Δίκαιη δίκη στην Τουρκία;!

Mπορεί να γίνει αποδεκτή «η κωμωδία των νομικών τύπων»;


 

Του Χρυσόστομου Γ. Κεβρεκάκη

 


Ηποιότητα μιας κρατικής λειτουργίας σε ένα πολίτευμα είναι συνάρτηση, πιο απλά καθρέπτισμα, της συνολικής πολιτισμικής ποιότητας του πολιτεύματος. Συνηθίζουμε να μιλάμε για διάκριση εξουσιών, δηλαδή ότι η εξουσία διαιρείται σε τρείς ανεξάρτητες εξουσίες: νομοθετική εξουσία, εκτελεστική εξουσία, δικαστική εξουσία. Μεγάλο λάθος! Αυτό, στο οποίο διαιρείται η εξουσία, είναι οι μορφές έκφρασής της, δηλαδή οι λειτουργίες της εξουσίας (νομοθετική, εκτελεστική, δικαστική).

Αυτό, με λίγα λόγια, σημαίνει ότι η ποιότητα της εξουσίας διαχέεται στις τρεις λειτουργίες και προσδιορίζει το ποιοτικό τους, δηλαδή το δημοκρατικό και δικαιοκρατικό τους, περιεχόμενο. Απλά, αυτό σημαίνει: σε μια άνομη εξουσία δεν νοείται μια κατά δίκαιον λειτουργούσα δικαστική εξουσία.

Η υλοποίηση της τουρκικής κρατικής εξουσίας δεν υπακούει στον δικαιικό πολιτισμό που γέννησε η Γαλλική Επανάσταση. Η Τουρκία είναι ακόμη βαθύτατα ξένη προς τον ευρωπαϊκό δικαιικό πολιτισμό. Παραβιάζει και τη διεθνή έννομη τάξη, δηλαδή το διεθνές δίκαιο, και γενικότερα τις στοιχειώδεις αρχές του δικαιικού πολιτισμού. Με λίγα λόγια, η τήρηση στην Τουρκία των όποιων ψηφισμένων νόμων της, το πολύ να πληροί τους όρους του τυπικού κράτους δικαίου, ποτέ όμως του ουσιαστικού κράτους δικαίου. Η ελπίδα όλων ότι θα αλλάξουν και θα βελτιωθούν τα πράγματα στη γειτονική χώρα δεν δικαιολογεί άλλη κρίση για το παρόν.

Υπό την έννοια αυτή, το τουρκικό κράτος δεν είναι σε θέση να προσφέρει δίκαιη δίκη. Δεν διαθέτει ούτε τις θεσμικές ούτε τις πολιτισμικές προϋποθέσεις. Και αν ακόμη συμβαίνει σε μια δίκη να τηρείται ο τύπος, για λόγους δημοσίων εντυπώσεων, αυτό δεν σημαίνει ότι η δίκη αυτή είναι δίκαιη. Δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η κωμωδία των νομικών τύπων.

Το γνήσιο ενδιαφέρον της Καβάλας, και όχι μόνο, για την τύχη του Οσμάν Καβαλά είναι γνωστό και δικαιολογημένο. Εδώ και 2 χρόνια ο γνωστός στο εξωτερικό επιχειρηματίας ακτιβιστής και σημαντική προσωπικότητα της κοινωνίας των πολιτών κρατείται προσωρινά επειδή συμμετείχε στις αντιπολιτευτικές διαδηλώσεις στο πάρκο Γκεζί το 2013, που έγιναν προκειμένου να μην αναγερθεί ένα κτίριο. Η κατηγορία; Απόπειρα ανατροπής της κυβέρνησης. Η τουρκική εισαγγελία προσάπτει σε όλους τους κατηγορούμενους ότι από κοινού με «ξένους πράκτορες» χρηματοδότησαν και κατεύθυναν τις κινητοποιήσεις.

Όλοι, λοιπόν, αντιλαμβανόμαστε ότι η ποιότητα και μόνο της κατηγορίας («απόπειρα ανατροπής της κυβέρνησης») εν σχέσει με τα πραγματικά γεγονότα και περιστατικά (αντιπολιτευτική διαμαρτυρία προκειμένου να μην αναγερθεί ένα κτίριο) αποδεικνύει αυτό που πιο πάνω αναφέρθηκε: Η ποιότητα μιας κρατικής λειτουργίας (εν προκειμένω της δικαστικής) σε ένα πολίτευμα είναι καθρέπτισμα της συνολικής πολιτισμικής ποιότητας του πολιτεύματος.