Εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός

Οι εποχές αλλάζουν με ταχύτατους ρυθμούς και το σίγουρο είναι πως αν τώρα γίνουν λάθος στρατηγικοί σχεδιασμοί, θα μείνουμε για άλλη μια φορά εκτός Ευρώπης, ενεργειακά αυτήν τη φορά


 

Του Αλέξη Γούλα

 


Λίγες εβδομάδες πριν, λόγοι ασφαλείας –ίσως τρομοκρατική απειλή– οδήγησαν τη Γαλλία να σταματήσει τη λειτουργία των πυρηνικών της σταθμών κατά το ήμισυ. Ξαφνικά, από το πουθενά προέκυψε έλλειψη ηλεκτρικής ενέργειας σε όλη την Ευρώπη μιας και η Γαλλία κρατά τα «σκήπτρα» στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Στον πανευρωπαϊκό συναγερμό, η χώρα μας αντέδρασε άμεσα ενεργοποιώντας όλες τις μονάδες βάσης, δηλαδή τους ατμοηλεκτρικούς, λιγνιτικούς σταθμούς της, καθώς και όλες τις εθνικές της διασυνδέσεις –κυρίως εισάγοντας ηλεκτρική ενέργεια από την Τουρκία– για να μεταφερθεί στην κεντρική Ευρώπη.

Για κακή μας τύχη, μια θαλασσοταραχή δεν επέτρεπε σε πλοία να φέρουν αέριο από την Αλγερία για να γεμίσουν τις αποθήκες της Ρεβυθούσας που ήταν άδειες, ώστε να τροφοδοτηθούν οι μονάδες φυσικού αερίου που υπάρχουν ανά τη χώρα…

Ευτυχώς όμως η κατάσταση εξομαλύνθηκε γρήγορα και η κρίση ξεπεράστηκε χωρίς άλλα παρατράγουδα.
Ποια είναι τα συμπεράσματα που βγήκαν από το παραπάνω γεγονός σε σχέση με τη χώρα μας;

Η λυσσαλέα αντίδραση κάποιων κύκλων ενάντια στη χρήση του λιγνίτη φαίνεται να τους εκθέτει ανεπανόρθωτα. Στη φτωχή μας χώρα, το μόνο εθνικό μας καύσιμο που υπάρχει σε επάρκεια και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μοχλός ανάπτυξης και συγκράτησης των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος, είναι ο λιγνίτης με τους ατμοηλεκτρικούς σταθμούς.

Τα κοίτασματα που ήδη λειτουργούν –καθώς και αυτά που σε εφεδρεία περιμένουν την αξιοποίησή τους, από ιδιώτες επενδυτές αυτήν τη φορά– είναι ικανά να εξασφαλίσουν στη χώρα μας πολυετή ενεργειακή αυτονομία που, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών διασυνδέσεων, θα μας κάνουν ενεργειακό κόμβο.

Η ολιγοήμερη ευρωπαϊκή κρίση πρέπει να μας διδάξει και να μας προβληματίσει για το τι προέλευση θα έχει η ενεργειακή μας αυτονομία.

Η άποψη ότι η «πράσινη» ενέργεια θα δώσει λύσεις δεν αντέχει σε κριτική γιατί δεν εξασφαλίζει ούτε τη συνεχή επάρκεια ούτε τη χαμηλή τιμή. Άρα, επιστρέφουμε στις σίγουρες και δοκιμασμένες λύσεις που για να αναπτυχθούν ο ελληνικός λαός πλήρωσε ακριβά σε χρήματα (διάνοιξη ορυχείων, χτίσιμο εργοστασίων, ανάπτυξη δικτύων μεταφοράς και διανομής), αλλά και οι εργαζόμενοι πλήρωσαν και πληρώνουν πανάκριβα σε εκατοντάδες θανάτους από δυστυχήματα που καμία άλλη ΔΕΚΟ όπως η ΔΕΗ δεν έχει.
Σε λίγο καιρό θα τεθεί το ερώτημα αξιοποίησης του λιγνιτικού πεδίου Δράμας που αποτελεί το 21 % του Εθνικού ορυκτού λιγνιτικού πλούτου. Θα ζητηθεί από ιδιώτες να επενδύσουν για να έχουν πρόσβαση στον φθηνό λιγνίτη, ώστε να έχουν ίση αντιμετώπιση σε σχέση με τη ΔΕΗ.

Ήδη, δήμαρχοι όμορων δήμων άρχισαν τις αντιδράσεις. Άραγε οι δημότες τους θα στηρίξουν τις αντιδράσεις ή θα ζητήσουν να γίνουν αυτές οι τεράστιες επενδύσεις με τα καλά και τα κακά τους επακόλουθα;
Ανατρέχοντας στο πρόσφατο παρελθόν, θα «δούμε» να χάνονται τεράστιες επενδύσεις από μια χούφτα διαμαρτυρόμενους συμπολίτες μας.

Θα αναφέρω το Νατοϊκό λιμάνι το οποίο, αν γινόταν, πιστεύω ότι θα έφερνε έσοδα και θα δημιουργούσε θέσεις εργασίας που τόσο πολύ σήμερα έχουμε ανάγκη. Κι όμως ματαιώθηκε γιατί οι πολλοί σιώπησαν. Το ίδιο συνέβη και με άλλα επενδυτικά σχέδια για την ανατολική πλευρά της πόλης…
Οι εποχές αλλάζουν με ταχύτατους ρυθμούς και το σίγουρο είναι πως αν τώρα γίνουν λάθος στρατηγικοί σχεδιασμοί,  θα μείνουμε για άλλη μια φορά εκτός Ευρώπης,  ενεργειακά αυτήν τη φορά.

Οι βολεμένοι φίλοι μας που έχουν θέσεις ευθύνης, καλό θα είναι να βρούνε τρόπους ανάπτυξης και σταθερότητας. Ειδικά για την περιοχή μας θα τεθούν θέματα που μπορούν επιτέλους να μας βάλουν στο «κάδρο» των γεγονότων.

Όλα δείχνουν πως ο λιγνίτης θα παραμείνει βασικό ενεργειακό καύσιμο για αρκετές δεκαετίες ακόμα…
Υπάρχουν σύγχρονες τεχνολογίες αξιοποίησης συμβατικών καυσίμων –όπως η αεριοποίηση του λιγνίτη μέσω γεωτρήσεων χωρίς εκσκαφές τύπου Δυτικής Μακεδονίας– κάτι που πρέπει να σκεφτούν και να διεκδικήσουν παραγωγικά οι δήμαρχοι των λιγνιτικών περιοχών.

Οι ευκαιρίες χτυπούν την πόρτα μας και είναι στο χέρι μας να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις.