Ητρίτη και τελευταία ενότητα του φεστιβάλ Cosmopolis, #CosmoClassical, είναι προ των πυλών [διαβάστε περισσότερα πατώντας εδώ]. Η «αυλαία» σηκώνεται με ένα τριήμερο εκδηλώσεων αφιερωμένο στον Καβαλιώτη συνθέτη και παιδαγωγό Γιάννη Ανδρέου Παπαϊωάννου.
Από την Παρασκευή 12 έως και την Κυριακή 14 Νοεμβρίου, δύο συναυλίες και δύο διαλέξεις θα «φωτίσουν» τη ζωή και το έργο του Γ.Α. Παπαϊωάννου ο οποίος θεωρείται ένας από τους επιδραστικότερους Έλληνες συνθέτες του 20ού αιώνα.
Όλες οι εκδηλώσεις θα φιλοξενηθούν στη Μεγάλη Λέσχη. Διαβάστε παρακάτω το πλήρες πρόγραμμα του αφιερώματος του φεστιβάλ Cosmopolis στον Γ.Α. Παπαϊωάννου.
12.11.2021 @20:30 | Φωνητική μουσική του Γ.Α. Παπαϊωάννου
Σ Υ Ν Α Υ Λ Ι Α
Πιάνο και φωνή. Δύο σημαντικές, σταθερές παρουσίες στο συνθετικό έργο του Γιάννη Α. Παπαϊωάννου. Η τριπλή ιδιότητα πιανίστα, συνθέτη και παιδαγωγού που τον χαρακτηρίζει, υποδεικνύει την ιδιαίτερη σχέση του συνθέτη με το πιάνο. Η πλούσια εργογραφία του για το όργανο αυτό φανερώνει την συνεχή εξερεύνηση νέων ιδεών, συνθετικών τεχνικών, πιανιστικής γραφής και μουσικής έκφρασης.
Σε όλη τη δημιουργική του πορεία, η λογοτεχνία και η ποίηση αποτέλεσαν μια σταθερή δημιουργική αφετηρία, η οποία αποτυπώθηκε σε ένα πλήθος φωνητικών έργων. Η ιδιαίτερη σχέση του συνθέτη με τους Έλληνες ποιητές (όπως οι Ι. Γρυπάρης, Κ. Παλαμάς, Κ. Καβάφης, Π. Νιρβάνας, κ.ά.) αναδεικνύεται μέσα από τα έργα του για φωνή και πιάνο.
Στο πλαίσιο της παρούσας συναυλίας παρουσιάζονται έργα για σόλο πιάνο όλων σχεδόν των δημιουργικών περιόδων του συνθέτη σε συνδυασμό, αντιπαράθεση και συνομιλία με αντιπροσωπευτικά τραγούδια για γυναικεία φωνή και πιάνο, προσφέροντας ένα δείγμα της πολύπλευρης συνθετικής γραφής του Γ.Α. Παπαϊωάννου.
Μέλα Γεροφώτη | Σοπράνο
Φανή Καραγιάννη | Πιάνο
13.11.2021 @18:00 | Ο Γ.Α. Παπαϊωάννου και το διδακτικό του έργο | Κώστας Τσούγκρας
Δ Ι Α Λ Ε Ξ Η
Ο Γιάννης Α. Παπαϊωάννου, εκτός από σημαντικός συνθέτης, υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους δάσκαλους της νεότερης γενιάς των Ελλήνων συνθετών, θεωρητικών, μουσικολόγων και παιδαγωγών. Η ομιλία παρουσιάζει τις βασικές αρχές της διδακτικής του προσέγγισης, στοιχεία για το πλούσιο διδακτικό του υλικό, το οποίο σώζεται με τη μορφή χειρόγραφων ασκήσεων, καθώς και αντιπροσωπευτικά δείγματα ασκήσεων τονικής και σύγχρονης σύνθεσης.
Η ομιλία δεν αποσκοπεί στην περιγραφή κάποιας παιδαγωγικής μεθόδου, διότι κάτι τέτοιο δεν υπήρξε ποτέ σκοπός του ιδίου, αλλά επιχειρεί να σκιαγραφήσει την ιδιαίτερα αποδοτική σχέση δασκάλου-μαθητή ως αποτέλεσμα της εξατομικευμένης διδασκαλίας, δηλαδή αυτής που το περιεχόμενό της προσαρμόζεται στις ανάγκες και δυνατότητες του κάθε μαθητή. Έμφαση δίνεται στον τρόπο με τον οποίο δίδασκε για σχεδόν 50 χρόνια τις νεότερες τεχνικές σύνθεσης και τη σημασία που είχε αυτή η δραστηριότητα στην ανάπτυξη της σύγχρονης μουσικής στην Ελλάδα.
13.11.2021 @20:30 | Έργα του Γ.Α. Παπαϊωάννου
Σ Υ Ν Α Υ Λ Ι Α
Το ρεπερτόριο που θα ακουστεί θα περιλαμβάνει έργα του συνθέτη για σόλο πιάνο, για βιολί και πιάνο, για σόλο τσέλο, για τσέλο και πιάνο, καθώς και για τρίο (βιολί, τσέλο και πιάνο).
Ο Απόλλων Γραμματικόπουλος είναι Κορυφαίος Α΄ [βιολί] της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών ενώ εκτελεί τακτικά και χρέη εξάρχοντος. Η Ήβη Παπαθανασίου αποτελεί μόνιμο μέλος της ίδιας ορχήστρας, ενώ ηχογράφησε μουσική του Γ. Α. Παπαϊωάννου για CD που κυκλοφόρησε τον Μάιο του 2013 από την εταιρία Naxos, το οποίο βραβεύθηκε από την Ένωση Κριτικών Μουσικής και Θεάτρου το 2015. Ο Κώστας Χάρδας είναι Μόνιμος Επίκουρος Καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με γνωστικό αντικείμενο τη Συστηματική Μουσικολογία με έμφαση στη Μουσική Θεωρία και Ανάλυση.
