Συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης παραχώρησε στον δημοσιογράφο Γιώργο Σιαδήμα ο υπουργός Εθνικής Άμυνας και βουλευτής Καβάλας της Νέας Δημοκρατίας Νίκος Παναγιωτόπουλος, συνέντευξη που δημοσιεύεται στο φύλλο της Κυριακής 7 Νοεμβρίου 2021 της Εφημερίδας Real News.
Ο κ. Παναγιωτόπουλος αναφέρθηκε στην πρόσφατη ελληνογαλλική συμφωνία, στα ελληνοτουρκικά, την εμπλοκή της Ελλάδας στις σχέσεις Αμερικής-Τουρκίας αλλά και στην αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού εντός των «τάξεων» των Ενόπλων Δυνάμεων.
Διαβάστε παρακάτω το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του υπουργού στην εφημερίδα.
Οι αμερικανικές βάσεις στην Αλεξανδρούπολη ενοχλούν τον Ερντογάν. Εμείς τι όφελος έχουμε από την παρουσία των Αμερικανών εκεί;
Το ότι η Τουρκία δηλώνει ενοχλημένη από την ενισχυμένη παρουσία των Αμερικανών στην Αλεξανδρούπολη βάσει των προβλέψεων της συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ πιστοποιεί ακριβώς αυτή την αξία της ως άξονα στρατηγικής αναβάθμισης της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή. Εκτιμώ ότι η ενόχληση της Άγκυρας έγκειται σε αυτό ακριβώς το σημείο. Τυχόν εκτιμήσεις ότι η αξιοποίηση της Αλεξανδρούπολης από τους Αμερικανούς σε επίπεδο ανάπτυξης στρατιωτικών υποδομών αποτελεί δυνητική απειλή για την Τουρκία, είναι εντελώς λανθασμένες. Άλλωστε μόλις προχθές ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ διευκρίνισε με σαφήνεια ότι η Εταιρική σχέση Ελλάδας-ΗΠΑ στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, δεν αποτελεί απειλή για την Τουρκία. Σίγουρα όμως το γεγονός ότι οι Αμερικάνοι χρηματοδοτούν έργα αναβάθμισης του λιμένα και ενός τοπικού στρατοπέδου σημαίνει ότι αυτή η εταιρική σχέση έχει ουσιαστικό περιεχόμενο, προοπτική και προφανές εθνικό όφελος.
Για την αναθεώρηση της αμυντικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ θα υπάρξουν ανταλλάγματα σε οπλικά συστήματα; Ενδεχόμενο συμμετοχής στο πρόγραμμα των F-35 υπάρχει;
Η αναθεώρηση της MDCA δε συνεπάγεται αυτομάτως ενίσχυση σε οπλικά συστήματα, καθώς η αμυντική μας συνεργασία με τις ΗΠΑ δεν αναπτύσσεται με όρους ανατολίτικου παζαριού. Όσο οι Αμερικάνοι συνειδητοποιούν ότι η Ελλάδα αποτελεί τον βασικό στρατηγικό εταίρο και πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή, τόσο αναβαθμίζεται η στρατηγική μας σχέση με τις ΗΠΑ. Αυτό ακριβώς το πνεύμα αποτυπώνεται σαφώς στο συμβατικό κείμενο της συμφωνίας, όπου γίνεται αναφορά σε αμοιβαία απόφαση για περιφρούρηση «ασφάλειας, κυριαρχίας, ανεξαρτησίας και εδαφικής ακεραιότητας έναντι κάθε απειλητικής προς τις παραπάνω ενέργειες». Σε αυτό ακριβώς το σημείο εδράζεται το εθνικό όφελος από την MDCA. Η ενδεχόμενη ενίσχυση σε οπλικά συστήματα είναι στο τραπέζι ως παρεπόμενο. Ως προς τη συμμετοχή στο πρόγραμμα των F-35 η Ελλάδα έχει εκφράσει το ενδιαφέρον της και αυτό επιβεβαιώνεται από τη σχετική αναφορά στην επιστολή Μπάιντεν που συνοδεύει την υπογραφή της MDCA.
Είδατε τον Τούρκο ομόλογό σας Χουλουσί Ακάρ στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ. Θα υπάρξει ένας νέος γύρος ΜΟΕ ή στη συγκεκριμένη συγκυρία αυτό δεν έχει κανένα νόημα;
Κατά την πρόσφατη συνάντηση μου με τον Υπουργό Άμυνας της Τουρκίας. συζητήσαμε μεταξύ άλλων και την επανεκκίνηση της διαπραγμάτευσης για τα ΜΟΕ. Δεδομένου όμως του κλίματος έντασης στις διμερείς σχέσεις κατά το προηγούμενο διάστημα επέμενα στην ανάγκη να γίνουν μικρά σταθερά βήματα προς την κατεύθυνση της βελτίωσης του κλίματος στις μεταξύ μας σχέσεις. Τέτοια δείγματα συμπεριφοράς θα μπορούσαν π.χ. να είναι η αποφυγή προκλητικών ή εμπρηστικών δηλώσεων η μία διακριτή μείωση των υπερπτήσεων τουρκικών αεροσκαφών πάνω από ελληνικά νησιά. Μόνο τότε η συζήτηση για τα ΜΟΕ θα μπορούσε να αποκτήσει πραγματικό νόημα και να μην είναι μία ατελέσφορη διαδικασία του τύπου «ένα βήμα μπροστά και δύο πίσω». Ο κύριος Ακάρ έδειξε ότι συμφωνεί ως προς το γενικό σκεπτικό. Θα δείξει.
Το 2025 η Ελλάδα θα έχει παραλάβει τις πρώτες γαλλικές φρεγάτες και όλα τα νέα αεροσκάφη τύπου “Rafale”, βελτιώνοντας έτσι αισθητά τις ισορροπίες ισχύος με την Τουρκία. Ανησυχείτε όμως μήπως στο ενδιάμεσο, οι Τούρκοι προχωρήσουν σε κάποιο θερμό επεισόδιο; Και πώς θα αντιδράσετε;
Όσον αφορά τα Rafale μέχρι το τέλος του έτους θα έχει ολοκληρωθεί η παράδοση της πρώτης εξάδας με την δεύτερη να παραδίδεται εντός του 2022 και η τρίτη το 2023. Θυμίζω δε ότι η ΠΑ θα προμηθευτεί και άλλα έξι καινούργια Rafale η πρόσκτηση των οποίων είναι υπό διαπραγμάτευση από τα αρμόδια επιτελεία αυτό το διάστημα. Κατά δε το 2025 έχει προγραμματισθεί η παράδοση των δύο πρώτων γαλλικών φρεγατών. Πέρα όμως από αυτά τα εμβληματικά προγράμματα ενίσχυσης των Ενόπλων Δυνάμεων είναι υπό υλοποίηση και τρέχει με ταχείς ρυθμούς ένα συνολικό σχέδιο ενίσχυσης των Ενόπλων Δυνάμεων είτε μέσω της αναβάθμισης των υφιστάμενων οπλικών Συστημάτων είτε μέσω της πρόσκτησης καινούργιων. Και βέβαια είναι αυτονόητο ότι η επιχειρησιακή ικανότητα το αξιόμαχο, η ετοιμότητα και η συνολική αποτρεπτική ισχύς των Ενόπλων Δυνάμεων προκειμένου να υπερασπιστούν την εδαφική ακεραιότητα και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας υφίσταται ανά πάσα στιγμή όπου και όποτε απαιτηθεί. Αυτό αποδείχτηκε μέσα στο 2020 και το αντιλαμβάνονται άπαντες εντός και εκτός Ελλάδος κατά την εκτίμησή μου.
Πέρα από τις Belharra φαίνεται πως το ναυτικό ζητάει και ενδιάμεση λύση. Συζητάτε και με την Ιταλία; Έχετε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα; Υπάρχει ενδεχόμενο να δούμε και την υπογραφή αμυντικής συμφωνίας με την Ιταλία;
Από τη στιγμή που εδώ και έναν χρόνο περίπου έχει ξεκινήσει για τα καλά η συζήτηση και οι περίπλοκες και μακροσκελείς διαπραγματεύσεις για την ενίσχυση του Π.Ν στα μέσα, εξετάζονται όλες οι προτάσεις, όλες οι εναλλακτικές. Οι Ιταλοί έχουν έρθει με την δική τους πρόταση. Υπάρχουν και άλλες. Το ταχύτατο χρονοδιάγραμμα παράδοσης των δύο πρώτων Belharra (δύο πλοία εντός του 2025) καθιστά λιγότερο επιτακτική την εξεύρεση ενδιάμεσης λύσης. Άλλωστε και η ενδιάμεση λύση χρειάζεται χρόνο έως ότου τα πλοία καταστούν πλήρως λειτουργικά και επιχειρησιακά διαθέσιμα για το πολεμικό ναυτικό . Το θετικό είναι ότι η διαδικασία έχει ξεκινήσει και οι διαπραγματεύσεις τρέχουν μετά από καθυστερήσεις πολλών ετών .
Με την Ιταλία η σχέση στον τομέα της αμυντικής συνεργασίας αρχίζει και αναβαθμίζεται .Από ιταλική εταιρεία θα προέλθουν τα νέα εκπαιδευτικά τζετ που θα χρησιμοποιηθούν στο κέντρο εκπαίδευσης της Καλαμάτας ενώ τρέχει και η σύμβαση της εν συνεχεία υποστήριξης των μεταγωγικών C-27 μετά από πολύ καιρό. Με τους Ιταλούς συνεργαζόμαστε στο τετραμερές, σχήμα ναυτικής συνεργασίας μαζί με Κύπρο και Γαλλία ενώ φυσικά είμαστε εταίροι σε ΕΕ και ΝΑΤΟ. Συνεπώς το πλαίσιο της συνεργασίας και συναντίληψης στον τομέα της Άμυνας και της ασφάλειας υπάρχει και ενισχύεται ήδη.
Η αντιπολίτευση στήριξε την αντίθεσή της στην συμφωνία με τη Γαλλία στην αναφορά για το Σαχέλ. Σκοπεύετε να στείλετε ελληνικό στρατό εκεί;
Η περιοχή της υποσαχάριας Αφρικής και η κατάσταση εκεί αποτελεί δυνητική απειλή αστάθειας για ζωτικά γεωπολιτικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω γειτνίασης με την βόρεια Αφρική και τη Μεσόγειο. Οι εκκολαπτόμενες εστίες αστάθειας με ομάδες τρομοκρατικών οργανώσεων και Τζιχαντιστών που αναλαμβάνουν δράση στην περιοχή, δεν έχει σχέση με κάποιο αποικιοκρατικό παρελθόν, αλλά με ένα ζοφερό μέλλον αστάθειας και απειλών ασφαλείας. Η Γαλλία ηγείται της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας στήριξης κυβερνήσεων των χωρών της περιοχής απέναντι σε αυτή την απειλή, αναπόφευκτα και με στρατιωτικά μέσα. Συμμετέχουν ήδη 9 ευρωπαϊκές χώρες με μέσα και προσωπικό, ενώ έχουν δηλώσει πρόθεση συμμετοχής άλλες 13, ανάμεσα τους και η Ελλάδα. Συνεπώς η πρωτοβουλία συγκεντρώνει ευρύτατη υποστήριξη από ευρωπαϊκές χώρες. Στο πλαίσιο της -ιδιαίτερα αναβαθμισμένης πλέον- συμμαχικής σχέσης με τη Γαλλία. Εκτιμούμε ότι και η Ελλάδα πρέπει να συνεισφέρει στηρίζοντας τη φίλη Γαλλία, αλλά και την προσπάθεια επίτευξης της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην πράξη και όχι στα λόγια.
Τα κρούσματα κορονοϊού αυξάνονται ραγδαία. Μήπως πρέπει να επανεξεταστεί το ζήτημα της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού όπως για παράδειγμα στις ένοπλες δυνάμεις ή τουλάχιστον σε κάποιες ειδικές ομάδες;
Υπόθεση της συνολικής αντιμετώπισης του covid είναι μία ιδιαίτερα δυναμική υπόθεση, καθώς τα δεδομένα εξελίσσονται αλλάζουν διαρκώς. Συνεπώς προκύπτουν διαρκώς οι ανάγκες προσαρμογής, η σταθερή όμως συνθήκη είναι ότι η κοινωνία και οικονομία πρέπει να συνεχίσουν να λειτουργούν με όρους κανονικότητας, η οποία μπορεί να επέλθει μόνον αν και εφόσον οι εμβολιασμοί προχωρήσουν σε ικανοποιητικό σημείο θωράκισης του πληθυσμού. Έχω τονίσει επανειλημμένως ότι με αυτά τα δεδομένα πρέπει να λειτουργήσουν οι ένοπλες δυνάμεις. Για μας θα ήταν αδιανόητο να τεθούν εκτός λειτουργίας ή εκτός επιχειρησιακής ετοιμότητας οπλικά συστήματα ή μέσα των Ενόπλων Δυνάμεων λόγω αυξημένων κρουσμάτων του covid στο προσωπικό. Σε αυτό το πλαίσιο εξετάζουμε και επανεξετάζουμε σε τακτική βάση τάσεις και δεδομένα. Στόχος είναι η διατήρηση της λειτουργικής ικανότητας των Ενόπλων Δυνάμεων. Θα γίνει ότι πρέπει να γίνει ώστε να συνεχίσουμε να τον επιτυγχάνουμε.