Το πρόσωπό μας στον καθρέφτη…

Με αφορμή την ομιλία του Κώστα Καναβούρη «Μια ιστορία αποχαιρετισμών» στο πλαίσιο του 65ου Φεστιβάλ Φιλίππων


 

Του Δημήτρη Εμμανουηλίδη

 


Αρχικά, ο χώρος της συνεύρεσης: Το καρνάγιο. Ενίοτε στον όρμο του ξεβράζονται μετά από τρικυμίες ανθρώπινα ράκη, ζωντανά κι άλλες φορές άψυχα. Γεννήματα του ξεριζωμού.

Έναν τέτοιο χώρο σημάδεψε ο Κώστας Καναβούρης, επιστρέφοντας στα «πάτρια», για να μας κοινωνήσει με τον συγκλονιστικό ποιητικό του λόγο την τραγωδία του ξεριζωμού και της προσφυγιάς.

Προσφυγιά, κατάσταση ανείπωτης σκληρότητας για τ’ ανθρώπινα.

Παρηγοριά έχει ο θάνατος κι αλησμοσύνη ο χάρος. Ο ζωντανός ο χωρισμός παρηγοριά δεν έχει.

Η ανταλλαγή πληθυσμών με τη συνθήκη της Λωζάνης στο πεδίο του ανθρωπισμού λογίζεται ως πράξη αποτρόπαια, καθώς ανθρώπινες υπάρξεις λογίζονται ως ανταλλάξιμα εμπορεύματα. Μάταια η προσπάθεια με ιστορικές, κοινωνικές και πολιτικές αναφορές να ιστορήσεις τα ανιστόρητα.

Ο Κώστας Καναβούρης το γνωρίζει όσο λίγοι, γι’ αυτό και καταφεύγει στον λόγο τον ποιητικό. Γνωρίζει πως η ποίηση είναι η συμπύκνωση του λόγου. Μ’ έναν προσωπικό λόγο, βαθιά αισθαντικό μα καταγγελτικό συνάμα, ανέδειξε το ανθρώπινο δράμα της «ουτοπίας» = ου-τόπος του ανέστιου, του πρόσφυγα απανταχού της γης νυν και αεί. Του παρείσακτου που αναλώνεται και γίνεται λίπασμα για το κάρπισμα της άξενης χώρας…

Ο Καναβούρης, σκαλίζοντας ανοιχτές πληγές, μας βοήθησε να δούμε το πρόσωπό μας στον καθρέφτη…


Ο Δημήτρης Εμμανουηλίδης είναι τ. βουλευτής Καβάλας του ΣΥΡΙΖΑ