Γερμανοί, Αμερικανοί και Βρετανοί, εν μέρει και λόγω του έντονου ελληνικού στοιχείου στις χώρες αυτές, αποτελούν τις τρεις πιο δυναμικές κατηγορίες αγοραστών κατοικιών στην ελληνική αγορά. Σύμφωνα με σχετική παρουσίαση του δικτύου ηλεκτρονικών αγγελιών ακινήτων Spitogatos.gr, στο πλαίσιο της δεύτερης ημέρας του 23ου ετήσιου συνεδρίου ακινήτων Prodexpo, από το 1 εκ. αναζητήσεις ακινήτων, ποσοστό της τάξεως του 15% αφορά ενδιαφερομένους από το εξωτερικό.
Όπως ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος του Spitogatos.gr, Δημήτρης Μελαχροινός, οι Γερμανοί αποτελούν -και με διαφορά μάλιστα- την πλέον πολυπληθή ομάδα ενδιαφερομένων, αναζητώντας ακίνητα σε όλη τη χώρα, με τη Θεσσαλονίκη και τη Χαλκιδική να ξεχωρίζουν.
Η ζήτηση προέρχεται τόσο από Γερμανούς όσο και από Έλληνες ομογενείς, ενώ ο διαθέσιμος προϋπολογισμός είναι της τάξεως των 170.000 ευρώ. Ακολουθούν οι αγοραστές από τις ΗΠΑ, επίσης με σημαντικό ενδιαφέρον από ομογενείς, που διαθέτουν και τον υψηλότερο προϋπολογισμό με 350.000 ευρώ, για ακίνητα 125 τ.μ. κατά μέσον όρο.
Προτιμούν κατοικίες στις Κυκλάδες και στα νότια προάστια της Αττικής. Σημαντική και συνεχή αύξηση καταγράφει και η ζήτηση από τη Γαλλία, με έμφαση στις Κυκλάδες, ιδίως μάλιστα στο νησί της Πάρου και δευτερευόντως στο κέντρο της Αθήνας.
Αξιόλογη αύξηση της ζήτησης για αγορά κατοικίας παρατηρείται πλέον και από το Ισραήλ. Οι άνθρωποι κοιτούν κυρίως στα βόρεια και στα νότια προάστια της Αττικής, στο κέντρο της Αθήνας και στις Κυκλάδες.
Οι επενδύσεις
Ιδιαίτερη μνεία για το ενδιαφέρον των επενδυτών από το Ισραήλ για την ελληνική αγορά ακινήτων έκανε, στο πλαίσιο της Prodexpo, ο κ. Εϊτάν Μαόζ, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της E.M. Global Real Estate Investment, εταιρείας παροχής υπηρεσιών προς επενδυτές που ενδιαφέρονται να τοποθετηθούν στην Ελλάδα.
«Οι Ισραηλινοί ενδιαφέρονται να αγοράσουν ακίνητα στην Ελλάδα για μια σειρά από λόγους, αρχής γενομένης από τις πολύ υψηλές τιμές που επικρατούν στη χώρα τους. Εδώ μπορούν να αγοράσουν 2-3 ακίνητα με τα ίδια χρήματα ή να συμμετάσχουν και σε μικρά επενδυτικά έργα. Επιπλέον, η Ελλάδα είναι πολύ κοντά γεωγραφικά και πολύ πιο προσβάσιμη σε σχέση π.χ. με τις ΗΠΑ, ενώ βρίσκεται σε τροχιά οικονομικής ανάκαμψης. Σοβαρό ρόλο διαδραματίζει και η ευνοϊκή νομισματική ισοτιμία», τόνισε ο κ. Μαόζ.
Το ενδιαφέρον των ξένων αγοραστών πιστοποίησε και ο κ. Γιάννης Ρεβύθης, του ομώνυμου μεσιτικού γραφείου. «Οι τιμές των εξοχικών κατοικιών και δη των πολυτελών έχει εκτοξευθεί σε ύψος-ρεκόρ φέτος, καταγράφοντας αύξηση των αγοραπωλησιών κατά 40% ή και 50% συγκριτικά με το 2019, σε δημοφιλείς προορισμούς, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, όπου φέτος καταγράψαμε για πρώτη φορά συναλλαγές μεμονωμένων ακινήτων αξίας ακόμη και 25 εκ. ευρώ, ενώ στη Σαντορίνη, τα αντίστοιχα ποσά διαμορφώθηκαν στα 8-12 εκ. ευρώ», επισήμανε ο κ. Ρεβύθης.
Κατά τον ίδιο, ακόμη μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών, της τάξεως του 300%-400% συγκριτικά με το 2019, έχουν σημειώσει φέτος και εναλλακτικοί προορισμοί, όπως η Σέριφος, η Μήλος, η Αντίπαρος, η Σχοινούσα, η Ιος και οι Παξοί.
Οι εταιρείες
Το αγοραστικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό, αλλά και η ανάγκη κάλυψης των στεγαστικών αναγκών μιας διευρυμένης μάζας αγοραστών ή και ενοικιαστών από την ελληνική αγορά, έχει «σπρώξει» και τις μεγάλες εταιρείες στην υλοποίηση επενδύσεων στην αγορά κατοικίας.
«Υπάρχει μεγάλη αλλαγή των δημογραφικών δεδομένων, καθώς έχει αλλάξει η δομή των νοικοκυριών. Τα τελευταία χρόνια, οι οικογένειες είναι μικρότερες σε μέλη και με μεγαλύτερες αποκλίσεις ηλικιών, με αποτέλεσμα η συγκατοίκηση να είναι πιο δύσκολη και να χρειάζονται ίσως περισσότερα του ενός ακίνητα», ανέφερε ο κ. Γιώργος Πεντίδης, εταίρος της Livewise, εταιρείας ανάπτυξης κατοικιών, η οποία έχει συνάψει στρατηγική συνεργασία με την Prodea Investments ΑΕΕΑΠ και υλοποιεί 10 επιμέρους έργα. Αυτός είναι και ο λόγος που πλέον η ζήτηση είναι μεγαλύτερη, παρότι δεν έχουν διαφοροποιηθεί τα πληθυσμιακά δεδομένα.
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Πεντίδης υπογράμμισε ότι στόχος των μεγάλων εταιρειών είναι να καλύψουν όλες τις επιμέρους κατηγορίες ενδιαφερομένων, από τους ηλικιωμένους και τους φοιτητές μέχρι τους ξένους και τους ψηφιακούς νομάδες. «Θέλουμε να καλύψουμε όλες τις ηλικιακές ομάδες, από τους νέους των 25-35 ετών μέχρι τη μέση ελληνική οικογένεια, την ομάδα των 35-55 ετών και εκείνη των 65 ετών, που ενδιαφέρονται για ακριβότερα και ποιοτικότερα ακίνητα», δηλώνει.
Σημαντικό επενδυτικό χαρτοφυλάκιο στην αγορά κατοικίας έχει δημιουργήσει και η ισραηλινή επενδυτική εταιρεία Zoia. Όπως ανέφερε ο κ. Σταύρος Τόλιας, «σήμερα έχουμε 840 διαμερίσματα στο χαρτοφυλάκιό μας, τα οποία σύντομα θα γίνουν 1.000. Έχουμε αποκτήσει 40 υφιστάμενα κτίρια και η αξία του χαρτοφυλακίου μας αγγίζει τα 200 εκατ. ευρώ».
Η Zoia τοποθετείται στο κέντρο των πόλεων (π.χ. Αθήνας και Πειραιά), επιλέγοντας υφιστάμενα και ενιαία κτίρια, τα οποία στη συνέχεια ανακαινίζει και αναβαθμίζει ενεργειακά, προκειμένου να τα εκμεταλλευθεί με κάθε μορφή μίσθωσης (ανάλογα με τον χαρακτήρα και την τοποθεσία του εκάστοτε κτιρίου), βραχυχρόνιας, μεσοπρόθεσμης και μακροχρόνιας.
Μέχρι 175.000 κατοικίες στην αγορά την επόμενη πενταετία
Σε 700.000 υπολογίζεται ο αριθμός των ακινήτων κάθε κατηγορίας τα οποία σήμερα είναι δεσμευμένα με τη μορφή εγγυήσεων σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι το 20%-25% αυτών των ακινήτων θα διατεθεί προς πώληση σταδιακά κατά τη διάρκεια των επόμενων πέντε ετών. Το σχετικό μέγεθος των ακινήτων που θα κληθεί να απορροφήσει η ελληνική αγορά υπολογίζεται ότι θα κινηθεί μεταξύ 150.000 και 175.000.
Αυτό ανέφερε χθες, μεταξύ άλλων, η Λίλα Πατεράκη, επικεφαλής του τομέα Real Estate Services της doValue. Μόνο η εν λόγω εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων καλείται να διαχειριστεί 250.000 ακίνητα, εκ των οποίων υπολογίζεται ότι έως και 62.500 θα διατεθούν προς πώληση τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο, άλλα στελέχη της αγοράς, όπως ο Χρ. Κοσμάς, εταίρος της Deloitte, σημείωσε ότι «χιλιάδες ακίνητα αναμένεται να βγουν στην αγορά λόγω των πλειστηριασμών και ενδεχομένως αυτό να γίνει απότομα, γεγονός που θα επηρεάσει όλους μας».
Σε κάθε περίπτωση, η απορρόφηση του όγκου αυτών των ακινήτων θα αποτελέσει μια ιδιαίτερα δύσκολη «άσκηση», η οποία θα ξεκινήσει με τη μέθοδο των πλειστηριασμών. Σύμφωνα με την Έλλη Κακούλλου, επικεφαλής του τομέα Real Estate της Εθνικής Τράπεζας, «οι τράπεζες προχωρούν στην έξοδο από τη διαχείριση ακινήτων, δραστηριότητα την οποία παραχωρούν πλέον σε τρίτες, εξειδικευμένες εταιρείες. Στο παρελθόν οι τράπεζες απέκτησαν μεγάλο αριθμό ακινήτων από τους πλειστηριασμούς. Υπολογίζονται σε περίπου 25.000 ακίνητα, αξίας 5 δισ. ευρώ. Αυτό δεν ισχύει πλέον, καθώς έχει αυξηθεί η συμμετοχή ιδιωτών στους πλειστηριασμούς, χάρη και στην παροχή χρηματοδότησης από τις ίδιες τις τράπεζες», ανέφερε η κ. Κακούλλου.
«Η ζήτηση στην αγορά ακινήτων δεν αναμένεται να ενταθεί, αλλά να διατηρηθεί», τόνισε από την πλευρά του ο κ. Νίκος Παπαλουκάς της Cerved Property Services. Όπως εξήγησε, «μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2022 δεν παρουσιάστηκε κάμψη, αλλά αυτό είναι πολύ πιθανό να αλλάξει κατά το δεύτερο εξάμηνο».
Νομοσχέδιο για ανακαινίσεις
Σημαντική ώθηση ενδεχομένως να προκύψει από τα μέτρα της κυβέρνησης για τη βελτίωση των συνθηκών στέγασης, ιδίως των νέων ανθρώπων, μέσω της αύξησης της προσφοράς προσιτών οικονομικά κατοικιών είτε προς αγορά είτε προς ενοικίαση.
«Η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει μια δέσμη μέτρων συνολικού ύψους 1,8 δισ. ευρώ», ανέφερε ο υπουργός Επικρατείας, Άκης Σκέρτσος. «Θα κατατεθεί το σχέδιο νόμου για την εφαρμογή του μέτρου της ανακαίνισης παλαιών κατοικιών, ύψους 350 εκ. ευρώ, προκειμένου στη συνέχεια να ψηφιστεί πριν από το τέλος του έτους. Στόχος είναι η αύξηση της προσφοράς κατοικιών υψηλής ενεργειακής απόδοσης και ανακαινισμένων. Σήμερα, 750.000 ακίνητα δηλώνονται στην ΑΑΔΕ ως κενά/κλειστά. Ένα μέρος από αυτά τα ακίνητα θέλουμε να ανακαινιστούν, να αναβαθμιστούν ενεργειακά και να διατεθούν ξανά στην αγορά, ώστε να ενισχυθεί η προσφορά και να πιεστούν και οι τιμές προς τα κάτω», αναφέρει.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ποσό 20.000 ευρώ θα δίνεται ως επιδότηση για έργα ενεργειακής αναβάθμισης, ενώ ένα επιπλέον ποσό 10.000 ευρώ θα μπορεί να χορηγείται είτε μέσω επιδότησης είτε μέσω χαμηλότοκου δανεισμού για την εκτέλεση εργασιών ανακαίνισης.
*Πηγή: kathimerini.gr Ρεπορτάζ: Νίκος Ρουσάνογλου