Ο Μιχάλης «Μίκης» Μαυρόπουλος, παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Καβάλα την Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου 2022 το νέο του βιβλίο με τίτλο «Εκκενώστε τους δρόμους από τα όνειρα» στο Αυτόνομο Στέκι Καβάλας στις 19:00.
Ο Καβαλιώτης συγγραφέας σε συνέντευξη την οποία παραχώρησε στο KAVALA POST συστήνει το «παιδί» του και απαντάει σε «ζοφερά» ερωτήματα για την ελευθερία, την αριστερά και το «προμοτάρισμα» του γαλλικού Μάη, ενώ σημειώνει ότι έρχονται κοσμοϊστορικές αλλαγές και το παιχνίδι δε χάθηκε και μπορεί να ανατραπεί από κάτω προς τα πάνω, εφόσον «Η Ιθάκη είναι κάπου εκεί έξω, να την επινοήσουμε, να ανεβούμε στη βάρκα του Ταξιδιού για τη Ζωή, να καβαλήσουμε το φτερό του καρχαρία και να τραβήξουμε προς τα εμπρός».
Σήμερα, το να λες την αλήθεια είναι πράξη επαναστατική
Μετά από πολλά χρόνια συγγραφής σε ετερόκλητα πεδία, από μεταφράσεις και μελέτες μέχρι «αυτοφυείς» γραφές, ήρθε η ώρα για ένα πυκνά δομημένο πόνημα, στα όρια του επαναστατικού δοκιμίου. Αλήθεια, υπάρχει σήμερα επαναστατική γραφή, όσον αφορά το θέμα και το νόημά της; Είναι έτοιμος ο αναγνώστης να δει τι σημαίνει ελευθερία, κλείνοντας και την τελευταία σελίδα του βιβλίου σας;
Καταρχάς να σας ευχαριστήσω από καρδιάς για την ευκαιρία που μου δίνετε να μιλήσω για το «παιδί» μου. Ακολουθώντας την προτροπή μιας φίλης που δεν γνώρισα παρά μόνο μέσα από κάποια λεγόμενά της και παρελαύνει για ολίγο από τις σελίδες του βιβλίου, σήμερα, το να λες την αλήθεια είναι πράξη επαναστατική, το να δίνεις αρχές στα παιδιά σου φτάνει και αρκεί, διότι αναπόφευκτα αύριο αυτά τα παιδιά με αρχές θα γίνουν επαναστάτες. Το να λες λοιπόν την αλήθεια και να ζεις με αρχές είναι γραφή και βιωτή επαναστατική, ιδού και το νόημα. Φυσικά και ο αναγνώστης είναι έτοιμος να δει τι σημαίνει χειραφέτηση και να ζήσει σύμφωνα, φτάνει να πετάξει από επάνω τους παραμορφωτικούς φακούς της κρατούσης προπαγάνδας, να σκεφτεί αυτόνομα, λέξη μαγική, και να πράξει σύμφωνα με τις επιταγές της καρδιάς του και όχι νικημένος από τον φόβο με τον οποίον τον βομβαρδίζουν απ’ όλες τις πλευρές!
Ο τολμών νικά, ήδη ενόσω τολμά. Και όμως, ανάμεσα στις σελίδες του «Εκκενώστε τους δρόμους από τα όνειρα…» υπάρχουν ψήγματα που περιγράφουν τη νίκη ως αυτοσκοπό. Αλήθεια, σε αυτές τις εποχές, έννοιες όπως η χειραφέτηση και η ελευθερία αρκούνται απλώς σε μια δάφνη ελιάς; Μήπως χρειάζεται κάτι παραπάνω;
Κοιτάξτε, επειδή ακόμη και αυτή τη στιγμή, στα 67 μου, νιώθω αθλητής, ερασιτέχνης φυσικά μα αθλητής, η πάλη για τη νίκη είναι δεδομένη. Σαν καταπιεσμένος από την καθεστηκυία τάξη ακόμη περισσότερο. Eάν εννοήσουμε τον αγώνα για χειραφέτηση και ελευθερία όπως τότε, στα χρόνια του ’70, που οδηγούμασταν από το σύνθημα «το προσωπικό είναι πολιτικό» και κάτι εσωτερικό, αγωνιζόμενοι βαθιά μέσα μας, το να παλεύουμε καθημερινά ενάντια στους δαίμονές μας, για να γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι, το κλαδί ελιάς αρκεί. Αυτό που χρειάζεται παραπάνω είναι και η καθημερινή μας στράτευση, ανάλογα με τον χαρακτήρα και την ιδιοσυγκρασία, στα δεκάδες μετερίζια που υπάρχουν γύρω των κοινωνικών αγώνων, μαζί με τους κοντινούς ώστε να κατακτήσουμε, όλοι μαζί επαναλαμβάνω, εμείς οι κάτω και την κοινωνική χειραφέτηση και ελευθερία. Και αν δεν υπάρχουν αυτά τα μετερίζια να βαλθούμε να χτίσουμε εμείς ένα. πάντα υπάρχει κάποιος να κάνει την αρχή! Ας είμαστε εμείς.
