«Ίων»: Ακόμη ένα βιβλίο «γεννήθηκε» μέσα από το Φεστιβάλ Φιλίππων

Η νέα μετάφραση της τραγωδίας του Ευριπίδη από την Ιόλη Ανδρεάδη κυκλοφορεί από την Κάπα Εκδοτική

Τo Φεστιβάλ Φιλίππων ετοιμάζεται για τη μεγαλύτερη στιγμή στη νεότερη ιστορία του, με την παρουσίαση στις 9 και 10 Αυγούστου 2017 το παραστάσεων που «γεννήθηκαν» στις Κρηνίδες, στο πλαίσιο του εντατικού εργαστηρίου-camp που ξεκίνησε στις 20 Ιουλίου με τιμώμενο πρόσωπο τον σκηνοθέτη Θεόδωρο Τερζόπουλο.

Την Τετάρτη 9 Αυγούστου 2017, στις 19:00, στο αρχαίο θέατρο των Φιλίππων υπό το φυσικό φως της ημέρας που θα «σβήνει», η σκηνοθέτις Ιόλη Ανδρεάδη θα παρουσιάσει την παράσταση «Ίων, μια εκδοχή για δύο πρόσωπα». Επί σκηνής ο φετινός νικητής του Βραβείου «Δημήτρης Χορν», Κωνσταντίνος Μπιμπής, ερμηνεύοντας τον Ίωνα και 7 ακόμα ρόλους. Στον ρόλο της Κρέουσας η Δήμητρα Χατούπη. Μαζί τους, δημιουργώντας ένα ζωντανό ηχοτοπίο, ο μουσικός Νίκος Τουλιάτος.

Ειδικά για τις ανάγκες της παράστασης, η τραγωδία του Ευριπίδη μεταφράστηκε από την Ιόλη Ανδρεάδη και προσαρμόστηκε από την ίδια και τον Άρη Ασπρούλη και κυκλοφορεί σε βιβλίο από την Κάπα Εκδοτική. Η έκδοση θα διατίθεται για πρώτη φορά στην είσοδο του αρχαίου θεάτρου σε προνομιακή τιμή και κατόπιν θα διατίθεται και σε όλα τα βιβλιοπωλεία.

Ευριπίδη Ίων

Καθώς δύει ο ήλιος, ο νεαρός Ίωνας -ο μετέπειτα γενάρχης των Ιώνων, των Αθηναίων- καταφτάνει στο μέσο της σκηνής του Αρχαίου Θεάτρου των Φιλίππων, ενώ η Κρέουσα, η μητέρα του, στέκεται στις θέσεις των θεατών και παραμονεύει. Ο ήρωας γοητεύεται από την παράξενη αυτή γυναίκα, νιώθοντας μαζί της μια απόκοσμη οικειότητα. Και για να κατακτήσει την αγάπη της, αποφασίζει να της εξιστορήσει όλα του τα πάθη.

Ο Ίων του Ευριπίδη γράφτηκε γύρω στα 412 π.Χ. και αποτελείται από 1622 στίχους. Ο μύθος θέλει την Κρέουσα, κόρη του Βασιλιά της Αθήνας Ερεχθέα, να μένει έγκυος χωρίς τη θέλησή της από το θεό Απόλλωνα και ύστερα από εννέα μήνες να φέρνει στον κόσμο ένα αγόρι, το οποίο γεννά μόνη και αβοήθητη, κρυφά από την οικογένειά της. Με φόβο προς τον πατέρα της και με σεβασμό προς τη βασιλική της γενιά, αποφασίζει, παρότι πονάει για αυτό, να εγκαταλείψει το παιδί με τα σπάργανά του μέσα στην ίδια τη σπηλιά που συνευρέθηκε με τον Φοίβο, ελπίζοντας στον θάνατο του βρέφους ή στην εξαφάνισή του. Με απόφαση του ίδιου του Απόλλωνα, ωστόσο, ο Ερμής μεταφέρει το νεογέννητο στους Δελφούς, στον ομφαλό της γης, για να το αναθρέψει η Πυθία μέσα στο μαντείο και να σωθεί. Ο μικρός μεγαλώνει τρεφόμενος από τις σπονδές και τα πρόσφορα των πιστών και ως έφηβος ορίζεται φύλακας του Μαντείου. Χρόνια μετά, η μητέρα του η Κρέουσα, θα επισκεφτεί το Μαντείο με τον σύζυγό της τον Ξούθο, με σκοπό να πάρει χρησμό, γιατί ο γάμος της παραμένει άκαρπος. Τη στιγμή που το ζεύγος καταφτάνει, από το ιερό βγαίνει ο Ίωνας.

Είναι η τραγωδία αυτή κωμική; Είναι η τραγωδία αυτή μια προπαγάνδα; Μια προσπάθεια του ποιητή να επινοήσει τη θεϊκή προέλευση της ιωνικής φυλής και άρα των Αθηναίων, με σκοπό να δικαιολογηθεί η διεκδίκηση τους για την κυριαρχία του Αιγαίου; Στον Ίωνα αυτά που φαίνονται δεν είναι αυτά που είναι. Το πραγματικό δεν το βλέπεις, σου αποκαλύπτεται. H ορατοποίηση του αόρατου, η εμφάνιση των κρυμμένων, των απόκρυφων στοιχείων μέσα από το κείμενο (νυν οράς α χρη σε οράν, μοτίβο κοινό σε Οιδίποδα και Ίωνα) και τελικά η σύνθεση μιας σκηνικής ιστορίας η οποία φέρνει στο φως αυτά τα οποία υπονοούνται, αποσιωπώνται και αποκρύπτονται, είναι το κεντρικό ζητούμενο αυτής της νέας εκδοχής για δυο πρόσωπα.

Το Φεστιβάλ Φιλίππων στο χαρτί

Δεν είναι η πρώτη φορά που εκδίδεται βιβλίο με αφορμή το Φεστιβάλ Φιλίππων. Το καλοκαίρι του 2015, και πάλι από την Κάπα Εκδοτική, είχαν κυκλοφορήσει «Τα κείμενα των Φιλίππων», ένας τόμος 368 σελίδων που περιείχε θεατρικά έργα και κείμενα που γράφτηκαν για το Φεστιβάλ Φιλίππων και παρουσιάστηκαν την περίοδο 2009-2014.

Στην έκδοση συμμετείχαν: Βασίλης Βασιλικός, Λούλα Αναγνωστάκη, Αντώνης και Κωνσταντίνος Κούφαλης, Θεόδωρος Γρηγοριάδης, Μισέλ Φάις, Σάκης Σερέφας, Κοσμάς Χαρπαντίδης, Διαμαντής Αξιώτης, Κώστας Ακρίβος, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιώργος Χρονάς, Ευριπίδης Γαραντούδης και Νίκος Ε. Καραγιαννακίδης.