Του Ξενοφώντα Κ. Κροκίδη
Εισαγωγή
Το Γενικό Νοσοκομείο Καβάλας αποτελεί το σημείο αναφοράς για θέματα υγείας για χιλιάδες ανθρώπους των Περιφερειακών Ενοτήτων Καβάλας, Δράμας, Ξάνθης και Σερρών. Η πολυεπίπεδη κρίση της περασμένης δεκαετίας και οι συνακόλουθες οικονομικές και άλλες περικοπές, λανθασμένες επιλογές και παραλείψεις των διοικήσεων αλλά και δυσάρεστες – για τις επιπτώσεις τους – συγκυρίες οδήγησαν το Γενικό Νοσοκομείο Καβάλας σε μια τέτοια κατάσταση, ώστε να αμφισβητείται ο ηγετικός – κομβικός του ρόλος στον υγειονομικό χάρτη της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
Για τον σκοπό αυτό συντάχθηκαν και δημοσιοποιούνται οι παρακάτω προτάσεις για την βελτίωση της λειτουργικότητας και αποδοτικότητας του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας. Οι προτάσεις αυτές κατατίθενται στο κατώφλι του 2020, δέκα χρόνια μετά την μετεγκατάσταση στις «νέες» κτιριακές υποδομές στον Άγιο Σίλα της Καβάλας (Ιούλιος 2010).
Αποτελούν τη συνιστάμενη της καθημερινής τριβής σε όλες τις λειτουργίες του Νοσοκομείου (πρωινή λειτουργία, εφημερία, συμβουλευτική) και της γνώσης που προκύπτει από την εμπειρία σε θέσεις ευθύνης (Ιατρικός Σύλλογος Καβάλας) και σημαντικές επιτροπές του Νοσοκομείου (Επιτροπή Νοσοκομειακών Λοιμώξεων, Επιτροπή Φαρμάκου).
Προκαταβολικά να τονισθεί η πάγια και δημόσια εκφρασμένη άποψή μου, ότι παρά τις σημαντικές ελλείψεις σε ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό:
- Η διαχείριση –σε διαχρονική βάση– του υπάρχοντος προσωπικού δεν είναι η καλύτερη.
- Το Γενικό Νοσοκομείο Καβάλας παραμένει ένα επιστημονικά αξιόπιστο ίδρυμα.
Οργανισμός Νοσοκομείου
Η σημερινή λειτουργία του Νοσοκομείου Καβάλας διέπεται από έναν ξεπερασμένο Οργανισμό που ανάγεται στα τέλη του 2012. Υπάρχει σύμπνοια όλων των αρμόδιων οργάνων (Διοίκηση, Ιατρικός Σύλλογος, Ένωση Γιατρών ΕΣΥ Καβάλας (ΕΓΕΣΥΚ), Σωματείο Εργαζομένων κα) για την έκδοση ενός «νέου» Οργανισμού. Ο «νέος» Οργανισμός θα πρέπει να εγγυάται την περαιτέρω ανάπτυξη του Νοσοκομείου ώστε αυτό να μπορέσει τόσο στις σημερινές συνθήκες όσο και στα επόμενα χρόνια να ανταποκριθεί στις ανάγκες της Περιφερειακής Ενότητας Καβάλας αλλά και της ευρύτερης περιφέρειας.
Τα σημαντικότερα σημεία των κοινών προτάσεων του Ιατρικού Συλλόγου Καβάλας και της ΕΓΕΣΥΚ για τον «νέο» Οργανισμό του Νοσοκομείου αποτελούν:
- Η άμεση λειτουργία ανεξάρτητου Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ)
- Η επάνδρωση και άμεση λειτουργία της Μονάδας Αναπνευστικής Φροντίδας
- Η επάνδρωση με το απαραίτητο προσωπικό και η εύρυθμη λειτουργία του Ογκολογικού Τμήματος
- Η εγκατάσταση και η λειτουργία αγγειογράφου με δυνατότητα στεφανιογραφιών και η αντιμετώπιση ασθενών με προβλήματα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος
- Η λειτουργία μονάδας Αγγειακών Εγκεφαλικών Επεισοδίων στα πλαίσια της Νευρολογικής Κλινικής
- Η εγκατάσταση και η λειτουργία Λιθοτρίπτη
Νοσηλευτικό Προσωπικό
Η σημαντική έλλειψη Νοσηλευτικού Προσωπικού στο Γενικό Νοσοκομείο Καβάλας αποτελεί μια οδυνηρή πραγματικότητα. Ειδικότερα, ενώ οι ελλείψεις το 2015 ανέρχονταν σε 120 και τον Απρίλιο του 2019 σε 150, τη στιγμή που γράφονται οι παρούσες προτάσεις οι ελλείψεις ανέρχονται σε 177 (!).
Παράλληλα, οι περισσότερες από τις 21 υπηρετούσες Μαίες στο Γενικό Νοσοκομείο Καβάλας βρίσκονται στην φάση πριν την συνταξιοδότηση.
Οι σημαντικές ελλείψεις Νοσηλευτικού Προσωπικού και Μαιών οδηγούν:
- Σε σύνδρομο εξουθένωσης του εναπομείνοντος προσωπικού
- Σε νοσηλευτικά –μαιευτικά λάθη– σφάλματα
- Σε ανασφάλεια του συγγενικού περιβάλλοντος («Το ένα τέταρτο των συγγενών πιστεύουν ότι ο άνθρωπός τους δεν είναι ασφαλής στο Νοσοκομείο αν εκείνοι απουσιάζουν» Δέσποινα Σαπουντζή – Κρέπια, Καθηγήτρια ΤΕΙ Θεσσαλονίκης)
- Στην παγκόσμια πρωτοτυπία της «αποκλειστικής αδελφής» που αποτελεί αναμφίβολα οικονομική αιμορραγία για το συγγενικό περιβάλλον των ασθενών.
Το σημαντικό αυτό πρόβλημα επιδέχεται πολλών και παράλληλων προσεγγίσεων. Σίγουρα απαιτούνται μαζικές προσλήψεις Νοσηλευτικού Προσωπικού και Μαιών σε πανελλαδική κλίμακα, από τις οποίες θα επωφεληθεί αριθμητικά και το Νοσοκομείο Καβάλας. Ταυτόχρονα απαιτείται καλύτερη διαχείριση του υπάρχοντος προσωπικού λαμβάνοντας υπόψη παραμέτρους όπως : προβλήματα υγείας, κοινωνικά κριτήρια (μονογονεϊκή οικογένεια, διαζύγιο), βαρύτητα του τμήματος η της μονάδας κοκ. Αξίζει επίσης να διερευνηθεί η πιθανότητα καλύτερης αξιοποίησης του Νοσηλευτικού Προσωπικοί και των Μαιών που υπηρετούν στο Κέντρο Υγείας Καβάλας (πρώην ΠΕΔΥ) από το Γενικό Νοσοκομείο Καβάλας.
Τραυματιοφορείς
Οι ελλείψεις σε τραυματιοφορείς είναι εξαιρετικά κρίσιμες καθώς υπάρχουν μόνο 29 (!) (4 από Κοι. Σ.Π.Ε.Καβάλας) για το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, τα Χειρουργεία, το Ψυχιατρικό Τμήμα και όλες τις κλινικές – τμήματα – μονάδες του Νοσοκομείου. Από τον «ξεπερασμένο» Οργανισμό του Νοσοκομείου του 2012 προβλέπονται 58 (!) τραυματιοφορείς.
Σαν συνέπεια των σημαντικών ελλείψεων σε τραυματιοφορείς:
- Σεκιουριτάδες και γιατροί αναγκάζονται να μεταφέρουν ασθενείς με καροτσάκια και φορεία
- Ασθενείς περιμένουν έως και δύο ώρες ξαπλωμένοι σε ένα φορείο περιμένοντας να τους πάνε για εξέταση.
Επιπρόσθετα, φαινόμενα βίαιης συμπεριφοράς (λεκτική, σωματική κα) απέναντι σε τραυματιοφορείς αποτελούν συχνό –σχεδόν καθημερινό– φαινόμενο.
Φυσικοθεραπευτές
Η φυσικοθεραπεία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της θεραπευτικής αντιμετώπισης των ασθενών που νοσηλεύονται με Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο η άλλα νευρολογικά νοσήματα, των χειρουργημένων ασθενών της Ορθοπεδικής Κλινικής καθώς επίσης και των ασθενών που νοσηλεύονται στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ).
Ειδικότερα, η αναπνευστική φυσικοθεραπεία στη ΜΕΘ αφορά τόσο τους διασωληνωμένους, όσο και τους μη διασωληνωμένους ασθενείς και στοχεύει στη μείωση του χρόνου νοσηλείας, την ταχύτερη αποδέσμευση από τον αναπνευστήρα και την πρόληψη νέας νόσου.
Οι αυξημένες ανάγκες για φυσικοθεραπευτική κάλυψη αδυνατούν να καλυφθούν από τους υπηρετούντες φυσικοθεραπευτές με αποτέλεσμα:
- την κάλυψη μόνο κατά την πρωϊνή βάρδια και
- την αδυναμία φυσικοθεραπευτικής κάλυψης το Σάββατο, την Κυριακή και τις αργίες, με αποτέλεσμα την «ασυνέχεια» στην προσπάθεια κινητοποίησης και/η αποδέσμευσης των ασθενών από τον αναπνευστήρα.
Φαρμακείο
«Στο σύγχρονο Νοσοκομείο, το νοσοκομειακό φαρμακείο δεν είναι απλό σημείο διάθεσης φαρμάκων. Ο Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός δεν εκτελεί απλά μια συνταγή. Το φαρμακείο αποτελεί ένα κομβικό σημείο παροχής υπηρεσιών υγείας, υπό την επιστημονική καθοδήγηση και ευθύνη του Νοσοκομειακού Φαρμακοποιού. Ο Φαρμακοποιός σήμερα, διασφαλίζει την επάρκεια φαρμάκων στο Νοσοκομείο, συμβάλλει στην αποφυγή ιατρικών λαθών, προωθεί τη φαρμακοεπαγρύπνηση και διοικεί το φαρμακείο. Επιπλέον, η πρόοδος στην φαρμακευτική και την τεχνολογία έχει αυξήσει τη ζήτηση για ολοκληρωμένα συστήματα πληροφορικής στα Νοσοκομεία και την ανάπτυξη εξειδικευμένων βάσεων δεδομένων». (Διονύσιος Φιλιώτης, Πρόεδρος ΣΦΕΕ, 17-6-2011).
Μετά την αποχώρηση της Διευθύντριας του Φαρμακείου πριν από έναν περίπου χρόνο, η λειτουργία του στηρίζεται σε δυο (2) «νέους» Επικουρικούς Φαρμακοποιούς.
