Του Γιάννη Προμούσα
Τι είναι αυτό που χαρακτηρίζει μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη; Είναι η πόλη με τα επιβλητικά οικοδομήματα, τις μεγάλες λεωφόρους και τα φωτισμένα σύγχρονα κτίρια; Με τα πολυπληθή εμπορικά κέντρα, τα μέγαρα μουσικής και τα μουσεία μοντέρνας τέχνης;
Όλα τα παραπάνω είναι σαφώς στοιχεία που, μεταξύ άλλων, συνθέτουν μια σύγχρονη πόλη, όμως δεν είναι μόνον αυτά και κυρίως δεν είναι αυτά που δίνουν μια ποιότητα ζωής και βελτιώνουν την καθημερινότητα των πολιτών.
Η ποιότητα ζωής ξεκινάει αρχικά μέσα από την ποιότητα αυτών που διοικούν έναν δήμο, αλλά και αυτών που τον κατοικούν. Και για να γινώ πιο σαφής, ξεκινάει μέσα από την Παιδεία αυτών των ανθρώπων.
Μιλώντας για μια σύγχρονη πόλη θα ανατρέξω στην Πολιτεία του Πλάτωνα που γράφτηκε το 380 π.Χ. Ίσως φανεί οξύμωρο κι όμως είναι ένα από τα πιο σύγχρονα φιλοσοφικά έργα που μας διδάσκει ακόμη και σήμερα για την ιδεώδη πολιτεία. Η Παιδεία λοιπόν, κατά τον Πλάτωνα, προβάλλει ως μία ρεαλιστική δυνατότητα, ίσως η μόνη που μπορούμε να στηρίξουμε τα πάντα σε αυτήν, στη διάπλαση της ηθικής, της πνευματικής προσωπικότητας, στη γνώση, στην αρετή και την αισθητική.
Όταν λοιπόν μια πόλη κατοικείται και διοικείται από ανθρώπους με Παιδεία, με πνεύμα πολιτισμού, συνεργασίας και σεβασμού, τότε επιτυγχάνουμε την πρόοδο και την ανάπτυξη. Σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη είναι αυτή που σέβεται τους πολίτες που την κατοικούν και σύγχρονοι Ευρωπαίοι πολίτες είναι οι αυτοί που σέβονται τον τόπο στον οποίο ζουν. Σύγχρονος δήμος είναι αυτός που προσφέρει υψηλές παροχές, υπηρεσίες και ποιότητα ζωής σε δημότες που με την σειρά τους σέβονται τον δήμο τους και συμμετέχουν ανταποδοτικά με εθελοντισμό ως ενεργοί πολίτες.
Στο ερώτημα αν ο Δήμος Καβάλας μπορεί να εκσυγχρονιστεί και να λειτουργήσει με σχεδιασμό και οργάνωση που χαρακτηρίζει αυτό που λέμε πρωτοποριακός Δήμος, η απάντηση είναι πως ναι!
Η Καβάλα μπορεί και πρέπει να γίνει μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη, πρότυπο πράσινης ανάπτυξης, σύγχρονων υπηρεσιών και κοινωνικής ευαισθησίας, στοιχείων ορίζουν από κοινού τις έννοιες του πολιτισμού και της ποιότητας της ζωής μας.
Μια βασική προτεραιότητα είναι να βελτιώσουμε το κυκλοφοριακό, να αποσυμφορήσουμε το κέντρο ολοκληρώνοντας την Περιμετρική Οδό και να «δώσουμε» περισσότερους χώρους στάθμευσης των αυτοκινήτων. Πρέπει όμως και οι πολίτες να αυξήσουν την εμπιστοσύνη τους στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και να μειώσουν κατά το δυνατό την άσκοπη χρήση οχημάτων στον κεντρικό ιστό της πόλης.
Έχουμε τη δυνατότητα να αυξήσουμε περισσότερο τους πεζόδρομους, τις υποδομές για Άτομα με Ειδικές Ανάγκες και να δημιουργήσουμε έναν ποδηλατόδρομο στην παραλιακή ζώνη. Συγχρόνως όμως, οι δημότες θα πρέπει να σέβονται τους συν-δημότες τους, να πάψουν να κινούνται με οχήματα μέσα σε πεζόδρομους και να μη σταθμεύουν μπροστά σε διαβάσεις πεζών και σε θέσεις στάθμευσης ή διέλευσης Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες.
