Του Παύλου Γεωργιάδη
Σήμερα, 19.5.2021, είναι η πιο σημαντική ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού και δεν μπορεί παρά να είναι μεγάλη η συγκίνηση αλλά και το χρέος μας να ενώσουμε όλοι τις δικές μας σκέψεις για την πιο μαύρη σελίδα της σύγχρονης ιστορίας μας.
Εμείς οι νεότεροι έχουμε ιστορική ευθύνη αλλά και ιερή υποχρέωση να μην ξεχνούμε τις ρίζες μας, την καταγωγή μας αλλά προ πάντων τους αγώνες των προγόνων μας.
Μετά την κατάρρευση του μικρασιατικού μετώπου, οι Έλληνες του Πόντου εκδιώχθηκαν, χωρίς καμία προειδοποίηση, κάτω από τις συνθήκες που όλοι γνωρίζουμε, χαραγμένες στη μνήμη μας ανεξίτηλα από τις διηγήσεις των ιδίων που μεταδόθηκαν από γενιά σε γενιά και που η ιστορική πέννα πολύ λίγο μπορεί να περιγράψει.
Από την αρχή του μεγάλου διωγμού, πάνω από 350.000 Έλληνες εξολοθρεύθηκαν με το βόλι, με το μαχαίρι, την κρεμάλα και την κακουχία, ενώ σχεδόν 400.000 διάβηκαν φυγάδες τα κοντινότερα σύνορα και κατέφυγαν στην Σοβιετική Ένωση και από εκεί η μοίρα το έφερε χρόνια μετά οι νεότερες γενιές να έρθουν και πάλι στην πατρική γη.
Και το 1923, όταν σήμανε η ώρα της ανταλλαγής των πληθυσμών, ό,τι Ελληνικό είχε απομείνει στον Πόντο σύρθηκε καταματωμένο και κουρελιασμένο στην Ελλάδα, με τη ράχη διπλωμένη στα δύο κάτω από τους προσφυγικούς εκείνους μπόγους που έκλειναν μέσα τους 36 αιώνες ελληνικής κληρονομιάς.
Στη σημερινή εποχή του κυνισμού, του κέρδους και της παγκοσμιοποίησης, εμείς κρατάμε ψηλά τη μνήμη για τις αλησμόνητες πατρίδες, κόντρα σε αυτούς που θέλουν οι πατρίδες αυτές να χαθούν στη στάχτη της λήθης.
Εμείς σηκώνουμε λάβαρο τη σημαία του Ποντιακού Ελληνισμού που η προσφορά του στη μητέρα πατρίδα είναι η συνέχεια της δημιουργίας, που μόνον για λίγο σταμάτησε στον ξεριζωμό. Και που ζυμώθηκε με την τραγικότητα της εκδίωξης από τις πατρογονικές εστίες αλλά και το πάθος για ζωή και ανάσταση της φυλής.
Και ρίζωσε ξανά ο Πόντιος, πρόσφυγας σε νέα γη, αφιλόξενη στην αρχή, που πάλεψε να κατακτήσει με τη δύναμη της ψυχής του και, κυρίως, τη μνήμη της αλησμόνητης πατρίδας.
Βέβαια, περισσότερα ιστορικά στοιχεία μπορεί ο καθένας μας να αντλήσει από διάφορες πηγές. Το πιο σημαντικό όμως είναι να έχουμε πάντα στον νου μας ότι η Ιστορία επαναλαμβάνεται. Ίσως όχι με τα ίδια στοιχεία αλλά με την ίδια την ιστορική τύχη των λαών.
Και ο Ποντιακός Ελληνισμός γνωρίζει καλά τους κατακτητές του. Γνωρίζει όμως καλύτερα το πεπρωμένο του. Αντίθετα με την πολιτική συγκυρία ή τις σχέσεις καλής γειτονίας. Ξεπερνά τα όρια της στενής σχέσης με τη γη του και συναντά τη διαχρονική πορεία του όλου Ελληνισμού. Προσφέρει τα πάντα στο Έθνος, σηματοδοτώντας στην πιο κρίσιμη καμπή της Ιστορίας του, τη συνέχεια της πορείας του στον χρόνο.
