Ολοκληρώνοντας σιγά σιγά το μεγάλο, επιτυχημένο αφιέρωμα του 64ου Φεστιβάλ Φιλίππων στην «ανάγνωση» του έργου του Διονυσίου Σολωμού, το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας δεν επαναπαύεται, συνεχίζει με τρεις καινούργιες δράσεις:
- 5ο Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος στον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων
- «Σάλπισμα πολεμιστήριον» του Αδαμαντίου Κοραή στο προαύλιο του Αρχαιολογικού Μουσείου Φιλίππων
- «Κανείς ποτέ δεν το ‘μαθε…» του Χάρη Μιχαλόπουλου στη Λέσχη Κομοτηναίων, στην Κομοτηνή
Αναλυτικά το πρόγραμμα των δράσεων
5ο Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος
Αρχαιολογικός χώρος Φιλίππων
8 και 10 Σεπτεμβρίου 2021
Το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας πραγματοποιεί το 5ο Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος, ένα πρωτότυπο camp στην περιοχή των Κρηνίδων, πρωτεύουσα της ενότητας Φιλίππων, του Δήμου Καβάλας. Μια δράση που ξεκίνησε το 2017 ως μέρος του Φεστιβάλ Φιλίππων και με την υποστήριξη και χρηματοδότηση του Υπουργείου Πολιτισμού -ως μέλος του Δικτύου Αρχαίου Δράματος- κατάφερε να αυτονομηθεί και να αποτελεί πλέον ξεχωριστό δρώμενο στον πολιτιστικό χάρτη της περιοχής.
Έχοντας πλήρη ελευθερία να εργαστούν πάνω στο αρχαίο δράμα με κείμενα της επιλογής τους ή να δημιουργήσουν δικά τους, καλλιτέχνες αναγνωρισμένοι και άλλοι ανερχόμενοι, φέρνουν στις Κρηνίδες τις ομάδες τους, κάνουν πρόβες στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων και τον ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο, στήνοντας τελικά παραστάσεις στο φυσικό τοπίο αυτών των έργων.
Φέτος, μεταξύ των προσκεκλημένων του Εργαστηρίου είναι η χορεύτρια-χορογράφος Χριστίνα Σουγιουλτζή, η ηθοποιός-σκηνοθέτις Έλενα Μαυρίδου, ο εικαστικός-σκηνοθέτης Μιχάλης Αγγελίδης με την ηθοποιό-χορεύτρια Ίριδα Νικολάου και η σκηνοθέτις-θεατρολόγος Κατερίνα Συμεωνίδου.
Οι τραγωδίες που στάθηκαν αφορμή για έρευνα στο 5ο Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος είναι η «Αντιγόνη» και οι «Τραχίνιες» του Σοφοκλή, καθώς και οι «Βάκχες» του Ευριπίδη. Οι τέσσερις νέες παραστάσεις που θα προκύψουν από την εργασία των ομάδων, θα παρουσιαστούν με ελεύθερη είσοδο στο κοινό στις 8 και 10 Σεπτεμβρίου στον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων.
8 Σεπτεμβρίου, ώρα 18:30
Αρχαιολογικός χώρος Φιλίππων [Ρωμαϊκή αγορά]
Και τίποτα πιο θαυμαστό δεν είναι από τον άνθρωπο;
Ο Μιχάλης Αγγελίδης και η Ίρις Νικολάου σε συνεργασία με τον ποιητή Μάριο Χατζηπροκοπίου, παρουσιάζουν το δρώμενο «Και τίποτα πιο θαυμαστό δεν είναι από τον άνθρωπο;», βασισμένο στο πρώτο στάσιμο της «Αντιγόνης» του Σοφοκλή (332-75), ένα από τα πιο πολυσυζητημένα χορικά άσματα των σωζόμενων έργων των τριών τραγικών ποιητών, χαρακτηρισμένο και ως Ύμνος στο μεγαλείο του ανθρώπου.
«Πολλά είναι τα θαμμαστά, Και τίποτα πιο θαμμαστό δεν είναι απ’ τον άνθρωπο».
