7χρόνια πριν διοργανώθηκε το 1ο Συνέδριο Τοπικής Ιστορίας Παγγαίου, με πρωτοβουλία της Δημοτικής Αρχής και της Ιεράς Μητρόπολης Ελευθερουπόλεως, βάζοντας το πρώτο «λιθαράκι» σε μια προσπάθεια καταγραφής της πλούσιας ιστορίας της περιοχής, ως ανεκτίμητη παρακαταθήκη γνώσης για τις επόμενες γενιές.
Η δεύτερη διοργάνωση, το 2018, εδραίωσε το Συνέδριο προσελκύοντας περισσότερους εισηγητές αλλά και ερευνητικά ιδρύματα, προσδίδοντας κύρος και αποδεικνύοντας πως η πρώτη «απόπειρα» του 2016 δεν ήταν απλά ένα «πυροτέχνημα». Αξίζει να σημειωθεί ότι τα Πρακτικά των δύο πρώτων συνεδρίων εκδόθηκαν από τον Δήμο Παγγαίου σε δύο ογκώδεις τόμους , έτσι ώστε η πρόσβαση στην κοινή γνώση να είναι ευκολότερη και διασφαλισμένη.
Ο κορονοϊός «πάγωσε» το Συνέδριο, το οποίο όμως «επέστρεψε» δυναμικά το 2023…
Το Σάββατο 1 Απριλίου πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο του Πνευματικού Κέντρου «Φρίξος Παπαχρηστίδης» στην Ελευθερούπολη η έναρξη του 3ου Συνεδρίου Τοπικής Ιστορίας Παγγαίου, το οποίο αυτήν τη φορά πλαισιώνεται από 40 εισηγήσεις που καλύπτουν θεματικές όπως η Ιστορία, η Αρχαιολογία, η Λαογραφία και η παραδοσιακή αρχιτεκτονική.
Μέσα από τους εισηγητές, που έρχονται από όλη την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό, εκπροσωπούνται σχεδόν όλα τα ελληνικά πανεπιστήμια, το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, και ξένα πανεπιστήμια όπως είναι του Bochum και της Cologne της Γερμανίας, Zaragoza της Ισπανίας και του Πανεπιστημίου Sun Yat-Sen της Κίνας.
«Ένας λαός που έχει χάσει την παράδοσή του, είναι σαν τον άνθρωπο που έχει πάθει αμνησία. Το σήμερα και το αύριο είναι δεμένα με τα περασμένα. Το σήμερα θρέφεται από τα περασμένα, και τα μελλούμενα από το σήμερα»! Με αυτήν τη φράση του Φώτη Κόντογλου, ο Οργανωτικός Γραμματέας του Συνεδρίου, δημοσιογράφος και ιστορικός ερευνητής Άρης Μεντίζης «άνοιξε» τη διοργάνωση, υπογραμμίζοντας πως «το Παγγαίο αποτελεί μια τεράστια δεξαμενή ιστορικής γνώσης που περιμένει την ανάδειξή της».
«Το Συνέδριο που ξεκινά σήμερα, φιλοδοξεί για ακόμη μια φορά να αποτελέσει σημείο συνάντησης των κατοίκων αυτού του τόπου με την ιστορία. Άλλωστε, η ιστορία του τόπου μας, είναι η δική μας ιστορία!», συμπλήρωσε ο κ. Μεντίζης, καταλήγοντας: «Αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι οι πρόγονοί μας μέσα σε δύσκολες συνθήκες έγραψαν την ιστορία του τόπου μας. Είναι δική μας ευθύνη και χρέος να την κρατήσουμε ζωντανή».
«Ως Δήμαρχος Παγγαίου αισθάνομαι κάθε φορά μεγάλη μου τιμή να υποδέχομαι επιστήμονες και ερευνητές από όλη την Ελλάδα και τον κόσμο, και δεν σας κρύβω την ικανοποίηση που νιώθω διαπιστώνοντας πως ο τόπος μας, ιστορικός και ευλογημένος αποτελεί πηγή έμπνευσης για ιστορική έρευνα. Η πανδημία του κορoνοϊού μπορεί να μας καθυστέρησε, αλλά δεν μας σταμάτησε!», σημείωσε ο Δήμαρχος Φίλιππος Αναστασιάδης, κηρύσσοντας την έναρξη του 3ου Συνεδρίου Τοπικής Ιστορίας Παγγαίου.
«Για τον Δήμο Παγγαίου η σημαντική πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας, η ιδιαίτερη ιστορική και πνευματική μας παράδοση, αποτελεί μια ξεχωριστή πηγή πλούτου, την οποία έχουμε υποχρέωση να αναδείξουμε και να διαφυλάξουμε. Για τον λόγο αυτό, τα Πρακτικά των δύο προηγούμενων συνεδρίων έχουν εκδοθεί από τον Δήμο Παγγαίου και έχουν δοθεί σε σχολεία, βιβλιοθήκες και φορείς, ώστε η πληροφορία που εμπεριέχουν να διαχέεται σε όλους», συμπλήρωσε ο κ. Αναστασιάδης.
