Κάποια πράγματα αποκτούν φυσική υπόσταση, μια γοητευτική υπεραξία που γίνεται κτήμα όλων, όπως συμβαίνει με τα παράγωγα του Πολιτισμού, όταν επιστρέφουν στο «σπίτι» τους. Κάτι ανάλογο έγινε με την παρουσίαση το απόγευμα της Δευτέρας 14 Οκτωβρίου 2019 του εξαιρετικού βιβλίου του Θοδωρή Γκόνη και της Ελένης Στρούλια «Εθνικός Κήπος, Περίπατος μαθητείας-20+1 στάσεις» με νυχτερινές φωτογραφίες του Στράτου Καλαφάτη (Εκδόσεις «Άγρα»).
Η παρουσίαση έγινε στο καφενείο του Εθνικού Κήπου και εκτός από τον εκδότη Σταύρο Πετσόπουλο μίλησαν ο δημοσιογράφος Νίκος Βατόπουλος, ο ιστορικός Βάσιας Τσοκόπουλος, η σκηνογράφος και ενδυματολόγος Ελένη Στρούλια και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας και του Φεστιβάλ Φιλίππων Θοδωρής Γκόνης.
Αποσπάσματα από το βιβλίο διάβασαν οι ηθοποιοί Ελένη Κοκκίδου, Χρήστος Χατζηπαναγιώτης και Θανάσης Δήμου, ενώ μουσική έπαιξαν και τραγούδησαν οι αδελφοί Μιχάλης και Παντελής Καλογεράκης.
Το βιβλίο στηρίζεται στην εμπνευσμένη παράσταση του Θοδωρή Γκόνη πάνω στην ιστορία του Εθνικού Κήπου και της βασίλισσας Αμαλίας που παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου δυο συνεχόμενες χρονιές, το 2017 και το 2018.
Οι εκδόσεις «Άγρα» μεταφέρουν στις σελίδες του βιβλίου με πολύ όμορφο τρόπο αυτήν την ποιητική διαδρομή με υλικό κείμενα και ντοκουμέντα γύρω από τις μαρμάρινες μορφές των ποιητών και των πολιτικών που ανακαλύπτει ο περιηγητής στον Εθνικό Κήπο, αλλά και των γεωπόνων και των μηχανικών που τον διαμόρφωσαν, με φόντο τη γοητευτική ιστορία της εικοσάχρονης βασίλισσας που τον ονειρεύτηκε και μας τον χάρισε.
Ανάμεσα σε αυτούς που βρέθηκαν στην παρουσίαση του βιβλίου ήταν:
- ο τέως καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος
- ο δημοσιογράφος και η κόρη του Έλενα (ηθοποιός, η οποία πήρε μέρος στα δρώμενα του Κήπου το 2017 και 2018) Νίκος Μεγγρέλης
Ο πρώτος οργανωμένος χώρος διακοσμητικού πρασίνου της Νεότερης Ελλάδας, επίσημα χαρακτηρισμένος ως ιστορικός τόπος. Ένα «μάτι του κυκλώνα» στο κέντρο της Αθήνας: Αυτό το σημείο νηνεμίας που τριγυρίζεται από τη μνήμη, την ιστορία, την ένταση της πόλης και των ανθρώπων της. Εκεί όπου η ζωή ησυχάζει, χωρίς να ησυχάζει ποτέ. «Τόσο θαυμάσια θέα, τόση ποικιλία φυτών, απ’ όλα τα σημεία της γης μου στέλνουν φυτά. Από την Κίνα, τις Ινδίες, τη Συρία, την Αφρική, την Αγγλία» αναφέρει σε επιστολή της η βασίλισσα Αμαλία (8 Ιουνίου 1850).
Γύρω από τα σιντριβάνια, τις τουαλέτες, τα μονοπάτια και τους θάμνους, ποιητές και περιπατητές, κατατρεγμένοι και ερωτευμένοι, φυγαδευμένοι βουλευτές, τουρίστες, άστεγοι, αθλούμενοι, παιδιά, κρυφές ματιές και συναλλαγές.
Εθνικός, Κρατικός, Δημόσιος, Βασιλικός, ο Κήπος βαφτίζεται ανάλογα με το πολίτευμα της χώρας. Τώρα ανοιχτός για όλους από την ανατολή μέχρι τη δύση του ήλιου. Άλλοτε η είσοδος στο κοινό δεν επιτρεπόταν παρά ελάχιστες μέρες τον χρόνο όταν έλειπαν οι βασιλείς από τα ανάκτορα.
Μέσα στους μαιάνδρους του Κήπου ο κόσμος χάνεται, βγαίνει αλλού, καταλαβαίνει γρήγορα πως δεν είναι η σκιά των δέντρων που τον σκιάζει, αλλά η σκιά της Βουλής και πως η γειτνίαση του Κήπου και της Βουλής είναι μοιραία, ο Κήπος ζει την κοινή μοίρα, τις περιπέτειες της εθνικής και πολιτικής μας ζωής.
Περπατώντας κανείς με σκοπό ή ασκόπως, συναντά τις προτομές του Διονυσίου Σολωμού, του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, του Ζαν Μορεάς, αλλά και του Ιωάννη Καποδίστρια, του Ελβετού τραπεζίτη Ιωάννη Εϋνάρδου και του συνθέτη του ολυμπιακού ύμνου Σπυρίδωνα Φιλίσκου-Σαμάρα.
Άλλες μορφές, αόρατες, αλλά επίμονα παρούσες, η απαρηγόρητη βασίλισσα Αμαλία, ο Όθων, οι βασιλικές οικογένειες, ο Βαυαρός γεωπόνος Φρειδερίκος Σμιτ, ο κηποτεχνίτης Φρανσουά Λουί Μπαρώ, που έφεραν από όλο τον κόσμο τα 500 είδη φυτών με τα διπλά και τρίδιπλα ονόματά τους.
Αυτά και χίλια δυο άλλα σε έναν περίπατο που επιθυμεί να μιλήσει για ένα κομμάτι της ιστορίας μας, αξιοποιώντας το πλεονέκτημα της οδοιπορίας, τη γαλήνη και την ανοιχτωσιά του Κήπου. Υλικά τα κείμενα και τα ντοκουμέντα των μόνιμων κατοίκων του, των ποιητών, των πολιτικών, των βοτανολόγων και μηχανικών που τον διαμόρφωσαν. Ένας τουριστικός οδηγός συνάντησης των μεν με τους δε ο οποίος αποτυπώνεται στον συγγραφικό «χάρτη» του Θοδωρή Γκόνη και της Ελένης Στρούλια.