Η εποχή μας, της πολιτικής αλαζονείας και της ιδεοληπτικής αυτοκαταστροφικής μανίας, θέλει να συμπαρασύρει και να καταργήσει κάθε έννοια ιστορικής μνήμης και να εξισώσει τον θύτη με το θύμα.
Να εξαφανίσει ή να οδηγήσει σταδιακά στη λήθη κάθε αναφορά στα τραγικά γεγονότα που σημάδεψαν το Έθνος των Ελλήνων, παρέχοντας άλλοθι στον γενοκτόνο Οθωμανό και, μην το ξεχνάμε, και σε αυτούς που συνέλαβαν και εκτέλεσαν το γενοκτόνο σχέδιο: Γερμανούς και Αυστριακούς σε πρώτη φάση και αργότερα και σε όλα τα άλλα κράτη Αγγλία, Γαλλία κ.λπ. ευρωπαϊκά, «χριστιανικά» κατά τα άλλα, που προκλητικά μετά το 1918, δηλαδή το τέλος του Α΄Παγκοσμίου πολέμου, αδιαφόρησαν για την τύχη του Ποντιακού, Θρακικού και Μικρασιατικού Ελληνισμού και ουσιαστικά ανέχθηκαν και τελικά απάλλαξαν από το άγος τους εκτελεστές.
Στην εποχή μας χρειαζόμαστε κάθε μέρα να ανανεώνουμε την ιστορική μας μνήμη. Αυτό που θα πρέπει εμείς να έχουμε βαθιά χαραγμένο μέσα μας είναι ο τρόπος με τον οποίο αναπαράγεται η σύνδεση των ποντιακής καταγωγής Ελλήνων με την πατρίδα και αποτελεί συστατικό στοιχείο της ιδιαιτερότητάς μας, που σφυρηλατήθηκε κατά την μακραίωνα παραμονή μας στο Ακριτικό Πόντο.
Είναι τα σύμβολά μας η Εικόνα της Παναγίας Σουμελά που αντίγραφά της κοσμούν και εκκλησίες των Ελλήνων της διασποράς, ο μονοκέφαλος Αετός που παραπέμπει στις ημέρες δόξας της αυτοκρατορίας των Κομνηνών, η ξεχωριστή πολιτισμική μας έκφραση η ποντιακή μας δηλαδή διάλεκτος, η προσπάθεια διατήρησης της θεατρικής και χορευτικής μας παράδοσης, το ξεχωριστό μας όργανο, η λύρα κ.λπ.
Προπάντων όμως είναι η επιμονή μας να διατηρούμε άσβεστη την ιερή μνήμη των προγόνων μας με κάθε τρόπο. Η δική μας πατρίδα δεν περιορίζεται στην απόσταση που μπορούμε να δούμε, αλλά υπάρχει και πέραν από εκείνο τον ορίζοντα.
Ας κρατήσουμε μέσα μας, σαν πολύτιμο θησαυρό, τη μνήμη των προγόνων μας και τις θυσίες τους, όχι για να μισούμε αλλά για να μην ξεχνούμε. Κυρίως όμως, ας διαφυλάξουμε με τη δική μας προσωπική στάση, την ενότητα του Ποντιακού Ελληνισμού αλλά και σύμπαντος του Έθνους μας.
Είναι ιερό μας καθήκον απέναντι στους νεκρούς μας και, πιστέψτε με, είναι το καλύτερο Μνημόσυνο γι’ αυτούς.
Αιωνία η μνήμη τους.
Ο Παύλος Γεωργιάδης είναι δικηγόρος, πρώην πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Καβάλας