Εδώ και πολύ καιρό γίνεται συζήτηση για τις υψηλές τιμές των νιτρικών στο νερό που πίνουν οι κάτοικοι των Δημοτικών Διαμερισμάτων του πρώην δήμου Φιλίππων, με τις απόψεις και τις προτάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος να ποικίλλουν και να «έρχονται» από διαφορετικές μεριές.
Το Παράρτημα Ανατολικής Μακεδονίας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος καταθέτει τις δικές του προτάσεις για λύση στη νιτρορύπανση των περιοχών αυτών, στον απόηχο της σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα κατόπιν πρωτοβουλίας της δημάρχου Καβάλας Δήμητρας Τσανάκα (διαβάστε το σχετικό ρεπορτάζ εδώ).
Το ΓΕΩΤΕΕ-ΑΜ προτείνει βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα μέτρα. Ακολουθεί το πλήρες κείμενο του Τμήματος, με την υπογραφή του προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής Ζαφείρη Μυστακίδη.
Προτάσεις του παραρτήματος μας για την αντιμετώπιση προβλημάτων νιτρορύπανσης στη Δ.Ε. Φιλίππων
Σε συνέχεια της σύσκεψης που προκάλεσε η Δήμαρχος Καβάλας για το πρόβλημα της Νιτρορύπανσης σε υδρευτικές γεωτρήσεις στη Δημοτική Ενότητα Φιλίππων το παράρτημα μας συμμετείχε στη σύσκεψη αυτή και εξέφρασε τις απόψεις του για το πρόβλημα προτείνοντας και σχετικές λύσεις τις οποίες κατέθεσε γραπτώς και μπορείτε να τις δείτε αναλυτικά εδώ. Όλοι γνωρίζουμε τις επιπτώσεις που έχει η νιτρορύπανση του υδρευτικού νερού στην ανθρώπινη υγεία. Για αυτό συνοπτικά οι προτάσεις μας κινούνται σε 2 άξονες:
Βραχυπρόθεσμα μέτρα
Τα μέτρα αυτά είναι άμεσα εφαρμόσιμα και θα επιφέρουν γρήγορα τη μείωση των νιτρικών στο νερό ύδρευσης. Αυτή η μείωση θα επιτευχθεί κυρίως με την ανάμειξη νερού με πολύ χαμηλότερη περιεκτικότητα σε νιτρικά με το υπάρχον νερό ύδρευσης με συνέπεια την πτώση της συγκέντρωσης σε κανονικά επίπεδα. Πρώτιστα λοιπόν θα πρέπει με την κατάλληλη υδρογεωλογική μελέτη να βρεθεί το υδροφόρο στρώμα που δεν έχει επιβαρυνθεί ακόμα σημαντικά με νιτρικά άλατα και έχει την αναγκαία φέρουσα ικανότητα. Στη νέα γεώτρηση που θα ανορυχθεί θα πρέπει να εξασφαλιστεί η κατακόρυφη υδραυλική προστασία μέσω τεχνολογιών κατακόρυφης υδραυλικής απομόνωσης για την αποφυγή ανάμειξης των επιβαρυμένων με νιτρικά επιφανειακών υδροφόρων στρωμάτων με τα βαθύτερα. Η τεχνολογία απομόνωσης των υδροφόρων στρωμάτων κατά την ανόρυξη μια γεώτρησης είναι εύκολη, σχετικά φτηνή, γρήγορη και αποτελεσματική. Όμως όλα αυτά τα χρόνια δεν εφαρμόστηκε στις αρδευτικές γεωτρήσεις κι έτσι επιδεινώθηκε σε μεγάλο βαθμό η κατάσταση μέσω της κατακόρυφης επιμόλυνσης με νιτρικά των βαθύτερων υδροφόρων στρωμάτων από τα ρηχότερα. Επίσης, η νέα γεώτρηση που θα ανορυχθεί δεν αρκεί να έχει μόνο την κατακόρυφη υδραυλική προστασία που αναφέραμε, αλλά θα πρέπει να της εξασφαλίζεται και η ασφάλεια της μέσω της εφαρμογής των τριών ζωνών προστασίας που προβλέπεται για τις υδρευτικές γεωτρήσεις.
Μακροπρόθεσμα μέτρα
Σε αυτά ανήκει πληθώρα μέτρων και δράσεων που δεν μπορούν όμως να αποδώσουν άμεσα, αλλά σε μεγάλο βάθος χρόνου, ώστε να αντιστραφεί η αυξητική τάση της περιεκτικότητας σε νιτρικά. Κυριότερα από τα οποία είναι:
- Ορθολογική χρήση των νιτρικών λιπασμάτων. Με την συναίνεση των αγροτών θα μπορούσε να γίνει ενεργοποίηση της Δράσης 10.01.04 «Μείωση της Ρύπανσης Νερού από Γεωργική Δραστηριότητα» του Π.Α.Α. από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την ευρύτερη περιοχή της Δ.Ε. Φιλίππων.
- Πρέπει να γίνει διερεύνηση της δυνατότητας ύδρευσης όλης της Δ.Ε. Φιλίππων από άλλες πηγές της γύρω περιοχής με καλύτερης ποιότητας νερό. Η όποια τελική απόφαση θα πρέπει να παρθεί μετά και από σχετική διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες.
- Μέτρα προστασίας των υδρευτικών γεωτρήσεων και εφαρμογή των ζωνών προστασίας των γεωτρήσεων
- Ολοκληρωμένη εφαρμογή των σχεδίων διαχείρισης των υδατικών διαμερισμάτων.
- Αναδιάρθρωση των καλλιεργειών και εφαρμογή προγραμμάτων αμειψισποράς με καλλιέργειες που δεν απαιτούν υψηλή αζωτούχα λίπανση.
- Εφαρμογή μεθόδων άρδευσης με σταγόνες που μειώνουν την έκπλυση των θρεπτικών στοιχείων στον υδροφόρο ορίζοντα και ιδιαίτερα αυτά των νιτρικών.
Ο Πρόεδρος της Δ.Ε. του ΓΕΩΤΕ.Ε. Ανατολικής Μακεδονίας
Ζαφείρης Μυστακίδης