Μετά τα εκτενή ρεπορτάζ της Εφημερίδας Documento στα όσα «περίεργα» (sic) εδώ και περίπου έναν χρόνο εκτυλίσσονται στη Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων (διαβάστε εδώ κι εδώ), η Εφημερίδα των Συντακτών παρουσιάζει στο φύλλο του Σαββάτου 18 Φεβρουαρίου 2017 (αρ. 1.260) ένα τρισέλιδο «αφιέρωμα» με τίτλο «Οι “ευλογημένες” τοξικές μπίζνες του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη».
Στην έρευνα που υπογράφει ο δημοσιογράφος Κώστας Ζαφειρόπουλος γίνεται λόγος για ένα «διαρκές σκάνδαλο, στα τελευταία επεισόδια του οποίου εμπλέκεται και η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης», υπάρχει λεπτομερής (όσο γίνεται) αναφορά στο… λαβυρινθώδες ιστορικό της επιχειρηματικής δραστηριότητας των τελευταίων ετών στα Λιπάσματα της Καβάλας, παρουσιάζονται μια σειρά από έγγραφα (όπως π.χ. η απόφαση του ΚΕΑΟ -διαβάστε την εδώ– για συνυπευθυνότητα όλων των εταιριών που δραστηριοποιούνται στα Λιπάσματα στα ασφαλιστικά χρέη, η απόφαση του Προέδρου της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και του Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου για απαγόρευση πώλησης περιουσιακών στοιχείων -μεταξύ αυτών και της ELFE- συμφερόντων Λαυρέντη Λαυρεντιάδη), ενώ υπάρχει και παραπομπή στο αποκαλυπτικό βίντεο που παρουσίασε το KAVALA POST με «πρωταγωνιστές» τον πρώην υπουργό Γιώργο Καλαντζή και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο (δείτε το εδώ).
Το πλήρες δημοσίευμα της Εφ.Συν.
Ένα διαρκές σκάνδαλο στα τελευταία επεισόδια του οποίου εμπλέκεται και η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης εκτυλίσσεται γύρω από την υπόθεση των Λιπασμάτων Καβάλας, ουσιαστικών συμφερόντων του υπόδικου επιχειρηματία Λαυρέντη Λαυρεντιάδη. Με χρέη που ξεπερνούν συνολικά τα 240 εκατομμύρια ευρώ, προς τη ΔΕΗ, τη ΔΕΠΑ, το ΙΚΑ, τους εργαζόμενους και τις τράπεζες, επιχειρείται τους τελευταίους μήνες μια προσπάθεια μεθόδευσης των εταιρικών σχημάτων που σχετίζονται με τα Χημικά και Λιπάσματα Καβάλας ώστε να αποφύγουν τις ευθύνες που τους αναλογούν. Βιομηχανία ομαδικών απολύσεων, δημιουργία διαδοχικών εταιρειών με κρυφή ατζέντα και καινούρια ΑΦΜ, απόπειρα παραπλάνησης των συναρμόδιων Υπουργείων, νοικιαζόμενοι εργαζόμενοι χωρίς την απαραίτητη εμπειρία, πειραματική λειτουργία ενός εργοστασίου που δεν πληρεί βασικούς περιβαλλοντικούς κανόνες με σοβαρούς κινδύνους για όλη την περιοχή της Καβάλας, συνθέτουν το μωσαϊκό της υφιστάμενης κατάστασης. Ας πάρουμε την υπόθεση από την αρχή.
Το 1961 η εταιρεία ιδρύθηκε ως Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων αποτελώντας θυγατρική εταιρεία του ομίλου της Εμπορικής Τράπεζας της Ελλάδος. Το 1965 ξεκίνησε την λειτουργία του το εργοστάσιο της εταιρείας στην ανατολική παράκτια περιοχή της Καβάλας .Το 2009 με τις ευλογίες της κυβέρνησης ΝΔ πραγματοποιήθηκε η εξαγορά της εταιρείας από την ELFE SA, ιδιοκτησίας του ισχυρού εκείνη την εποχή Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, και μετονομάστηκε σε Ελληνικά Λιπάσματα ELFE. Ο γνωστός επιχειρηματίας, ο οποίος εμπλέκεται σε πλήθος υποθέσεων που απασχολούν ακόμα τη Δικαιοσύνη (σκάνδαλο Alapis-ΤΤ, Νεοχημική κ.ά.), μέσω των κινήσεων του έχει οδηγήσει σε δυσμενή θέση τόσο το προσωπικό όσο και το ίδιο το εργοστάσιο. Η ΔΕΠΑ βρίσκεται ένα βήμα πριν κλείσει τη στρόφιγγα του φυσικού αερίου λόγω των υπέρογκων οφειλών της εταιρείας, που ξεπερνούν σήμερα τα 90 εκατομμύρια ευρώ.
Εταιρίες-σκιές
Το τελευταίο διάστημα το Υπουργείο Εργασίας όσο και το συναρμόδιο υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, εξετάζοντας σειρά καταγγελιών από την πλευρά των εργαζομένων, διαπίστωσαν πλήθος παρατυπιών εκ μέρους της μητρικής εταιρείας ELFE ΑΒΕΕ. Μια από τις σημαντικότερες αφορά τη διαδικασία μεταβίβασης της άδειας λειτουργίας της επιχείρησης στην νεοσυσταθείσα εταιρία Λιπάσματα Νέας Καρβάλης ΑΕ, καθώς εξακριβώθηκε ότι η μητρική ELFE ABEE δεν είχε άδεια λειτουργίας σε ισχύ. Πριν δημιουργηθεί η εταιρεία Λιπάσματα Νέας Καρβάλης, είχε προηγηθεί η σύσταση τριών διαφορετικών εταιρικών σχημάτων, της ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ ΑΕΒΕ (χονδρικό εμπόριο φωσφορικών λιπασμάτων και χημικών προϊόντων), της PFIC Ltd (επίσης χονδρικό εμπόριο φωσφορικών λιπασμάτων) και της Centrofaro Services Ltd Αthens. Η δημιουργία αυτών των τριών θυγατρικών, όπως φαίνεται σήμερα, εξυπηρετούσε ένα συγκεκριμένο σχεδιασμό από την πλευρά της εργοδοσίας, ο οποίος ξεκίνησε από τις αρχές του 2015. Ήταν η χρονιά που η μητρική ELFE μεταβίβασε το σύνολο της παραγωγικής δραστηριότητάς στις δύο πρώτες θυγατρικές.
Τον Σεπτέμβριο του 2015 οι εργαζόμενοι μεταφέρονται με τρίμηνες συμβάσεις δανεισμού από την καταχρεωμένη ELFE στις νέες εταιρείες. Ενώ θα έπρεπε να μεταφερθούν σε αυτές, με το ίδιο συμβατικό καθεστώς, διατηρώντας τις εργασιακές σχέσεις που είχαν καθοριστεί από την Επιχειρησιακή Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, αυτό δε συνέβη ποτέ.
Πρόγραμμα εθελουσίας
Τον Μάρτιο του 2016 ολοκληρώνεται η σύμβαση εργασίας και η εταιρεία ξεκινά ένα πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου με την παράλληλη δεσμευτική πρόταση προς τους εργαζόμενους να μεταφερθούν με 14μηνες συμβάσεις στις άλλες τρεις εταιρείες που είχαν “εκμισθώσει” κτίρια και μηχανήματα ξεχωριστών κλάδων παραγωγικής δραστηριότητας της αρχικής-μητρικής εταιρείας. Από τους 326 εργαζόμενους, οι 35 αποζημιώθηκαν και έφυγαν με σύνταξη, 70 εργάτες και ειδικευμένο προσωπικό δέχθηκαν την εθελούσια και υπέγραψαν τις 14μηνες συμβάσεις με τις 3 εταιρείες ενώ 182 εργαζόμενοι αρνήθηκαν την εθελούσια, παρέμειναν στα ELFE, ζητώντας τη μεταφορά τους στις νέες επιχειρήσεις με συμβάσεις αορίστου χρόνου.
Σε αυτό το σημείο συναντούν την αδιαλλαξία των επιχειρήσεων προφανώς γιατί, όπως εξηγεί το Υπουργείο Εργασίας, αν το δέχονταν θα τεκμηρίωναν ότι η όλη διαδικασία δεν ήταν τίποτε άλλο από καθαρή μεταβίβαση φυσικού και οικονομικού αντικειμένου. Φυσικά αυτό ήθελαν να το αποφύγουν γιατί στο σημείο αυτό υπάρχουν σοβαρές νομικές δεσμεύσεις για την ιδιοκτησία της μητρικής επιχείρησης.
Λαβύρινθος
Σύμφωνα με έγγραφο του ΚΕΑΟ (Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών) με ημερομηνία 3/1/2017 προς το Υπουργείο Εργασίας και προς το γραφείο διοικητή ΕΦΚΑ, που παρουσιάζουμε σήμερα κατά αποκλειστικότητα, προκύπτει με τον πλέον επίσημο τρόπο ότι οι ανωτέρω επιχειρήσεις έχουν την ίδια δραστηριότητα, λειτουργούν στον ίδιο εργασιακό χώρο και απασχολούν κατά περιόδους κοινό προσωπικό. Συνεπώς όπως αναφέρει το ΚΕΑΟ, «οι επιχειρήσεις αυτές φαίνεται ότι υπηρετούν τα ίδια επιχειρηματικά συμφέροντα».
Όπως εξηγεί και πρόσφατη, σκληρή ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομίας η εταιρεία « ενώ αποφεύγει συστηματικά και επί σειρά ετών να τηρήσει τις υποχρεώσεις της προς τους εργαζόμενους, το κράτος και τα ασφαλιστικά ταμεία, μεταβιβάζει διαρκώς μέσα από αμφιλεγόμενες και λαβυρινθώδεις διαδρομές, τις εγκαταστάσεις και την άδεια λειτουργίας σε διάδοχα εταιρικά σχήματα». Παραμονές Χριστουγέννων του 2015, απόφαση της Περιφερειακής Ενότητας Καβάλας αδειοδοτεί την εταιρεία PFIC Ltd και της χορηγεί την άδεια λειτουργίας λόγω αλλαγής φορέα και παραγωγικής δραστηριότητας. Στο επισυναπτόμενο έγγραφο που είναι στη διάθεση της “Εφ.Συν.” αναφέρεται ρητά πώς από το Νοέμβρη του 2015 η άδεια λειτουργίας της μητρικής “ΕLFE” παύει οριστικά να ισχύει. Από τότε έως σήμερα η ELFE δεν έχει κάνει ποτέ ξανά αίτηση να λάβει την άδεια λειτουργίας του εργοστασίου, ούτε βέβαια πληρεί τις προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο.
Σε αυτό το σημείο έρχεται η σκανδαλώδης απόπειρα των τελευταίων δύο μηνών να πάρει την άδεια λειτουργίας η νεοσυσταθείσα εταιρεία Λιπάσματα Νέας Καρβάλης ΑΕ. Η πρώτη παρατυπία έγκειται στο γεγονός ότι η νέα εταιρεία δεν ζητά την άδεια, όπως όφειλε, από την ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ, η οποία είχε πάρει το άλλο μέρος της παραγωγικής δραστηριότητα της ELFE, αλλά από την ίδια την ELFE, όπως έγινε πρόσφατα γνωστό. Και εδώ φτάνουμε στην εμπλοκή της Περιφερειακής Ενότητας Καβάλας. Η τελευταία προτείνεται να μεταβιβάσει την άδεια στη νέα εταιρεία από την ΕLFE, της οποίας η άδεια σύμφωνα πάντα με απόφαση της ίδιας της Περιφέρειας έχει πάψει να ισχύει από τις 24.12.2015.
Αίτημα ελέγχου
Στις 3 Ιανουαρίου 2017, ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Εργασίας, Ανδρέας Νεφελούδης, αντιλαμβανόμενος τι εξελίσσεται, στέλνει ερώτημα προς το αρμόδιο τμήμα χορήγησης αδειών της Περιφέρειας, ζητώντας διευκρινιστικά στοιχεία. Στις 16 Ιανουαρίου έρχεται η επίσημη απάντηση, στην οποία η Περιφέρεια αναφέρει πως η εταιρεία από την οποία ζητείται η άδεια δεν είναι η ELFE αλλά η ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ. Κάτι που φυσικά δεν ισχύει. Η απόδειξη για αυτό κρύβεται σε έγγραφο με ημερομηνία 17 του ίδου μήνα (την επόμενη μέρα) όπου η αιτούσα νέα εταιρεία ζητά την άδεια από τον παλαιό φορέα, δηλαδή την περιβόητη χρεοκοπημένη ELFE. Πρόκειται για σοβαρό υπηρεσιακό λάθος ή για σκόπιμη προσπάθεια παραπλάνησης του υπουργείου, με στόχο να ωφεληθεί ο επιχειρηματίας; Σύμφωνα με πληροφορίες της “Εφ.Συν.” ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Εργασίας, Ανδρέας Νεφελούδης, έχει ήδη στείλει αίτημα ελέγχου της υπόθεσης στους ελεγκτές δημόσιας διοίκησης.
Το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, στο πλαίσιο της επιτελικής του λειτουργίας, διαμηνύει προς κάθε κατεύθυνση ότι η νομιμότητα θα τηρηθεί αυστηρά και το δημόσιο συμφέρον, όπως επίσης και τα δικαιώματα των εργαζομένων, θα διασφαλιστούν μέχρι κεραίας. «Οι μέρες της ασυδοσίας έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί», σημείωσε ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης κ. Χαρίτσης, τονίζοντας πως: «δεν θα δείξουμε καμία ανοχή σε πρακτικές που παρακάμπτουν τους νόμους, μολύνουν το περιβάλλον και καταπατούν τα εργατικά δικαιώματα. Στηρίζουμε με κάθε τρόπο εκείνες τις επιχειρήσεις που αποδεικνύουν έμπρακτα ότι σέβονται το θεσμικό πλαίσιο και τηρούν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτό. Είμαστε όμως αμείλικτοι απέναντι σε φαινόμενα ‘αρπαχτής’ που στο παρελθόν τραυμάτισαν την οικονομία και υπονόμευσαν την εμπιστοσύνη των πολιτών προς το κράτος και τους θεσμούς».
Προσφυγές
Αν αδειοδοτηθεί η νέα εταιρεία με τον τρόπο που πάει να γίνει με τη μεταβίβαση της παραγωγικής δραστηριότητας, τότε οι 182 εργαζόμενοι κινδυνεύουν να χάσουν, εκτός από τις δουλειές τους, τα χρωστούμενα και το δικαίωμα των αποζημιώσεων. Εχουν ήδη προσφύγει με ομαδικές αγωγές κατά των εταιρειών ενώ έχουν προσδιοριστεί δύο δικαστήρια (28 Φεβρουαρίου και 28 Μαρτίου). Παράλληλα σαν να μην έφτανε η απίστευτη ταλαιπωρία που υφίστανται, έχουν βρεθεί αντιμέτωποι με πλήθος, παραπλανητικών όπως ισχυρίζονται, μηνύσεων από την πλευρά της εργοδοσίας, για υποτιθέμενες δολιοφθορές στο εργοστάσιο, παράνομη βία μέχρι και εμπρησμό.
Περιβαλλοντικός κίνδυνος
Αυτή τη στιγμή τα Λιπάσματα Καβάλας διατηρούν ένα καθεστώς που συνιστά σχεδόν παγκόσμια πρωτοτυπία: μια βαριά βιομηχανία, που υπόκειται στην κοινοτική οδηγία SEVEZO 3-μεγάλων βιομηχανικών ατυχημάτων, λειτουργεί με προσωρινό προσωπικό, μειωμένης εμπειρίας και εξειδίκευσης, με δίμηνες και τρίμηνες συμβάσεις εργασίας. Μόλις 7,5 χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης της Καβάλας και σε απόσταση μερικών εκατοντάδων μέτρων από δύο κατοικημένα χωριά, ουδείς μπορεί να προβλέψει πώς θα συμπεριφερθεί το προσωπικό σε απευκταία περίπτωση διαρροής αμμωνίας.