Μπορούμε εύκολα και με ελάχιστο κόστος να αυξήσουμε τα πάρκα και τις επιφάνειες πρασίνου. Ο Δήμος οφείλει και πρέπει να κάνει την Καβάλα μια πράσινη πόλη, αλλά και ο δημότης οφείλει ανταποδοτικά να γίνει κοινωνός αυτής της προσπάθειας, συμμετέχοντας σε δενδροφυτεύσεις και αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες όπως για παράδειγμα η υιοθεσία δέντρων.
Είναι επιτακτική ανάγκη να εξοικονομήσουμε ενέργεια, να τοποθετήσουμε φωτοβολταϊκά συστήματα μεγάλης ισχύος σε δημοτικά κτίρια, να μεριμνήσουμε για νέα συστήματα οδοφωτισμού με Led και να αξιοποιήσουμε ευρωπαϊκά προγράμματα που μας δίνουν τη χρηματοδότηση για την εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων εναλλακτικής ενέργειας.
Η Καβάλα μπορεί να γίνει ένας πρωτοποριακός πράσινος δήμος, αξιοποιώντας τον ήλιο, τη θάλασσά και τη γεωθερμία. Πρέπει να δοθούν κίνητρα στους πολίτες ώστε να αποκτήσουν «πράσινη συνείδηση» και να συνδράμουν αποτελεσματικά στην εξοικονόμηση ενέργειας, αποφεύγοντας την άσκοπη σπάταλη ηλεκτρικού ρεύματος, καυσίμων και νερού. Θα πρέπει πλέον όλοι να αντιληφθούν τα ζωογόνα οφέλη, όχι μόνο για τον Δήμο αλλά για τον ίδιο τον Πλανήτη.
Ο Δήμος μας έχει προμηθευτεί πληθώρα κάδων ανακύκλωσης. Δεν πρέπει όμως να αρκεστούμε σε αυτό, θα πρέπει να βελτιώσουμε ακόμη περισσότερο τις υποδομές ανακύκλωσης, να τοποθετηθούν μικροί κάδοι πολλαπλής διαλογής απορριμμάτων σε πάρκα και σε πεζοδρόμια, ώστε η ανακύκλωση να γίνει συνείδηση. Θα πρέπει να δώσουμε κίνητρα ανακύκλωσης στους δημότες, οι οποίοι με τη σειρά τους θα πρέπει να γίνουν δέκτες αυτών των μηνυμάτων και συνεργάτες σε κάθε πρωτοβουλία ανακύκλωσης. Ο Δήμος θα πρέπει να επιβραβεύει δημότες, συλλόγους, σχολεία και κοινωνικές ομάδες που επιδεικνύουν οικολογική δράση, να παρέχει έκπτωση σε δημοτικά τέλη και διάφορες άλλες παροχές.
Ο Δήμος Καβάλας είναι πολύ κοντά στο να αποκτήσει την δική του Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων, έχει αυξήσει τους πράσινους κάδους μέσα στη πόλη και είναι από τους πρωτοπόρους στην εγκατάσταση βυθιζόμενων συστημάτων συμπιεζόμενης περισυλλογής. Είναι αυτονόητο ότι η προσπάθεια του Δήμου για μια καθαρή πόλη πρέπει να συνεχιστεί, δεν θα έχει όμως καμία ανταποδοτικότητα αν οι ίδιοι οι δημότες δεν φροντίζουν ώστε πόλη μας να είναι καθαρή. Αν δεν τηρούν το πρόγραμμα απόθεσης απορριμμάτων, αν δεν πάψουν να πετούν μπάζα και οικοσκευές σε απόμερα σημεία, αν δεν συμμετέχουν οι ίδιοι σε εθελοντικές δράσεις καθαρισμού.