Προκειμένου το Φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες και απαιτήσεις που αναφέρθηκαν παραπάνω, απαιτούνται άμεσα:
- η πρόσληψη μόνιμου προσωπικού του κλάδου Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών και
- η ενίσχυσή του με προσωπικό του κλάδου ΔΕ Βοηθών Φαρμακείου.
Αξίζει πάντως να αναφερθεί ότι στα 130 δημόσια νοσοκομεία της χώρας υπηρετούν σήμερα μόνο 93 (!) Φαρμακοποιοί.
Ιατρικό Προσωπικό
Α. Ειδικευόμενοι Γιατροί
Οι Ειδικευόμενοι Γιατροί γυρίζουν τη πλάτη στα Νοσοκομεία. Ενώ μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν πολύχρονες οι λίστες αναμονής για ειδικότητα σήμερα είναι δεκάδες οι κενές θέσεις ακόμη και σε ένα μεγάλο Νοσοκομείο όπως το Γενικό Νοσοκομείο Καβάλας.
Σήμερα, υπάρχουν κλινικές που δεν έχουν ούτε έναν Ειδικευόμενο Γιατρό (Ουρολογική) και άλλες που έχουν πολύ λιγότερους από τις θέσεις για ειδικότητα που διαθέτουν (Νεφρολογική, Πνευμονολογική). Υπάρχουν βέβαια και δύο κλινικές του Νοσοκομείου (Νευροχειρουργική, Ψυχιατρική), οι οποίες δεν διαθέτουν Ειδικευόμενους Γιατρούς με ευθύνη των Διευθυντών τους. Οφείλουν άμεσα Διοίκηση, Ιατρική Υπηρεσία και Διευθυντές των δύο κλινικών να διεκδικήσουν από το Υπουργείο Υγείας τις θέσεις για ειδίκευση (μερική η ολική) που τους αναλογούν (3 η 4 θέσεις).
Το Γενικό Νοσοκομείο Καβάλας διαθέτει αρκετές κλινικές (Καρδιολογική, Χειρουργική, Πνευμονολογική, Νεφρολογική, Γυναικολογική) και εργαστήρια (Ακτινολογικό, Μικροβιολογικό) που χορηγούν πλήρη ειδικότητα στους «νέους» Ειδικευόμενους Γιατρούς. Τους επόμενους μήνες, στο πλαίσιο της αξιολόγησης όλων των κλινικών – τμημάτων – μονάδων του Εθνικού Συστήματος Υγείας ίσως υπάρξουν δυσάρεστες εξελίξεις σ’ αυτόν τον τομέα. Πιο συγκεκριμένα, ορισμένες κλινικές ίσως απωλέσουν το δικαίωμα για χορήγηση πλήρους ειδικότητας.
Τέλος, οφείλουμε σαν νοσοκομειακή κοινότητα (Γιατροί, Νοσηλευτές, Μαίες, Τεχνολόγοι, Παρασκευαστές, Ψυχολόγοι, Βιοχημικοί, Διοικητικοί κα) αλλά και σαν κοινωνία γενικότερα να αναγνωρίσουμε ότι χάρις στους Ειδικευόμενους Γιατρούς του Νοσοκομείου μας πραγματοποιήθηκε η ομαλή μετάβαση στην νέα «ηλεκτρονική εποχή» : ηλεκτρονικό εισιτήριο – εξιτήριο, ενημερωτικό σημείωμα, παραπεμπτικά, αιτήματα παροχών κ.ο.κ.
Επικουρικοί Γιατροί
Τα τελευταία χρόνια η εύρυθμη λειτουργία του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας διασφαλίζεται από την παρουσία – σε διαχρονική βάση – 20 έως 25 Επικουρικών Γιατρών. Σχεδόν όλες οι κλινικές και τα εργαστήρια διαθέτουν έναν Επικουρικό Γιατρό, ενώ υπάρχουν και ορισμένες κλινικές (Χειρουργικές, Πνευμονολογικές) που διαθέτουν περισσότερους.
Ενώ οι «νέοι» Επικουρικοί Επιμελητές Β ́ προσφέρουν σημαντικές υπηρεσίες στις κλινικές και τα εργαστήρια στα οποία έχουν τοποθετηθεί τόσο στο πρωϊνό – τακτικό ωράριο, όσο και στις εφημερίες, δημιουργούνται τεράστιες δυσλειτουργίες κατά την λήξη της θητείας τους που φθάνουν έως και το κλείσιμο της κλινικής (Ουρολογική, Νευρολογική, ΩΡΛ).
Η λύση στο μείζον πρόβλημα των Επικουρικών Γιατρών σίγουρα πρέπει να δοθεί από την κεντρική εξουσία (Υπουργείο υγείας). Η Διοίκηση του Νοσοκομείου μας οφείλει – μέχρι την «οριστική» λύση του προβλήματος – να διαθέτει τους ανάλογους πόρους για την πρόσληψη με 24μηνη σύμβαση εκείνων των Επικουρικών Γιατρών που απαιτούνται για εύρυθμη λειτουργία των αντίστοιχων κλινικών και εργαστηρίων.
Γ. Αποσπασμένοι Γιατροί
Την περασμένη δεκαετία κλινικές και εργαστήρια του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν στοιχειωδώς εάν – εκτός από τους Επικουρικούς Γιατρούς που αναφέρθηκαν παραπάνω – δεν υπήρχε και η συμβολή των Αποσπασμένων Γιατρών από τα Κέντρα Υγείας της περιοχής μας : Πρίνου – Θάσου, Χρυσούπολης, Ελευθερούπολης και Καβάλας (πρώην ΠΕΔΥ).
