Καραντίνα, ημέρα 16η
Είναι σαν ο χρόνος να πάγωσε και να έδωσε στον άνθρωπο τη δυνατότητα να ζήσει σε ένα σύμπαν παράλληλο όπου θα έχει την ευκαιρία να κάνει όσα για καιρό ανέβαλε, να φροντίσει τον εαυτό του, να αθληθεί, να τραφεί σωστά, να περάσει ποιοτικό χρόνο με την οικογένειά του, να μειώσει τη λίστα με τα 100 βιβλία που πρέπει να διαβάσει κανείς πριν πεθάνει, να μιλήσει με φίλους μακρινούς, να μην έχει πια τη δικαιολογία του ανεπαρκούς χρόνου… να τα κάνει όλα πιο σωστά. Πιο σωστά όχι για την κοινωνία, όχι για τον εργοδότη του, όχι για τους γνωστούς που τελικά είναι άγνωστοι, όχι για το Like του Facebook και την καρδούλα του Ιnstagram, αλλά για τον ίδιο του τον εαυτό.
Ο άνθρωπος αποκτά πλέον τη μοναδική ευκαιρία να γίνει σκηνοθέτης, ηθοποιός και κριτής στο δικό του έργο, στο έργο της ζωής του. Απαλλαγμένος από τα «πρέπει» και τις χρονικές προθεσμίες που ορίζουν την καθημερινότητά του έχει το χρόνο και κυρίως την ψυχική ηρεμία να παρατηρήσει τη ζωή του στην πραγματική της διάσταση, χωρίς τον παραμορφωτικό φακό του προσωπικού του μικρόκοσμου και να συνειδητοποιήσει τις δικές του αξίες, τα δικά του θέλω, τη δική του νατουραλιστική πραγματικότητα και να έρθει μοιραία αντιμέτωπος με τις σχέσεις του, με τις σκέψεις του, με τη δική του αλήθεια, που χρόνια τώρα επιδέξια αποστρέφεται, να έρθει αντιμέτωπος με το ίδιο του τον εαυτό.
Δεν θα ήταν υπερβολή να πω ότι μέσα από τα δικά μου μάτια η συνθήκη αυτή μοιάζει σαν μια διόδευση προς την κανονικότητα. Σε απόλυτη συγχορδία με τον πλανήτη, που μοιάζει να αυτοθεραπεύεται τώρα που η ανθρωπότητα νοσεί, συνάντησα και πάλι τον υγιή, ήρεμο και δημιουργικό εαυτό μου. Εναποθέτοντας κάπου μακριά το βαρίδιο του εργασιακού άγχους και την εναγώνια ανησυχία μου ότι ο χρόνος κυλά και εγώ δεν προλαβαίνω, άρχισα να ενορχηστρώνω το δικό μου «Μένουμε σπίτι».
Έτσι, παρέδωσα την τελευταία μου εργασία, ολοκληρώνοντας έναν πολυετή κύκλο σπουδών, ξεκίνησα να αναζητώ τη νέα μεταπτυχιακή μου περιπλάνηση στο χώρο των Τεχνών, αξιοποίησα την online προβολή θεατρικών παραστάσεων, άρχισα να αναζητώ και με έκπληξη, σχεδόν να καταστάλαξα, σε ιδέες για τη διακόσμηση του μεγάλου άδειου τοίχου που 5 μήνες τώρα με ταλαιπωρεί, επιδόθηκα στην αναγκαία τηλεργασία, μίλησα με πελάτες, μίλησα αρκετές ώρες και με κάθε πρόσφορο μέσο με φίλους, με τους γονείς μου, που σαφώς δεν επισκέπτομαι πια, με την αδερφή μου στο εξωτερικό, με την οποία συνήθως η επικοινωνία περιοριζόταν σε μηνύματα χάριν ευκολίας και… χμ μαντέψτε… ανεπαρκούς χρόνου. Πήρα την απόφαση να δώσω επιτέλους φτερά στην Νίκη μου, που την άφησα προσγειωμένη 7 χρόνια τώρα να περιπλανιέται από διαμέρισμα σε διαμέρισμα και από δωμάτιο σε δωμάτιο, αφέθηκα στη ευεργετική επίδραση της yoga, πρωί ή απόγευμα, ανάλογα με τη διάθεση, άκουσα online διαλέξεις ποικίλης ύλης του πανεπιστημίου μου, που συνήθως τις «γείωνα» κάνοντας ένα αποφασιστικό delete στο ενημερωτικό email και ναι… επιτέλους μαγειρεύω με χαρά και δημιουργικότητα, χωρίς τη βασανιστική απορία της ημέρας… «και τι θα φάμε σήμερα», που συνήθως συνοδεύεται από το «I don’t know. What you fancy?» του συζύγου μου. Η προετοιμασία του φαγητού είναι πλέον μια ιεροτελεστία φεστιβαλικών διαστάσεων, με έμφαση στο «ευ» και όχι στο «πολλώ», ενώ δεν υπάρχει πλέον χώρος για προψημένα chicken nuggets και άλλα τέτοια 10λεπτα πλημμελούς ταχυφαγίας.
