ΟΝικόλαος Β. Ρουδομέτωφ που απεβίωσε το βράδυ της Παρασκευής 27 Οκτωβρίου 2017 (διαβάστε σχετικά εδώ) ήταν, όπως έχει ήδη γραφτεί, ένας ενεργός πολίτης της Καβάλας. Επί 15 χρόνια μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα Κατά της Εγκατάστασης Δεξαμενών Καυσίμων, ο εκλιπών δεν είχε μόνον άποψη και θέση για το παρελθόν αλλά και για το παρόν και το μέλλον της Καβάλας.
Μία από τις τελευταίες δημόσιες παρεμβάσεις του ήταν τρία χρόνια πριν, τον Αύγουστο του 2014, όταν δημοσίευσε στον τοπικό Τύπο το παρακάτω άρθρο. Ήταν τότε που είχε αρχίσει να «φουντώνουν» τα σενάρια εγκατάστασης ενός πλωτού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου -LNG- στον κόλπο της Καβάλας, ενώ ήδη είχαν αρχίσει να καταγράφονται και οι πρώτες αντιδράσεις για την όδευση του Αγωγού TAP.
Το KAVALA POST αναδημοσιεύει το άρθρο.
LNG και TAP: Κίνδυνοι και ελλιπής βεβιασμένη ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας. Καλόπιστη προσέγγιση και επισημάνσεις
Παρακολουθώντας τις εξελίξεις των παραπάνω δυο καυτών θεμάτων, καταθέτω τις ακόλουθες επισημάνσεις που ενδεχομένως να συμβάλλουν στην ταχύτερη αλλά και ανώδυνη λύση των προβλημάτων, και εξηγούμαι: Γενική παραδοχή: ΤΟ ΑΕΡΙΟ ΕΙΝΑΙ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ όταν συντρέχουν συνθήκες έκρηξης σε συνδυασμό με κατοικημένες περιοχές και με άλλες βιομηχανικές μονάδες αυξημένου κινδύνου και καμία έκπτωση στους διεθνείς και ευρωπαϊκούς Κανονισμούς Ασφαλείας ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ να αγνοηθεί ή να προταθεί με έμμεσο ή άμεσο τρόπο.
Η τοπική κοινωνία με επί κεφαλής τους τοπικούς άρχοντες, απερχόμενους και επερχόμενους, την έμπειρη Συντονιστική Επιτροπή, τα τοπικά ΜΜΕ και όλους τους φορείς που έμπρακτα απέδειξαν την αγάπη και το ενδιαφέρον τους για την πόλη μας, πρέπει να ΕΙΝΑΙ ΑΝΥΠΟΧΩΡΗΤΟΙ στην τήρηση των κανονισμών Ασφαλείας και στον ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟ ΚΑΙ ΤΑΚΤΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ με τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας.
Ας ξεκινήσουμε με το LNG
Δυο στοιχεία των Κανονισμών Ασφαλείας είναι τα πλέον κρίσιμα:
- Η απόσταση από κατοικίες ή άλλες δραστηριότητες που απαιτούν ανθρώπινη παρουσία και
- η ενδεχόμενη βλάβη στο περιβάλλον και στην ποιότητα ζωής των ανθρώπων-κατοίκων
Ακούσαμε κάτι συγκεκριμένο γι’ αυτά από τη ΔΕΠΑ; Απολύτως τίποτα που να παραπέμπει σε συγκεκριμένα άρθρα Νόμων και Κανονισμών. Κι αυτό τρομάζει κάθε καλόπιστο κάτοικο. Οι ανακοινώσεις του τύπου «Στην μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων υπάρχει πρόβλεψη περί των μέτρων ασφαλείας» όχι μόνον δεν καθησυχάζουν αλλά προκαλούν εντονότερη ανησυχία στην κοινή γνώμη. Τους λόγους καλύτερα να μην τους αναλύσουμε. Όσοι έχουμε ασχοληθεί με παρόμοια θέματα έχουμε πικρή εμπειρία… Αναμένει, λοιπόν, η τοπική μας κοινωνία λεπτομερή ενημέρωση.
Στην περίπτωση που όλα είναι σύμφωνα με τους Διεθνείς Κανονισμούς Ασφαλείας, αποστάσεις από κατοικημένες περιοχές, Οδηγίες Σεβέζο κλπ. και η τεχνολογία μετατροπής του υγρού LNG σε αέριο αλλάξει και δε θα κινδυνεύσει η θαλάσσια ζωή στον Κόλπο της Καβάλας, τότε κανείς καλόπιστος δεν θα μπορεί να έχει σοβαρές αντιρρήσεις και το έργο μπορεί να προχωρήσει ακώλυτα. Φοβάμαι όμως ότι γίνεται προσπάθεια συσκότισης των θεμάτων ασφαλείας. Πιο συγκεκριμένα, φοβάμαι ότι η ΔΕΠΑ προσπαθεί να εφαρμόσει το μοντέλο της Ρεβυθούσας στην Καβάλα, όπου τα δεδομένα είναι τελείως διαφορετικά απ’ ό,τι στον κλειστό κόλπο της Καβάλας, το οποίο παραμένει σε χρήση ως προϋπάρχουσα κατάσταση με την ανοχή των, πιθανώς ανύποπτων κατοίκων. Αν τα πράγματα είναι έτσι, ασφαλώς και θα υπάρξει αντίδραση των τοπικών φορέων με προσφυγές ακόμη και σε ευρωπαϊκά και διεθνή δικαστήρια.
Ας μην υπάρχουν ψευδαισθήσεις ότι με ευκαιριακούς συμμάχους μπορούν να αποσπάσουν έστω και τη σιωπηλή συναίνεση της τοπικής κοινωνίας. Μόνον με ξεκάθαρες θέσεις, απόλυτο σεβασμό στους ευρωπαϊκούς και διεθνείς κανονισμούς Ασφαλείας και με παράλληλη αλλαγή του τρόπου αεριοποίησης χωρίς καταστροφές στην ιχθυοπανίδα της περιοχής, μπορούν να λυθούν όλα τα προβλήματα. Αν στον κόλπο της Καβάλας δεν μπορούν να εφαρμοσθούν οι Διεθνείς Κανόνες Ασφαλείας που προαναφέραμε, τότε η ΔΕΠΑ αντί να δημιουργήσει μια ωρολογιακή βόμβα μέσα στο σπίτι μας, να επιλέξει ένα άλλο σημείο που να καλύπτει τους Κανόνες ασφαλείας, κατά μήκος των ατέλειωτων Θρακικών ακτών, χωρίς κανένα πρόβλημα.
Η ΔΕΠΑ πρέπει να κατανοήσει ότι οι Καβαλιώτες δεν είναι αρνητικοί σε επενδύσεις, έστω και μεσαίας όχλησης. ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΟΜΜΑ ΤΟΥ ΟΧΙ στην ανάπτυξη. Αρκεί να μην καταστρέφεται ή να εκτίθεται σε κινδύνους ασύμμετρων καταστροφών το περιβάλλον και οι άνθρωποι. Επίσης, δεν πρέπει να επιλέγει μια θέση για τις εγκαταστάσεις που σχεδιάζει, με μοναδικό κριτήριο την οικονομικότερη κατασκευή του έργου, αλλά να σέβεται τους διεθνείς κανονισμούς και οδηγίες ασφαλείας και τις ανθρώπινες ζωές των κατοίκων.
Ας μη νομίσει κανείς ότι οι Διεθνείς Κανονισμοί υπερβάλουν. Αντιθέτως, επιβάλλουν –πλην των άλλων– την ύπαρξη ΕΛΑΧΙΣΤΩΝ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ, η μείωση των οποίων επ’ ουδενί επιτρέπεται.
Σχετικά με τον ΤΑΡ
Εδώ, τα προβλήματα αγγίζουν δυο πολύ ευαίσθητα θέματα, τα οποία δυστυχώς αντιμετωπίζονται από τους κατασκευαστές με ανεπίτρεπτη αδιαφορία και, ίσως, επιπολαιότητα, που δεν επιτρέπεται για ένα τόσο σοβαρό έργο διεθνούς σημασίας. Παρατηρούμε και πάλι ότι το βασικό κριτήριο κατά την επιλογή της όδευσης του αγωγού, ήταν η φαινομενικώς οικονομικότερη για την εταιρεία, με πλήρη αδιαφορία για την οικονομική καταστροφή των αγροτών που προκαλείται από μια χάραξη στα πλέον εύφορα εδάφη της περιοχής μας.
Εδώ όμως προκύπτει ένα πολύ σοβαρότερο ζήτημα. Πώς να εμπιστευτούμε εμείς, οι κάτοικοι αυτού του τόπου, μελετητές που χαράσσουν διέλευση ενός τεράστιου διεθνικής μεταφοράς φυσικού αερίου αγωγού, ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΤΥΡΦΩΝΑ; Αν νομίζουν ότι αυτό αφορά μόνον αυτούς, είναι απολύτως γελασμένοι. ΜΑΣ ΑΦΟΡΑ ΟΛΟΥΣ, διότι ενδεχόμενο ατύχημα θα αφορά τις δικές μας ζωές και των παιδιών μας. Οι Αυτοκρατορικές αντιλήψεις και συμπεριφορές είναι ύποπτες και απαράδεκτες. Οι καθαρές θέσεις ενώπιον όλων των καβαλιωτών και ο σεβασμός της τοπικής κοινωνίας είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την υλοποίηση του έργου. Οι επιλεκτικές ενημερώσεις και οι εν κρυπτώ συσκέψεις δημιουργούν υποψίες και σενάρια που ενδεχομένως δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές τους προθέσεις.
Είναι πασίγνωστο ότι τα σοβαρά ατυχήματα σε αγωγούς φυσικού αερίου είναι αρκετά σε ολόκληρο τον κόσμο κάθε χρόνο, με ανθρώπινα θύματα και οικονομικές καταστροφές. Και μάλιστα σε αγωγούς που διέρχονται από ασφαλή εδάφη. Η διέλευση αγωγού φυσικού αερίου ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΥΡΦΩΝΑ, ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑ, χωρίς δαπανηρά έργα εξυγίανσης του εδάφους και άλλων σοβαρών δαπανών ασφαλείας του αγωγού.
Αμέσως προκύπτει το ερώτημα: Ποιοι λόγοι επιβάλουν την επιμονή στην χάραξη της όδευσης μέσα από τον τυρφώνα; Μήπως η γη; Tα χιλιάδες στρέμματα εύφορης μακεδονικής γης που θα απαξιωθούν ή θα αχρηστευθούν;
Ο τυρφώνας των δικών μας τεναγών είναι εκ των πλουσιοτέρων και ως καύσιμος ύλη –και ως λίπασμα– θεωρήθηκε πριν από 40 περίπου χρόνια ότι θα μπορούσε να στηρίξει τη δημιουργία μιας νέας Πτολεμαΐδας στην περιοχή μας με τη κατασκευή ενός εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, με την χρήση της τύρφης ως άριστης καύσιμης ύλης. Μάλιστα, οι μελέτες είχαν προχωρήσει και υπήρξε σύμβαση με τη Ρωσία –τότε Σοβιετική Ένωση– η οποία είχε αναπτύξει πλούσια τεχνολογία για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων τύρφης, που αφθονούν στην Ρωσία. Ολόκληρος ο νομός μας με πρώτες τις αρχές, αντέδρασε δυναμικότατα με πάνδημο συλλαλητήριο και κλείσιμο του κόμβου του Φαλήρου. Το αποτέλεσμα ήταν να ματαιωθεί το «αναπτυξιακό» έργο, να ακυρωθεί η σύμβαση με τους Ρώσους και να πληρώσει η πατρίδα μας ένα σεβαστό ποσό ως αποζημίωση και την αξία των μηχανημάτων που ήδη είχαν μεταφερθεί στα τενάγη. Όλα αυτά είναι απλά μαθήματα Ιστορίας του τόπου μα, ο οποίος έχει περγαμηνές αγώνων για να μην γίνει η πανέμορφη γη μας, χωματερή.
Θα τελειώσω με μια μικρή αναφορά στο πρόσωπο του Καθηγητού του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών το Πολυτεχνείου του ΔΠΘ Δρ. Λάζαρου Βασιλειάδη, με τον οποίο είχα την τιμή, για αρκετά χρόνια, να είμαι συν–αγωνιστής στον αγώνα της Συντονιστικής Επιτροπής για την αποτροπή της εγκατάστασης δεξαμενών καυσίμων στην Βάσοβα. Η στενή συνεργασία που είχαμε, μου έδωσε την ευκαιρία να εκτιμήσω τον χαρακτήρα, τη σεμνότητα, τον Πανεπιστημιακό Δάσκαλο και επιστήμονα –εκ των ελαχίστων κορυφαίων της Ελλάδος στο γνωστικό του αντικείμενο. Τον άνθρωπο που υπηρετεί ιδανικά και αξίες προς όφελος του τόπου μας με πραγματική ανιδιοτέλεια ιεραπόστολου. Οι θέσεις του, μερικές φορές, προκαλούν αντιδράσεις, παρά τον σεμνό και συγκρατημένο τρόπο με τον οποίο διατυπώνονται. Δε θα ψέξω τους αντιδρώντες. Θα τους πω ότι όταν έχουμε στο σπίτι μας έναν τέτοιο κορυφαίο επιστήμονα και Άνθρωπο, ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ ΝΑ ΤΟΝ ΑΚΟΥΜΕ ΜΕ ΠΡΟΣΟΧΗ ΚΑΙ ΜΕ ΚΑΛΟΠΙΣΤΗ ΔΙΑΘΕΣΗ. Να μην ξεχνούμε ποτέ ότι ο Δρ. Λάζαρος Βασιλειάδης προτίμησε να ζήσει στην πατρίδα του, τη Νέα Καρβάλη, με πολύ μέτρια οικονομικά, ενώ μπορούσε να έχει μια λαμπρή σταδιοδρομία στο εξωτερικό, που του εξασφάλιζε οικονομική και κοινωνική άνοδο σε ύψη δυσθεώρατα…