«Πιστεύουμε πως το Συνέδριό μας είναι μια πρωτοβουλία που θα έχει συνέχεια, γιατί ο θεσμός αυτός αποτυπώνει μια συνολική προσπάθεια ανάδειξης και προβολής της ιστορίας του τόπου μας, με την πρέπουσα σοβαρότητα, με σχέδιο, στόχους και μετρήσιμα μεγέθη», κατέληξε.
Δείτε σε βίντεο τις εργασίες της πρώτης μέρας [1 Απριλίου 2023] του 3ου Συνεδρίου Τοπικής Ιστορίας Παγγαίου, όπως μεταδόθηκαν ζωντανά από το κανάλι του Δήμου Παγγαίου στο YouTube:
Το Συνέδριο συνεχίζεται και την Κυριακή 2 Απριλίου 2023. Δείτε παρακάτω το αναλυτικό πρόγραμμα των εισηγήσεων:
Κυριακή 2 Απριλίου 2023
Ε΄ Συνεδρία
- 11:00-11:30: Προσέλευση
- 11:30-11:45: Το παλίμψηστο των Βουλγαρικών οχυρώσεων από τον Στρυμόνα μέχρι τους κόλπους Ορφανού και Ελευθερών
Γεράσιμος Ζουμπλιός, Ερευνητής τοπικής ιστορίας
Δήμητρα Πατρωνίδου, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας - 11:45-12:00: Η εγκατάσταση των προσφύγων του 1922 στο Παγγαίο: Δημογραφικές και κοινωνικές αλλαγές
Θεοφάνης Μαλκίδης, Διδάκτορας Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών - 12:00-12:15: Η δωρεά του αεροπλάνου «ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΠΟΛΗ» στις ένοπλες δυνάμεις της Ελλάδας το 1929. Από τη συμβολή του Παγγαίου και της Ελευθερούπολης στους Εθνικούς Αγώνες
Κωνσταντίνος Παπακοσμάς, Ερευνητής Τοπικής Ιστορίας - 12:15-12:30: Ιδιωτικό Γυμνάσιο Ποδοχωρίου «ΑΜΦΙΠΟΛΙΣ»
Μαργαρίτης Σαμαράς, Ερευνητής τοπικής ιστορίας, Εκπαιδευτικός-Νηπιαγωγός - 12:30-12:45: Η Νικήσιανη μέσα από το Βιβλίο Πρακτικών της Κοινότητος. Προβλήματα-προτάσεις-αποφάσεις. Περίοδος 11/8/1935-27/12/1938
Χριστίνα Βαμβούρη, Φιλόλογος, υπ. δρ Νεότερης Ιστορίας
Βασίλης Μεσσής, Φιλόλογος, Δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας - 12:45-13:00: Στον απόηχο του κινήματος της 1ης Μαρτίου 1935: Πολιτικές και Εκλογικές συμπεριφορές στην Επαρχία Παγγαίου, 1936-1946
Νικόλαος Τσουμπάκης, Ιστορικός ερευνητής, πρόεδρος Θρακικής Εστίας Νομού Καβάλας - 13:00-13:15: Η παύση των κοινοτικών συμβουλίων της επαρχίας Παγγαίου την περίοδο 1912-1967
Ηλίας Ζιάγκος, Διδάκτωρ Ιστορίας και Θεολογίας - 13:15-13:30: Η προσωπικότητα του Μητροπολίτου Ελευθερουπόλεως Ευδοκίμου Κοκκινάκη (1984-2003)
Αρχιμ. Χριστόδουλος Αναγνωστοπουλος, Ιεροκήρυκας Ιεράς Μητροπόλεως Ελευθερουπόλεως, Υπ. Δρ. Θεολογίας ΕΚΠΑ - 13:30-13:45: Η δημοσιογραφική κάλυψη της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά, στην Αμφίπολη
Θεόδωρος Σπανέλης, Δημοσιογράφος, ερευνητής, εκδότης εφημερίδας «Χρονόμετρο» - 13:45-14:00: Το κάστρο του Ορφανίου, τοπόσημο και εκπαιδευτική δράση από παιδιά προσχολικής ηλικίας
Φίλιππος Μπρέντας, Εκπαιδευτικός-Υποψήφιος Διδάκτωρ ΑΠΘ
Ιφιγένεια Βαμβακίδου, Καθηγήτρια Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας και Πολιτισμού, ΤΕΠΑΕ-ΑΠΘ - 14:00-14:15: Συζήτηση
- 14:15-14:30: Συμπεράσματα-Κλείσιμο Συνεδρίου
Χορηγοί επικοινωνίας του 3ου Συνεδρίου Τοπικής Ιστορίας Παγγαίου είναι η ΕΡΤ3, η ΕΡΤ Καβάλας, το KAVALA POST, η Καθημερινή Εφημερίδα της Καβάλας Νέα Εγνατία και το ALPHA Radio 88,6.