Υπάρχουν Αποσπασμένοι Γιατροί που συνεισφέρουν τόσο στο πρωϊνό – τακτικό ωράριο, όσο και στις εφημερίες, ενώ ορισμένοι στηρίζουν μόνο την εφημεριακή λειτουργία.
Οι δύο Παθολογικές Κλινικές, η Παιδιατρική Κλινική το Ακτινολογικό Εργαστήριο και η Αιμοδοσία λειτουργούν χάρις στην προσθήκη των Αποσπασμένων Γιατρών στη δύναμή τους.
Η λύση του προβλήματος των Αποσπασμένων Γιατρών βρίσκεται αναμφίβολα στα χέρια του Διοικητή και της αρμόδιας Υποδιοικήτριας (για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας) της 4ης Υγειονομικής Περιφέρειας. Δυστυχώς την λύση του προβλήματος δεν υποβοηθούν οι «αντιδράσεις» από τα Κέντρα Υγείας προέλευσής τους καθώς και των τοπικών κοινωνιών τους.
Προκειμένου να αποτιμήσει κανείς την συμβολή των Επικουρικών και Αποσπασμένων Γιατρών στην ομαλή λειτουργία του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας, αρκεί να αναφερθεί ότι κάθε τέταρτος ειδικός γιατρός που εργάζεται στο Νοσοκομείο μας ανήκει σ’ αυτές τις δύο κατηγορίες Γιατρών. Στην Παιδιατρική Κλινική του Νοσοκομείου μας υπηρετούν περισσότεροι Επικουρικοί και Αποσπασμένοι Γιατροί από τους δύο (2) μόνιμα τοποθετημένους Παιδιάτρους.
Δ. Μόνιμοι Γιατροί
Η υποστελέχωση του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας σε μόνιμο ιατρικό προσωπικό καταδεικνύεται από το γεγονός ότι σήμερα υπηρετούν στο Νοσοκομείο περί τους ογδόντα (80) μόνιμοι Ειδικοί Γιατροί : Συντονιστές Διευθυντές, Διευθυντές, Επιμελητές Α ́ και Επιμελητές Β ́. Στον «ξεπερασμένο» Οργανισμο του Νοσοκομείου του 2012 προβλέπονται 159 (!) θέσεις μόνιμου ιατρικού προσωπικού.
Ακραία –και τραγικά, θα έλεγα– παραδείγματα υποστελέχωσης του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας αποτελούν:
- οι δύο (2) Χειρουργικές Κλινικές του Νοσοκομείου μας που λειτουργούν με έναν οργανικά τοποθετημένο Γενικό Χειρουργό και
- το Ακτινολογικό εργαστήριο με μόνο τρεις ειδικούς Ακτινολόγους
Η διαχρονική «οριακή» λειτουργία του Ακτινολογικού Εργαστηρίου επιτείνεται και από τις σημαντικές ελλείψεις Τεχνολόγων Ακτινολογικού. Χωρίς τους Τεχνολόγους είναι αδύνατο να πραγματοποιηθεί το ευρύ φάσμα απεικονιστικών και άλλων εξετάσεων: «κλασική» ακτινολογία, υπερηχογραφήματα, Doppler, Tripplex, αξονικές τομογραφίες, μαστογραφίες DEXA, μαγνητικές τομογραφίες.
Η Διοίκηση του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας και τα αρμόδια θεσμικά όργανα (Ιατρική Υπηρεσία, Επιστημονικό Συμβούλιο) οφείλουν το επόμενο χρονικό διάστημα να ομονοήσουν και στην πρόσληψη:
- ΙΑΤΡΟΔΙΚΑΣΤΗ | Από τους 51 νομούς της Ελλάδας, μόνο σε 22 υπηρετούν ιατροδικαστές. Αυτό σημαίνει ότι 29 νομοί – συμπεριλαμβανομένου και της Καβάλας – δεν έχουν ούτε ένα ιατροδικαστή με αποτέλεσμα να απαιτείται μεταφορά των σορών από τον ένα νομό στον άλλο για τη διενέργεια νεκροψίας – νεκροτομής, να ταλαιπωρούνται οι οικογένειες αλλά και να επιβαρύνονται οικονομικά.
- ΙΑΤΡΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ | Η πρόσκληση της 6-8-2019 για την παροχή υπηρεσιών Γιατρού Εργασίας για τις ανάγκες του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας δεν καρποφόρησε.
- ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΟΥ | Το ζήτημα της έλλειψης Παιδοψυχιάτρου ήταν πρόσφατα (Μάρτιος 2019) αντικείμενο της επιστολής της Δημάρχου Καβάλας κυρίας Δήμητρας Τσανάκα προς τον Διοικητή του Νοσοκομείου.
- ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΥ | Το Υπουργείο Υγείας έχει προαναγγείλει τη προκήρυξη 940 θέσεων μόνιμων γιατρών και η οποία αναμένεται να γίνει το επόμενο διάστημα. Γι’ αυτές τις θέσεις θα εφαρμοσθεί ο νέος τρόπος υποβολής υποψηφιοτήτων, κρίσης και επιλογής γιατρών, ο οποίος κατά το Υπουργείο θα μειώσει τον χρόνο ολοκλήρωσης των διαδικασιών στους πέντε μήνες από κατά μέσον όρο 1,5 χρόνο που εκτιμάται ότι απαιτείτο έως πρόσφατα.
