Ο Δήμαρχος Καβάλας, Θόδωρος Μουριάδης, ανακοίνωσε το μεσημέρι της Πέμπτης 23 Φεβρουαρίου 2023, σε συνέντευξη Τύπου, το πρόγραμμα της εβδομάδας εκδηλώσεων Μνήμης και Τιμής «Η εξόντωση των Εβραίων της ΑΜ-Θ: 80 χρόνια από το ολοκαύτωμα στην Τρεμπλίνκα».
Στη συνέντευξη συμμετείχαν ο εκπρόσωπος της Περιφέρειας ΑΜ-Θ, ο εκπρόσωπος της Εβραϊκής Κοινότητας Καβάλας, συγγραφέας Ιωσήφ Μεβοράχ, ο Αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης, Αρχέλαος Γρανάς, ο εκπρόσωπος του Δημοτικού Συμβουλίου Νεολαίας Καβάλας και στέλεχος του Europe Direct Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, Δημήτρης Σπιτσέρης, ο υποψήφιος διδάκτορας Αρχιτεκτονικής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, Νίκος Κοσμίδης και ο αντιπρόεδρος της ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ, Νίκος Σουλίδης.
Οι τοποθετήσεις των ομιλητών
Θόδωρος Μουριάδης
Αφού εξέφρασε την οδύνη του για τον πρόσφατο χαμό του δημάρχου Ιωαννίνων, Μωυσή Ελισάφ, ευχαρίστησε τους φορείς που συνέπραξαν στη δημιουργία του πρώτου Περιφερειακού Αφιερώματος Μνήμης για την εξόντωση των Εβραίων της περιοχής. Συμπεριέλαβε τις εκδηλώσεις «στην προσπάθεια της διοίκησης του Δήμου να διατηρήσει ζωντανή την ιστορική μνήμη του τόπου, τονίζοντας ότι «η υπόθεση της τραγωδίας του Ολοκαυτώματος των Εβραίων περιλαμβάνει και 1484 ονόματα Καβαλιωτών Εβραίων, οι οποίοι γνώρισαν τη φρίκη της ναζιστικής θηριωδίας και των Βουλγάρων συναυτουργών τους».
Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην πρωτοβουλία του Δήμου Καβάλας για τη σύσταση Δικτύου Πόλεων Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης κατά του Αντισημιτισμού, το Πρωτόκολλο Δημιουργίας του οποίου θα συνυπογράψουν οι δήμαρχοι Αλεξανδρούπολης, Διδυμοτείχου, Δράμας, Κομοτηνής, Ξάνθης, Ορεστιάδας, Σερρών, Σουφλίου και Καβάλας το Σάββατο 4 Μαρτίου.
Επίσης, όπως είπε και φέτος, την Κυριακή 5 Μαρτίου θα τελεστεί μνημόσυνο στο εβραϊκό νεκροταφείο, θα ακολουθήσει πορεία μνήμης από το κτίριο του Λυκείου Ελληνίδων έως το μνημείο του Ολοκαυτώματος και οι εκδηλώσεις θα ολοκληρωθούν με συναυλία από τη Χορωδία της Ισραηλίτικης Κοινότητας Θεσσαλονίκης.
Υπογράμμισε, τέλος, ότι «το Δίκτυο Πόλεων και το Μουσείο που ετοιμάζουμε για το παρελθόν της εβραϊκής κοινότητας, θα τιμούν τόσο το δημοκρατικό παρελθόν και παρόν της Καβάλας, όσο και το αντιρατσιστικό πνεύμα ολόκληρης της περιφέρειας. Σκοπός μας κάθε χρόνο τέτοιες μέρες να βάζουμε ακόμη μια πέτρα στο τείχος ενάντια στον Φασισμό».
Ιωσήφ Μεβοράχ
«Για περισσότερα από 45 χρόνια στην Καβάλα δεν γινόταν τίποτα απολύτως για τη μνήμη των 1485 συμπολιτών μας, που φύγαν τον Μάρτη του 1943 και κανείς ακόμη δεν ξέρει για πού», υπογράμμισε. Μιλώντας για τις προσπάθειές του, να αναβιώσει η μνήμη του Ολοκαυτώματος ειδικά για την Καβάλα, «μια πόλη που έγραψε την ιστορία της μέσα από τις μειονότητες, που αν μπορούσαμε να αλλάξουμε το όνομά της θα μπορούσαμε να το αντικαταστήσουμε πλήρως με τη λέξη “Αρμονία” και που η ιστορία της δεν είναι καταγεγραμμένη μέχρι σήμερα». Συγκινημένος, δήλωσε ότι είναι «υποχρεωμένος να ευγνωμονήσω τον Δήμο Καβάλας και τον Δήμαρχο, ο οποίος, με την ευαισθησία που τον διακρίνει, κάνει την υπέρβαση που δεν έχει γίνει ποτέ πανελληνίως, διοργανώνοντας πενθήμερο εκδηλώσεων για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων». Τέλος, επισήμανε ότι απαιτείται πίεση για να μάθουν τα παιδιά στα σχολεία την Ιστορία του τόπου τους.
