79 χρόνια μετά: Χρέος μας η μνήμη

Ο Δημήτρης Σπιτσέρης γράφει για το Ολοκαύτωμα, για ένα «σημείο χωρίς επιστροφή» για μια πληγή, η οποία θα αργήσει να ιαθεί

 


 

Του Δημήτρη Σπιτσέρη

 


Πώς να εξηγήσεις το ανείπωτο; Πώς να ενσωματώσεις στη μνήμη σου το ντροπιαστικό; Το Ολοκαύτωμα ακυρώνει την ίδια την ανθρωπότητα, καθώς πρόκειται για ένα γεγονός που συνέβη με καθαρά νεωτερικά μέσα, μια αναμέτρηση του ανθρώπου με τον ίδιο του τον εαυτό. Είναι ένα «σημείο χωρίς επιστροφή» για μια πληγή, η οποία θα αργήσει να ιαθεί.

Επομένως, για τον δυτικό κόσμο αποτελεί τη «μαύρη τρύπα» της σύγχρονης ιστορίας του. Για πολλά χρόνια έως και τη δεκαετία του 1990 και τις λεγόμενες «εκρήξεις μνήμης» το Ολοκαύτωμα απουσίαζε από τον δημόσιο λόγο. Η ένοχη σιωπή δεν αποτελούσε μόνο ελληνικό φαινόμενο, αλλά και ευρωπαϊκό.

Στην Περιφέρειά μας τα ποσοστά θανάτωσης των εβραϊκών κοινοτήτων είναι αποκαρδιωτικά:

  • 99% στην Ξάνθη
  • 98% στην Καβάλα
  • 97% στη Δράμα
  • 96% στην Κομοτηνή και στη Νέα Ορεστιάδα

Τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες για ενσωμάτωση του γεγονότος στη συλλογική μας μνήμη:

  • αποκαλυπτήρια του μνημείου του Ολοκαυτώματος στο κέντρο της Καβάλας το 2015
  • αποκαλυπτήρια του μνημείου του Ολοκαυτώματος της Ξάνθης μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο

Ωστόσο δεν λείπουν τα φαινόμενα βανδαλισμών των μνημείων τόσο στην περιοχή μας, όσο και στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση μάχεται για την εξάλειψη αυτών των φαινομένων, με τον Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτη Σχοινά, να ηγείται της Επιτροπής κατά του αντισημιτισμού.

Στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης πιστεύουμε πως για να μην επαναληφθεί το γεγονός, πρέπει να ιστορικοποιηθεί και να γίνει κομμάτι της συλλογικής μας μνήμης. Σε περίπτωση που αποκτήσει μυθικές διαστάσεις ή σχετικοποιηθεί, πράγμα που συμβαίνει αρκετά συχνά, θα χάσει τη μοναδικότητά του και τη σημασία του.

Για τον λόγο αυτό, θα ακολουθήσουν εκδηλώσεις για το Ολοκαύτωμα μέσα στον Μάρτιο. Ίσως τελικά να επικαλούμαστε τόσο συχνά την ιστορική μνήμη, γιατί στην πραγματικότητα έχει μείνει τόσο λίγο από αυτή.

Ποιοι είμαστε: Το Europe Direct Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης με Συντονιστή Φορέα το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και εταίρο την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης αποτελεί τη συνέχεια του Europe Direct Ξάνθης το οποίο φιλοξένησε το ΔΠΘ την περίοδο 2013 έως το 2021.

Μπορείτε να μας βρείτε σε όλες τις πόλεις της Περιφέρειάς μας: Καβάλα, Δράμα, Ξάνθη, Κομοτηνή, Ορεστιάδα και Αλεξανδρούπολη.

*Κεντρική φωτογραφία: paratiritis-news


Ο Δημήτρης Σπιτσέρης είναι στέλεχος του Europe Direct Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης