Ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση του Cosmopolis στα τέλη της περασμένης χρονιάς με σκοπό να μεταμορφώσει ένα φεστιβάλ που ήδη «μετράει» 20 χρόνια «ζωής» σε έναν θεσμό μεγαλύτερο σε διάρκεια και ευρύτερο σε στόχευση, αλλά η πανδημία είχε άλλα σχέδια…
Το Cosmopolis 2020 σχεδιάστηκε, ξανασχεδιάστηκε και… επανασχεδιάστηκε ουκ ολίγες φορές προτού «έρθουν» οι απαγορεύσεις, οι περιορισμοί και τα υγειονομικά πρωτόκολλα που επέβαλαν βίαιες προσαρμογές και ακυρώσεις, ωστόσο, το περσινό καλοκαίρι οι Καβαλιώτες και οι λιγοστοί επισκέπτες της περιοχής πήραν μια πρώτη «γεύση» από το νέο φεστιβάλ.
Η κριτική που δέχτηκε -και που ακόμη δέχεται-, «σκληρή», προερχόμενη από αντιπολιτευτικούς κύκλους που από την αρχή δεν είδαν «με καλό μάτι» τις σχεδιαζόμενες αλλαγές στο Cosmopolis, ζητώντας πότε την «επιστροφή» του φεστιβάλ στην παλιά, γνώριμη φόρμα και πότε την… ακύρωσή του, χαρακτηρίζοντας την ίδια στιγμή την ανάληψη των καθηκόντων του ως απλά «περιττή».
Τι απαντάει ο Άλκης Ζοπόγλου σε όλα αυτά; Ποια είναι τα σχέδιά του για τη διοργάνωση του 2021 αλλά και για τις επόμενες χρονιές;
Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Cosmopolis μίλησε στο KAVALA POST εφ’ όλης της… cosmopolίτικης ύλης σε μια συνέντευξη που φιλοδοξεί να δώσει απαντήσεις και, γιατί όχι, να προκαλέσει συζήτηση.
Ο όρος «ethnic» έχει πάψει να χρησιμοποιείται παγκοσμίως. Κυρίως, γιατί παραπέμπει σε εθνικιστικές προσεγγίσεις των ζητημάτων του πολιτισμού, οπότε όσοι τον χρησιμοποιούν ακόμη και τώρα, καλό θα ήταν να τον αφήσουν στην άκρη. Δεν θεωρώ ότι η επιμονή σε αυτόν τους κολακεύει…
Κύριε Ζοπόγλου, τέτοιες μέρες έναν χρόνο πριν, δίνατε την πρώτη επίσημη συνέντευξη Τύπου ως Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Cosmopolis, παρουσιάζοντας τον προγραμματισμό των δράσεων του φεστιβάλ για το 2020. Από τα όσα –πολλά– είχατε ετοιμάσει, αρκετά έγιναν, πολλά ακυρώθηκαν και ακόμη περισσότερα πραγματοποιήθηκαν μεν, αλλά με αυστηρούς περιορισμούς λόγω των υγειονομικών μέτρων κατά του κορονοϊού [μάσκες, αποστάσεις, περιορισμένοι θεατές κτλ.]. Κάνοντας τη δική σας «σούμα», εσείς τι κρατάτε από το Cosmopolis 2020;
Πράγματι, ήταν μια… «περίεργη» χρονιά για όλες τις διοργανώσεις παγκοσμίως! Παρ’ όλα αυτά, θεωρώ πως το 2020 έγινε σημαντική δουλειά σε πολλά ζητήματα, με την αρωγή πάντοτε της Διεύθυνσης, του προέδρου και του ΔΣ, αλλά και όλων ανεξαιρέτως των υπαλλήλων της ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ.
Αναλαμβάνοντας την Καλλιτεχνική Διεύθυνση του Cosmopolis εντοπίστηκαν αμέσως κάποιες αδυναμίες του, κυρίως σε ζητήματα υποδομής, αδυναμίες οι οποίες έπρεπε να διορθωθούν άμεσα αν θέλαμε να έχουμε στα χέρια μας έναν πραγματικά αξιόλογο θεσμό που να λειτουργεί προς όφελος της πόλης. Τις διορθώσαμε στον μέγιστο βαθμό και συνεχίζουμε γιατί αυτό το κομμάτι θέλει πραγματικά πολλή δουλειά για να είμαστε όλοι μας πιο αποτελεσματικοί.
Παρά τις αντίξοες συνθήκες, η διοργάνωση έγινε και είμαστε πραγματικά υπερήφανοι που όλη η Ελλάδα «μιλούσε» γι’ αυτήν και επικρότησε την πρωτοβουλία μας.
Στη… «σούμα», λοιπόν:
Προγραμματίσαμε πάνω από 40 συναυλίες και, παρά τα αντικειμενικά εμπόδια, τελικά οι 28 από αυτές πραγματοποιήθηκαν. Κάποιες άλλες προγραμματισμένες δράσεις με τη συμμετοχή φορέων και καλλιτεχνών από την πόλη μας, την υπόλοιπη Ελλάδα και το εξωτερικό, ματαιώθηκαν ή αναβλήθηκαν. Συνολικά, συμμετείχαν πάνω από 100 καλλιτέχνες και καλλιτεχνικές ομάδες στις δράσεις του φεστιβάλ.
Επιμηκύναμε τη διάρκεια του φεστιβάλ από 4 ημέρες σε 6 μήνες και δώσαμε την ευκαιρία σε πάνω από 4.000 ανθρώπους να το παρακολουθήσουν ζωντανά εν μέσω πανδημίας, τηρώντας πάντα απαρέγκλιτα όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα που ήταν σε ισχύ.
Πετύχαμε έναν πραγματικό άθλο στην, πενιχρή μέχρι πρότινος, διαδικτυακή παρουσία του φεστιβάλ, μιας και η χρονιά «έσπρωξε» όλες τις διοργανώσεις προς αυτή την κατεύθυνση, «πιάνοντας» νούμερα πραγματικά απλησίαστα μέχρι τότε και μάλιστα, δίχως να επενδύσουμε μεγάλα ποσά. Ενδεικτικά, να αναφέρω πως μόνο το «viral» video με τον Αργύρη Μπακιρτζή και τους καλλιτέχνες –οι οποίοι, θα πρέπει να τονίσω ότι συμμετείχαν αφιλοκερδώς– το οποίο ανεβάσαμε στην πρώτη «καραντίνα», είχε Απήχηση σε 235.000 περίπου χρήστες του διαδικτύου με 31.000 Αλληλεπιδράσεις, χιλιάδες Likes, Κοινοποιήσεις στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και πάνω από 22.000 views στο Youtube, στο νέο «κανάλι» του Cosmopolis που αυτό ήταν το… πρώτο του βίντεο! Νούμερα επαναλαμβάνω πραγματικά απλησίαστα μέχρι τότε…
Αναβαθμίσαμε την αισθητική του φεστιβάλ. Υιοθετήσαμε μια σταθερή εταιρική ταυτότητα που θα το συνοδεύει για την επόμενη δεκαετία, έτσι ώστε να είναι σταθερά αναγνωρίσιμο και να μην αποπροσανατολίζει το κοινό, εξοικονομώντας ταυτόχρονα χρήματα τα οποία ξοδεύονταν «από την αρχή» κάθε φορά χωρίς ουσιαστικό λόγο.
Δημιουργήσαμε μια νέα, λειτουργική ιστοσελίδα που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις των χρηστών και να εξυπηρετεί την επικοινωνία με την κοινότητα των καλλιτεχνών, των δημιουργών και τους φορείς. Ο καθένας από τους παραπάνω έχει πλέον τη δυνατότητα να υποβάλλει την πρότασή του μέσα από φόρμες συμμετοχής και αυτή να εξετάζεται από τη διοργάνωση με απόλυτη διαφάνεια, χωρίς να απαιτούνται οι «γνωστοί των γνωστών» για να έχει κάποιος το δικαίωμα να παρουσιάσει την ιδέα του.
Χαράξαμε επικοινωνιακή πολιτική και την εφαρμόσαμε με επιτυχία, βγάζοντας τον θεσμό από την εσωστρέφεια και κάνοντάς τον να «ακουστεί» σε κάθε άκρη της χώρας με συνεντεύξεις και αναφορές σε πολύ γνωστά Μέσα Ενημέρωσης πανελληνίως.
Ταυτόχρονα, ανοίξαμε δυναμικούς διαύλους επικοινωνίας με μεγάλα ιδρύματα της χώρας μας και του εξωτερικού, όπως η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάσση, το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, το Goethe-Institut, οι παγκόσμιες μουσικές εκθέσεις Womex και Fira Mediterrània Manresa… και συνεχίζουμε ενεργά προς αυτή την κατεύθυνση.
Οργανώσαμε «από το μηδέν» το τμήμα της χορηγικής υποστήριξης του φεστιβάλ. Όλα τα φεστιβάλ στον κόσμο απευθύνονται στον υγιή επιχειρηματικό κλάδο για να κερδίσουν χρηματοδοτήσεις, πολλά δε, στηρίζονται μόνο σε αυτές. Στο Cosmopolis το κομμάτι αυτό δεν αντιμετωπιζόταν καθόλου σοβαρά. Θεωρώ πως μέσα στην πρώτη τριετία θα αρχίσουμε να βλέπουμε θεαματικά αποτελέσματα, όλα πάντοτε προς συμφέρον του Δήμου και των δημοτών. Ήδη από την πρώτη χρονιά φάνηκαν και τα πρώτα θετικά αποτελέσματα…
Και τέλος, θέλω να σταθώ ιδιαίτερα σε κάτι πολύ σημαντικό κατά την άποψή μου, στον θεσμό του CosmoLights, έναν παγκόσμιο διαγωνιστικό θεσμό που για πρώτη φορά διοργανώθηκε στην Ελλάδα αλλά και στα Βαλκάνια. Αυτός ο θεσμός ήρθε στην πόλη για να μείνει και να την κάνει γνωστή παγκοσμίως. Έργα projection mapping προβλήθηκαν για να διαγωνιστούν και με αυτή την αφορμή «γνώρισαν» την πόλη χιλιάδες άνθρωποι από όλο τον πλανήτη που είχαν την δυνατότητα να ψηφίσουν διαδικτυακά σε ειδικά κατασκευασμένη ηλεκτρονική πλατφόρμα, ώστε να αναδείξουν την καλύτερη προβολή μαζί με την συνδρομή μιας επιτροπής ειδικών.
Νομίζω, ότι για πρώτη χρονιά και με βάση όλα τα προβλήματα που όλοι μας ζήσαμε, κάναμε μια αξιοπρόσεκτη δουλειά που, επαναλαμβάνω, ήταν αποτέλεσμα συντονισμένης και έντονης προσπάθειας όλων των εμπλεκόμενων με τον θεσμό, συμπεριλαμβανομένων και των υπέροχων εθελοντών του Cosmopolis, που πραγματικά όλους τους ευχαριστώ.
Από την πρώτη στιγμή κάποιοι έσπευσαν να σας κριτικάρουν έντονα για τις καλλιτεχνικές επιλογές σας, υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι το Cosmopolis «έχασε τον έθνικ χαρακτήρα του» ή, ακόμα-ακόμα, ότι «αυτό δεν είναι Cosmopolis»! Τι απαντάτε;
Καταρχάς, μιας και μου δίνεται αυτή η ευκαιρία, θα ήθελα να αναφέρω ότι πλέον ο όρος «ethnic» έχει πάψει να χρησιμοποιείται παγκοσμίως. Κυρίως, γιατί παραπέμπει σε εθνικιστικές προσεγγίσεις των ζητημάτων του πολιτισμού, οπότε όσοι τον χρησιμοποιούν ακόμη και τώρα, καλό θα ήταν να τον αφήσουν στην άκρη. Δεν θεωρώ ότι η επιμονή σε αυτόν τους κολακεύει…
Σε σχέση τώρα με τις καλλιτεχνικές μου προτεραιότητες, είναι αλήθεια πως έχω στο μυαλό μου ένα πολύ διαφορετικό φεστιβάλ και αυτό, αν και αμυδρά εξαιτίας της πανδημίας, φάνηκε από την πρώτη στιγμή.
Φιλοδοξώ να αξιοποιήσω στο έπακρο αυτό που το όνομα του φεστιβάλ δηλώνει ξεκάθαρα από την απλή ανάγνωσή του και μόνο: να δώσω στην πόλη μας την αξία μια πόλης-«κοιτίδας πολιτισμού» όπου άνθρωποι και φυλές από κάθε άκρη του πλανήτη συρρέουν εδώ για να παρουσιάσουν τις καλλιτεχνικές τους ανησυχίες με έναν τρόπο καθαρό, αληθινό, γνήσιο και ειλικρινή και όχι με φανφάρες, υπερβολές και φολκλορισμούς· να δημιουργήσω έναν θεσμό που θα προάγει την αλληλεπίδραση, την εξωστρέφεια, την κατανόηση της διαφορετικότητας, βασικά στοιχεία του σύγχρονου κόσμου· έναν χώρο φιλοξενίας της τέχνης, ένα βήμα για τους νέους ανθρώπους που θέλουν να ασχοληθούν με αυτήν και έναν χώρο προβολής της αξίας των παλαιοτέρων· να δημιουργήσω ένα φεστιβάλ που να αγκαλιάζει και να βοηθάει τους δημιουργούς· να ακούσω όλες τις ενδιαφέρουσες και αξιόλογες ιδέες των ανθρώπων και των φορέων, συνομιλώντας μαζί τους για αυτές και, παροτρύνοντάς τους να κάνουν ακόμη μεγαλύτερες υπερβάσεις, αφήνοντας τη σκέψη τους να ονειρευτεί ακόμη περισσότερα. Εν τέλει, φιλοδοξώ να δημιουργήσω ένα φεστιβάλ με μια καινούρια, σύγχρονη οπτική και όχι μια οπτική ετεροχρονισμένη και παλιομοδίτικη που το μόνο που καταφέρνει είναι να ξοδέψει αλόγιστα και για λόγους εντυπωσιασμού τα χρήματα των συμπολιτών μου.
Αν αυτό που σας περιέγραψα «δεν είναι Cosmopolis» ή είναι ένα «γιαλαντζί Cosmopolis» όπως ακούστηκε, τότε θα αποδεχθώ τις έντονες κριτικές. Όσο όμως πιστεύω στο παραπάνω όραμά μου και κυρίως, όσο ο κόσμος, οι φορείς πολιτισμού, αλλά και οι καλλιτέχνες αποδέχονται με μεγάλη ανακούφιση τις αξίες αυτές, δεν έχω λόγο να αποδεχθώ και να λάβω υπόψιν μου κριτικές που προφανέστατα πλέον βασίζονται σε άλλα κίνητρα.
Δεν θεωρείτε, λοιπόν, ότι η έντονη κριτική που σας ασκήθηκε «από τα αποδυτήρια» και που, σε μεγάλο βαθμό, συνεχίζει να ασκείται από μερίδα της Αντιπολίτευσης στον Δήμο Καβάλας, έχει βάση;
Βλέπω ότι εμμένετε στο θέμα της κριτικής, προφανώς γιατί είναι ένα «πικάντικο» ζήτημα, δημοσιογραφικά. Συμπληρωματικά λοιπόν, θα ήθελα να αναφέρω κάτι που δηλώνω σε κάθε ευκαιρία με όποιον συνομιλώ σχετικά: Δεν είμαι πολιτικός και ούτε επιθυμώ να γίνω!
Πριν από την ανάληψη αυτής της θέσης είχα μια επιτυχημένη, κατά την προσωπική μου άποψη, καλλιτεχνική πορεία στο δικό μου «γήπεδο», αυτό της μουσικής. Αυτή η πορεία μού έδωσε τη δυνατότητα να ταξιδέψω σε πολλές χώρες, να συμμετέχω ενεργά σαν καλλιτέχνης σε πολυάριθμα φεστιβάλ παγκοσμίως – παρόμοια τα περισσότερα με αυτό που τώρα καλούμαι να διαχειριστώ. Ταυτόχρονα, έχω την εμπειρία της λειτουργίας ανάλογων θεσμών, καθώς τα τελευταία χρόνια διοργανώνω ένα αντίστοιχο φεστιβάλ στο εξωτερικό. Η επιθυμία μου είναι, μέσα από τη θέση που μου εμπιστεύτηκε ο Δήμαρχος Καβάλας, να μεταφέρω αυτή την «τεχνογνωσία» στον τόπο μου. Και το κάνω με πολύ χαρά γιατί είναι για μένα πρωτίστως μια ηθική υποχρέωση απέναντι στην πόλη μου, που από αυτήν και τους ανθρώπους της πήρα τα πρώτα ερεθίσματα για τη μέχρι τώρα καλλιτεχνική μου πορεία.
Ακούω με προσοχή τις κριτικές και είναι καλοδεχούμενες όταν είναι καλοπροαίρετες και λογικές. Δεν θα μπω όμως ποτέ στην διαδικασία να αξιολογήσω κριτικές που γίνονται για πολιτικούς λόγους ή για λόγους συμφέροντος και, προφανώς, κατά την προσωπική μου άποψη, δεν έχουν κάποια ρεαλιστική βάση. Τις τελευταίες, είναι άλλοι υπεύθυνοι να τις αξιολογήσουν και αν χρειαστεί να απαντήσουν.
Όλες οι δράσεις του Cosmopolis 2020 κόστισαν στο ταμείο του Δήμου λίγο περισσότερο από 100.000 ευρώ. Σε προηγούμενες διοργανώσεις η κάθε ημέρα του φεστιβάλ κόστιζε το λιγότερο… 80.000 ευρώ!
Αλήθεια, κ. Ζοπόγλου. Πόσο απαραίτητη ήταν η πρόσληψη ενός Καλλιτεχνικού Διευθυντή στο Cosmopolis; Διότι εκφέρεται η άποψη ότι «τόσα χρόνια καλά πήγαινε και χωρίς»…
Το παράξενο ήταν ότι το Cosmopolis… δεν είχε καλλιτεχνικό διευθυντή τόσο καιρό και όχι ότι τώρα έχει! Χωρίς να θέλω να προσβάλλω όσους ισχυρίζονται κάτι τέτοιο –προφανώς από άγνοια– θα ήθελα να τονίσω τα εξής:
Δεν υπάρχει καμία διοργάνωση αξιώσεων στον κόσμο που να μην έχει Καλλιτεχνικό Διευθυντή, ένα πρόσωπο, δηλαδή, το οποίο θα σχεδιάσει, θα συντονίσει και θα υλοποιήσει ένα καλλιτεχνικό όραμα για το οποίο θα κριθεί, εκ του αποτελέσματος. Από τον Οκτώβριο του 2020 γίνεται μια σοβαρή, συντονισμένη προσπάθεια από μια ομάδα ανθρώπων με επικεφαλής εμένα και με εκπεφρασμένη την βούληση της Δημοτικής Αρχής. Ο στόχος είναι να ανανεωθεί το ήδη αγαπητό Cosmopolis, να εκσυγχρονιστεί σύμφωνα με τα παγκόσμια πρότυπα και, εν τέλει να δημιουργηθεί ένας θεσμός που θα συνεισφέρει ουσιαστικά στην πόλη. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, αυτός είναι ο πιο δόκιμος και αποτελεσματικός τρόπος, ώστε να δημιουργηθεί κάτι άρτιο οργανωτικά και καλλιτεχνικά που να συναγωνίζεται εφάμιλλες διοργανώσεις και ταυτόχρονα, να γίνεται εξειδικευμένη οικονομική διαχείριση που θα εξοικονομήσει χρήματα από «άστοχες» δαπάνες.
Ας μείνουμε λίγο στα οικονομικά που μόλις αναφέρατε… επειδή κατά καιρούς «ακούγονται» διάφορα ποσά –που «κουμπώνουν» και με τη δική, «υπέρογκη» ή «αχρείαστη» αμοιβή– θέλετε να μας πείτε τι πραγματικά στοίχισε στους Καβαλιώτες το Cosmopolis του 2020;
Βεβαίως, και με μεγάλη χαρά να ενημερώσω μέσω της ιστοσελίδας σας τον κάθε Καβαλιώτη, γιατί εν τέλει τα χρήματα που δαπανούνται για τη διοργάνωση είναι δικά του χρήματα και δικαιούται όσο κανείς άλλος να γνωρίζει.
Σε σχέση με τον απολογισμό του φεστιβάλ τη χρονιά που μας πέρασε, όλες οι δράσεις του Cosmopolis 2020 κόστισαν στο ταμείο του Δήμου λίγο περισσότερο από 100.000 ευρώ. Σε αυτά τα χρήματα συμπεριλαμβάνονται όλα τα έξοδα για τις εκδηλώσεις που τελικά διοργανώθηκαν, καθώς και τα έξοδα για την υποστήριξή τους σε κάθε επίπεδο και κυρίως για ένα χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 6 μηνών.
Είμαι απόλυτα ικανοποιημένος για τη συνετή οικονομική διαχείριση, κάτι που είναι βασική μου προτεραιότητα, και φυσικά γίνεται πολύ μεγάλη προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση τόσο από τη δική μου πλευρά όσο και από την ομάδα μου. Να υπενθυμίσω σε αυτό το σημείο, προσπαθώντας να βοηθήσω τον απλό αναγνώστη που δεν έχει «τριβή» με αυτά τα ζητήματα στην καθημερινότητά του, ότι σε προηγούμενες διοργανώσεις η κάθε ημέρα του Cosmopolis, κόστιζε το λιγότερο… 80.000 ευρώ!
Τώρα, σχετικά με τη δική μου αμοιβή. Είναι αυτονόητο ότι για την δουλειά που με κάλεσαν να κάνω θα πρέπει να υπάρχει κάποιο αντίτιμο – εκτός και αν «κάποιοι» πιστεύουν ότι μια τέτοια υπηρεσία θα μπορούσε να προσφέρεται… εθελοντικά! Δηλώνω όμως ξεκάθαρα προς κάθε κατεύθυνση ότι αυτά που λαμβάνω είναι ακριβώς τα ίδια με όσα παίρνει ο κάθε υπάλληλος της ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ, χωρίς καν να έχει όλο αυτό το μερίδιο ευθύνης που μου αναλογεί. Παρ’ όλα αυτά δεν θεωρώ ότι υπάρχει κάποιος άλλος που θα επέλεγε να κάνει αυτήν την δουλειά με την ίδια υπευθυνότητα αν δεν υπήρχε μια ηθική ανταμοιβή ότι προσφέρει για την πόλη του, όπως στη δική μου περίπτωση. Αυτό όμως το αφήνουμε να το κρίνει και ο κόσμος…
Και για να κλείσουμε αυτό το «κεφάλαιο», οι ίδιες «φωνές» υποστηρίζουν εσχάτως ότι το Cosmopolis δεν θα έπρεπε να πραγματοποιηθεί καθόλου, ούτε πέρυσι ούτε φέτος, από τη στιγμή που βρισκόμαστε εν μέσω μιας πανδημίας που «χτυπάει» και την οικονομία και οι Καβαλιώτες, όπως και όλος ο κόσμος άλλωστε, περνούν δύσκολες μέρες. Ποια είναι η δική σας θέση;
Καταρχάς, είναι επιλογή της Δημοτικής Αρχής να στηρίξει τον Πολιτισμό εν μέσω πανδημίας. Ο Πολιτισμός δεν είναι πολυτέλεια· είναι ανάγκη. Εκτός αυτού όμως, θα πρέπει να αντιληφθούμε πως στον κλάδο εργάζονται εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι οι οποίοι και αυτοί περνούν δύσκολες μέρες. Όπως λοιπόν υποστηρίζουμε την ανάγκη να «ανοίξει» η αγορά και τα καταστήματα, το ίδιο ακριβώς ισχύει και για την καλλιτεχνική κοινότητα που κι αυτή έχει ανάγκη για δουλειά. Το κοινό δε, μέσα σε όλη αυτήν την πίεση εξαιτίας του εγκλεισμού χρειάζεται την εκτόνωση μέσα από τα πολιτιστικά δρώμενα, ακόμη και για λόγους ψυχολογίας. Άρα, το Cosmopolis σαν ένας πολιτιστικός θεσμός έχει ακόμη έναν μεγαλύτερο λόγο να συνεχίζει τη δράση του…
Σε κάθε περίπτωση όμως, η διακοπή ενός θεσμού υπό ανάπτυξη, όπως είναι το Cosmopolis, θεωρώ πως είναι στρατηγικό λάθος για την πορεία του στον χρόνο και πρέπει με κάθε τρόπο να αποφεύγεται.
Ο Πολιτισμός δεν είναι πολυτέλεια· είναι ανάγκη! Η διακοπή ενός θεσμού υπό ανάπτυξη, όπως είναι το Cosmopolis, θεωρώ πως είναι στρατηγικό λάθος για την πορεία του στον χρόνο και πρέπει με κάθε τρόπο να αποφεύγεται…
Ας πάμε στο σήμερα. Βρισκόμαστε στις αρχές του Απριλίου και λογικά, όπου να ’ναι, θα πρέπει να περιμένουμε κάποιες ανακοινώσεις σχετικά με τη φετινή διοργάνωση. Πόσο έτοιμος είστε σήμερα που μιλάμε σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα του Cosmopolis 2021;
Το φεστιβάλ στο κομμάτι του προγραμματισμού των δράσεων έχει ήδη ολοκληρωθεί. Πριν περίπου έναν μήνα έγινε η παρουσίασή του στον Δήμαρχο της πόλης και έχει γίνει απολύτως αποδεκτός και μάλιστα με ενθουσιασμό.
Θα ήθελα να τονίσω ότι αυτό το σενάριο που παρουσιάσαμε αφορά μια «φυσιολογική» κατάσταση όπου δεν θα υπάρχουν τα γνωστά υγειονομικά προβλήματα. Η δική μας υποχρέωση ήταν και είναι να προγραμματιστεί το φεστιβάλ όπως θα εξελισσόταν αν δεν υπήρχε η πανδημία…
Ωστόσο, καθώς τα προβλήματα παραμένουν άλυτα και δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί το πλαίσιο πάνω στο οποίο θα διεξαχθούν οι διοργανώσεις κατά την περίοδο του καλοκαιριού από την ελληνική κυβέρνηση, είμαστε όλοι σε αναμονή. Ανανεώσαμε το ραντεβού μας για τα τέλη Απριλίου όπου θα συνεκτιμήσουμε εκ νέου την κατάσταση. Αναλόγως λοιπόν με την «εικόνα» που θα έχουμε εκείνη την περίοδο, θα αποφασίσουμε αν θα προχωρήσουμε στην ολοκληρωτική υλοποίηση ή σε υλοποίηση μέρους των δράσεων. Επίσης, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της πανδημίας θα μας καθοδηγήσουν και στο ποιες ακριβώς δράσεις θα υλοποιήσουμε με ασφάλεια όπως έγινε και πέρσι.
Πριν από λίγο καιρό βρεθήκατε στο Επιμελητήριο Καβάλας όπου ενημερώσατε τους εκπροσώπους της αγοράς για μία δράση που σχεδιάζετε για τον ερχόμενο χειμώνα, το Urban Cosmopolis, με ένα «αστικό» παρακλάδι του φεστιβάλ που θα εμπλέξει και τους επαγγελματίες της πόλης. Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα για αυτό;
Ναι, ήδη από τώρα έχουμε ξεκινήσει τις συζητήσεις ώστε να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε και μια τέταρτη θεματική του Cosmopolis την οποία έχουμε ονομάσει CosmoUrban. Ο χρόνος υλοποίησής της θα είναι από τις αρχές Δεκεμβρίου του 2021 μέχρι και την Άνοιξη του 2022.
Προτείναμε ένα καινούριο συνεργατικό μοντέλο μεταξύ των επαγγελματιών, των φορέων τους (Επιμελητήριο, Εμπορικό Σύλλογο, επαγγελματίες εστίασης κ.λπ.), και του Δήμου μέσω της συμμετοχής του Cosmopolis στο κομμάτι της υλοποίησης.
Με αυτήν τη συνεργασία και με όχημα πάντα τον Πολιτισμό, δημιουργείται συνεχής κινητικότητα στην αγορά και το κέντρο της πόλης κατά τη διάρκεια του χειμώνα, όταν η πόλη –κατά διαπίστωση όλων μας– είναι σχεδόν σε «ακινησία».
Το συνεργατικό αυτό μοντέλο υλοποιείται με απόλυτη επιτυχία σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις και έχει κατορθώσει να προσελκύσει τους κατοίκους τόσο των πόλεων όσο και των περιφερειών στις κεντρικές αγορές, δημιουργώντας ανταποδοτικά οφέλη για όλους (καλλιτέχνες, επιχειρήσεις και κοινό). Θα ξεκινήσει να υλοποιείται για πρώτη φορά στην πόλη μας από τον επόμενο χειμώνα καθώς οι αντιδράσεις των φορέων της πόλης είναι πάρα πολύ θερμές και ενθουσιώδεις και ήδη έχουμε ξεκινήσει τον σχεδιασμό και τον προγραμματισμό, για τον οποίο νέα θα έχετε μελλοντικά.
Επίσης, είδαμε ότι μόλις λίγες μέρες πριν, πραγματοποιήσατε ένα ανοιχτό κάλεσμα-πρόσκληση σε μουσικούς από την Ευρώπη να δηλώσουν τη συμμετοχή τους σε μια Ορχήστρα Νέων που φιλοδοξεί να ανεβάσει μια όπερα του Μότσαρτ υπό τη «διεύθυνση» της Καβαλιώτισσας σοπράνο Αλεξίας Βουλγαρίδου ως κορύφωση τον ερχόμενο Δεκέμβριο της Ενότητας CosmoClassical του φεστιβάλ, μια Ενότητα που πέρυσι, δυστυχώς, δεν πραγματοποιήθηκε. Πώς πάει αυτό;
Ναι πράγματι, αυτή είναι μια δράση που είχε σχεδιαστεί για την τρίτη ενότητα του φεστιβάλ για το 2020, την ενότητα CosmoClassical, και μεταφέρθηκε λόγω της αναγκαστικής αναβολής, για το 2021. Φέτος, συμμετέχει ενεργά και η αξιόλογη Καβαλιώτισσα σοπράνο Αλεξία Βουλγαρίδου η οποία αγαπά πάρα πολύ τον τόπο της. Αποδέχθηκε την πρότασή μας να υποστηρίξει την οργάνωση και να διευθύνει-καθοδηγήσει την ομάδα των νέων μουσικών με τη συνδρομή της ομάδας της που πραγματικά έχει πολύ μεγάλη εμπειρία σε παρόμοια γεγονότα.
Αξιοποιώντας ευρωπαϊκά προγράμματα εθελοντισμού, προσκαλούμε στην πόλη μας 40 μουσικούς από 6 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τα καλύτερα μουσικά πανεπιστήμιά τους. Οι εθελοντές-συμμετέχοντας θα έχουν πληρωμένα από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα όλα τα έξοδα μετακίνησης, διαμονής και διατροφής και εμείς θα αναλάβουμε να καλύψουμε μόνον τα έξοδα της διοργάνωσης. Σε αυτούς τους 40 θα προστεθούν ακόμη 10 νέοι μουσικοί από την περιοχή μας και όλοι τους θα ανεβάσουν, σε κονσερτάτο φυσικά, την όπερα του Mozart Così fan tutte υπό την καθοδήγηση της κ. Βουλγαρίδου. Οι φόρμες συμμετοχής έχουν ανοίξει και ήδη μεγάλα μουσικά πανεπιστήμια της Ευρώπης και όχι μόνο, έχουν δείξει ενδιαφέρον να ανακοινώσουν το event στους μαθητές τους παροτρύνοντάς τους να συμμετέχουν.
Όπως μπορείτε να καταλάβετε, πρόκειται για ένα μεγάλο εγχείρημα και μια μεγάλη τομή στην πολιτιστική πραγματικότητα της περιοχής μας. Γνωρίζω ότι δεν υπάρχουν οι υποδομές, το γνωρίζει πολύ καλά και η κ. Βουλγαρίδου ως Καβαλιώτισσα. Θεωρούμε όμως πως στη χώρα μας είναι κι αυτός ένας τρόπος να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον δημιουργίας αξιόλογων υποδομών μελλοντικά.
Το έργο είναι πολύ πιθανόν να ανέβει και στο Μέγαρο Μουσικής Κομοτηνής καθώς είμαστε σε συνεχείς συζητήσεις με την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
Πρέπει να δηλώσω ξεκάθαρα ότι δεν τίθεται κανένα θέμα «καπελώματος» από το Cosmopolis ούτε του Φεστιβάλ Παπαϊωάννου ούτε του φεστιβάλ Wood Water Wild ούτε καμιάς άλλης διοργάνωσης που εντάσσουμε κάτω από την «ομπρέλα» του φεστιβάλ. Αντίθετα, στόχος μας είναι να τις αναβαθμίσουμε, να τις υποστηρίξουμε και μέσα από τη σύνθεση να βγει κερδισμένη η ουσία.
Ειδικά σε σχέση με το Φεστιβάλ Παπαϊωάννου, η προσωπική μου επιθυμία ήταν και είναι να τιμηθεί ο σημαντικός Καβαλιώτης συνθέτης. Γι’ αυτό και εντάξαμε στην ενότητα CosmoClassical ένα ειδικό αφιέρωμα, δεδομένης και της συνεχιζόμενης οικονομικής κυρίως αδυναμίας να επανέλθει το Φεστιβάλ Παπαϊωάννου στην πρότερή του μορφή, κάτι που είναι γνωστό σε όλους μας από τα προηγούμενα ήδη χρόνια, που υπήρχε η αδυναμία χρηματοδότησής του. Αν το Δημοτικό Ωδείο Καβάλας θέλει οποιαδήποτε στιγμή να το αναλάβει εξ ολοκλήρου και πάλι, αυτό θα ήταν ευχής έργον…
Σε κάθε περίπτωση, η ενότητα CosmoClassical του Cosmopolis Festival αποτελεί μια ανεξάρτητη ενότητα που αντιμετωπίζει την κλασική μουσική μέσα από μια διαφορετική οπτική γωνία· μια οπτική γωνία που επιθυμεί να δίνει εναλλακτικές λύσεις και σύγχρονες προοπτικές στους χιλιάδες ανθρώπους που τη λατρεύουν (κοινό και καλλιτέχνες), έξω από τα καθιερωμένα στεγανά.
Κάτω από αυτήν τη λογική δημιουργήθηκε και θα συνεχίσει να υπάρχει αυτή η ενότητα του φεστιβάλ Cosmopolis και αυτό θα ήθελα με απόλυτη ειλικρίνεια να το δηλώσω προς όλες τις πλευρές. Για την υλοποίησή της δε, έχει επιτευχθεί η άψογη συνεργασία μας με το ΔΩΚ και τον Καλλιτεχνικό του Διευθυντή, τον Φώτη Κουτσοθόδωρο.
Εφόσον δεν μπορούμε ακόμη να αναφερθούμε αναλυτικά στις εκδηλώσεις που προγραμματίζονται, εν αναμονή των επίσημων ανακοινώσεων, θα ήθελα να σταθούμε για λίγο σε μία δράση που παρουσιάσατε στο τέλος της περασμένης χρονιάς, την CosmoUpCycle, στο πλαίσιο της οποίας το Cosmopolis «εκμεταλλεύτηκε» το προωθητικό υλικό που κανονικά θα ήταν για πέταμα [αφίσες, μπάνερς κ.ά.] για να φτιάξει χρηστικά αντικείμενα τα οποία και πωλούνται online ως συλλεκτικά αντικείμενα-αναμνηστικά της διοργάνωσης. Αλήθεια, είχε ανταπόκριση η δράση αυτή; Θα συνεχιστεί;
Το Cosmopolis έχει και οικολογική ευαισθησία και αυτό ήταν κάτι που ήθελα από την πρώτη στιγμή να το αναδείξουμε με τρόπο όχι μόνον συμβολικό αλλά και ουσιαστικό. Είναι πλέον πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε όλοι μας τη σημαντική αξία που έχει ένα ισορροπημένο περιβάλλον στην ζωή μας. Και οι θεσμοί θα πρέπει να υπερασπιστούν με κάθε μέσο αυτή την ιδέα και μάλιστα να την προβάλλουν με κάθε ευκαιρία. Εμείς λοιπόν, δεν θέλουμε να δημιουργούμε σκουπίδια. Προσπαθούμε σε όλες μας τις δράσεις, είτε έχουμε τον απόλυτο είτε τον μερικό έλεγχό τους να φροντίζουμε γι’ αυτό.
Τα πλαστικά διαφημιστικά banners που χρησιμοποιήθηκαν για την επικοινωνία του φεστιβάλ δεν έγιναν σκουπίδια για να επιβαρύνουν το περιβάλλον. Ίσα ίσα, έγιναν χρηστικά αντικείμενα που με πολύ χαμηλό αντίτιμο, δυσανάλογο της πραγματικής τους αξίας, μπορεί κάποιος να αποκτήσει. Κυρίως για να βοηθήσει κι αυτός στην διαδικασία επαναχρησιμοποίησης που προσπαθούμε να υιοθετήσουμε. Η πρωτοβουλία μας έχει πολύ μεγάλη απήχηση ιδιαίτερα στους νέους και φυσικά θα συνεχιστεί, παράλληλα με πολλές ακόμη παρόμοιες δράσεις που σχεδιάζουμε και οι οποίες θα ανακοινωθούν κατά την παρουσίαση του προγράμματος.
Κλείνοντας, κ. Ζοπόγλου, θα θέλατε να προσθέσετε κάτι;
Ναι, θα ήθελα κατ’ αρχάς να ευχαριστήσω όλους όσους από την αρχή έσπευσαν να «αγκαλιάσουν» την προσπάθειά μας, την προσπάθεια για τη δημιουργία κάτι νέου και ελπιδοφόρου: τους πολίτες, τους φορείς, τις συλλογικότητες που είτε με την ενεργό συμμετοχή είτε με τις προτάσεις είτε, ακόμα-ακόμα, με την κριτική τους μας βοήθησαν να γίνουμε καλύτεροι από τα πρώτα κιόλας βήματα…
Την ίδια στιγμή, θα ήθελα να απευθύνω μια έκκληση, μια πρόσκληση, αν θέλετε, σε όλους τους υγιώς σκεπτόμενους πολίτες της Καβάλας που θέλουν το καλό του τόπου αυτού: πρέπει επιτέλους, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, να πάρουν μία ξεκάθαρη θέση στις σημαντικές συλλογικές προσπάθειες που γίνονται από όπου και αν προέρχονται αυτές, από όποιον πολιτικό ή άλλον χώρο (ο Πολιτισμός θα πρέπει να είναι έξω από τις τέτοιου τύπου αντιπαραθέσεις και πολιτικές ή μικροπολιτικές σκοπιμότητες). Αν αυτές οι προσπάθειες αξίζουν, τότε να τις επικροτούν και να τις υποστηρίζουν, αποδοκιμάζοντας ταυτόχρονα πρακτικές που μας γυρίζουν «πίσω»…
Εγώ προσωπικά αλλά και όλοι οι συνεργάτες μου, η διοργάνωση του Cosmopolis, δεν ζητάμε να μείνουμε στο «απυρόβλητο»· ζητάμε όμως μία «πολυτέλεια»: να μας δοθεί η ευκαιρία να κριθούμε από το αποτέλεσμα της δουλειάς μας. Και αυτό το αποτέλεσμα, αν το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες, δεν θα αργήσει να φανεί, να είστε σίγουροι…
Ποιος είναι ο Άλκης Ζοπόγλου
Η ενασχόλησή του με τον παραδοσιακό χορό και τη μουσική ξεκινά από πολύ μικρή ηλικία. Το πρώτο του μουσικό όργανο είναι τα κρουστά και συνεχίζει με το κλαρίνο. Πολύ σύντομα γνωρίζει το κανονάκι και από τότε είναι το μουσικό όργανο με το οποίο εκφράζει τις καλλιτεχνικές του ανησυχίες.
Είναι απόφοιτος του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης με ειδικότητα τους παραδοσιακούς χορούς.
Στην Κωνσταντινούπολη παίρνει συστηματικά τα πρώτα του μαθήματα στο κανονάκι. Εκεί, μελετά και γνωρίζει τα στιλ παιξίματος διαφόρων μεγάλων κανονιέρηδων της Πόλης, όπως των Ahmet Meter, Halil Karaduman, Göksel Kartal και Göksel Baktagir.
Είναι διπλωματούχος Βυζαντινής μουσικής και για οκτώ συνεχόμενα χρόνια εργάζεται στο Μουσικό σχολείο της Δράμας διδάσκοντας κανονάκι.
Μέχρι και τις ημέρες μας έχει αναπτύξει έντονη καλλιτεχνική δραστηριότητα. Συμμετέχει σε εκδηλώσεις και στη δισκογραφία, με πολλούς καταξιωμένους μουσικούς δημιουργούς της Ελλάδας (Χρόνης Αηδονίδης, Σταμάτης Κραουνάκης, Νίκος Φιλιππίδης, Νίκος Σαραγούδας, Haig Yazdjian και άλλους), ενώ ταυτόχρονα συνεργάζεται με πολλούς μουσικούς στο εξωτερικό (Theodossii Spassov, Sellahadin Maraqa, Ara Dinkjian, Kudsi Erguner, Süleyman Erguner, Imane Homsy, Charbel Rouhana, Samir Siblini, Fahrettin Yarkin, Necip Gülses, Hossein Omouni, Kiya and Ziya Tabassian, Ghada Shbeir, Rima Khcheich και άλλους).
Ως μουσικός έχει ταξιδέψει για συναυλίες σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο και εκπροσώπησε την Ελλάδα διδάσκοντας το κανονάκι σε διεθνείς συναντήσεις κανονιού στην Αίγυπτο, την Ιορδανία, τον Λίβανο, και την Κύπρο.
Τα τελευταία 15 και πλέον χρόνια είναι μέλος του μουσικού σχήματος Εν Χορδαίς ταξιδεύοντας μαζί τους σε πολλές συναυλίες και φεστιβάλ παγκοσμίως. Επίσης, είναι ιδρυτικό μέλος του μουσικού σχήματος Κοντραμπάντο εκφράζοντας τις προσωπικές συνθετικές του ανησυχίες .
Από το 2014 διευθύνει καλλιτεχνικά το Mediterranean Music Festival με έδρα τη Ζυρίχη και από τον Οκτώβριο του 2019 το Cosmopolis Festival στην πόλη από όπου κατάγεται, την Καβάλα.