Όλοι μιλούν και εκθειάζουν τον γαλλικό Μάη, ο οποίος κράτησε έναν-δύο μήνες το πολύ και τον γιορτάζουν με παράτες
Πώς προέκυψε ο τίτλος του βιβλίου;
Εξαιρετική ερώτηση. Υπάρχει ο τίτλος ενός δίσκου του Claudio Lolli, ενός από τους πολύ αγαπημένους τραγουδοποιούς εκείνων των πολυτάραχων και θαυμάσιων καιρών της «εφόδου στον ουρανό» και των κινημάτων για την απελευθέρωση, που μου έκανε κλικ από εκείνα ακόμη τα χρόνια. Όταν λοιπόν το 2005 που άρχισα να γράφω τις αναμνήσεις μου, οι οποίες καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος του πονήματος, θυμήθηκα εκείνα τα λόγια που ήταν πολύ παρεμφερή με τον τίτλο που δώσαμε τελικά και σημαίνουν για εμένα την πολυμέτωπη επίθεση που δεχτήκαμε, ώστε να καταφέρει η συντήρηση να αδειάσει τους δρόμους από τα νοήματα με τα οποία κατακλύζαμε τις ιταλικές και παγκόσμιες πλατείες, επαναφέροντας στην ημερησία διάταξη τα σκουριασμένα δικά της, καταφέρνοντας να χρωματίσει με πλαστή ανανέωση, καθιστώντας τα εκ νέου πλειοψηφικά μέσα στις μικροαστικοποιημένες κοινωνίες.
Ιταλία της δεκαετίας του 1970: Ζυμώσεις μιας ημιτελούς επανάστασης ή η αρχή του νεοφιλελευθερισμού; Ή ήταν κάτι άλλο που σε κέντρισε για να καταπιαστείς με αυτήν την περίοδο, σε αυτόν τον τόπο και χρόνο;
Αυτά τα δυο τελικά πήγαν χέρι χέρι. Εμείς δεν καταφέραμε να καταστήσουμε πλειοψηφικά τα προτάγματά μας, ο νεοφιλελευθερισμός πήρε τα ηνία της κατάστασης έχοντας κερδίσει τις μάχες και τον πόλεμο, μιας και το προλεταριάτο, οι σημερινοί κάτω, που γίναν ακόμη περισσότεροι λόγω της φτωχοποίησης μεγάλου, αν όχι όλων, κομματιού των μικρομεσαίων μας εγκατέλειψαν στον δρόμο. Εκείνο όμως που βρίσκονταν στο βάθος της ψυχής μου ήταν η ανάγκη να δώσω φωνή στους «αόρατους» εκείνης της περιόδου, που το σύστημα θέλει κυριολεκτικά να θάψει στη λήθη, σαν να μην υπήρξαν ποτές. Βλέπετε, όλοι μιλούν και εκθειάζουν τον γαλλικό Μάη, ο οποίος κράτησε έναν-δύο μήνες το πολύ και τον γιορτάζουν με παράτες, την ώρα που ο ιταλικός κράτησε 15 τουλάχιστον χρόνια και εμπότισε με νοήματα ολόκληρη την μετέπειτα εξέλιξη των κοινωνικών ανταγωνιστικών κινημάτων, πολύ περισσότερο απ’ ό,τι έκανε ο γαλλικός. Και αυτό απλά διότι ο γαλλικός δεν αμφισβήτησε στην καρδιά και άμεσα ποτέ την υπάρχουσα κατάσταση πραγμάτων, στην πράξη, με συνέχεια.
Πολιτικό δοκίμιο ή ιδεολογικό μανιφέστο; Πού θα κατέτασσες θεματικά και δομικά το βιβλίο;
Και το ένα και το άλλο. Και προσωπική μαρτυρία, και πρόταση ζωής εάν θέλεις.
Η συγγραφή σου, σε όλες της τις εκφάνσεις, περιστρέφεται πάντα, έμμεσα ή άμεσα, γύρω από τον άξονα του εργατικού κινήματος. Υπάρχει άραγε κίνημα ή απλά το μνημόσυνο έγινε λίγο μετά τη Μεταπολίτευση;
Θέλω να κρατήσω μιαν απόσταση από έννοιες παρελθούσες. Ναι, τότε, υποκείμενο της επαναστατικής διαδικασίας, του αγώνα για την ανατροπή, ήταν ο κοινωνικός εργάτης και τον τιμώ. Σήμερα οι ζαπατίστας, το κίνημα που εμπνέει τους απογόνους της εργατικής Αυτονομίας, η οποία είμαι απολύτως σίγουρος πως έχει μελετηθεί προσεκτικά και από αυτούς, λένε «οι κάτω» όταν θέλουν να δείξουν σε ποιων το πλευρό παρατάσσονται, διεσπαρμένων σε όλες τις γωνιές του πλανήτη. Το ελληνικό είναι αναπόσπαστο κομμάτι αυτού του παγκόσμιου πολυσυλλεκτικού κινήματος, δεν έχει σταματήσει να υπάρχει ούτε δευτερόλεπτο, απλά έχει τα επάνω και τα κάτω του, τυγχάνει αυτήν τη στιγμή να μοιάζει πως κοιμάται. Μην ξεχνάτε όμως τι γίνονταν μέχρι πέρσι με τους φοιτητές και τους πολυμέτωπους αγώνες τους, τον ξεσηκωμό ενάντια στην απόπειρα δολοφονίας του κοινωνικού αγωνιστή Δημήτρη Κουφοντίνα επίσης. Δείτε προχθές Εύοσμος, πριν δυο μήνες ο υπέροχος αγώνας των riders που ανάγκασαν την πλατφόρμα διανομής φαγητού σε υποχώρηση. Και ο κατάλογος συνεχίζεται. Οι ζαπατίστας διέσχισαν τον ωκεανό και όλη την Ευρώπη και τα κυρίαρχα ΜΜΕ, γαργάρα. Αυτήν την στιγμή στην Ιταλία οι μαθητές είναι ξεσηκωμένοι, στην Βρετανία η περιβαντολογικοί, στον Καναδά οι φορτηγατζήδες και το κονβοϊ της ελευθερίας παραλύει τα πάντα. Απλά, το αφήγημα των «πάνω» προβάλλεται μαζικά απ’ όλες τις μπάντες και μοιάζει, ενώ δεν είναι, ανίκητο. Παίζουν εντός έδρας, αλλά εμείς έχουμε δυνατούς εξτρέμ ώστε να τους διεμβολίσουμε.
Κομπάρσος ή παραγωγός άλλοθι; Τελικά ποιος ο ρόλος της αριστεράς στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της χώρας; Ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ η τελευταία ευκαιρία για τον επαναπροσδιορισμό της ή ο κρατισμός τελικά καθορίζει την ταυτότητά της;
Δυστυχώς, από εκεί προέρχομαι, αριστερά δεν υπάρχει πλέον. Τέλος. Το ΚΚΕ δε θέλει και δεν μπορεί. Αριστερά έπαψε να υπάρχει, σύμφωνα πάντα με την ταπεινότατη γνώμη μου, μετά το 20ο συνέδριο του ΚΚΣΕ και την αντιγραφή από τις εξωκοινοβουλευτικές οργανώσεις του μοντέλου που βρίσκονταν στην εντατική. Από τον Μπερλινγκουέρ δε και μετά, το μόνο που την ενδιαφέρει είναι η συνδιαχείριση του υπάρχοντος, με προοδευτική φρασεολογία, προσέξτε, φρασεολογία. Μανδύας κόκκινος, καρδιά ούτε καν ροζ, πλέον. Καλό θα είναι να διαλύσουν τα μαγαζιά και μαγαζάκια τους, διαχεόμενοι μέσα στον κόσμο που πεινά για το νέο. Το αμερικανικό παγκόσμιο μοντέλο δέχτηκε την μαχαιριά που άγγιξε την καρδιά με την επίθεση στο Καπιτώλιο, έχει χάσει την παγκόσμια οικονομική κυριαρχία και παλεύει με νύχια και δόντια να σύρει την Ευρώπη σε πόλεμο, ώστε να διατηρήσει όσα περισσότερα καταφέρει. Για μια ακόμη φορά μακριά από τα εδάφη του. Νομίζω πως βρισκόμαστε κοντά σε κοσμογονικές αλλαγές που θα επηρεάσουν σφόδρα και τη χώρα μας. Και τηρείται σιγή ιχθύος. Έτσι συμφέρει βλέπετε στο κυρίαρχο αφήγημα.
