ΗΔημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας «Βασίλης Βασιλικός» και ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Καβάλας παρουσιάζουν την Παρασκευή 9 Φεβρουαρίου 2018, στις 19:30, στην αίθουσα εκδηλώσεων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, το βιβλίο του Τάσου Χατζηαναστασίου με τίτλο «Αντάρτες και Καπετάνιοι: Η εθνική αντίσταση κατά της βουλγραρικής κατοχής της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης 1942-1944».
Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο ιστορικός Κυριάκος Λυκουρίνος και ο δικηγόρος και συγγραφέας Κοσμάς Χαρπαντίδης. Την εκδήλωση θα συντονίσει ο φιλόλογος και μέλος του Συνδέσμου Φιλολόγων Καβάλας Δημήτρης Κουγιουμτζόγλου.
Το βιβλίο
Το «Αντάρτες και Καπετάνιοι» έχει ήδη αποτελέσει έργο αναφοράς για πολλές επιστημονικές μελέτες που ακολούθησαν στη συνέχεια, για την επιστημονική του εγκυρότητα και την ισχυρή τεκμηρίωσή του σε αδημοσίευτες αρχειακές πηγές (ελληνικές, βουλγαρικές, αμερικανικές, γερμανικές, βρετανικές), στο σύνολο της διαθέσιμης βιβλιογραφίας, αλλά και σε δεκάδες προφορικές μαρτυρίες ζώντων πρωταγωνιστών και μαρτύρων των γεγονότων. Επομένως, κρίθηκε απαραίτητη η επανέκδοσή του σε αναθεωρημένη μορφή. Κεντρικό θέμα του βιβλίου αποτελεί η καταγραφή και ερμηνεία των γεγονότων που αφορούν την ένοπλη δράση των ελληνικών αντιστασιακών ομάδων εναντίον της βουλγαρικής κατοχής του 1941-1944 στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, που ακόμη παραμένει σχετικά άγνωστη στο ευρύ κοινό. Παρακολουθούμε τη διαδικασία συγκρότησης των αρχικά ανεξάρτητων και ασύνδετων μεταξύ τους ένοπλων ομάδων σε αντιστασιακό κίνημα από το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ που το φθινόπωρο του 1943 ενισχύεται από το Γενικό Συμμαχικό Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής. Στη συνέχεια, επιχειρείται η παρουσίαση των γεγονότων και η ερμηνεία της σύγκρουσης του ΕΛΑΣ με τις ανεξάρτητες ομάδες της περιοχής, που αποτελούνται κυρίως από τουρκόφωνους Ποντίους. Η σύγκρουση θα οδηγήσει στη συγκρότηση ξεχωριστής αντιστασιακής οργάνωσης από τους λεγόμενους εθνικιστές αντάρτες υπό την αρχηγία του Αντώνη Φωστηρίδη, γνωστότερου ως Αντών-τσαους. Οι εθνικιστές αντάρτες θα αποσπάσουν τον Βρετανό Ταγματάρχη Μίλερ, Αρχηγό της Συμμαχικής Στρατιωτικής Αποστολής από τον ΕΛΑΣ θέτοντας τις υπηρεσίες τους στο Γενικό Συμμαχικό Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής. Έχουμε έτσι το φαινόμενο δύο παράλληλων ανταγωνιστικών οργανώσεων στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη.
Εξετάζονται επίσης οι γενικότερες πολιτικές και στρατιωτικές εξελίξεις που φωτίζουν καλύτερα τις επιλογές των πρωταγωνιστών (εθνικιστών, ΕΛΑΣ και Βρετανών) στο τοπικό επίπεδο. Εξετάζονται ακόμη οι διεθνείς εξελίξεις και οι διπλωματικές διεργασίες που οδήγησαν στον τερματισμό της Κατοχής και την οριστική αποχώρηση των βουλγαρικών στρατευμάτων από τα ελληνικά εδάφη. Με αυτή την έννοια, το παρόν βιβλίο αποτελεί και μία πραγματεία που ξεπερνά το τοπικό ενδιαφέρον και αφορά συνολικά τη μελέτη και ερμηνεία του φαινομένου της Εθνικής Αντίστασης. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).
Ο συγγραφέας
Ο Τάσος Χατζηαναστασίου γεννήθηκε στη Λευκωσία της Κύπρου το 1965. Σπούδασε Ιστορία και Φιλοσοφία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Το 1998 υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή με θέμα: «Ένοπλες ομάδες αντίστασης κατά της βουλγαρικής Κατοχής της Ανατ. Μακεδονίας και της Δυτ. Θράκης, 1941-1944», το μεγαλύτερο μέρος της οποίας δημοσιεύτηκε το 2003 με τίτλο: «Αντάρτες και Καπετάνιοι, Η εθνική αντίσταση κατά της βουλγαρικής κατοχής της Ανατ. Μακεδονίας και της Θράκης, 1942-1944» ενώ, ειδικά για τα γεγονότα της Δράμας, έχει συγγράψει μαζί με τον Δ. Πασχαλίδη, τη μονογραφία: «Τα γεγονότα της Δράμας Σεπτέμβριος – Οκτώβριος 1941, εξέγερση ή προβοκάτσια;» που το 2004 τιμήθηκε με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών. Άλλα έργα του: Το Ηφαίστειο του Αίμου, τα Βαλκάνια μετά τον Ψυχρό Πόλεμο (1992), Το άλλο σχολείο, πρόταση για μια παιδεία χωρίς αποκλεισμούς από την εμπειρία διδασκαλίας στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση (2001), Το σύμπλεγμα της ήττας, Κύπρος και Μεταπολίτευση (2004) και Το σχολείο είναι γυρισμένο ανάποδα. Η γλωσσική διδασκαλία στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση και τα κείμενα των μαθητών της (2011). Επίσης, έχει μεταφράσει από τα ισπανικά την ομιλία του Τσε Γκεβάρα στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1964 με τίτλο: «Πατρίδα ή θάνατος» καθώς και το «Μανιφέστο της Καρθαγένης» του Σιμόν Μπολίβαρ. Έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, του Παλέρμου και της Κύπρου. Από το 2009 ζει και εργάζεται ως φιλόλογος στο Ναύπλιο.