Tου Σωτήρη Μ. Τζούμα
Μέσα στον «τάφο» της καρδιάς μας διατηρείται πάντοτε ζωντανή η μνήμη των ξεχωριστών ανθρώπων που σημάδεψαν με το πέρασμά τους τη ζωή μας. Όσα χρόνια και αν περάσουν τους αναπολείς και τους σκέφτεσαι και ενίοτε συνομιλείς μαζί τους στους ουρανούς. Είναι οι άνθρωποι της καρδιάς μας.
Τρία χρόνια έχουν περάσει από την κοίμηση του Φιλίππων, Νεαπόλεως & Θάσου Προκοπίου του Τσακουμάκα εκ Χίου καταγομένου.
Μίαν ανυποψίαστη ημέρα του Ιουλίου του 2017, την 29η, άφησε την τελευταία του πνοή μέσα στη θάλασσα, στην παραλία που βρίσκεται μπροστά από το Επισκοπείο στην όμορφη Θάσο.
Έχουν γραφτεί και δημοσιευθεί πολλά επαινετικά και επιμνημόσυνα λόγια για τον μεγάλο αυτό Ιεράρχη ο οποίος έφυγε βιαστικά για τους ουρανούς. Μεγάλη η απώλεια και μεγαλύτερη η συνειδητοποίηση ότι άνθρωποι ωσάν τον Προκόπιο είναι σπάνιοι.
Ο Μακαριστός Προκόπιος πέρασε πολλά στην επίγεια ζωή του. Αλλά πάντα έμενε όρθιος, αγέρωχος και αψεγάδιαστος. Κατηγορήθηκε. Συκοφαντήθηκε. Διώχθηκε. Αμφισβητήθηκε. Εντούτοις παρέμεινε ο μεγάλος Προκόπιος.
«Τα δέντρα που έχουν τους καρπούς, αυτά πετροβολούν»! Ικανός και σοφός Ιεράρχης παλαιάς κοπής που κράτησε ιδιαίτερες ισορροπίες σε μία δύσκολη ιδεολογικά επαρχία. Κοντά στον συνάνθρωπο. Απλός και καταδεκτικός, το πρώτο γραφείο που συναντούσε κανείς στη Μητρόπολη του, ήταν το δικό του!
Ένας άδολος και αυθεντικός άνθρωπος. Ένας γνήσιος νησιώτης. Τα τελευταία δύο χρόνια της ζωής του είχε βαρύνει και ένιωθε ότι πλησιάζει το τέλος. Και αυτό συχνά το έλεγε στους συνομιλητές του. Ολίγους αλλά εκλεκτούς.
Το γεγονός του θανάτου του σκορπίζει μέχρι και σήμερα θλίψη και συγκίνηση πρωτίστως στο ποίμνιό του αλλά και σε όλους εκείνους που τον γνώρισαν και τον έζησαν.
Ιεράρχες με το κύρος και την αξία του Προκοπίου είναι κρίμα και άδικο να φεύγουν νωρίς.
Οι φτωχές αυτές σκέψεις ας αποτελέσουν τη δική μου θύμηση στην απώλειά του και συνάμα ταπεινό μνημόσυνο σ’ έναν λαμπρό Ιεράρχη της Εκκλησίας μας, μα προπαντός σ’ έναν φίλο καρδιάς που σε δύσκολα χρόνια ήταν κοντά μου. Και αυτά τα χρόνια σμίλεψαν τη σχέση μας και ζέσταναν την επικοινωνία μας έως το τέλος.
Επέλεξα να τιμήσω τη μνήμη του Προκοπίου σήμερα, ημέρα μνήμης του, με δύο αληθινά στιγμιότυπα από τη ζωή του, τα οποία περιγράφουν το μεγαλείο του ανδρός και δίνουν με το δικό τους τρόπο να καταλάβουμε πόσο σπάνιος άνθρωπος ήταν.
Επισκεπτόμενος κάποια Ιερά Μονή της Πατρίδας μας, μου διηγήθηκαν οι μοναχές ένα στιγμιότυπο από την επίσκεψη στο Μοναστήρι τους του μακαριστού Φιλίππων Προκοπίου.
«Ανάμεσα στους επισκέπτες εμφανίστηκε ένα απόγευμα ένας κληρικός. Μόλις πέρασε την πύλη ενδύθηκε το ράσο και φόρεσε το καλιμαύχι του. Έτρεξα να πάρω την ευχή του και να τον ρωτήσω από πού μας έρχεται. Μου χαμογέλασε και μου απάντησε: “Από την Μακεδονία. Την Ελληνική!”
Προσκύνησε στο Καθολικό και τον περάσαμε ως είθισται στο Αρχονταρίκι για κέρασμα. Ήταν ευχάριστος. Απλός και καταδεκτικός. Ήρθε και η Γερόντισσα και η συζήτηση κράτησε ώρα. Λόγιος κληρικός. Θεολόγος; Σίγουρα. Νομικός; Ίσως. Του πρότεινε να μας “εσπερίσει”. Αρνήθηκε με ευγένεια προφασιζόμενος το ταξίδι της επιστροφής. Μας χαιρέτησε ευγενικά: “Σας ευχαριστώ πολύ για την αβραμιαία φιλοξενία! Ξεκουράστηκα! Ο Θεός μαζί σας”.
Τον ξεπροβόδισα, γιατί έπρεπε να κλείσω την πύλη της Μονής. Εκείνος πλησίασε στο αυτοκινητάκι του, ένα γαλάζιο Citroen, βγάζοντας συγχρόνως το ρασάκι του. “Ω Θεέ μου, φώναξα, Σεβασμιώτατε…!” Φάνηκε το εγκόλπιό του και οι πινακίδες του αυτοκινήτου του μαρτυρούσαν ποιός ήταν: ΜΦΝ&Θ. Εκείνος χαμογελαστός, έβαλε τον δείκτη των δακτύλων του στα χείλη ώστε να σιωπήσω… Σαν να έβλεπα ένα παιδάκι που μόλις έκανε ένα αστείο, μία πλακίτσα… Με χαιρέτισε, πέρασε στη θέση του οδηγού και έφυγε. Έτσι γνώρισα τον Συνοδικό τότε Μητροπολίτη Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου Προκόπιο».
Το δεύτερο περιστατικό. Φίλος γιατρός που έκανε το αγροτικό του στο Κέντρο Υγείας Θάσου μού διηγήθηκε το εξής με πρωταγωνιστή τον Προκόπιο:
«Ήταν καλοκαίρι. Μεσημέρι. Ήμουν εφημερία. Ξαφνικά με φωνάζουν στην υποδοχή, λέγοντάς μου ότι ήρθε ο Δεσπότης. Εμφανίστηκα μπροστά του και με ευγένεια αλλά και αγωνία μου έδειξε ένα παιδάκι το οποίο κρατούσε το χέρι της ομαδάρχισσάς του και ήταν γεμάτο εξανθήματα. Ήταν από την Κατασκήνωση της Μητροπόλεως και επειδή ο Δεσπότης μένει δίπλα στο Επισκοπείο ήθελε ο ίδιος να φέρει το παιδί. Αγωνιούσε και ενδιαφερόταν σαν φυσικός πατέρας. Δεν δέχτηκε να περάσει σε κάποιο γραφείο και να πάρει ένα κέρασμα. Περίμενε υπομονετικά στην αίθουσα αναμονής! Παρέμεινε συνολικά πάνω από τρείς ώρες ώσπου να χορηγηθεί η σχετική φαρμακευτική αγωγή, παρ’ όλο που του είχαμε προτείνει να μείνει η συνοδός ομαδάρχισσα με το παιδί, εκείνος να φύγει και θα διέθετε το Κέντρο Υγείας αυτοκίνητο για να επιστρέψουν στην Κατασκήνωση. Ήταν ανένδοτος!
“Έχω ευθύνη γιατρέ μου έναντι των γονιών του. Δεν τ’ αφήνω τα παιδιά μόνα τους. Θα περιμένω όσο χρειαστεί”.
Από παλαιότερους συναδέλφους, έμαθα ότι “έτσι κάνει ο Δεσπότης, δεν είναι πρώτη φορά”! Ήταν πατέρας κι ας μην είχε δικά του παιδιά»!
ΟΠροκόπιος έφυγε του κόσμου τούτου ήρεμα, αθόρυβα, ταπεινά, χωρίς να ταλαιπωρήσει κανέναν στις τελευταίες στιγμές της επίγειας ζωής του, κοντά στο ποίμνιό του για το οποίο μόχθησε, θυσιάστηκε, προσέφερε και από το οποίο πολύ αγαπήθηκε.
Την Κυριακή 2 Αυγούστου 2020 με τη συμπλήρωση τριών ετών από την Κοίμησή του, θα τελεσθεί πολυαρχιερατικό συλλείτουργο στον Μητροπολητικό ναό του Αγίου Παύλου, προεξάρχοντος του Σεβ. Κορίνθου Διονυσίου και με την συμμετοχή του Σεβ. Μεσσηνίας Χρυσοστόμου και του οικείου Ποιμενάρχη Σεβ. Φιλίππων Στέφανου.
Ο Σεβ. Μεσσηνίας θα ομιλήσει για τον αείμνηστο Προκόπιο αποκαθιστώντας έστω και μετά θάνατον τις φήμες που τους ήθελαν να διανύουν σχέσεις ψυχρότητας και διαφορετικής οπτικής και ερμηνείας των εκκλησιαστικών μας πραγμάτων.
Μετά το μνημόσυνο επί του τάφου του, εκεί στον Άγιο Σίλα που δεσπόζει της Καβάλας θα τελεσθεί επιμνημόσυνη δέηση από τον Σεβ. Φιλίππων Στέφανο και τους άλλους Αρχιερείς. Να πούμε για μία ακόμη φορά ότι ο Σεβ. Φιλίππων Στέφανος έκανε και κάνει ό,τι μπορεί χωρίς κόμπλεξ για να κρατήσει τη μνήμη του Προκοπίου ζωντανή στο ποίμνιο. Μάλιστα, πολλοί είναι εκείνοι που λένε ότι μετά θάνατον τον έκανε ακόμη πιο συμπαθή στον λαό. Και αυτό είναι οπωσδήποτε ενισχυτικό και εποικοδομητικό της πίστεως του λαού μας όταν βλέπουν να υπάρχει μία ομαλή συνέχεια της Εκκλησίας μας χωρίς κόμπλεξ και αποκλεισμούς. Και αυτό είναι ένα προσωπικό επίτευγμα του Στεφάνου. Σε άλλες Μητροπόλεις με παρόμοια πορεία δεν βλέπουμε να ισχύουν τα ίδια.
Τέλος, κάτι πολύ συγκινητικό. Από το μνημόσυνο και μετά θα τον συντροφεύει για πάντα κοντά του η καλή του μητέρα Μαριάνθη. Ο Σεβ. Κορίνθου Διονύσιος θα μεταφέρει τα οστά της από την Κόρινθο όπου είχε ταφεί για να κρατούν συντροφιά ο ένας στον άλλον. Πρόκειται για μια εξαίρετη πρωτοβουλία που έρχεται να επισφραγίσει για πάντα τον Προκόπιο μαζί με το πιο αγαπημένο πρόσωπο της ζωής του, τη μητέρα του, με την ευλογημένη γη της Καβάλας.