Αριστερά δεν υπάρχει πλέον. Τέλος. Το ΚΚΕ δε θέλει και δεν μπορεί
Μιχάλη, υπάρχει αναγνωστικό κοινό στον χώρο της πολιτικής βιβλιογραφίας;
Όλοι λεν πως η ανάγνωση γενικότερα βρίσκεται σε κρίση. Στην Ελλάδα διαβάζει, με τους καλύτερους υπολογισμούς, κάτι λιγότερο από το 15% του πληθυσμού, την ώρα που στη Σουηδία το αντίστοιχο ποσοστό είναι πάνω από το 85%, σύμφωνα με τα λεγόμενα του καλού μου φίλου, Κώστα Χατζηγεωργίου. Πόσοι από αυτούς να διαβάζουν πολιτικά βιβλία, δεν γνωρίζω, θεωρώ όμως πως υπάρχουν αρκετοί, φτάνει αυτά να μοιάζουν με το δικό μου, όχι για να ευλογήσω τα γένια μου, δεν μιλώ για ποιότητα. Είναι ένα βιωματικό δοκίμιο, δεν αφηγείται ιδεολογίες ή ιδεολογήματα, πιστεύω πως τα «μεγάλα» αφηγήματα έχουν τελειώσει στη συνείδηση του κόσμου, οι «Βίβλοι» κλπ. Εγώ μίλησα βιωματικά και πιστεύω πως αυτό αγγίζει καλύτερα. Δυστυχώς οι σύγχρονοι διανοούμενοι, το μεγαλύτερο μέρος τους, έχουν καταντήσει υπηρέτες του κατεστημένου και κουράζουν. Πράξεις χρειάζονται και όχι μεγάλα και ωραία λόγια. Εμείς οι νεοέλληνες έχουμε καταντήσει καλοί στα πρώτα και χείριστοι στα δεύτερα, εάν εξαιρέσετε καλλιτέχνες κι επιστήμονες.
Τελικά ποιος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της ελευθερίας; Οι «ισοποστάκηδες» και η φιλοσοφία του politically correct ή η έλλειψη πολιτικών επιλογών; Και επανερχόμενος έμμεσα στο αρχικό ερώτημα, μήπως η ελευθερία πρέπει να γίνει αυτοσκοπός;
Θα επαναλάβω πως ναι, είναι σκοπός η ελευθερία, άγιος, προηγείται όμως ο αγώνας, να σηκωθούμε από τον καναπέ μας, να βρούμε άλλους σαν και εμάς, να στήσουμε αυτόνομες από το αφήγημα κοινότητες και να προχωρήσουμε στον δρόμο της απελευθέρωσης. Εάν έρθει η νίκη καλώς, ο δρόμος έχει όμως αξία, έτσι δεν αφηγείται και ένας από τους εθνικούς μας ποιητές; Η Ιθάκη είναι κάπου εκεί έξω, να την επινοήσουμε, να ανεβούμε στη βάρκα του Ταξιδιού για τη Ζωή, να καβαλήσουμε το φτερό του καρχαρία και να τραβήξουμε προς τα εμπρός. Ίσες αποστάσεις σημαίνει ταυτίζομαι με το κυρίαρχο αφήγημα, έτσι απλά. Και ποιος αποφασίζει τι είναι πολιτικά ορθό; Οι πάνω σίγουρα. Δεν επιτρέπεται οι κάτω να συνάδουν! Νομίζω πως οι κάτω ντρέπονται να το αποδεχτούν ή κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν πως όλες τις αποφάσεις τις λαμβάνει το 1% που έχει τα μέσα και την εξουσία, εκείνη την πραγματική δύναμη να λαμβάνει τις παγκόσμιες αποφάσεις για την καθημερινότητά μας. Συλλογιέται καλά αυτός που συλλογιέται λεύτερα έλεγε ένας προγενέστερος αγωνιστής! Μήπως να του μοιάσουμε;