανά μήνα). Η μείωση αυτή του ύψους βροχής τους μήνες Ιανουάριο-Φεβρουάριο οφείλεται από άποψη συνοπτικής κυκλοφορίας στο γεγονός ότι δεν είναι τόσο συχνές όσο τους μήνες Νοέμβριος-Δεκέμβριος οι ατμοσφαιρικές διαταραχές από τα δυτικά όπου συνδυάζονται στην περιοχή μας στην πρώτη φάση αυτών των μεταβολών με αξιόλογες βροχοπτώσεις στις περιοχές προσήνεμες στον νοτιά και σε δεύτερη φάση με γενικευμένα περάσματα αξιόλογων βροχών.
Η υετική τάση που αναπτύσσεται τις τελευταίες δεκαετίας στην νοτιοανατολική Μεσόγειο και κατ’ επέκταση στη χώρα μας είναι ότι παρατηρείται μια μείωση του ετήσιου υετού η οποία όμως παρουσιάζει εντονότατη διακύμανση ανάλογα την περιοχή, δηλαδή υπάρχουν περιοχές που παρουσιάζουν πολύ μεγάλη μείωση, ενώ σε κάποιες παρατηρείται ακόμη και μικρή αύξηση.
Παράλληλα, έχει παρατηρηθεί σε πολλές περιοχές σαφής τάση αύξησης των ημερών-μηνών με εξαιρετικά μεγάλα ύψη βροχής και αύξηση της μέσης ημερήσιας βροχής. ‘Ομως παρά τις αντιθέσεις αυτές παρατηρείται σε όλες τις περιοχές σαφής τάση αξιόλογης μείωσης των ημερών βροχής. Έτσι, βάση των παραπάνω θα ήταν βάσιμο κάποιος να πει ότι είναι εξαιρετικά πιθανό να συναντήσει φέτος μειωμένες μέρες βροχής και πιθανώς μειωμένο υετό κάποιον από τους 2 μήνες (στις πηγές παρατίθεται μια σχετική έρευνα).
Βλέποντας αρχικά τα στοιχεία των 2 μηνών συνολικά παρατηρούμε ότι και στους 2 σταθμούς το συνολικό ύψος βροχής που έπεσε ήταν κατά 10% μεγαλύτερο από τον κλιματικό μέσο όρο. Ωστόσο, παρότι παρατηρείται αυτό το ελαφρώς μεγαλύτερο ύψος βροχής παρατηρήθηκαν σημαντικά λιγότερες μέρες βροχής (κατά 30-40%).
‘Οπως αναφέρθηκε παραπάνω, μια τέτοια μεταβολή ήταν αρκετά πιθανό να εμφανισθεί λόγω της σαφούς τάσης μείωσης των ημερών βροχής που υπάρχει. Μάλιστα, παρατηρείται φέτος αυτή η μείωση κατά 30-40% παρά τα μεγαλύτερα ύψη βροχής από τις κλιματικές τιμές (κατά 10% περίπου), κάτι που δείχνει ότι το μέσο ημερήσιο ύψος βροχής είναι σημαντικά μεγαλύτερο από τις κλιματικές τιμές.
Ακριβώς τις ίδιες τάσεις και συμπεράσματα μπορεί να εξάγει κανείς μελετώντας τον κάθε μήνα ξεχωριστά και στους 2 σταθμούς. Αξιοσημείωτο είναι ότι τον Ιανουάριο, παρότι στις Σέρρες το ύψος βροχής ήταν πάνω από διπλάσιο από την κλιματική τιμή, οι μέρες βροχής ήταν μόλις κατά 13% αυξημένες, δείχνοντας ξανά την τάση μείωσης των ημερών βροχής με παράλληλη αύξηση της μέσης ημερήσιας βροχής.
Συμπεράσματα: Το παραπάνω διάστημα σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ξηρό για την περιοχή μας, παρά τις παρανοήσεις που μπορεί να δημιουργούν οι μειωμένες μέρες βροχής κατά 30-40%. Ωστόσο, το δίμηνο που μας πέρασε συμπυκνώνει τόσο συνολικά όσο και ο κάθε μήνας ξεχωριστά τις τάσεις μεταβολής στην κλιματολογία της περιοχής μας, δηλαδή το ύψος βροχής να παρουσιάζει μικρές μεταβολές (μικρή μείωση κατά κανόνα) με ξεκάθαρη όμως μείωση των ημερών βροχής και αύξηση του ημερήσιου ύψος βροχής. Έτσι, θα μπορούσε να πει κανείς ότι σε πολύ μεγάλο βαθμό η περίοδος αυτή δεν ήταν μια ανωμαλία, αλλά η νέα «κανονικότητα», μια κανονικότητα που γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρη τα τελευταία χρόνια και θα γίνει ακόμη πιο ξεκάθαρη τα επόμενα, καθώς η επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην τοπική κλιματολογία θα αυξάνεται.
*Πηγές