Ξαναδιαβάζουμε το χορικό, με μία κριτική ματιά σε σχέση με την αναπαραγωγή του πέρα από την συνθήκη που το γέννησε και την σημασία αυτής. Κοιτώντας το παράλληλα με την σύγχρονη κριτική φεμινιστική θεωρία, και συγκεκριμένα το έργο της φιλοσόφου Rosi Braidotti, επιχειρούμε να δούμε το στάσιμο όχι ως αναμφισβήτητη και οικουμενική αλήθεια, αλλά ως ανοιχτό ερώτημα. Ως αφορμή για συλλογισμό. Πρόθεσή μας είναι να συνδιαλλαγούμε σήμερα με το σώμα των λέξεων του Σοφοκλή και τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων μέσω μιας σειράς ερωτημάτων:
- Με ποιον τρόπο, ποιο μέσο και από ποια οπτική μπορεί να αρθρωθεί ξανά το συγκεκριμένο στάσιμο, λαμβάνοντας υπόψιν τόσο αυτόν που το θέτει ως ερώτημα όσο και αυτόν/ην στον/στην οποίο/α απευθύνεται;
- Τι σημαίνει να είναι κανείς άνθρωπος σήμερα;
- Τι χαρακτηριστικά έχει αυτός ο άνθρωπος;
- Τί είδους φύλο, φυλή, τάξη, γλώσσα, σώμα;
- Ποιος/α τα καθορίζει;
- Ποια η σχέση τους με το γεωγραφικό και ιδεολογικό σημείο που στέκεται κάποιος/α;
- Και ακόμα, τι σημαίνει να μην έχει κανείς αυτά τα χαρακτηριστικά;
Σύλληψη, Έρευνα, Παρουσίαση: Ίριδα Νικολάου, Μιχάλης Αγγελίδης
Καλλιτεχνικός συνεργάτης: Μάριος Χατζηπροκοπίου
8 Σεπτεμβρίου, ώρα 20:30
Αρχαιολογικός χώρος Φιλίππων
Με αφορμή και αφετηρία τις Βάκχες του Ευριπίδη
Η χορεύτρια και χορογράφος Χριστίνα Σουγιουλτζή με την ομάδα της ετοιμάζουν μια performance «Με αφορμή και αφετηρία τις Βάκχες του Ευριπίδη».
«…σκέφτομαι την παραβολή για τους μοναχούς του Θιβέτ, που από αιώνες αποκρυπτογραφούν, όλα, τα εννέα δισ. ονόματα του Θεού…»
Μια μέρα καλούν τους ανθρώπους της ΙΒΜ, που καταφτάνουν με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές τους και μέσα σ’ένα μήνα, έχουν τελειώσει όλη τη δουλειά.
Η προφητεία των μοναχών έλεγε ότι, τη στιγμή που θα αποπερατωθεί, αυτή η απογραφή των ονομάτων του Θεού, ο κόσμος θα τελειώσει.
Οι άνθρωποι της ΙΒΜ, προφανώς δεν το πιστεύουν , αλλά όταν ξανακατεβαίνουν απ’ τα βουνά με περατωμένο τον κατάλογό τους, βλέπουν τ’ αστέρια, να σβήνουν ένα- ένα, στο στερέωμα.
«Το τέλειο έγκλημα, θα ήταν η εξάλειψη του φυσικού κόσμου», με αφετηρία τον μύθο του Πενθέα
Τρώγεται ο Θεός;
«Πρέπει ν’ αφήσουμε τη μεταφυσική να ξαναμπεί στις ψυχές μέσω του δέρματος. Η ζωή δεν είναι μόνο κατασκευή»
Η ιστορία μιας μέρας.
Η αφήγηση ενός δείπνου.
Το φάγωμα του γιου από τη μητέρα.
Η αντιστροφή του θηλασμού και της γέννας.
Η αναίρεση της ακολουθίας των γενεών.
Αγριότητα.
Η άρνηση του χρόνου.
Θάνατε δε θα υπάρχεις πια.
Επιστροφή στο σημείο, απ΄όπου ξεκίνησαν όλα.
Θάνατε θα πεθάνεις.
Και όλα μπορούν να ξεκινήσουν πάλι από την αρχή.
«Τραγούδα μου ένα καινούριο τραγούδι, ο Κόσμος έχει φωτιστεί και οι Ουρανοί αγάλλονται».
Ερμηνεία, δημιουργία:
- Αντωνίου Κλέων (μουσικός)
- Λινάρδου Αντιγόνη (χορεύτρια)
- Μάνεσης Νίκος (ηθοποιός),
- Σουγιουλτζή Χριστίνα (χορεύτρια)
10 Σεπτεμβρίου, ώρα 18:30
Βασιλική Α’
«Τραχίνιες»-Το μαρτύριο της Δηιάνειρας [work in progress]
Οι ηθοποιοί Θεανώ Αμοιρίδου, Θανάσης Κριτσάκης και Κώστας Χατζησάββας με τη συνοδεία του μουσικού Φοίβου Βαλαβάνη και την καθοδήγηση της Κατερίνας Συμεωνίδου στην ερμηνεία και της Φωτεινής Μελετιάδου στην κίνηση, θα επιχειρήσουν να προσεγγίσουν και να παρουσιάσουν, στο φως της ημέρας, το πρώτο μέρος της τραγωδίας του Σοφοκλή «Τραχίνιες» και ιδιαίτερα τον χαρακτήρα της Δηιάνειρας.
