Ρεπορτάζ-Φωτογραφίες: Παναγιώτης Ρόντος
Η καλλιέργεια καπνού στα Βαλκάνια ξεκίνησε το 1636. Στην Ελλάδα τα πρώτα φυτά καλλιεργήθηκαν από δύο Γάλλους εμπόρους στη Θεσσαλονίκη. Τον 19ο αιώνα ο κεντρικός πόλος, μέσα στο έδαφος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, του διεθνούς εμπορίου του καπνού ανατολικού τύπου, ήταν η Καβάλα.
Το καπνικό θέμα κυριάρχησε στην πόλη, κάνοντάς την να έχει διεθνή σημασία και να αποτελέσει ένα μεγάλο πολιτιστικό, θρησκευτικό, αλλά και εμπορικό κέντρο.
Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους τον 20ό αιώνα, αλλά κυρίως μετά την ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας το 1923, η καλλιέργεια, η επεξεργασία και η εξαγωγή του καπνού απετέλεσαν τον κινητήριο μοχλό της Ελληνικής οικονομίας και της πολιτικής και κοινωνικής της εξέλιξης. Η Μακεδονία και η Θράκη με κέντρο την Καβάλα κατέστησαν ο μεγαλύτερος παραγωγός κι εξαγωγέας καπνού ανατολικού τύπου στο κόσμο.
Αυτή η οικονομική δραστηριότητα, που κατά κύριο λόγο βασιζόταν στην παραγωγή καπνού, αποτέλεσε βάση για την ενσωμάτωση του προσφυγικού πληθυσμού στην οικονομία της χώρας, αλλά και το κέντρο για κοινωνικούς αγώνες και πολιτικές συγκρούσεις.