Η πόλη της Καβάλας έχει μια μοναδική θέση ανάμεσα σε θάλασσα και βουνό. Έχει δυο ζωοφόρους πνεύμονες που θα πρέπει να προστατεύσουν από κοινού Δήμος και δημότες. Η όποια προσπάθεια της δημοτικής αρχής δεν θα έχει αποτέλεσμα αν εμείς, οι κάτοικοι αυτής της πόλης, δεν φροντίσουμε ώστε να είναι καθαρές οι ακτές μας και να παραμείνει γαλάζια η θάλασσα μας. Θα πρέπει να συμμετέχουμε σε δράσεις καθαρισμού των πανέμορφων μονοπατιών που διαθέτει ο ορεινός όγκος του Δήμου, καθώς και σε εθελοντικές ομάδες πυροπροστασίας.
Όλα τα παραπάνω είναι η ανάδειξη του εθελοντισμού και της οικολογικής συνείδησης. Όταν οι πολίτες έχουν έντονα ανεπτυγμένα αυτά τα χαρακτηριστικά, τότε από την μεριά της η διοίκηση του Δήμου, θεωρεί επιβεβλημένη την λήψη ανάλογων μέτρων και πρωτοβουλιών.
Είναι υποχρέωσή μας να εξασφαλίσουμε ακόμη καλύτερες υποδομές και να δείξουμε μεγαλύτερη ευαισθησία σε ό,τι αφορά το Κυνοκομείο και τα αδέσποτα του δήμου. Υπάρχει η δυνατότητα να εντείνουμε τη συνεργασία με φιλοζωικές οργανώσεις και, γιατί όχι, με μια εν δυνάμει ΜΚΟ στο πλαίσιο μιας σύμπραξης –υπό προϋποθέσεις– με Δήμο και ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ. Η προσπάθεια όμως αυτή, δεν θα έχει ουσία αν δεν αποκτήσουν οι ίδιοι οι πολίτες φιλοζωική-οικολογική συνείδηση. Φροντίζουμε κι αγαπούμε τα αδέσποτα, αλλά συγχρόνως φροντίζουμε να διατηρούμε καθαρό το σημείο όπου αφήνουμε τη τροφή. Η φιλοζωική δράση για να έχει αποτέλεσμα, θα πρέπει να ενταχθεί σε ένα πλαίσιο συνεργασίας με τον Δήμο και με φορείς, κάτω από ένα συγκεκριμένο επιστημονικό σχέδιο και όχι με αυτόβουλες και αποκομμένες πρωτοβουλίες.
Η Καβάλα μας μπορεί και πρέπει να είναι κέντρο πολιτισμού και πνευματικής ανθοφορίας. Ο Δήμος πρέπει να αγκαλιάσει τους συμπολίτες που αγαπούν τον Αθλητισμό, τις Τέχνες και τον Πολιτισμό, θα πρέπει γίνει αρωγός τους και να τους δώσει «στέγη», «βήμα» και κίνητρο. Οι πολίτες, στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, θα πρέπει να αγκαλιάσουν τέτοιες πρωτοβουλίες και να συμμετέχουν σε εκδηλώσεις, φεστιβάλ και πολιτιστικά δρώμενα που προάγουν το Πνεύμα, την Τέχνη και τον Πολιτισμό.
Γίνεται αντιληπτό ότι για να υπάρξει μια εύρυθμη λειτουργία ενός Δήμου, κατ’ ουσίαν ενός κοινωνικού συνόλου, δεν αρκούν μόνο κάποιοι κανόνες και ένα νομοθετικό πλαίσιο, εν προκειμένω αυτό του «Κλεισθένη».
Εκείνο που προέχει είναι η Παιδεία, η Δικαιοσύνη, η Κοινωνική Ευαισθησία, ο Σεβασμός προς τον συνάνθρωπο και το περιβάλλον και η Συνεργασία. Όταν αφομοιώσουμε αυτές τις αρχές και τις εφαρμόσουμε στην καθημερινότητά μας, όταν αντιληφθούμε ότι είναι βασικές προτεραιότητες στο πλαίσιο μιας συνύπαρξης, τότε θα μπορέσουμε να διοικήσουμε και να διοικηθούμε.
Ο Γιάννης Προμούσας είναι λογιστής-φοροτεχνικός, πρόεδρος της Λέσχης Φιλάθλων Καβάλας και υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με τον συνδυασμό «Ανάσα για τον δήμο» της Δήμητρας Τσανάκα