Υπενθυμίζεται ότι το ΕΣΥ –στο σύνολό του– είναι τραγικά υποστελεχωμένο σε ιατρικό προσωπικό. Μόνο οι κενές οργανικές θέσεις γιατρών ανέρχονται σε 6.000, ωστόσο κάποιοι υπολογίζουν ότι οι πραγματικές επείγουσες ανάγκες είναι περισσότερες.
Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ)–Θάλαμος Βραχείας Νοσηλείας (ΘΒΝ)
Σύμφωνα με το Νόμο 2889/2001 άρθρο 6 παράγραφος 5 «σε κάθε Νοσοκομείο δυναμικότητας 200 κλινών συνίσταται αυτοτελές Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών με ειδική στελέχωση και εξοπλισμό για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των επειγόντων περιστατικών». Κατά συνέπεια 68 νοσοκομεία του ΕΣΥ που προβλέπεται να λειτουργούν πάνω από 200 κλίνες έπρεπε να οργανώσουν και να λειτουργούν αυτόνομο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών.
Ένα τέτοιο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών λειτουργεί εδώ και αρκετά χρόνια στις «νέες» εγκαταστάσεις του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας. Ενώ στην προκήρυξη για την στελέχωσή του προβλεπόταν η πρόσληψη 7 (επτά) ειδικών Γιατρών διαφόρων ειδικοτήτων, σήμερα στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών υπηρετούν δύο (2) ειδικοί Γιατροί: μία (1) Γενική Χειρουργός (Διευθύντρια) και ένας (1) Γενικός Γιατρός (Επιμελητής). Είναι επομένως αυτονόητο, ότι δεν μπορεί κανείς να επιχειρηματολογεί για την αυτόνομη λειτουργία του τμήματος, λόγω της ανεπαρκούς στελέχωσής του.
Το διήμερο 4 και 5 Απριλίου 2014 πραγματοποιήθηκε στην Καβάλα το 2ο Πανελλήνιο Σεμινάριο Επείγουσας Ιατρικής που διοργανώθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Επείγουσας Ιατρικής και τον Ιατρικού Συλλόγου Καβάλας. Το Σεμινάριο είχε μεγάλη επιτυχία, αρκεί να αναλογισθεί κανείς ότι ο αριθμός των συμμετεχόντων ξεπέρασε τους 650 (!). Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι οι εισηγητές του Σεμιναρίου προέρχονταν από όλη την Ελλάδα (Κρήτη, Ρόδος, Πάτρα, Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Αλεξανδρούπολη), καθώς επίσης και από το εξωτερικό (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο). Κύριο θέμα του Σεμιναρίου ήταν το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών.
Δύο από τα κύρια συμπεράσματα του Σεμιναρίου ήταν:
- Το ανώτατο – ακραίο όριο αναμονής στο ΤΕΠ μέχρι τη λήψη οριστικής απόφασης για εισαγωγή η μη είναι οι 4 (τέσσερις) ώρες (S Papasavvas, Guys & St Thomas Hospital, London, UK).
- Από πολλές εισηγήσεις του Σεμιναρίου διεφάνη ο ιδιαίτερος και διακριτός ρόλος της παρουσίας των Γενικών Γιατρών στα ΤΕΠ των Νοσοκομείων.
Στην Ελλάδα, το φαινόμενο του συνωστισμού στα ΤΕΠ είναι η συνήθης καθημερινή πραγματικότητα, με ιδιαίτερη επίταση τα τελευταία χρόνια. Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος έχει προταθεί διεθνώς η λειτουργία ιατρείων «fast track» (ταχείας διακίνησης) εντός του χώρου των ΤΕΠ. Τα συγκεκριμένα ιατρεία εκτιμούν και διαχειρίζονται προσερχόμενους ασθενείς με ελάσσονα οξέα η χρόνια προβλήματα, με στόχο την αποσυμφόρηση των υπολοίπων ιατρείων που περιθάλπουν τα πλέον βαριά περιστατικά.
Πολλές φορές υπάρχουν περιστατικά που πρέπει να διερευνηθούν περισσότερο χρόνο. Ακριβώς για να μην παρατηρείται συνωστισμός στο χώρο εξέτασης και για να μην είναι καταλυμένες εξεταστικές κλίνες αυτά τα περιστατικά φιλοξενούνται στο Θάλαμο Βραχείας Νοσηλείας, όταν χρήζουν επιπλέον παρακολούθηση. Ο Θάλαμος Βραχείας Νοσηλείας του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας περιλαμβάνει 7 (επτά) κλίνες εφοδιασμένες με Monitor παρακολούθησης (ζωτικών σημείων και ΗΚΓηματος) και μια «μόνωση» για πιθανά λοιμώδη περιστατικά. Δυστυχώς, η λειτουργία του Θαλάμου Βραχείας Νοσηλείας παρουσιάζει τρία (3) σοβαρά μειονεκτήματα:
- ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ | Η απόσταση από τον χώρο του ΤΕΠ (Παθολογικού και Χειρουργικού) είναι υπαρκτή με αποτέλεσμα να αναιρείται μερικώς η λειτουργική διασύνδεσή τους.
- ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ | Απουσιάζει η βραδινή βάρδια
- ΑΠΟΥΣΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ | Δεν προσφέρεται ρόφημα η ελαφρύ γεύμα σε όσους ασθενείς παραμένουν επί ώρες και επιτρέπεται να σιτισθούν. Η προσφορά αυτή μπορεί να συμπεριλάβει και τους συνοδούς των ασθενών.
