Νικόλας Βεντουράκης: Η Καβάλα έχει μεγάλες δυνατότητες να εξελιχθεί σε κόμβο και για τη σύγχρονη Τέχνη

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Lucy Art Residency μιλάει στο KAVALA POST για τη φετινή διοργάνωση, «συστήνει» τους καλλιτέχνες οι οποίοι θα φιλοξενηθούν στην πόλη και παραθέτει τα κέρδη τα οποία θα αποκομίσει η Καβάλα

To Lucy Art Residency (διαβάστε σχετικά εδώ) ξεκίνησε και φέρνει στην Καβάλα προσωπικότητες διεθνούς κύρους από τον χώρο της σύγχρονης Τέχνης, καθώς και ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα για τα ελληνικά δεδομένα. Πέρα από την εικαστική δυναμική του project, όμως, η Καβάλα τι «κερδίζει»; Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Lucy Art Residency Νικόλας Βεντουράκης μιλάει στο KAVALA POST γι’ αυτά τα κέρδη, για τους καλλιτέχνες οι οποίοι θα φιλοξενηθούν στην πόλη, αλλά και για το πώς μπορεί να «θεσμοθετηθεί» αυτή η εκδήλωση με δράσεις και τον χειμώνα, καθιερώνοντας την Καβάλα ως έναν κόμβο για τη σύγχρονη Τέχνη.

Τι ακριβώς είναι τα προγράμματα art residencies, τα οποία όπως διαβάζουμε τα τελευταία χρόνια αποτελούν παγκόσμια τάση;
Τα προγράμματα Artist Residency είναι, προγράμματα φιλοξενίας καλλιτεχνών, στα οποία οι καλλιτέχνες έχουν την ευκαιρία τα διαμείνουν για ένα διάστημα σε ένα χώρο μακριά από το προσωπικό τους στούντιο ή περιβάλλον εργασίας. Αυτή η διαμονή μπορεί να είναι σύντομη, ίσως και λίγες μέρες, ή να κρατήσει έως και ένα χρόνο σε κάποιες περιπτώσεις. Είναι βασικό εργαλείο για τη βελτίωση και του έργου του καλλιτέχνη, μέσω της τριβής και της έκθεσης σε καινούριες καταστάσεις. Επίσης είναι πολλές φορές δίαυλοι δημιουργίας δικτύων με άλλους καλλιτέχνες και επιμελητές.

Διαβάζουμε ότι πρόκειται για ένα πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών, πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα, που συγκεντρώνει προσωπικότητες διεθνούς κύρους από τον χώρο της τέχνης. Πώς επιλέχθηκε η πόλη της Καβάλας γι’ αυτήν τη διοργάνωση;
Η Καβάλα επιλέχθηκε από την ιδρύτρια του Residency, Μαρία Μιτζάλη, η οποία είναι και η ίδια εικαστικός. Η οικογένειά της έχει ισχυρούς δεσμούς με τη πόλη, καθώς είναι ιδιοκτησίας τους το ξενοδοχείο Lucy, το οποίο αποτελεί και τη βάση του προγράμματος. Η Μαρία πάντα είχε στο μυαλό της ότι ήθελε να κάνει κάτι στη πόλη σχετικό με τη φωτογραφία, και κάποιες προσωπικές συγκυρίες την οδήγησαν στο να θέσει ένα σχέδιο για να γίνει αυτό της το όνειρο πραγματικότητα.

Μπορείτε να αναφέρετε κάποιους από τους καλλιτέχνες διεθνούς κύρους που επισκέφτηκαν τη πόλη μας με αφορμή το residency; Ποιες ήταν οι εντυπώσεις αποκόμισαν από τη διοργάνωση αλλά και την καλλιτεχνική σκηνή του τόπου;
Είμαστε μόλις στο δεύτερο χρόνο, οπότε η λίστα δεν είναι πολύ μεγάλη, αλλά όλοι οι συμμετέχοντες είναι καταξιωμένοι και ανερχόμενοι. Πέρυσι είχαμε τη χαρά να φιλοξενούμε τον Sylvain Couzinet-Jacques από τη Γαλλία ο οποίος είχε μόλις ολοκληρώσει ένα διετές πρόγραμμα στις ΗΠΑ με την υποστήριξη του Οίκου Hermes και στη συνέχεια έγινε μέλος της Ακαδημίας Velasquez στη Μαδρίτη. Επίσης τους Klara Kallstrom και Thobias Faldt από τη Σουηδία, οι εκδόσεις των οποίων προστέθηκαν στη συλλογή της Tate Modern στο Λονδίνο. Και τους 3 θα έχουμε τη χαρά να είναι μαζί μας και φέτος από διαφορετικά πόστα αυτή τη φορά. Αυτό και μόνο νομίζω ότι υποδηλώνει τη θετική τους εικόνα για το όλο εγχείρημα και για τη πόλη της Καβάλας.

Ποιοι είναι οι καλλιτέχνες που επιλέχθηκαν φέτος;
Είναι οι Martin Errichiello και Filippo Menichetti από την Ιταλία με τη δουλειά που κάνουν ως καλλιτεχνική ομάδα κάτω από το τίτλο In Quarta Persona.

Υπάρχουν ήδη πολύ σημαντικά φεστιβάλ στη περιοχή, όπως είναι το Φεστιβάλ των Φιλίππων, αλλά και πολύ ιδιαίτερη πολιτισμική κληρονομιά από το πέρασμα όλων αυτών των πολιτισμών ανά τους αιώνες

Ποια είναι η συνεισφορά ενός τέτοιου προγράμματος στην ευρύτερη πολιτιστική ζωή ενός τόπου; 
Ελπίζουμε και ευχόμαστε ότι θα δημιουργήσει κινητικότητα και ισχυρούς δεσμούς με μακροχρόνιες θετικές συνέπειες με καταλύτη τη «διαφήμιση» που ήδη κάνουν προς τους συναδέλφους τους όσοι μας επισκέφτηκαν ή συμμετείχαν πέρυσι. Και μόνο που πλέον στη καλλιτεχνική φωτογραφική κοινότητα το όνομα της Καβάλας συνδέεται με τις επισκέψεις γνωστών καλλιτεχνών και επιμελητών είναι ένα πρώτο βήμα για περαιτέρω ανάπτυξη.

Όντας ένας καλλιτέχνης που ζει τα τελευταία 11 χρόνια στο Λονδίνο, ποια είναι η γνώμη σας για την πολιτιστική σκηνή της πόλης μας; Υπάρχει δυναμική και προοπτικές εξέλιξης;
Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι ζω στο Λονδίνο, αλλά είμαι και γεννημένος στην Αθήνα. Οπότε η εμπειρία μου από τις επαρχιακές πόλεις περιορίζεται στην ιδιότητα του επισκέπτη ή της οικογενειακής καταγωγής. Γι’ αυτό προσπαθώ να αφήνω τους άλλους να μου γνωρίζουν τη πόλη τους και σιγά σιγά να δημιουργείται μια σχέση με το τόπο. Από τη περυσινή εμπειρία μου όμως, μπορώ να πω ότι η Καβάλα έχει πάρα πολύ μεγάλες δυνατότητες να εξελιχθεί σε κόμβο και στη σύγχρονη Τέχνη. Υπάρχουν ήδη πολύ σημαντικά φεστιβάλ στη περιοχή, όπως είναι το Φεστιβάλ των Φιλίππων, αλλά και πολύ ιδιαίτερη πολιτισμική κληρονομιά από το πέρασμα όλων αυτών των πολιτισμών ανά τους αιώνες. Και μη ξεχνάμε ότι είναι μια πολύ όμορφη γεωγραφικά και οικιστικά πόλη το οποίο από μόνο του είναι ένα σημαντικό προσόν!

Ποιες ήταν οι εντυπώσεις που αποκομίσατε εσείς από την περσινή σας εμπειρία;
Η πρώτη μας προσπάθεια ήταν επιτυχής κατά γενική ομολογία. Όλοι οι συμμετέχοντες επεδίωξαν ή έχουν ως σκοπό να επισκεφτούν ξανά τη πόλη. Υπάρχουν πάντα περιθώρια βελτίωσης. Αλλά πρέπει να γίνονται μικρά και σταθερά βήματα. Όχι, υπερβολές.

Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια. Είναι στόχος σας αυτή η διοργάνωση να γίνει θεσμός για την πόλη της Καβάλας;
Έχουμε ως σκοπό να βρούμε τα μέσα για να μεγαλώσει το πρόγραμμά μας -έχουμε κάνει κάποια πρώτα μικρά βήματα προς αυτό το σκοπό από φέτος- και επίσης να δημιουργηθεί και ένα χειμερινό πρόγραμμα. Είναι σημαντικό για μία Μεσογειακή χώρα να μην εστιάζουμε στο τι έχουμε να προσφέρουμε μόνο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Δεν ξέρω αν θα γίνει θεσμός, αλλά ελπίζω να παραμείνει ως μια προσπάθεια που δημιουργεί φιλίες και καινούργιους δεσμούς.

Είχατε υποστήριξη από τους τοπικούς φορείς;
Βεβαίως. Η ΔΗΜΩΦΕΛΙΑ μας βοήθησε πολύ πέρυσι και φέτος ακόμα πιο ενεργά. Επίσης είχαμε τη χαρά να μας παραχωρηθεί το Αρχαιολογικό Μουσείο για τις ομιλίες και για το 2018 το Φυλάκιο Αξιωματικών. Επίσης υπάρχει συνεργασία με το Σουηδικό Σπίτι και ιδιώτες που φέτος θα είναι χορηγοί για το εργαστήριο.

Είναι σημαντικό για μία Μεσογειακή χώρα να μην εστιάζουμε στο τι έχουμε να προσφέρουμε μόνο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες

Φέτος, στο πλαίσιο του residency, διοργανώνεται και ένα φωτογραφικό workshop. Πείτε μας λίγα λόγια γι΄ αυτό.
Λόγω έλλειψης πόρων δεν μπορούμε να καλούμε περισσότερους καλλιτέχνες για το κυρίως πρόγραμμα, και από την αρχή θέλαμε να βρεθεί κάποιος τρόπος για να υπάρξει μια επιπλέον ευκαιρία για καλλιτέχνες από την Ελλάδα (με έμφαση στους κατοίκους της Καβάλας) και από το εξωτερικό να βρεθούν σε διάλογο με το Lucy Art Residency. Σε συνεργασία με το ανεξάρτητο publishing art space VOID από την Αθήνα και τους καλλιτέχνες Klara Kallstrom και Thobias Faldt αποφασίσαμε από κοινού να δημιουργήσουμε ένα εβδομαδιαίο εργαστήριο το οποίο θα τρέχει παράλληλα με το residency με κεντρικό θέμα τη δημιουργία ενός φωτογραφικού λευκώματος. Έγινε πάλι ανοικτό κάλεσμα και επιλέχθηκαν δέκα συμμετέχοντες από το σύνολο των αιτήσεων.

Τι θα συμβεί το Σάββατο 23 Ιουνίου 2018 στο Φυλάκιο Αξιωματικών της Καβάλας;
Το Lucy Art Residency Talks, μια ανοικτή εκδήλωση όπου οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες, τα προσκεκλημένα μέλη της επιτροπής και τα μέλη του εργαστηρίου θα παρουσιάσουν το έργο τους ή θα συμμετάσχουν σε συζητήσεις με θεματικές γύρω από τη σύγχρονη παραγωγή καλλιτεχνικού έργου – πάντα με επίκεντρο τη φωτογραφία. Επίσης θα υπάρχουν δείγματα από το λεύκωμα που θα έχουν δημιουργήσει στο εργαστήριο και θα υπάρχει η ευκαιρία να γνωρίσει κάποιος από κοντά τους καλεσμένους! Πέρυσι στην εκδήλωση στο Αρχαιολογικό Μουσείο είχαμε κάθε διαθέσιμη θέση γεμάτη και ελπίζουμε ότι παρά τη λίγο μεγαλύτερη δυσκολία στη πρόσβαση το κοινό της Καβάλας θα μας τιμήσει με τη παρουσία του!