15 Σεπτεμβρίου 1994: Η αποφράδα μέρα για την Καβάλα και το Σώμα των Δασοκομάντος [φωτογραφίες]

27 χρόνια μετά την πτώση του στρατιωτικού ελικοπτέρου κατασβέσεων στο οποίο επέβαιναν 10 άτομα. Φωτογραφίες-ντοκουμέντο από τη φωτογραφική μηχανή η οποία βρέθηκε στα συντρίμμια του ελικοπτέρου

Η 15η Σεπτεμβρίου 1994 ήταν μια αποφράδα μέρα για την Καβάλα, το Σώμα των Δασοκομάντος και την Αεροπορία Στρατού. Πριν από 27 χρόνια 10 νέοι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους όταν το ελικόπτερο στο οποίο επέβαιναν κατέπεσε στα ορεινά της Δράμας. Επέστρεφαν στη βάση τους, στο στρατιωτικό Αεροδρόμιο του Αμυγδαλεώνα, ενώ μερικές ώρες νωρίτερα επιχειρούσαν στην κατάσβεση μιας δασικής πυρκαγιάς στην περιοχή.

Την εποχή εκείνη υπήρχαν ανά την Ελλάδα κλιμάκια δασοπυρόσβεσης που μεταφέρονταν με ελικόπτερα στους τόπους πυρκαγιών και μετείχαν στην κατάσβεσή τους. Νέα παιδιά, τα περισσότερα είχαν υπηρετήσει την θητεία τους στις Ειδικές Δυνάμεις των Ελληνικών Ενόπλων δυνάμεων και εργάζονταν για λογαριασμό της Δασικής Υπηρεσίας. Αγαπούσαν με πάθος τη δουλειά τους και έδιναν τον καλύτερο εαυτό τους για να σώσουν δασικές εκτάσεις και περιουσίες πολιτών. Ήταν το Σώμα των Δασοκομάντος

Το κλιμάκιο της Καβάλας

Η Καβάλα είχε ένα τέτοιο κλιμάκιο το οποίο στελεχώνονταν από νέα παιδιά με όρεξη για δουλειά και ζωή.

Ήταν 15η του Σεπτέμβρη, μια μαύρη μέρα για την δασοπυρόσβεση και γενικότερα για την περιοχή μας, αφού λίγο μετά τις 8 το απόγευμα κατέπεσε το ελικόπτερο της Αεροπορίας Στρατού, με τους 3 χειριστές, πλήρωμα και τους 7 επιβαίνοντες Δασοκομάντος οι οποίοι είχαν πάει για να λάβουν μέρος σε μια ακόμη κατάσβεση φωτιάς στα βουνά του Νομού Δράμας στη θέση Περιστεριά του Αιγείρου Δράμας.

Κάτω από άγνωστες συνθήκες (το πόρισμα το οποίο συντάχθηκε αρκετό καιρό μετά, ρίχνει ευθύνες στους χειριστές, πράγμα που αμφισβητούν έντονα οι συγγενείς των θυμάτων οι οποίοι μιλούν για ασυντήρητο ελικόπτερο που δεν έπρεπε να πετάει), το ελικόπτερο «βρήκε» σε καλώδια υψηλής τάσης πυλώνων της ΔΕΗ και καρφώθηκε στα βράχια της πλαγιάς.

Αποτέλεσμα αυτού του τραγικού γεγονότος ήταν να βρουν τραγικό θάνατο οι:

  • Λοχαγός Θεόκλειτος Καλφόπουλος ετών 37
  • Αρχιλοχίας Δημήτριος Σκούντας ετών 30
  • Επιλοχίας Δημήτριος Κωστόπουλος ετών 27
  • Δασοπόνος Αντώνιος Σφυνιάς ετών 28
  • Δασοφύλακας Εμμανουήλ Λιάπης ετών 32

Οι Δασοκομμάντος:

  • Γεώργιος Τζιαγκίδης ετών 28
  • Ευάγγελος Κουτσογιώργης ετών 27
  • Εμμανουήλ Κεσικιάδης ετών 26
  • Γρηγόριος Αδάμος ετών 23
  • Χρήστος Κρικόπουλος ετών 22

Δέκα νέοι άνθρωποι σκοτώθηκαν εκτελώντας το καθήκον τους, πήγαν και αποσόβησαν ένα κακό, όμως δεν επέστρεψαν ποτέ στις οικογένειές τους.

Το πόρισμα και οι φωτογραφίες-ντοκουμέντο

Σύμφωνα με δημοσίευμα της Εφημερίδας ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ της 22ας Ιουνίου 2004, δέκα χρόνια μετά το δυστύχημα, στο πόρισμα αναφέρεται ότι: «…υπήρξε σφάλμα του χειριστή, το οποίο συνίστατο στο ότι παρέβη τους κανόνες εναέριας κυκλοφορίας για πτήσεις VFR αλλά και τις υφιστάμενες διαταγές της ΔΑΣ/ΓΕΣ και της Μονάδας του, οι οποίες απαγορεύουν τις χαμηλές πτήσεις και την πτήση του ελικοπτέρου για τη συγκεκριμένη αποστολή». Συγγενείς και συνάδελφοι των αδικοχαμένων Δασοκομάντος αμφισβητούν το πόρισμα αυτό και μιλούν για κακή συντήρηση του ελικοπτέρου και άλλους λόγους.

Υπάρχουν δε φωτογραφίες που τραβήχτηκαν λίγα λεπτά πριν την μοιραία πτήση, από τον αδικοχαμένο Γιώργο Τζιαγκίδη και βρίσκονται στην κατοχή του Συλλόγου Καταδρομέων Καβάλας, (τα μέλη του οποίου παραχώρησαν τις φωτογραφίες στον Μάκη Λιόλιο, δημοσιεύτηκαν στον τοπικό Τύπο και στο ιστολόγιο του κ. Λιόλιου).

Η φωτογραφική μηχανή βρέθηκε μέσα στα συντρίμμια του ελικοπτέρου και κάποιες από τις τελευταίες στάσεις πήραν φως μιας και η μηχανή έσπασε. Σύμφωνα με τους συγγενείς των θυμάτων, κάποιες από αυτές τις φωτογραφίες αποδεικνύουν περίτρανα πως ο κάδος ήταν μέσα στο σκάφος και η πτώση του ελικοπτέρου οφείλεται σε άλλους λόγους, όπως τη μη συντήρησή του.

Στις φωτογραφίες απεικονίζεται το ελικόπτερο με τα στοιχεία του (ΕΣ 633) το οποίο έχει προσγειωθεί πλησίον του χώρου της φωτιάς το απόγευμα της 15ης Σεπτεμβρίου 1994 και οι Δασοκομάντος να αποβιβάζονται.

Λίγο πριν νυχτώσει η πυρκαγιά έχει σβήσει, οι Δασοκομάντος έχουν πάρει τα προσωπικά τους είδη, το ελικόπτερο με το πλήρωμα έχει τελειώσει τις ρίψεις και βρίσκεται στη φάση της προσγείωσης. Οι Δασοκομάντος έχουν σταθεροποιήσει τον κάδο.

Στη φωτογραφία, φαίνεται ο αείμνηστος Αρχιλοχίας Δημήτριος Σκούντας και κάποιος από τους Δασοκομάντος, λίγο πριν την απογείωση του ΕΣ 633 για τη βάση του. Ο κάδος ήδη έχει μπει μέσα στο ελικόπτερο, όπως φαίνεται από τα καλώδια στήριξής του.

Στη φωτογραφία αυτή η οποία  είναι η τελευταία στη φωτογραφική μηχανή που βρέθηκε στα συντρίμμια, λίγο πριν από την απογείωση, φαίνεται ο αείμνηστος Επιλοχίας Κωστόπουλος Δημήτριος, συγκυβερνήτης του ΕΣ 633 και πίσω του φαίνεται ο αρχηγός των Δασοκομάντος Αντώνιος Σφηνιάς. Λίγα λεπτά αργότερα συνέβη το τραγικό δυστύχημα.

Φόρο τιμής στον τόπο του δυστυχήματος αποτίουν οι οικογένειες των θυμάτων, συνάδερφοι των Δασοκομάντος, οι τοπικές αρχές (για πολλά χρόνια η Διευρυμένη Αυτοδιοίκηση) και πάντα ο Σύλλογος Καταδρομέων και ειδικών δυνάμεων νομού Καβάλας «Μέγας Αλέξανδρος».

Η τοποθεσία όπου έγινε το δυστύχημα έχει διαμορφωθεί σε μνημείο και χώρο προσκυνήματος, αφού στο σημείο εκείνο χτίστηκε ένας ναΐσκος, αφιερωμένος στον Άγιο Μεγαλομάρτυρα Νικήτα, ενώ υπάρχει και μια μαρμάρινη πλάκα με τα ονόματα των αδικοχαμένων παλικαριών.

Μετά το μνημόσυνο γίνεται προσκλητήριο απόντων από τα μέλη του συλλόγου Καταδρομέων σε ατμόσφαιρα βαθιάς συγκίνησης για τον άδικο χαμό των παλικαριών, οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν Καβαλιώτες.