Δήμος Καβάλας: Οι δράσεις για τη διαχείριση των απορριμμάτων και την κυκλική οικονομία

Ενημερωτική ημερίδα στο πλαίσιο της Πράξης «Δράσης ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τη διαχείριση των αστικών απορριμμάτων», του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Αλιεία και Θάλασσα 2014-2020»

Ο Δήμος Καβάλας, την Τρίτη 7 Νοεμβρίου 2023, διοργάνωσε ημερίδα σχετικά με την Ορθή Διαχείριση Απορριμμάτων, στο πλαίσιο των δράσεών του για την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των δημοτών, αναφορικά με την ορθολογική διαχείριση απορριμμάτων και συγκεκριμένα στο πλαίσιο της Πράξης «Δράσης ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τη διαχείριση των αστικών απορριμμάτων», του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Αλιεία και Θάλασσα 2014-2020».

Η ημερίδα, με την οποία ολοκληρώθηκε η συγκεκριμένη δράση, φιλοξενήθηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων της Μεγάλης Λέσχης και είχε ως σκοπό να αποτελέσει την αφετηρία δημιουργίας μίας ισχυρής δικτύωσης ανάμεσα στους Δήμους της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης και τη διαμόρφωση πεδίου για γόνιμο διάλογο με διάρκεια, ώστε, μέσω της ανταλλαγής τεχνογνωσίας, καλών πρακτικών και εμπειρίας, να υπάρξει υψηλό επίπεδο ανταπόκρισης των ΟΤΑ στις απαιτήσεις της εποχής, προς όφελος των τοπικών κοινωνιών.

Τις εργασίες της ημερίδας και τη συζήτηση που ακολούθησε συντόνισε ο υπεύθυνος του Γραφείου Τύπου του Δήμου Καβάλας, Νίκος Χαζαρίδης.

Οι ομιλητές

  • Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, Μανώλης Γραφάκος
  • Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης, Βαγγέλης Καραμίντζιος
  • Επιστημονικός συνεργάτης του Δημάρχου Καβάλας, Κωνσταντίνος Κητής
  • Προϊσταμένη του Τμήματος Προγραμματισμού, Ανάπτυξης και Οργάνωσης του Δήμου Δράμας, Κατερίνα Ιωσηφίδου
  • Υπεύθυνος Marketing & OTA EEAA, Δημήτρης Παπασωτηρίου
  • Διευθύνων Σύμβουλος COMBATT AE, Διονύσης Μπουντουβάς
  • Πρόεδρος και Διεθνών Σύμβουλος ΑΝΑΚΕΜ ΑΕ, Ηλίας Δημητριάδης
  • Αντιδήμαρχος Ποιότητας Ζωής του Δήμου Αλεξανδρούπολης, Ηλίας Δαστερίδης

Οι παρεμβάσεις

Δήμαρχος Καβάλας, Θόδωρος Μουριάδης
Για πολλές δεκαετίες, είτε για λόγους ευκολίας, είτε λόγω αδιαφορίας ή άγνοιας, οι αναπτυγμένες και οι αναπτυσσόμενες κοινωνίες κάναμε αλόγιστη χρήση των φυσικών πόρων. Έτσι, τα τελευταία χρόνια, βρισκόμαστε μπροστά σε δραματικές συνέπειες, που επηρεάζουν το περιβάλλον, την ποιότητα της ζωής μας, την οικονομία μας.

Η ορθή διαχείριση των απορριμμάτων, στο πνεύμα της κυκλικής οικονομίας, μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη μείωση αυτών των συνεπειών. Με την αύξηση της επαναχρησιμοποίησης υλικών και κτηρίων, με την ανάκτηση χρήσιμων υλικών, με την παραγωγή εδαφοβελτιωτικού, με την παραγωγή βιοαερίου και ηλεκτρικής ενέργειας μπορούμε να οδηγήσουμε μικρότερες ποσότητες απορριμμάτων προς ταφή. Αυτό θα μειώσει τις αρνητικές επιπτώσεις στα υπόγεια και τα επιφανειακά ύδατα. Επίσης, δεν θα χρειάζεται να δεσμεύουμε σημαντικούς εδαφικούς και οικονομικούς πόρους.

Στον Δήμο Καβάλας έχουμε ήδη προχωρήσει αρκετά:

  • Η κατασκευή και λειτουργία της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) αποτελεί βασικό στόχο για την επόμενη πενταετία και θα συμβάλλει τα μέγιστα στην κατεύθυνση αυτή
  • Η κατασκευή και λειτουργία της μονάδας κομποστοποίησης πράσινων αποβλήτων στις Κρηνίδες, με την παραγωγή χρήσιμου εδαφοβελτιωτικού, είναι ακόμα ένα παράδειγμα για το «κλείσιμο του κύκλου» της ζωής των υλικών
  • Η ανάπτυξη και η λειτουργία μιας δημοτικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας ανταλλαγής υλικών και αντικειμένων θέτει το Δήμο στο επίκεντρο της πρακτικής εφαρμογής των αρχών της κυκλικής οικονομίας
  • Επίσης, βρισκόμαστε σε νέες συνεννοήσεις με τη Διαχειριστική Αρχή της Περιφέρειας, με σκοπό την δυνατότητα χρηματοδότησης Πράσινου Σημείου για τη συλλογή και περαιτέρω διαχείριση ογκωδών και άλλων ειδών αποβλήτων

Βεβαίως, στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερη σημασία αποκτά η συμμετοχή των δημοτών και της κοινωνίας μας εν γένει, καθώς καλείται πλέον να αλλάξει συνήθειες και να προσαρμοστεί σε καθημερινές και ιδιαίτερα απαιτητικές πρακτικές Διαλογής στην Πηγή.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Πρόγραμμα περισυλλογής τροφικών υπολειμμάτων σε καφέ κάδους, το οποίο θα υλοποιηθεί εντός του 2024 στο σύνολο του Δήμου: Περισσότεροι από 1.300 καφέ κάδοι και 2 νέα σύγχρονα απορριμματοφόρα οχήματα θα συλλέγουν τα τροφικά υπολείμματα που διαχωρίζουν οι πολίτες.

Μέχρι τη λειτουργία της ΜΕΑ θα μεταφέρονται σε κατάλληλα αδειοδοτημένη εγκατάσταση κομποστοποίησης.
Είναι προφανές ότι η ευαισθητοποίηση των συνδημοτών μας, όπως και η αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας, πρέπει να αποτελούν για τον Δήμο Καβάλας διαχρονικές προτεραιότητες.

Μέσα σε αυτό το πνεύμα, πραγματοποιείται και η σημερινή μας ημερίδα. Προσδοκία, αλλά και πεποίθησή μου είναι ότι μπορούμε όλοι μαζί να τα καταφέρουμε, μέσα από το μοίρασμα της γνώσης, μέσα από τον γόνιμο διάλογο, με την ανταλλαγή των απόψεων, με την αναζήτηση λύσεων και με υπευθυνότητα απέναντι στο ρόλο μας και στην κοινωνία.

Αντιδήμαρχος Ποιότητας Ζωής, Κυριάκος Σταυρίδης
Βασικός στόχος μας ήταν και παραμένει η αύξηση του συνολικού ποσοστού ανακύκλωσης του Δήμου και η αντίστοιχη μείωση του όγκου των απορριμμάτων που οδηγούνται προς υγειονομική ταφή. Στο πλαίσιο αυτό έπρεπε να δοθεί έμφαση τόσο στην ευαισθητοποίηση των πολιτών, όσο και στην υλοποίηση προγραμμάτων και έργων για την πρακτική επίτευξη των στόχων μας.

Έτσι έχουμε κάνει τα εξής βήματα:

  • Η υλοποίηση του σχολικού διαγωνισμού ανακύκλωσης “FollowGreen”, που επιπλέον εισάγει και την έννοια της ανταποδοτικής ανακύκλωσης, αποτελεί σημαντικό εργαλείο στο σχεδιασμό του Δήμου για την ευαισθητοποίηση των πολιτών και ειδικότερα των μικρών ηλικιών
  • Η συμμετοχή των σχολείων, των παιδιών, των γονέων και των εκπαιδευτικών, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντική και μας δίνει επιπλέον κίνητρα για να συνεχίσουμε την προσπάθειά μας στην ίδια κατεύθυνση
  • Επίσης, μέσω στοχευμένων τηλεοπτικών σποτ, καθώς και άλλων δράσεων ενημέρωσης (όπως την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Μείωσης Παραγωγής Αποβλήτων), προσπαθούμε να παρακινήσουμε τους δημότες μας να αλλάξουν σταδιακά τις συνήθειές τους και να συμβάλλουν στην προσπάθειά μας για έναν καθαρότερο Δήμο
  • Υλοποιήσαμε καθαρισμούς χώρων που διαχρονικά αποτελούσαν χώρους ανεξέλεγκτης διάθεσης μπάζων, κλαδεμάτων και άλλων σκουπιδιών.
    Καταφέραμε και από το 2019 έως και το 2022 να πετύχουμε τη μείωση των σύμμεικτων Αστικών Στερεών Αποβλήτων που οδηγούνται προς ταφή στο ΧΥΤΑ Καβάλας σε ποσοστό περίπου 5,7%. Από 27.000 ton σε 25.500 ton περίπου, κυρίως μέσω των προσπαθειών μας για την εκτροπή ογκωδών και πράσινων αποβλήτων που πλέον δεν οδηγούνται στο ΧΥΤΑ, αλλά διαχειρίζονται από ιδιώτη. Βάσει προγράμματος, τα πράσινα εντός του 2024 θα οδηγούνται στο σύνολό τους στη δημοτική μονάδα κομποστοποίησης πρασίνων

Η υλοποίηση του προγράμματος Διαλογή στην Πηγή τροφικών υπολειμμάτων, με τους καφέ κάδους στο σύνολο του Δήμου Καβάλας, με την εγκατάσταση 1.300 και πλέον κάδων και τη συλλογή από δύο νέα σύγχρονα απορριμματοφόρα οχήματα με ενσωματωμένο πλυντήριο κάδων, έχει ως αρχικό στόχο την εκτροπή 2.500-3.000 των τροφικών υπολειμμάτων από την ταφή.

Ήδη, έχουμε πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα από την εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος στην περιοχή της Νεάπολής–ΔΕΠΟΣ, όπου, κατά τις περιόδους αιχμής, οι συλλεγόμενες ποσότητες ήταν κατά 3 φορές μεγαλύτερες από αυτές που είχαμε προϋπολογίσει, γεγονός που μας κάνει ιδιαίτερα αισιόδοξους ότι μπορούμε να επιτύχουμε ακόμη πιο μεγάλα ποσοστά εκτροπής και ανακύκλωσης!

Όμως, και στον τομέα της της συλλογής ανακυκλώσιμων αποβλήτων συσκευασιών πετύχαμε αύξηση σε ποσοστό της τάξης του 3,6% σε σύγκριση με το 2019, ενώ είχαμε και μια μικρή αύξηση της καθαρότητας των συλλεγόμενων υλικών (από 53,5% σε 55% περίπου), μειώνοντας περαιτέρω τελικά την ποσότητα του υπολείμματος που οδηγείται προς ταφή σε ΧΥΤΑ.

Ως αποτέλεσμα των προσπαθειών μας και φυσικά της ανταπόκρισης των πολιτών στις παρεμβάσεις μας, το συνολικό ποσοστό ανακύκλωσης αυξήθηκε από 8,1 σε 12,3% περίπου, αύξηση της τάξης του 50%.

Σημειώστε ότι αρκεί η επίτευξη των στόχων μας στον τομέα της συλλογής των τροφικών υπολειμμάτων στους καφέ κάδους, ώστε το ποσοστό ανακύκλωσης να μπορέσει να αυξηθεί πάνω από το 20%, προσεγγίζοντας και υπερβαίνοντας τον εθνικό μέσο όρο. Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης είναι 8,5%, και σε εθνικό επίπεδο 20,1%.