Μια από τις πιο συμπαθείς ηρωίδες αρχαίας τραγωδίας, πρότυπο αφοσιωμένης συζύγου, μια γυναίκα πιστή, σεμνή, λογική, αλλά ταυτόχρονα και αυτή που «καταστρέφει τους άνδρες» νομιμοποιεί το όνομα που της δόθηκε όταν κάνει -με τις καλύτερες προθέσεις- ένα σφάλμα ολέθριο. Στην προσπάθειά της να ξανακερδίσει την αγάπη του συζύγου της, Ηρακλή, του μεγάλου ήρωα, του «καλύτερου όλων των ανδρών» -που έχει ερωτευτεί μια νεότερη γυναίκα- το μόνο που καταφέρνει είναι να τον σκοτώσει, άθελά της, με τον πιο βασανιστικό τρόπο.
«Επιλέγουμε για μελέτη και εξερεύνηση ίσως το πιο σκοτεινό, νεφελώδες, περίεργο, δύσκολο, προβληματικό έργο του Σοφοκλή, εστιάζοντας στο πρώτο μέρος του όπου δεσπόζει η τραγική φιγούρα της Δηιάνειρας. Το δικό της μαρτύριο είναι ίσως βαθύτερο, πιο οδυνηρό από το φυσικό μαρτύριο του Ηρακλή, καθώς είναι δικές της οι επιλογές, δικά της τα βήματα που τη φέρνουν πιο κοντά στο πεπρωμένο που πάσχισε τόσο να αποφύγει».
- Μετάφραση: Ηλέκτρα Ανδρεάδη
- Σκηνοθεσία-Δραματουργική επεξεργασία: Κατερίνα Συμεωνίδου
- Επιμέλεια κίνησης: Φωτεινή Μελετιάδου
- Ερμηνεύουν: Θεανώ Αμοιρίδου, Θανάσης Κριτσάκης, Κώστας Χατζησάββας
- Μουσικός επί σκηνής: Φοίβος Βαλαβάνης
10 Σεπτεμβρίου, ώρα 20:30
Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων
Ερευνητικό εργαστήρι στις «Βάκχες» από το Θέατρο Χώρος
Η σκηνοθέτης Έλενα Μαυρίδου στοχεύει στην δυναμική ερμηνεία του λόγου του Ευριπίδη και την σωματικότητα που απαιτεί ένα δρώμενο. Θα διερευνηθούν στοιχεία που έχουν συγγένεια με τη Βακχεία, με στόχο να προσεγγίσουν ένα σύγχρονο δρώμενο των Βακχών με τις ρίζες του βαθιά στην παράδοση. Ο λόγος του Ευριπίδη και η χρήση της σύγχρονης, αλλά και παραδοσιακής μουσικής σύνθεσης, αποτελούν τα βασικά εργαλεία της έρευνας πάνω στις Βάκχες. Τι μένει στο τέλος για το κοινό και τους ήρωες όταν η μουσική σταματάει και καλούμαστε να συλλογιστούμε το ανθρώπινο αδιέξοδο της ύπαρξης μας; Είναι ζωντανός ο Διόνυσος σήμερα;
Θα παρουσιαστούν αποσπάσματα του έργου «Βάκχες» του Ευριπίδη.
Συντελεστές
- Έλενα Μαυρίδου
- Δήμητρα Κούζα
- Γιώργος Μαυρίδης
- Χάρης Πορφυρίδης
Αδαμαντίου Κοραή
«Σάλπισμα Πολεμιστήριον»
Κυριακή 12 Σεπτεμβρίου, ώρα 20:30
Προαύλιο Αρχαιολογικού Μουσείου Φιλίππων
Συνδιοργάνωση ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας-Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας
Το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας-Θάσου, στο πλαίσιο των παραστάσεων των ΔΗΠΕΘΕ σε αρχαιολογικούς χώρους που προτείνει και χρηματοδοτεί για δεύτερη χρονιά το Υπουργείο Πολιτισμού, παρουσιάζει στον προαύλιο χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου Φιλίππων το κείμενο του Αδαμαντίου Κοραή «Σάλπισμα Πολεμιστήριον», έκδοση της Προεδρίας της Δημοκρατίας και δώρο της ΠτΔ προς το Φεστιβάλ Φιλίππων κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στην πόλη της Καβάλας. Σκεφτήκαμε λοιπόν, τι πιο ωραίο από το να «ανοίξουμε» αυτό το συμβολικό δώρο και να το μοιραστούμε με τον κόσμο σε μια μουσικοθεατρική παράσταση όπου συμμετέχουν δύο ηθοποιοί και δύο μουσικοί: Δήμητρα Χατούπη, Θοδωρής Γκόνης, Θοδωρής Ιωσηφίδης και Κωνσταντίνος Σερελέας.