Η «μάσκα» των κυπριακών εταιρειών
Το όνομα του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη δεν αναφέρεται επισήμως σε κανένα από τα διοικητικά συμβούλια των τρίων θυγατρικών επιχειρήσεων ούτε της εταιρείας Λιπάσματα Νέας Καρβάλης ΑΕ. Ως μέλη του Δ.Σ. της συγκεκριμένης εταιρείας, η οποία δημιουργήθηκε στις 21/12/2016 και που έχει ως αντικείμενο το χονδρικό εμπόριο χημικών προϊόντων, παρουσιάζονται τρία φυσικά πρόσωπα από την Πάφο της Κύπρου: ένας πρώην αστυνομικός, ένας μηχανικός αυτοκινήτων και κάποιος που ασχολείται με θερμοσίφωνες. Η έδρα της συγκεκριμένης εταιρείας είναι στην οδό Παπαφλέσσα 9 στην Καλλιθέα. Η “Εφ.Συν.” επισκέφθηκε τη συγκεκριμένη διεύθυνση, όπου υπάρχει μια άδεια πολυκατοικία.
Όσο για τις εταιρείες ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ και PFIC Ltd και οι δύο έχουν έδρα στην Πεντέλης 34 στο Παλαιό Φάληρο. Πρόκειται για το παλαιό κτίριο των χρεοκοπημένων εταιρειών του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη Alapis και Νεοχημική.
Είναι το ίδιο μέρος όπου οι υπό απόλυση εργαζόμενοι των Λιπασμάτων Καβάλας συνάντησαν τον ίδιο τον επιχειρηματία το 2016, όταν ο τελευταίος επιχειρήσει να τους διαβεβαιώσει ότι «όλα θα πάνε καλά».
Σύμφωνα με έγγραφο που παρουσιάζουμε σήμερα, της Αρχής Καταπολέμησης για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος με ημερομηνία 10 Μαρτίου 2014 και με την υπογραφή του τότε προϊσταμένου της Αρχής, αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Παναγιώτη Νικολούδη, ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης έχει στην κατοχή μια σειρά ακινήτων στο όνομα της εταιρείας του με την επωνυμία Ελληνικά Λιπάσματα ELFE (μητρική εταιρεία). Μόνο σύμπτωση δεν είναι πως έδρα και της συγκεκριμένης εταιρείας δεν είναι άλλη από την οδό Πεντέλης 34 στο Παλαιό Φάληρο.
Η Αρχή για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος στο συγκεκριμένο έγγραφο, απαγορεύει με το συγκεκριμένο έγγραφο ρητά την εκποίηση η με οποιοδήποτε άλλο τρόπο μεταβίβαση όλων των ακινήτων της ELFE, μεταξύ των οποίων και το εργοστάσιο των Λιπασμάτων της Καβάλας.
Αγοράστριας του ενεργητικού της πτωχευμένης εταιρείας Νεοχημική είναι μια ακόμα κυπριακή εταιρεία περιορισμένης ευθύνης, με την επωνυμία TRIPKO CONSULTING LIMITED. Ως διαχειρίστρια της συγκεκριμένης εμφανίζεται η Ζωή Κοκκώνη. Η ίδια εντελώς τυχαία είναι υπεύθυνη και μέλος του ΔΣ της Centrofaro LTD, μια εκ των τριών θυγατρικών που σχετίζονται με τα Λιπάσματα. Η Κοκκώνη επίσης είναι διευθύντρια της Cioppani Holdings Ltd, η οποία με τη σειρά της διαχειρίζεται την άλλη θυγατρική των Λιπασμάτων, την PFIC Ltd.
