Η Καλαμίτσα και το «πιάσιμο του φιδιού» έγιναν… θέμα

Κεντρικά ΜΜΕ κάνουν focus στα έθιμα της Κυριακής της Αποκριάς και της Καθαράς Δευτέρας στην Καβάλα, με μια μικρή... προπολεμική αναδρομή

Το «πιάσιμο του φιδιού» και η Καλαμίτσα η οποία γέμιζε πριν, ακόμα, τον Πόλεμο με σαρακοστιανά φαγητά, ταραμά, θαλασσινά, χαλβά λαγάνα και τσίπουρο κάτω από τη… σκιά των χαρταετών, έθιμα τα οποία ακόμα αναβιώνουν στη συγκεκριμένη περιοχή της Καβάλας, συμπεριλαμβάνονται στο αφιέρωμα του in.gr το οποίο χρησιμοποίησε πληροφορίες και από το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Διαβάστε τι γράφει το in.gr για τα έθιμα της Καβάλας

Στην περιοχή της Καβάλας προπολεμικά υπήρχε την περίοδο της Αποκριάς μια περιπαικτική διάθεση των μεγαλύτερων προς τους νέους να βγουν να διασκεδάσουν, να φλερτάρουν, να ερωτευτούν ή όπως αλλιώς καθιερώθηκε να λέγεται «να πιάσουνε το φίδι», δίνοντας στην έκφραση αυτή μια πονηρή διάσταση, που όμως δεν ενοχλούσε ούτε σόκαρε, το αντίθετο μάλιστα, αφού η περίοδος της Αποκριάς επέβαλε τέτοιες συμπεριφορές.




Ωστόσο, η έκφραση «να πιάσουμε το φίδι» διατηρήθηκε μέσα στα χρόνια θυμίζοντας στους νεότερους τις λαϊκές παραδόσεις μιας περασμένης εποχής. Δεν είναι τυχαίο ότι κάθε χρόνο ο δήμος Καβάλας καλεί όλους τους πολίτες να «πιάσουνε το φίδι» στις πολιτιστικές εκδηλώσεις που διοργανώνει για να εορταστεί η τελευταία Κυριακή της Αποκριάς και η Καθαρά Δευτέρα.

Εκείνα τα χρόνια οι Καβαλιώτες, ανήμερα την Καθαρά Δευτέρα, πήγαιναν στην Καλαμίτσα (μια παραθαλάσσια σχεδόν συνοικία της πόλης που ήταν γεμάτη από κήπους, μπαχτσέδες και πηγές με τρεχούμενο νερό) για «να πιάσουνε το φίδι», παίρνοντας μαζί τους σαρακοστιανά φαγητά, ταραμά, κρεμμυδάκια, ελιές, νερόβραστα φασόλια σαλάτα, θαλασσινά, χαλβά και φυσικά λαγάνα. Την τιμητική του είχε το τσίπουρο.

Παρέες-παρέες στρώνανε κάτω τις κουρελούδες και το κέφι άναβε. Φαγητό, τραγούδι, χορός, πειράγματα. Αγαπημένο παιχνίδι της ημέρας ήταν η χάσκα. Σε μια κλωστή έδεναν ένα κομμάτι χαλβά. Η μάνα του παιχνιδιού το κουνούσε πέρα-δώθε και οι παίχτες προσπαθούσαν να χάψουν τον χαλβά.

Τα παιδιά όλη την προηγούμενη εβδομάδα (της Τυρινής) είχαν ετοιμάσει το χαρταετό τους. Χρησιμοποιούσαν μια γλώσσα συνθηματική που γέμιζε τον αέρα: «Αμόλα Καλούμπα, βάστα κεφάλι, μάζωξε την κοιλιά κάνε τράκα πιάσε ήλιο». Αλλά και το ειδικό λεξιλόγιο για το πέταμα του χαρταετού ήταν πλούσιο: τα ζύγια, το στεφάνι, οι τράκες, τα σκουλαρίκια, η κουτρουβάλα, το ξύρισμα, το μύλι κ.λπ.

«Όποιος δεν έπαιξε ποτέ του με χαρταετό», αναφέρει ο μεγάλος λαογράφος Δημ. Λουκάτος, «δεν κοίταξε όσο χρειάζεται ψηλά. Όποιος δεν ένιωσε την αντίσταση της καλούμπας, δεν κατάλαβε τη δύναμη του αέρα. Όποιος δεν φώναξε με την ευθύνη και την πρωτοβουλία του παιδιού, που βλέπει να κινδυνεύει στο μετεωρισμά του ο αετός, δεν ένιωσε τη χαρά τού να τα βγάζει πέρα μόνος του με την φύση».