Για το συγκεκριμένο κείμενο διαβάζουμε στον πρόλογο της έκδοσης: «Η Προεδρία της Δημοκρατίας προχώρησε στην έκδοση του Πολεμιστήριου Σαλπίσματος με την ευκαιρία της συμπλήρωσης των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, όχι μόνο για να επαναφέρει στη συλλογική μνήμη ένα σημαντικό κείμενο της προεπαναστατικής περιόδου. Η έκδοση αυτή έγινε για να θυμίσει, πέρα από το επαναστατικό κάλεσμα του Αδαμάντιου Κοραή, τα τρία σημαντικά μελετήματα που διαπερνούν ολόκληρο το έργο του και αποτελούν την πνευματική και πολιτική του παρακαταθήκη: την Ισονομία ως προϋπόθεση της ελευθερίας, την Ομόνοια ως αναγκαίο στοιχείο μιας ευνομούμενης πολιτείας και την Παιδεία ως ουσιαστικό μέσο για τη διαμόρφωση πολιτικού ήθους και εθνικής αυτοσυνειδησίας».
«Κανείς ποτέ δεν το ‘μαθε…» του Χάρη Μιχαλόπουλου στην Κομοτηνή
Κυριακή 19 Σεπτεμβρίου, ώρα 20:30
Λέσχη Κομοτηναίων
Η παράσταση του Φεστιβάλ Φιλίππων «Κανείς ποτέ δεν το ‘μαθε…» του Χάρη Μιχαλόπουλου στην πόλη της Κομοτηνής.
Ο θεατρικός μονόλογος-παραγγελία του Φεστιβάλ Φιλίππων στο πλαίσιο του αφιερώματος στον Διονύσιο Σολωμό, μετά την επιτυχημένη παρουσίασή του στην πόλη της Καβάλας, στον Φάρο, ταξιδεύει στην Κομοτηνή μετά από πρόσκληση της Λέσχης Κομοτηναίων (δίπλα στο Βυζαντινό τείχος της πόλης) την Κυριακή 19 Σεπτεμβρίου και ώρα 20:30. Τη σκηνοθεσία έχουν επιμεληθεί η Δέσποινα Παπάζογλου και η Κατερίνα Συμεωνίδου. Ερμηνεύει η Δέσποινα Παπάζογλου.
Στις 9 Φεβρουαρίου 1857 ο κόντες Διονύσιος Σολωμός έκλεισε για τελευταία φορά τα μάτια του στον μάταιο τούτο κόσμο. Αμέσως ξεκίνησε ένας λυσσώδης αγώνας για την ανεύρεση των χειρογράφων του. Χαρτιά γεμάτα μουτζούρες, πρόχειρες σημειώσεις γραμμένες ανάκατα σε ιταλικά και ελληνικά. Σπαραγμένοι στίχοι, λογαριασμοί με νούμερα, διαγραφές και διορθώσεις. Αδιάψευστοι μάρτυρες της μανίας του Σολωμού για κοπιώδη, εξαντλητική, αιματώδη επεξεργασία της αρχικής έμπνευσης με στόχο το τέλειο ποίημα.
Κάποια από τα χειρόγραφα αυτά βρέθηκαν, κάποια χάθηκαν(;) για πάντα. Είναι αλήθεια πως λίγες μόνο στιγμές μετά το ξεψύχισμα του ποιητή ο Γιακουμάκης Κάνδηλας, ο περίφημος εκείνος υπηρέτης του, αλλά και μανιώδης χαρτοπαίχτης, αφαίρεσε χαρτιά από το γραφείο του Σολωμού, προσβλέποντας σε οικονομικό κέρδος από την πώλησή τους; Ή μήπως ευθύνεται ο Δημήτριος, ο αδελφός του ποιητή, για την καταστροφή τους;
Τι περιείχε το πάντα κλειδωμένο συρτάρι στο γραφείο του ποιητή; Και ποια ήταν η Μάρθα του χαμένου σχεδιαγράμματος των «Ελεύθερων Πολιορκημένων» που διέσωσε από μνήμης ο Πολυλάς; Ποια η σχέση της με τη μυστηριώδη «γυναίκα με το μαγνάδι» των ιταλικών πεζών του Σολωμού;
Μια γυναίκα μόνη, ένας ποιητής νεκρός, ένα σπίτι άδειο, ένας μονόλογος οριστικά και αμετάκλητα… αποσπασματικός.
Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καλούν στα τηλέφωνα του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας 2510 220876-7 κατά τις ώρες γραφείου.