Επειδή στο άμεσο μέλλον μπορεί να ανακινηθεί το θέμα της χωροταξίας όχι μόνο στους χώρους του ισογείου του Νοσοκομείου, αλλά και στους άλλους ορόφους – χώρους του Νοσοκομείου οφείλουμε να τονίσουμε ότι οποιαδήποτε αλλαγή αποφασισθεί πρέπει να είναι προϊόν διαβούλευσης όλων των εμπλεκομένων : Διοίκησης, Τεχνικής Υπηρεσίας, Γιατρών, Νοσηλευτών κα.
Εφημερία
Η συντριπτική πλειοψηφία των κλινικών – τμημάτων – μονάδων και εργαστηρίων εφημερεύει καθημερινά, δηλαδή επτά ημέρες την εβδομάδα… Εξαίρεση αποτελούν οι δύο Παθολογικές, Πνευμονολογικές και Χειρουργικές Κλινικές που εφημερεύουν μέρα παρά μέρα.
Το «φαινόμενο αναστολής εφημερίας» χτύπησε δυστυχώς τα τελευταία χρόνια την πόρτα και του Νοσοκομείου Καβάλας. Πιο συγκεκριμένα, τρεις κλινικές του Νοσοκομείου «χρειάστηκε» (!) να αναστείλουν την εφημερία τους : η Ουρολογική, η Ωτορινολαρυγγολογική και η Νευρολογική Κλινική.
Οι επιπτώσεις του φαινομένου αναστολής εφημερίας είναι σοβαρές και συνάμα δυσάρεστες:
- Επιβάρυνση άλλων – συναφών – ειδικοτήτων του Νοσοκομείου.
- Επιβάρυνση του ήδη υποστελεχωμένου ΕΚΑΒ που αναλαμβάνει τη διακομιδή σε άλλα Νοσοκομεία.
- Περισσή ταλαιπωρία του συγγενικού περιβάλλοντος των ασθενών.
Στο μέλλον – άμεσο και απώτερο -, Διοίκηση και Ιατρική Υπηρεσία οφείλουν να προβαίνουν σε όλες εκείνες τις απαραίτητες ενέργειες και συνεννοήσεις προς όλες τις κατευθύνσεις (όμορα Νοσοκομεία, Υγειονομική Περιφέρεια, Υπουργείο Υγείας) προκειμένου να μην οδηγηθούν στην δυσάρεστη απόφαση της αναστολής της εφημερίας για συγκεκριμένη κλινική του Νοσοκομείου.
Επιπρόσθετα, Διοίκηση και Ιατρική Υπηρεσία οφείλουν να θωρακίσουν τον θεσμό του «Συντονιστή Εφημερίας». Είναι απαραίτητες σαφείς οδηγίες για τα καθήκοντα, τις υποχρεώσεις και τις αρμοδιότητες εκείνων των Διευθυντών που επιλέγονται σε καθημερινή βάση για τον συγκεκριμένο θεσμό.
Τέλος, άριστος συντονισμός σε επίπεδο Διοίκησης και/η Ιατρικής Υπηρεσίας απαιτείται σε περίπτωση βλάβης του Αξονικού Τομογράφου η του Μαγνητικού Τομογράφου : συνεννόηση με τους ιδιώτες παρόχους της πόλης μας, συνεννόηση με το ΕΚΑΒ κοκ. Η διακομιδή των περιστατικών στα γειτονικά Νοσοκομεία Δράμας και Ξάνθης για διενέργεια «επείγουσας» αξονικής τομογραφίας πρέπει να αποτελεί μια ακραία λύση του προβλήματος.
Χώρος στάθμευσης (PARKING)
Παρά την αναβαθμισμένη λειτουργία του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας στο «νέο» κτιριακό συγκρότημα στον Άγιο Σίλα συνεχίζουν να υπάρχουν προβλήματα που οδηγούν σε ταλαιπωρία τόσο των εργαζομένων, όσο και των επισκεπτών. Ένα τέτοιο πρόβλημα αποτελεί η έλλειψη χώρων στάθμευσης (PARKING).
To 2015 ξεκίνησε μια συνεργασία μεταξύ της Διοίκησης του Νοσοκομείου και της «Εγνατία Οδός Α.Ε.» για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου προβλήματος. Στη συνέχεια στελέχη της Εγνατίας Οδού βρέθηκαν στις εγκαταστάσεις του Νοσοκομείου, ώστε να διαμορφώσουν άποψη για τις ανάγκες που υπάρχουν. Ακολούθησε η αποστολή τριών (3) διαφορετικών σεναρίων που θα μπορούσαν να αυξήσουν την χωρητικότητα του PARKING του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας : το πρώτο σενάριο προβλέπει κόστος 4,5 εκατ. ευρώ, το δεύτερο σενάριο έχει προϋπολογισμό περί τα 6,5 εκατ. ευρώ, ενώ η τρίτη – και οικονομικότερη – εναλλακτική λύση αγγίζει το 1,2 εκατ. ευρώ.
Όλες οι προτεινόμενες λύσεις επιδιώκουν αύξηση της χωρητικότητας των χώρων στάθμευσης. Προηγουμένως οφείλουμε όμως να διασφαλίσουμε ότι η διαχείριση των διαθέσιμων χώρων στάθμευσης είναι η καλύτερη. Κάτι τέτοιο δυστυχώς δεν ισχύει.
Χωρίς να επιθυμώ να υποκαταστήσω την Τεχνική Υπηρεσία του Νοσοκομείου μας, παραθέτω ορισμένες προτάσεις – μικρού κόστους – που αποσκοπούν στην καλύτερη και ασφαλέστερη διαχείριση των διαθέσιμων χώρων στάθμευσης:
- Η απομάκρυνση παλαιών ασθενοφόρων και άλλων οχημάτων του Νοσοκομείου που είναι διάσπαρτα στους χώρους στάθμευσης είναι επιβεβλημένη.
- Η καταγραφή και η σήμανση των οχημάτων των εργαζομένων (Γιατρών, Νοσηλευτών, Διοικητικών κα) κρίνεται απαραίτητη. Αυτό θα είναι υποβοηθητικό για την άμεση ενημέρωσή τους σε περίπτωση στάθμευσης σε επικίνδυνες στροφές που παρεμποδίζουν την κίνηση οχημάτων, ασθενοφόρων, βαρέων οχημάτων ανεφοδιασμού κ.ά.
- Αύξηση του αριθμού του προσωπικού ασφαλείας (SECURITY) που είναι επιφορτισμένο με την επιτήρηση των χώρων στάθμευσης, ιδίως κατά το πρωινό ωράριο.
- Συνεννόηση με τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη κ.κ Στέφανο για «ενδεχόμενη» χρήση των χώρων στάθμευσης της Ιεράς Μονής του Αγίου Σίλα.
- Συνεννόηση με τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας που σταθμεύουν κατά τις πρωινές ώρες τα οχήματά τους ακριβώς έξω από το Νοσοκομείο.
- «Χρωματική Οριοθέτηση» των διαθέσιμων χώρων στάθμευσης σε «συνιστώμενες» σε «υπό προϋποθέσεις» και σε «επικίνδυνες» θέσεις στάθμευσης.
Τέλος, απαιτείται συνεννόηση με το Αστικό ΚΤΕΛ Καβάλας για καλύτερη οργάνωση των δρομολογίων τόσο κατά τις εργάσιμες ημέρες, όσο και κατά τις αργίες και ιδίως κατά τις νυκτερινές ώρες. Στον αντίποδα, οι προϊστάμενοι των τμημάτων οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη τους κατά την κατάρτιση των προγραμμάτων τους τις ιδιαιτερότητες πρόσβασης ενός εκάστου των υφισταμένων τους.
Κυλικείο
Η λειτουργία του κυλικείου του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας στις «νέες» κτιριακές εγκαταστάσεις του Αγίου Σίλα συνοδεύεται από τρία (3) σημαντικά προβλήματα:
α. Κόστος προϊόντων
Οι τιμές του κυλικείου του Νοσοκομείου κρίνονται ως «υπερβολικές» τόσο από τους ασθενείς και/η συγγενείς τους, όσο και από τους εργαζομένους. Παράπονα εκφράζονται τόσο από μεμονωμένους επισκέπτες, όσο και από συλλόγους καταναλωτών (Ένωση Καταναλωτών Καβάλας).
β. Ποιότητα προϊόντων
Είναι αδιανόητο στον «ναό της Υγείας» της Περιφερειακής Ενότητας Καβάλας να διατίθενται κατεψυγμένα προϊόντα αμφιβόλου ποιότητας (π.χ. τυρόπιτες, πίτσες) και όχι «φρέσκα» προϊόντα επαγγελματιών της πόλης μας.
γ. Χωροταξία
Ο διατιθέμενος χώρος στην είσοδο του Νοσοκομείου είναι μικρός με αποτέλεσμα την σχεδόν μόνιμη αποθήκευση προϊόντων (π.χ. εμφιαλωμένα νερά) σε παρακείμενο χώρο.
Για την αντιμετώπιση – επίλυση των προαναφερθέντων προβλημάτων προτείνονται:
- Επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης με την μισθώτρια εταιρεία. Σ’ αυτή τη «νέα» σύμβαση θα καταγράφεται με σαφήνεια η υποχρέωση για προμήθεια προϊόντων από ντόπιους επαγγελματίες.
- Μεταφορά του κυλικείου σε άλλο χώρο του Νοσοκομείου. Ο νέος χώρος πρέπει να είναι μεγαλύτερος του υπάρχοντος και να δίνει τη δυνατότητα στον διαχειριστή του κυλικείου να αναπτύξει τραπεζοκαθίσματα, γεγονός που θα ικανοποιεί όλους του πελάτες : εργαζομένους, ασθενείς, συγγενείς, επισκέπτες.
Τα όσα αναφέρονται παραπάνω δεν έχουν καμία σχέση με το προσωπικό του κυλικείου, το οποίο είναι φιλικό, εξυπηρετικό και εργάζεται υπό «οριακές» – εργασιακά – συνθήκες.
Γενικός Κανονισμός για την Προστασία των Δεδομένων
Στον τομέα αυτό έχουν γίνει αρκετά πράγματα τη τελευταία διετία και κυρίως από την Υποδιεύθυνση Πληροφορικής του Νοσοκομείου μας. Υπάρχουν όμως δύο προβλήματα που σχετίζονται με το θέμα και επιζητούν άμεσης λύσης:
α. Χρήση κωδικών κουδουνιού η κάρτας
Σε συνάντηση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΓΕΣΥΚ με τη Διοίκηση του Νοσοκομείου προ έτους (25/2/2019) ζητήθηκε από την Τεχνική Υπηρεσία η εκπόνηση μελέτης σχετικά με τον περιορισμό της ανεξέλεγκτης πρόσβασης σε όλους τους χώρους του Νοσοκομείου και τον περιορισμό της με τη χρήση κωδικών κουδουνιού η κάρτας που θα ανοίγουν τις κλειδωμένες πόρτες. Βέβαια, η πρόταση αυτή κατατέθηκε από την ΕΓΕΣΥΚ με σκοπό τον περιορισμό των περιστατικών βίαιης συμπεριφοράς, αλλά πιστεύεται ότι κινείται και στο πλαίσιο του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία των Δεδομένων.
β. Τακτοποίηση του αρχείου του Νοσοκομείου
Στο δεύτερο υπόγειο του Νοσοκομείου στοιβάζονται χιλιάδες φάκελοι νοσηλείας ασθενών παρελθόντων ετών, στους οποίους έχει «ελεύθερη» πρόσβαση ο κάθε επισκέπτης του Νοσοκομείου μας. Αναμφίβολα η κατάσταση αυτή αντιβαίνει το πνεύμα του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία των Δεδομένων, και ιδιαίτερα των «ευαίσθητων» που αφορούν θέματα – προβλήματα υγείας.
Οι πιθανές λύσεις του συγκεκριμένου προβλήματος περιλαμβάνουν:
- Τη μετακίνηση του αρχείου σε άλλο χώρο, είτε εντός, είτε εκτός του Νοσοκομείου
- Την ψηφιοποίηση του αρχείου
- Τη θωράκιση του αρχείου με προθήκες και ταυτόχρονα περιορισμό της πρόσβασης στο δεύτερο υπόγειο του νοσοκομείου μέσω των ανελκυστήρων.
Η τρίτη προτεινόμενη λύση είναι ενδεχομένως η πλέον οικονομική και συνάμα άμεσα εφαρμόσιμη.
Πιστοποίηση
Η φήμη ενός Οργανισμού Υγείας, όπως τα Νοσοκομεία, στηρίζεται στην εντύπωση που έχει σχηματίσει η κοινωνία και αντανακλά το επίπεδο ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών. Στα Νοσοκομεία, οι παρεχόμενες υπηρεσίες επηρεάζουν άμεσα την ασφάλεια, την έκβαση και κατά προέκταση την ζωή των ασθενών. Η ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών πρέπει να είναι ανεξάρτητη από υποκειμενικούς παράγοντες. «Πιστοποιημένες» διαδικασίες και υποδομές στα Νοσοκομεία διασφαλίζουν ότι κάθε ασθενής, οποιαδήποτε στιγμή δέχεται την καλύτερη δυνατή φροντίδα μέσα σε ένα σταθερό και προσδιορισμένο πλαίσιο.
Πιστοποίηση είναι η επιβεβαίωση από τρίτο ανεξάρτητο φορέα ότι προϊόντα, διεργασίες, συστήματα η πρόσωπα συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις συγκεκριμένων τυποποιητικών εγγράφων.
Στα πλαίσια του νοσοκομειακού περιβάλλοντος μπορούν να πιστοποιηθούν:
- Κλινικές, ΜΕΘ, Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ),
- Εργαστήρια : Μικροβιολογικό, Ακτινολογικό, Αιμοδοσία κ.ά.,
- Η προστασία και ασφάλεια των δεδομένων,
- Η διαχείριση των κινδύνων που σχετίζονται με την ασφάλεια των ασθενών κ.ά.
Η διαδικασία πιστοποίησης ενός Νοσοκομείου ως Φιλικό Προς τα Βρέφη Νοσοκομείο (ΦΒΝ) έχει συγκεκριμένους κανόνες και εργαλεία αξιολόγησης που έχουν θεσπιστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και τη UNICEF και ισχύουν παγκοσμίως. Η διαδικασία της πιστοποίησης έχει ως σκοπό να βοηθήσει και να κινητοποιήσει τα Νοσοκομεία και ιδιαίτερα τις Μαιευτικές Κλινικές ώστε να υιοθετήσουν πρακτικές που ενισχύουν και υποστηρίζουν τον αποκλειστικό μητρικό θηλασμό από τη γέννηση.
Τέλος, δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας, ότι η ύπαρξη πιστοποιημένων ιατρικών μονάδων εντάσσεται σιγά – σιγά ως βασικό προαπαιτούμενο στα τουριστικά πακέτα.
Επίλογος
Δέκα χρόνια τώρα, προσφέρουμε στις νέες κτιριακές εγκαταστάσεις του Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας στον Άγιο Σίλα και παρά τις προαναφερθείσες σημαντικές ελλείψεις σε έμψυχο υλικό, ποιοτικά αναβαθμισμένες υπηρεσίες υγείας, όχι μόνο στους καβαλιώτες, αλλά και στους κατοίκους των γειτονικών περιοχών : Δράμας, Ξάνθης, Σερρών. ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ – Γιατροί, Νοσηλευτές, Μαίες, Τεχνολόγοι, Παρασκευαστές, Τραυματιοφορείς, Διοικητικοί, Τεχνικοί – δουλεύουμε με περισσή αυταπάρνηση μέρα και νύχτα, προκειμένου οι συμπολίτες μας και οι επισκέπτες της πόλης και τη περιοχής μας να αντιμετωπίσουν το επείγον η χρόνιο πρόβλημα υγείας τους χωρίς ιδιαίτερη χρονική η άλλη ταλαιπωρία.
Μόνο η ΕΓΡΗΓΟΡΣΗ και η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΟΛΩΝ (Διοίκηση, Εργαζόμενοι, Επαγγελματίες Υγείας, Σύλλογοι, Φορείς κα) θα διασφαλίσουν την καλύτερη λειτουργία του Νοσοκομείου ΜΑΣ και τα επόμενα χρόνια.
Ο Ξενοφών Κ. Κροκίδης είναι Παθολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας