Γιάννενα-Δωδώνη: Στον δρόμο της Ιστορίας, της μυσταγωγίας, των γεύσεων και των θαυμάτων της Φύσης [φωτογραφίες]

Ένα οδοιπορικό γνωριμίας με έναν μοναδικό τόπο ο οποίος μας «συστήνει» τους κρυμμένους, αλλά και φανερούς θησαυρούς του-Μύθοι, φυσικό κάλλος και Ιστορία, δεμένα άριστα με τη φιλοξενία των Ηπειρωτών και την ενέργεια του τόπου

Όταν η εξοικείωση, με την κυριολεκτική σημασία του όρου, σηματοδοτεί ένα ταξίδι στη μυσταγωγία, στα απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς τοπία, στα αναρίθμητα πολιτισμικά μνημεία που διαθέτει η γη της Ηπείρου, τα οποία δένουν αρμονικά με το επίσης μοναδικό φυσικό περιβάλλον, τη ζεστή φιλοξενία του Δήμου Δωδώνης και όλων όσοι συμμετέχουν και υλοποιούν το έργο «Ενισχύοντας την τουριστική ανάπτυξη μέσω της διατήρησης και της προώθησης των διασυνοριακών  πολιτιστικών και φυσικών πόρων» με ακρωνύμιο MileSTONES II, τότε μετονομάζεται σε βιωματικό ταξίδι στα ιδιαίτερα πολιτισμικά, γευσιγνωστικά μονοπάτια όπου εκτός από ιστορική γνώση, γέννησε σχέσεις συναδελφικές, με κοινή συνισταμένη την αγάπη για νέες ταξιδιωτικές εμπειρίες και όχι μόνον.

Δωδώνη: Ένας τόπος γεμάτος ενέργεια

Ο καιρός σύμμαχος σε ένα ταξίδι που από μόνο του, πέραν των τοπίων, ως μια απλά περιγραφή σε κάποιον που δεν έχει επισκεφθεί ποτέ την Περιφέρεια Ηπείρου και δη, την περιοχή της Δωδώνης, ωθεί τον ταξιδιώτη να μυηθεί στα κρυμμένα μυστικά, στους μύθους και τις δοξασίες ενός τόπου με πλούσιο ενεργειακό φορτίο.

Ως σημείο αναφοράς η αστείρευτη πηγή μυσταγωγίας και «ενεργειακής έντασης» ο αρχαιολογικός χώρος της Δωδώνης. Πολλοί οι μύθοι, πολλές οι ιστορίες και οι ήρωες που πέρασαν από τον χώρο αυτό, δίνοντας το δικό τους μυθικό και ιστορικό αποτύπωμα. Τον Οδυσσέα, τον Αχιλλέα ο οποίος προσεύχεται στον Δωδωναίο Δία και τον Ιάσωνα, ο οποίος έρχεται και αφαιρεί ένα κομμάτι από το «ομιλούν» της βελανιδιάς, του ιερού προφητικού δένδρο του Μαντείου της Δωδώνης, του αρχαιότερου μαντείου στον κόσμο.

Στην Τοπική Κοινότητας της Πέρδικας σε απόσταση 21 χλμ. από την πόλη των Ιωαννίνων, ακολούθησε ξενάγηση σε ένα ιδιαίτερο θεματικό μουσείο, από αυτά που αμέσως κεντρίζουν το ενδιαφέρον των επισκεπτών κάθε ηλικίας (το μουσείο επισκέπτονται συχνά σχολεία) με τις πέτρινες κατασκευές του υπαίθριου μουσείου βιωματικής μάθησης, αλλά και το σχολείο που σήμερα φιλοξενεί το λαογραφικό τμήμα με τα εργαλεία λαϊκού πολιτισμού και το μεράκι του πολύ δραστήριου προέδρου της Τοπικής Κοινότητας και του Μουσείου να είναι έκδηλο καθ’ όλη τη διάρκεια της ξενάγησης.

Λίγα χιλιόμετρα μακριά, στον οικισμό Κωστάνιανη, δεσπόζει ο βυζαντινός ναός των Ταξιαρχών, χτισμένος το δεύτερο μισό (τέλη) του 13ου αιώνα, την περίοδο ακμής του Δεσποτάτου της Ηπείρου, περίοδο που η ευρύτερη περιοχή «κοσμήθηκε» από πολλές βυζαντινές εκκλησίες οι οποίες διαθέτουν ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, αγιογραφίες και διάκοσμο. Επιβλητική και ασυνήθιστη η μορφή στη μνημειακή παράσταση του πάτρωνα του ναού Αρχάγγελου Μιχαήλ στο αψίδωμα του κωδωνοστασίου, καθώς και στη δυτική πλευρά του εξωτερικού του ναού, η παράσταση της Δευτέρας Παρουσίας.

Μια μικρή στάση σε μια κοιτίδα πολιτισμού, που δεν είναι άλλη από τον οικισμό Σκλίβανη. Ένας τόπος που αποτελεί «γέφυρα» του παρελθόντος με το μέλλον με κυρίαρχο μέσο την παροντική διατήρηση του λαϊκού πολιτισμού και της Ιστορίας του χωριού, που εκφράζεται μέσα από την ίδρυση και λειτουργία του Μουσείου Νεότερης Ιστορίας και του Μουσείου Εκκλησιαστικής Τέχνης. Στο ίδιο πλαίσιο και οι ολόγραφοι ναοί του Αγίου Γεωργίου και της Παναγίας Θεοτόκου, με τις αγιογραφίες και τις εικόνες να καλύπτουν σχεδόν το σύνολο του εσωτερικού τους, με σημείο αναφοράς τον ναό της Παναγίας Θεοτόκου με το περίτεχνο σκαλιστό τέμπλο.

Το ταξίδι συνεχίστηκε στην γαλάζια λίμνη των πηγών του ποταμού Λούρου (λίμνη του Βηρού), «blue spot» όλων των εν δυνάμει influencers, καθώς το χρώμα, η αύρα και το μοναδικό φυσικό τοπίο, μπορούν να συνθέσουν μια cart postal, χωρίς την ανάγκη προσθήκης φωτογραφικών… instagramικών και μη φίλτρων, καθώς η λίμνη αποτελεί ένα δυναμικό hashtag από μόνη της. Αξίζει να συνδυάσετε τα αμέτρητα κλικς με μια βόλτα στα πανέμορφα παραποτάμια café-restaurant σε κοντινή απόσταση από τη γραφική λίμνη.

Η τρίτη ημέρα περιελάμβανε την επίσκεψη στα σύνορα με την Περιφερειακή Ενότητα Πρεβέζης, σε απόσταση 29 χλμ. μακριά από την πόλη των Ιωαννίνων στο Χάνι του Εμίν Αγά το οποίο στεγάζει σήμερα την έκθεση του Μουσείου Πολέμου 1912-13, με πολυπληθή ιστορικά ντοκουμέντα, όπως την αυθεντική στολή εκστρατείας του αρχιστράτηγου Κωνσταντίνου, σε προθήκη στην αίθουσα που λειτουργούσε ως γραφείο του. Παράλληλα, το μουσείο διαθέτει πλούσιο φωτογραφικό υλικό με τα γεγονότα και τις σημαντικότερες προσωπικότητες του 1913, καθώς και τους γνήσιους πίνακες του φιλέλληνα, αυτοδίδακτου ζωγράφου Κενάν Μεσσαρέ, εμπνευσμένους από τον ελληνικό αγώνα, ενώ σημείο αναφοράς και έντονης συναισθηματικότητας η αίθουσα στην οποία εκτίθεται πρόπλασμα τμήματος του λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων με τις θέσεις μάχης, η οποία συνοδεύεται από οπτικοακουστική εγκατάσταση.

Κατά τη διάρκεια της διαδρομής προς τις πηγές του Αχέροντα στο Σιστρούνι Λάκκας Σουλίου, αξίζει να κάνετε μια στάση στα γραφικά καφενεία των Δωδωνοχωρίων, με τα πολυετή πλατάνια, τα γεφύρια, τις πλινθόκτιστες εκκλησίες και τους φιλόξενους Ηπειρώτες που μπορούν να σου λύσουν κάθε ταξιδιωτική απορία είτε γευσιγνωσίας είτε σύνδεσης με το ιστορικό παρελθόν του τόπου, όπου τελικά όλοι οι δρόμοι οδηγούν στις πηγές του Αχέροντα.

