Την Παρασκευή 19 Αυγούστου 2022 ολοκληρώθηκε η διαδικασία κατεδάφισης των παλιών πέτρινων αποθηκών που βρίσκονταν πλησίον του Καρνάγιου της Καβάλας, μια διαδικασία που είχε ξεκινήσει λίγες μέρες νωρίτερα [βλ. κεντρική φωτό].
Μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει γνωστό το «γιατί» επελέγη από τον Δήμο Καβάλας, στην ιδιοκτησία του οποίου περιλαμβάνεται η συγκεκριμένη περιοχή, η κατεδάφιση και «τι» πρόκειται να δημιουργηθεί στο σημείο όπου «έστεκαν» οι αποθήκες.
Το ζήτημα είναι ότι ακόμη ένα «ίχνος» της ζωντανής Ιστορίας της Καβάλας χάθηκε για πάντα, με το μέλλον να διαγράφεται αβέβαιο σε ό,τι αφορά τη διατήρηση του ιδιαίτερου γραφικού χαρακτήρα των «Καλαφατιών».
Με αφορμή το γκρέμισμα των αποθηκών, ο ιστορικός ερευνητής Κώστας Παπακοσμάς αναφέρει τα παρακάτω σε ανάρτησή του:
«Παρελθόν αποτελούν οι παλιές πέτρινες αποθήκες που βρίσκονταν στο Καρνάγιο Καβάλας, περιοχή Καλαφατιά στην άκρη της συνοικίας της Παναγίας. Αποτελούσαν μέρος ιδιοκτησίας του Δήμου Καβάλας και σήμερα γκρεμίσθηκαν.
Το Καρνάγιο αποτελεί ένα από τα πιο ιστορικά και γραφικά σημεία της πόλης. Το συγκεκριμένο κτίσμα είχε ζωή πάνω από 120 χρόνια, αφού το έχουμε συναντήσει σε φωτογραφίες της πόλης στα πρώτα χρόνια του περασμένου αιώνα:
Αποτελεί… περιουσία του Δήμου την οποία νοίκιαζε κατά καιρούς προς εκμετάλλευση από επαγγελματίες που είχαν σχέση με την ναυπήγηση και επισκευή σκαφών, τρατών, βαρκών κ.ά.
Στα κατά καιρούς σχέδια ανάπλασης της περιοχής που έχει εκπονήσει ο Δήμος Καβάλας στο πλαίσιο μελετών και αναπτυξιακών προγραμμάτων οι “αποθήκες” αυτές είχαν (ελπίζω να έχουν ακόμα…) δεσπόζουσα θέση.
Οι εκάστοτε δημοτικές διοικήσεις είχαν “τάξει” τους χώρους στο Ναυτικό Μουσείο αλλά και σε διάφορες πολιτιστικές δράσεις (μάλιστα το 2018 το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας , στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Φιλίππων πραγματοποίησε εκδήλωση στο χώρο αυτό, των αποθηκών).
Είχα γράψει στο παρελθόν για την προοπτική δημιουργίας στην Καβάλα, τόσο για την μαθητεία, στους χώρους του κτiρίου του ΟΑΕΔ Καβάλας όσο και για την πρακτική άσκηση (τους χώρους του Καρνάγιου Καβάλας όπου υπάρχουν σχετικά κτίσματα μέσα σε αυτό) Σχολής Καραβομαραγκών. Η οργανωμένη δομή μαθητείας θα συμβάλλει στη διαφύλαξη και ανάδειξη της ξυλοναυπηγικής τέχνης, στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας εξειδικευμένου προσωπικού. Η διάσωση της ξυλοναυπηγικής τέχνης και παράδοσης και η αναγέννησή της μέσα σε ένα εκσυγχρονιστικό πλαίσιο είναι άμεσα συνυφασμένη με την πολιτιστική ταυτότητα ενός Έθνους ναυτικού, όπως το ελληνικό.
Για χιλιετίες τα ξύλινα σκαριά συνδέθηκαν με όλες τις μικρές και τις μεγάλες στιγμές ενός λαού θαλασσινού με μοναδική παράδοση στη ναυτοσύνη, στη ναυπηγική και τις ναυτικές τέχνες”. Θα προσθέσω ότι στην Καβάλα η παλαιότερη μαρτυρία για τα ναυπηγεία υπάρχει από το 1591. Βέβαια ελάχιστα γνωρίζουμε για τους οθωμανικούς ταρσανάδες. Είναι όμως βέβαιο ότι η πόλη διέθετε χώρους για τον ελλιμενισμό, την επισκευή, τη συντήρηση και τη ναυπήγηση σκαφών.
Σύμφωνα με τον περιηγητή Εβλιγιά Τσελεμπή, στα μέσα του 17ου αιώνα, η πόλη διέθετε τρεις ταρσανάδες για γαλέρες και έναν για μικρότερα πλοία. Οι θέσεις τους δεν έχουν εντοπιστεί. Πιθανώς να βρίσκονταν μέσα στον όρμο της συνοικίας της Παναγίας. Φωτογραφίες του 1890-1920 αποθανατίζουν ένα μικρό ταρσανά, με αποβάθρα και αποθήκες, στο σημερινό Καρνάγιο. Το 1941 ναυπηγήθηκαν εδώ σκάφη για το Ναυτικό των Βουλγάρων που είχαν καταλάβει την περιοχή.
Μετά τον πόλεμο πολλά σκάφη ναυπηγήθηκαν από το καρνάγιο του Μοσχάτου στην Καβάλα. Σήμερα το καρνάγιο φιλοξενεί μόνο μια ναυπηγοεπισκευαστική επιχείρηση που βασική της δραστηριότητα είναι η συντήρηση ξύλινων και πλαστικών σκαφών».