Η μακραίωνη Ιστορία του Παγγαίου μέσα από τον μύθο του Λυκούργου

Παρουσίαση του βιβλίου του Ζήση Α. Βαπορίδη «Λυκούργος, ο βασιλιάς του Παγγαίου και άλλοι μύθοι της περιοχής» στην Ελευθερούπολη

Ο δήμος Παγγαίου, η Ιερά Μητρόπολη Ελευθερουπόλεως και η Κάπα Εκδοτική, στο πλαίσιο των παράλληλων εκδηλώσεων του 1ου Συνεδρίου Τοπικής Ιστορίας Παγγαίου παρουσίασαν την Τετάρτη 19 Οκτωβρίου 2016 το απόγευμα στο Αμφιθέατρο του δήμου Παγγαίου «Φρίξος Παπαχρηστίδης» στην Ελευθερούπολη, το βιβλίο του Ζήση Α. Βαπορίδη «Λυκούργος, ο βασιλιάς του Παγγαίου και άλλοι μύθοι της περιοχής». Για το βιβλίο μίλησε ο δικηγόρος και συγγραφέας Δημήτρης Αποστολίδης και ο δικηγόρος, ιστορικός ερευνητής και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου Θεόδωρος Λυμπεράκης, αποσπάσματα ανέγνωσε η κ. Πρασίνη, ενώ την εκδήλωση συντόνισε ο δημοσιογράφος, ιστορικός ερευνητής και Οργανωτικός Γραμματέας του Συνεδρίου Άρης Μεντίζης, ο οποίος αναφέρθηκε εν συντομία στο συγγραφικό βιογραφικό του κ. Βαπορίδη, «φτάνοντας ως το σήμερα, όπου οι κόποι πολλών ετών έρευνας βρήκαν διέξοδο στο τελευταίο βιβλίο», όπως είπε ο ίδιος εισαγωγικά. Από την πλευρά του ο κ. Λυμπεράκης, αναφέρθηκε στον μυστικισμό που αποπνέει το Παγγαίο και στην μακραίωνη ιστορία του, μυθική και πραγματική, ενώ αναφερόμενος στο βιβλίο του κ. Βαπορίδη, δήλωσε ότι «με συνάρπασε για την λογοτεχνική αξία του, αλλά κυρίως για το τεράστιο υλικό που χρειάστηκε για να γραφτεί, ένα υλικό που για να το μαζέψει κανείς από μόνος του, πρέπει να παιδεύεται επί χρόνια», προσθέτοντας ότι η παρουσίαση του βιβλίου, ήταν η καλύτερη εισαγωγή για το 1ο Συνέδριο Τοπικής Ιστορίας Παγγαίου. Ο κ. Αποστολίδης, ξεκίνησε την παρουσίαση του βιβλίου μεταφέροντας τους προβληματισμούς και τους οραματισμούς του κ. Βαπορίδη, ο οποίος «μάζεψε κάποιους μύθους και παμπάλαια έθιμα, σαν παθιασμένος συλλέκτης, χρησιμοποιώντας λέξεις μόνο ελληνικές», ενώ «αν βρεθούν συμβολικά μηνύματα, θα είναι όλα όσα ήθελα να αναδείξω ή να κρύψω», όπως αναφέρεται και στο εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου. «Το βιβλίο είναι ένα κήρυγμα… Επειδή η ζωή είναι μικρή, το απόλυτο είναι αδιανόητο, το τέλειο απραγματοποίητο και η υπέρβαση δύσκολη, δεν θα πει πως είναι μάταιο να ζητάμε το καλύτερο, το ωραιότερο, το ευγενέστερο, έστω και στα όνειρά μας», ανέφερε ο κ. Αποστολίδης, πριν αναφερθεί στην δραματουργία που εκτυλίσσεται μέσα στο βιβλίο.

Από αριστερά: Άρης Μεντίζης, Θεόδωρος Λυμπεράκης, Ζήσης Α. Βαπορίδης, Δημήτρης Αποστολίδης, Γ. Πρασίνη

Διάλογος βγαλμένος από τη μακραίωνη ιστορία του Παγγαίου

Ο συγγραφέας και ο κ. Αποστολίδης αποφάσισαν να μην παρουσιάσουν το βιβλίο με έναν τετριμμένο μονολογικό τρόπο, αλλά να κάνουν έναν διαδραστικό διάλογο, βγαλμένο μέσα από την Ιστορία του Παγγαίου, έναν διάλογο που πατούσε πάνω στο μυθοπλαστικό πρόσωπο του Λυκούργου του Παγγαίου, εξ’ αγχιστείας «συγγενή» του Σπαρτιάτη Λυκούργου, αλλά εφάμιλλο σε δόξα. «Το κάθε τι που βάζουμε στο βιβλίο είναι συμβολικό», διευκρίνισε ο συγγραφέας, όμως τα μηνύματα που εκρέουν από τους συμβολισμούς, είναι άκρως αποκαλυπτικά για την αρχαία κοινωνία του Παγγαίου. Άλλωστε, ουκ ολίγες φορές οι ερευνητές έχουν ταυτίσει τον Λυκούργο με το κατεστημένο που αντιστάθηκε στην λατρεία του Διονύσου, τασσόμενος στο πλευρό του Απόλλωνα, που μέχρι τότε λατρεύονταν στην Νύσσα, την ομηρική ονομασία του Παγγαίου, από τους Θράκες Ηδονούς. Η «διαμάχη» Λυκούργου και Διονύσου θα μπορούσε να αποτυπωθεί μέχρι και στην καλλιέργεια της αμπέλου και στην παραγωγή κρασιού, συνήθεια που εισήχθη βιαίως στην περιοχή, ακολουθώντας την λατρεία του Διονύσου, με τους κατοίκους του Παγγαίου να υπερασπίζονται την παραγωγή μπύρας, καθώς η καλλιέργεια του κριθαριού ήταν αυτή που επικρατούσε στην περιοχή. Ο κ. Λυμπεράκης ταύτισε τον Λυκούργο με την αρχαία τραγωδία, καθώς ο ήρωας συγκρούστηκε με τους θεούς και τιμωρήθηκε, υπερασπιζόμενος τα κρατούντα ήθη και έθιμα, ενώ έκανε ιδιαίτερη μνεία στην ετυμολογική ανάλυση του ονόματος «Λυκούργος», που άλλοτε συνδέεται με το φως (από την ρίζα «λυκ» ή το λατινογενές “lux”, που σημαίνει δυνατό λευκό φως το οποίο εκπέμπει συνήθως ο θεός Απόλλωνας) κι άλλοτε με την λέξη «λύκος» και «οργή».

Το «παρών» στην παρουσίαση του βιβλίου έδωσαν, μεταξύ άλλων, ο Αντιπεριφερειάρχης Καβάλας Θόδωρος Μαρκόπουλος, ο δήμαρχος Παγγαίου Φίλιππος Αναστασιάδης, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Παγγαίου Κώστας Γάκης, η δημοτική σύμβουλος Παγγαίου Αποστολία Δημητρακούδη και ο επικεφαλής της ελάσσονος αντιπολίτευσης του Δημοτικού Συμβουλίου Παγγαίου Θεόδωρος Μπόνος.

Φωτογραφίες: Βαγγέλης Φέρελης