Η ονομασία του, πιθανότατα, προέρχεται από τη λέξη «άχος» δηλαδή «θλίψη» και σημαίνει «ο ποταμός της θλίψης», ένας τόπος μυστηριακός, με το μαγευτικό αυτό ποτάμι να διασχίζει το τρίπτυχο των Περιφερειακών Ενοτήτων Ιωαννίνων, Πρεβέζης και Θεσπρωτίας. Δίπλα στις πηγές και στο απόκοσμο των μεταθανάτιων δοξασιών, ο επισκέπτης αξίζει να επισκεφθεί τον Ιερό Ναό Γενεθλίων της Θεοτόκου, έναν ακόμη βυζαντινό ναό, σε μια περίοπτη θέση.

Κλείνοντας τον κύκλο της περιήγησης στα περίφημα Δωδωνοχώρια, ακολούθησε επίσκεψη στα εγκαίνια της έκθεσης card postalπαρουσία του προέδρου της Βουλής, Κωνσταντίνου Τασούλα, από τη συλλογή του δικηγόρου Γεωργίου Χ. Βώττη που φιλοξενείται στο Λαογραφικό Μουσείο Μελιγγών, η οποία οργανώθηκε από την Αδελφότητα Απανταχού Μελιγγιωτών, υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Ηπείρου.

Γιάννενα, το σταυροδρόμι των πολιτισμών

Η τελευταία ημέρα του ταξιδιού εξοικείωσης «αφιερώθηκε» στη νύμφη της Παμβώτιδας, την πόλη των Ιωαννίνων, μια πολυπολιτισμική επικράτεια με κυρίαρχα συνυπάρχοντα στοιχεία το χριστιανικό, το μουσουλμανικό και το εβραϊκό. Οι διαδρομές στο κέντρο της πόλης, τα αξιοθέατά της, τα μουσεία της (Αργυροτεχνίας, Κέρινων Ομοιωμάτων, Αρχαιολογικό, Ιστορικό, Αλή Πασά κα.) την Καστροπολιτεία των Ιωαννίνων που χωρίζεται σε τέσσερα τμήματα, προσφέρουν την αίσθηση μιας άλλης εποχής, με μακραίωνη ιστορία και πλούσια πολιτισμική κληρονομιά.

Όταν φτάσετε στην περιοχή του Μώλου, αξίζει να πάρετε το καραβάκι και να επισκεφθείτε το γειτονικό νησί σε απόσταση 15 μόλις λεπτών, ένας επίγειος, κατοικημένος παράδεισος στο κέντρο της λίμνης Παμβώτιδας, ανάμεσα σε αιωνόβια πλατάνια και λεύκες.

Όταν επιστρέψετε θα έχετε την ευκαιρία να πιείτε το ποτό σας σε διάφορες πιάτσες-hot spot της πόλης (Οδός Γαριβάλδι-Πύλη Κάστρου Δ’, Καλλάρη κα.), με τον νεαρόκοσμο να κατακλύζει τα καταστήματα αυτά κυρίως τα καλοκαιρινά Παρασκευο-Σαββατόβραδα.

*Ευχαριστούμε όλους όσοι συνέδραμαν στην υλοποίηση του fam-trip, μεταξύ των οποίων τον Δήμο Δωδώνης, την εταιρία υλοποίησης του προγράμματος MilesSTONES II, τον διπλωματούχο ξεναγό, Νίκο Ζαχαράκη και την Ευγενία Μπέλλου, τη διεύθυνση και το προσωπικό του Design Hotel PRYTANEIO στο Μαντείο Δωδώνης, τους Βασίληδες από την εταιρία Limo-Van, καθώς και όλους τους επαγγελματίες εστίασης που έβαλαν το δικό τους γευσιγνωστικό λιθαράκι στο συγκεκριμένο ταξίδι.

**Κείμενο: Νατάσα Θεοδοσίου Φωτογραφίες: Θανάσης Σοφιανός-Νατάσα Θεοδοσίου