Αρχέλαος Γρανάς
Ο Αντιπεριφερειάρχης μίλησε για τα «τραίνα της σιωπής», που οδήγησαν στους τόπους θανάτωσης περί τους 60.000 Έλληνες Εβραίους, που ζούσαν στην Ελλάδα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αναφερόμενος στο στρατόπεδο της Τρεμπλίνκα, θύμισε ότι έγινε ο τάφος για 900.000 ψυχές, και ευχήθηκε να μην ξανασυμβεί τέτοιο έγκλημα εναντίον τόσων αθώων.
Δημήτρης Σπιτσέρης
Ο εκπρόσωπος του Europe Direct είπε πως η επιτυχία της περσινής πρώτης Πορείας Μνήμης που πραγματοποιήθηκε στην Καβάλα, αποτέλεσε το έναυσμα της συνέχισης της συμμετοχής του Γραφείου Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης σε αντίστοιχες δράσεις, «ειδικά στη σημερινή εποχή που παρατηρείται αύξηση στην Ευρώπη των fake news των αρνητών του Ολοκαυτώματος».
Νίκος Κοσμίδης
Ο ερευνητής και φωτογράφος των τόπων μαρτυρίου τόνισε ότι αυτό που διακρίνει την πρωτοβουλία της διοργάνωσης είναι η σύμπραξη τόσο πολλών και σημαντικών φορέων στην προσπαθεί αφενός να τιμήσουν, ως οφείλουν, τη μνήμη των θυμάτων κι αφετέρου να υπάρχει συνέργεια ευαίσθητων πολιτών σε έναν διαρκή αγώνα για την προστασία των θεμελιωδών αξιών της Ανθρωπότητας και τη συλλογική διαχείριση της μνήμης.
Νίκος Σουλίδης
Ο εκπρόσωπος της ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ στάθηκε στο γεγονός ότι , ενώ μέχρι το 1943-1944 οι εκτός συμβατικών ορίων πολεμικές πράξεις χαρακτηρίζονταν ως «εγκλήματα πολέμου», με όσα συνέβησαν τότε προστέθηκαν στους χαρακτηρισμούς τα «εγκλήματα κατά της Ανθρωπότητας» και τα «εγκλήματα κατά της Ειρήνης».
Το πρόγραμμα των δράσεων
Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 2023
Εκθέσεις φωτογραφίας (Μεγάλη Λέσχη, 19:00)
- «Χώροι μνήμης, τόποι μαρτυρίου», του Νίκου Κοσμίδη
- «Ιστορία, Μνήμη, Ολοκαύτωμα», του Χαράλαμπου Αϊτσίδη
Τετάρτη 1 Μαρτίου 2023
- Παρουσίαση βιβλίου (Μεγάλη Λέσχη, 19:00)
- «Η κόλαση της Τρεμπλίνκα» της Αλεξάνδρας Ιωαννίδου
Πέμπτη 2 Μαρτίου 2023
- Βράβευση μαθητών (Μεγάλη Λέσχη, 19:00)
- Διαγωνισμός έκθεσης: «Το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Καβάλας»
Παρασκευή 3 Μαρτίου 2023
- Προβολή ντοκιμαντέρ (Μεγάλη Λέσχη, 19:00): «Οι Εβραϊκές κοινότητες της ΑΜ-Θ»
Σάββατο 4 Μαρτίου 2023
- Δίκτυο Πόλεων κατά του Αντισημιτισμού (Μεγάλη Λέσχη, 19:00): Υπογραφή καταστατικού από τους εννέα Δημάρχους της ΑΜ-Θ (Καβάλας, Αλεξανδρούπολης, Διδυμοτείχου, Δράμας, Κομοτηνής, Ξάνθης, Ορεστιάδας, Σερρών, Σουφλίου)
Κυριακή 5 Μαρτίου 2023 (12:00)
- Μνημόσυνο στο Εβραϊκό νεκροταφείο
- Κατάθεση στεφάνων
- Πορεία μνήμης (Λύκειο Ελληνίδων-Μνημείο Ολοκαυτώματος)
- Ομιλίες
- Συναυλία-Χορωδία Ισραηλίτικης Κοινότητας Θεσσαλονίκης