Απόλλων Γραμματικόπουλος | Βιολί
Ήβη Παπαθανασίου | Τσέλο
Κώστας Χάρδας | Πιάνο
14.11.2021 @11:00 | Εισαγωγή στη ζωή και το έργο του Γ.Α. Παπαϊωάννου | Κώστας Χάρδας
Δ Ι Α Λ Ε Ξ Η
δ μακριά δημιουργική πορεία του Γιάννη Α. Παπαϊωάννου ήταν γεμάτη από ένα ασίγαστο πάθος για αναζήτηση καινούργιων ηχητικών κόσμων. Χαρακτηρίστηκε, όμως, και από τη διάδρασή του με τα κοινωνικά τεκταινόμενα και τα ιστορικά συμφραζόμενα της κάθε εποχής.
Η ομιλία αποτελεί μία εισαγωγή σε αυτή τη συναρπαστική διαδρομή, με την παράλληλη ακρόαση ηχητικών παραδειγμάτων και παρουσίαση πλήθους τεκμηρίων. Ιδιαίτερη θα είναι η αναφορά στην καταλυτική συνεισφορά του Παπαϊωάννου στην περίοδο άνθησης του ελληνικού μοντερνισμού των δεκαετιών του 1960 και 1970, και στο πολιτισμικό όραμα που ο ελληνικός μοντερνισμός καλλιέργησε.
Info
Γενική είσοδος: 8 ευρώ [ελεύθερη είσοδος στις διαλέξεις]. Η προπώληση των εισιτηρίων μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε μέσω της ιστοσελίδας του φεστιβάλ, είτε από το Κέντρο Πληροφόρησης Επισκεπτών Καβάλας (Πρώην Ε.Ο.Τ.). Για τους σπουδαστές των Ωδείων της Καβάλας και τους μαθητές του Μουσικού Σχολείου Καβάλας υπάρχει μειωμένο εισιτήριο αξίας 2 ευρώ. Είναι απαραίτητη η επίδειξη μαθητικής ταυτότητας ή βεβαίωσης κατά την είσοδο στον χώρο της συναυλίας.
Μέρος των εσόδων της ενότητας #CosmoClassical θα διατεθούν στον Σύλλογο Γονέων, Κηδεμόνων και Φίλων Ατόμων με Αυτισμό Καβάλας
Ο Γιάννης Ανδρέου Παπαϊωάννου
Γεννήθηκε στην Καβάλα στις 6/1/1910. Σε μικρή ηλικία ξεκίνησε να μελετά πιάνο μόνος του. Σπούδασε μουσική με την Μαρίκα Λασποπούλου στο Ελληνικό Ωδείο της Αθήνας, καθώς επίσης θεωρητικά και σύνθεση με τον Αλέκο Κόντη, αποφοιτώντας με δίπλωμα πιάνου, θεωρητικών και σύνθεσης (1934). Επίσης, υπήρξε μαθητής του Αιμίλιου Ριάδη στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης (1928/29). Με υποτροφία της UNESCO, επισκέφθηκε μεγάλα μουσικά κέντρα της Ευρώπης, ενημερώθηκε για τις μουσικές τάσεις της εποχής και εργάστηκε για ένα χρόνο κοντά στο συνθέτη Αρτύρ Ονεγκέρ στο Παρίσι (1949). Συνέχισε να ενημερώνεται για τις εκάστοτε μουσικές εξελίξεις καθ’ όλη τη διάρκεια της δημιουργικής σταδιοδρομίας του. Με τη σύνθεση ασχολήθηκε συστηματικά μετά το 1932. Το συνθετικό του έργο χωρίζεται από τον ίδιο σε τέσσερις περιόδους κατά τις οποίες σταδιακά διερευνά τον εμπρεσιονισμό (1932/38), προσεγγίζει τον παραδοσιακό ήχο και την εθνική σχολή (1939/43), κάνει χρήση στοιχείων βυζαντινής μουσικής (1944/52) και, ακολούθως, στρέφεται στη χρήση νεώτερων τεχνικών, ατονικότητας, δωδεκαφθογγισμού, σειραϊσμού και εξωτικών «τρόπων» (1953/62), καταλήγοντας σε ένα προσωπικό ύφος. Παραγωγικότατος, συνέθεσε πολλά τραγούδια, πολλή μουσική δωματίου για ποικίλους συνδυασμούς οργάνων, πέντε συμφωνίες, δύο κοντσέρτα, μία όπερα, πολλή σκηνική μουσική. Επέδρασε έντονα στους σύγχρονους Έλληνες συνθέτες και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες δημιουργούς του 20ού αιώνα. Το διάστημα 1954/76 δίδαξε ανώτερα θεωρητικά και σύνθεση στο Ελληνικό Ωδείο. Παράλληλα, παρέδιδε ιδιαίτερα μαθήματα, δραστηριότητα που διατήρησε δια βίου. Υπήρξε ένας από τους λίγους που δίδαξε συστηματικά νεώτερες τεχνικές σύνθεσης στην Ελλάδα. Απεβίωσε στην Αθήνα στις 11/5/1989. Το 2005 το Μουσείο Μπενάκη αφιέρωσε σ’ αυτόν μεγάλη έκθεση. Διετέλεσε μέλος του ΔΣ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής το 1974.