Όταν η Καβάλα ήταν η 5η πόλη σε πληθυσμό στην Ελλάδα [πίνακας]

Πίσω από Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη και Πάτρα, όταν ο συνολικός πραγματικός πληθυσμός της χώρας ανέρχονταν στους 6.204.684 κατοίκους

Ένα έγγραφο στο αρχείο του Ιδρύματος Ελευθερίου Βενιζέλου ήταν η αφορμή για τον ιστορικό ερευνητή και δημοσιογράφο, Κώστα Παπακοσμά για την ιστορική αναζήτηση με επίκεντρο την Καβάλα. Σύμφωνα με το έγγραφο αυτό η Καβάλα είναι η 5η πόλη σε πληθυσμό στην Ελλάδα, καθώς σύμφωνα με την απογραφή που είχε γίνει το 1928, συγκέντρωνε 49.980 κατοίκους.

Όπως γράφει ο κ. Παπακοσμάς, επικαλούμενος την απογραφή εκείνη, την πρώτη μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών, ο συνολικός πραγματικός πληθυσμός της χώρας ανέρχονταν στους 6.204.684 κατοίκους.

Η συνολική επιφάνεια κατά την απογραφή ήταν 129.281 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μειωμένη σε σχέση με την προηγούμενη απογραφή, λόγω των απολεσθέντων εδαφών (Ανατολική Θράκη, Ίμβρος, Τένεδος) μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης. Στον Νομό Καβάλας διέμεναν 119.140 άτομα, ενώ το 1920 81.824.

Στην απογραφή του 1928 οι πολίτες του Νομού που δηλώθηκαν ως πρόσφυγες ήταν 69.292. Η απογραφή είχε γίνει στις 15 και 16 Μαΐου 1928. Στο ενδιάμεσο, με το Ν.Δ. της 31ης Μαρτίου 1925 «Περί οργανώσεως Γ.Σ.Υ.Ε.», (ΦΕΚ 82/31.03.1925) ιδρύθηκε ως αυτοτελής Αρχή, αντί των διασκορπισμένων σε διάφορα Υπουργεία στατιστικών υπηρεσιών, η Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος που, μεταξύ άλλων, είχε την ευθύνη διεξαγωγής των απογραφών στην Ελλάδα.

Είχαμε όμως και μια απογραφή προσφύγων το 1923, η οποία είχε γίνει το πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου του 1923, με συνεργασία των Υπουργείων Εσωτερικών, Εθνικής Οικονομίας, Υγιεινής, Πρόνοιας και Αντιλήψεως και αφορούσε στην καταμέτρηση των προσφύγων που ήρθαν στη χώρα από τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη.

Η απογραφή ήταν προαιρετική και διενεργήθηκε μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, αλλά πριν την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης. Τα αποτελέσματά της (αριθμός απογραφόμενων προσφύγων κατά διοικητικές περιφέρειες και οικισμούς με διάκριση κατά φύλο) δημοσιεύθηκαν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της 22ας Οκτωβρίου 1923, χωρίς, όμως, τα υπόλοιπα δημογραφικά χαρακτηριστικά που είχαν ζητηθεί. Το σύνολο των προσφύγων που απογράφηκαν ήταν 786.431, εκ των οποίων 351.313 άντρες και 435.118 γυναίκες.