«Δεν μπορεί πάνω στις πλάτες της ELFE να στήνονται μαγαζιά και παραμάγαζα. Θα πρέπει άμεσα να παρέμβει ο οικονομικός εισαγγελέας και να ελεγχθούν όλες οι εταιρείες που δημιουργήθηκαν από το 2009 έως σήμερα. Όταν το 2009 ο κ. Λαυρεντιάδης αγόρασε την εταιρεία τα χρέη ήταν 120 εκ. ευρώ, κατά τη παρουσία του τα χρέη διπλασιάστηκαν ενώ η εταιρεία έχει εμπλακεί και στο σκάνδαλο της Proton Bank. Όλα αυτά σε εποχές που οι τιμές των Λιπασμάτων ήταν άκρως ικανοποιητικές διεθνώς και οι πωλήσεις κερδοφόρες.Υπάρχουν εταιρείες που δημιουργήθηκαν μόνο για ένα χρόνο και διακίνησαν τόνους λιπασμάτων χωρίς να ξέρουμε με τι κεφάλαια και προς τα που κινήθηκαν τα χρήματα και τα λιπάσματα αυτά» δηλώνει στην “Εφ.Συν.” ο πρόεδρος των εργαζομένων Νίκος Βογιατζίδης.
Ο Λαυρέντης, η ΝΔ και η Eκκλησία
Τους τελευταίους μήνες στο πλευρό των εργαζομένων, εκτός από τα συναρμόδια υπουργεία, έχουν βρεθεί η πλειοψηφία των κομμάτων, πλήν της ΝΔ, η οποία κρατά μια ύποπτη σιωπή. Άξιο προσοχής είναι ότι την τελευταία πενταετία μέλος του ΔΣ των ELFE διετέλεσε ο πρώην βουλευτής της ΝΔ Διονύσης Μπεχράκης, ο δε αδερφός του Νίκος Μπεχράκης είναι μέλος στο ΔΣ της ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ ενώ ο γιός του πρώτου συμμετέχει στην άλλη θυγατρική, την PFIC.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και ένα άλλο σχετικά άγνωστο περιστατικό. Τον περασμένο Δεκέμβρη, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου στην Ελευθερούπολη της Καβάλας, ένας από τους πρώτους που τον υποδέχθηκαν στον ναό του Αγίου Ελευθερίου, ήταν ο πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής και βουλευτής Καβάλας της ΝΔ, Γιώργος Καλαντζής. Σε βίντεο που παρουσιάστηκε στην ιστοσελίδα kavalapost.gr, ο Καλαντζής ενημερώνει τον αρχιεπίσκοπο για πρόσφατη συνάντηση που φέρεται να είχε με τον Λαυρεντιάδη. «Μίλησα με τον Λαυρέντη, όλα είναι πολύ καλά». Ο αρχιεπίσκοπος χαμογελά και προχωρά προς τον κυρίως ναό. Είναι η ίδια περίοδος όπου γίνεται η αίτηση να αδειοδοτηθεί η νέα εταιρεία των λιπασμάτων.
Όμως και η Ζωή Κοκκώνη, συνδεόμενη με πολλές από τις εταιρείες του Λαυρεντιάδη, διατηρεί στενές σχέσεις με το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας αλλά και γενικότερα την Ορθόδοξη εκκλησία σε υψηλό επίπεδο. Δεν πρέπει πάντως να προκαλεί εντύπωση η στενή σχέση του Λαυρεντιάδη με την Εκκλησία. Την εποχή που μεσουρανούσε στα μίντια ακόμα, ο Λαυρεντιάδης (επιχειρηματίας της χρονιάς το 2007 σύμφωνα με την Erst n Young), μαζί με τον τότε συνεταίρο του Κυριακίδη, διατηρούσε στενούς δεσμούς με πατριαρχεία και μητροπόλεις ενώ πολύ συχνά εμφανιζόταν ως «χορηγός» ή «ευεργέτης» κάθε λογής εκκλησιαστικών δραστηριοτήτων. Μια από αυτές ήταν και η χρηματοδότηση της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης «Ρωμιοσύνη» του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.