Όταν αναγνωρίστηκε η επιδημία από το νέο κορονοϊό στην Κίνα, μία από τις προτεραιότητες ήταν να εκτιμηθεί μία σημαντική επιδημιολογική παράμετρος: o βασικός αριθμός αναπαραγωγής (R0). Το R0 εκφράζει πόσα άτομα μπορεί να μολύνει ένα κρούσμα στην αρχή της επιδημίας, όταν δηλαδή στον πληθυσμό δεν υπάρχει ανοσία και δεν έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται παρεμβάσεις για τον περιορισμό της μετάδοσης.
Όταν εφαρμόζονται παρεμβάσεις για τον περιορισμό της μετάδοσης το ενδιαφέρον μετατοπίζεται από το R0 στον ενεργό αριθμό αναπαραγωγής Rt. Αυτός ο δείκτης εκφράζει τον αριθμό των ατόμων τα οποία μπορεί να μολύνει ένα κρούσμα παρουσία αυτών των παρεμβάσεων.
Η τιμή του μπορεί να μεταβάλλεται διαχρονικά, μιας και η σταδιακή εισαγωγή μέτρων και η αλλαγή συμπεριφοράς του πληθυσμού (π.χ. υγιεινή χεριών, περιορισμός επαφών) καθιστούν τη μετάδοση ολοένα και πιο δύσκολη. Στόχος είναι να μειωθεί σε επίπεδο μικρότερο του 1, μιας και αυτό υποδηλώνει ότι επιτεύχθηκε έλεγχος της επιδημίας.
Η διακύμανση του Rt στην Καβάλα τις τελευταίες 2 εβδομάδες είναι ιδιαίτερα θετική, όπως θετική είναι και η κατάταξη της Καβάλας στον κατάλογο των Νομών ανάλογα με τη μεταδοτικότητα του ιού. Όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα του Νίκου Καρδούλα και το οποίο ανάρτησε ο ιατρός-παθολόγος, Μιχάλης Σωτηρόπουλος, γύρω στις 18-19 Σεπτεμβρίου 2020 η κατάσταση στην Καβάλα έδειχνε να ξεφεύγει και ο δείκτης να φτάνει στο 2,2. «Τις επόμενες ημέρες με τη γρήγορη περιχαράκωση των κρουσμάτων και την ιχνηλάτηση η κατάσταση επανήλθε και η περιοχή μας πάλι συγκαταλέγεται στις πιο “ήσυχες” στην επικράτεια».
«Το 0,42 για την Καβάλα σημαίνει ότι χρειάζονται περίπου 2,5 άτομα για να μολύνουν ένα. Αυτό δείχνει ο δείκτης Rt ο οποίος ισχύει όταν υπάρχουν μέτρα και δείχνει την αποτελεσματικότητα των μέτρων. Ο R0 εφαρμόζεται στα αρχικά στάδια της νόσου, όταν δεν ισχύει η ανοσία και δεν υπάρχουν μέτρα. Μπορούμε λοιπόν να καταλαβαίνουμε σε πραγματικό χρόνο τη διασπορά της νόσου», σημειώνει ο κ. Καρδούλας, «αποκωδικοποιώντας» το διάγραμμα.