Και είμαι ακόμα στην αρχή… νιώθω ότι δεν έχω αγγίξει ούτε καν το 10% των όσων έχω στον νου… ώρα είναι τώρα να με κυριεύσει το άγχος και γι’ αυτό!
Πολλοί μου λένε «μα εσύ έχεις φαντασία», δικαιολογώντας τη δική μου δημιουργικότητα έναντι της δικής τους θεμιτής απραξίας που τους κάνει να πλήττουν θανάσιμα μετά από 150 ταινίες σε διάστημα 15 ημερών, ατελείωτες ώρες άεργου σερφαρίσματος στα κοινωνικά δίκτυα και βαρετής συγκατοίκησης με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Δεν είναι ζήτημα φαντασίας, είναι ζήτημα περιέργειας και αναζήτησης. Αν δεν φέρεις τον εαυτό σου αντιμέτωπο με τα ποικίλα ερεθίσματα που απλόχερα πλέον υπάρχουν γύρω σου και μείνεις περιχαρακωμένος στην επαγγελματική σου επιβίωση ή καταξίωση, περνώντας τον ελεύθερο χρόνο σου σε ένα ατελείωτο σκρολάρισμα, διαμορφώνοντας τα πρότυπα σου και τις χιμαιρικές σου επιθυμίες για τη ζωή που θα ήθελες να έχεις, ή καταγίνεσαι με θεωρίες συνωμοσίας ώστε να θρέψεις το πληγωμένο σου εγώ, ναι είναι βέβαιο ότι η καραντίνα μοιραία εξισώνεται με την προσωπική σου φυλακή.
Και είναι πλέον τόσο εύκολο! Αρκεί το πάτημα ενός κουμπιού για να ξεδιπλωθεί μπροστά σου ένα ατελείωτο ταξίδι γνώσεων και εμπειριών που ανταποκρίνεται σε όλα τα γούστα και προσφέρεται με κάθε πιθανό μέσο: βιντεάκια για επιδέξιους μαστροχαλαστές, άπειρες ιδέες εικονογραφημένες και βιντεοσκοπημένες για τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών, ατελείωτες συνταγές για να γίνουμε όλοι εν δυνάμει masterchef, μίνι εκπαιδευτικά σεμινάρια (πολλά πλέον δωρεάν) για να βελτιώσεις τις δεξιότητές σου σε ό,τι πραγματικά μπορείς να διανοηθείς, ταινιοθήκες και βιβλιοθήκες ξεκλειδωμένες και προσπελάσιμες, δωρεάν, στην υπηρεσία του δοκιμαζόμενου καταναλωτικού κοινού, με επιπλέον δωρεάν GB, ευγενική χορηγία των εταιριών τηλεπικοινωνίας.
Είναι επίσης μια καλή περίοδος στοχασμού για τους γονείς και για τα πρότυπα που ίδιοι αναπαράγουν στα παιδιά τους. Με ιδιαίτερη ανησυχία διαπίστωνα κάθε φορά που έβλεπα να περνά από μπροστά μου μια παρέα εφήβων την απίστευτη ομοιότητα στην εξωτερική τους εμφάνιση. Το ίδιο τζιν, το ίδιο χτένισμα, τα ίδια sneakers… μα που είναι όλες αυτές οι διαφορετικές προσωπικότητες, οι εκκολαπτόμενοι πολίτες της επόμενης μέρας, γιατί κρύβουν την διαφορετικότητά τους πίσω από αυτή την επίπλαστη ομοιογένεια που τους επιβάλλει η μόδα; Πότε θα μάθουν να αποδέχονται και να υπερασπίζονται το στοιχείο που μοιραία φέρουν ως μοναδικοί ξενιστές σε αυτόν τον κόσμο, την προσωπικότητά τους; Πώς και πότε άραγε θα ανακαλύψουν τα ενδιαφέροντά τους, τις δεξιότητές τους, τον εαυτό τους όταν όλη η περίοδος του coccooning ακολουθεί απαρέγκλιτα τους νόμους της αντιγραφής. Μήπως αυτή είναι άλλη μια χρυσή ευκαιρία να επικοινωνήσετε με τα παιδιά σας και να ανακαλύψετε μαζί, χωρίς άγχος, χωρίς ανταγωνισμό, χωρίς την αδιόρατη σύγκριση με τον γιο του γείτονα και την κόρη της κολλητής, χωρίς εκνευρισμό, χωρίς το ρολόι στο χέρι, τί είναι αυτό που πραγματικά τα ευχαριστεί. Οι γονείς είστε και θα παραμείνετε οι σημαντικότεροι εκπαιδευτές των παιδιών σας, τώρα καλείστε για κάποιο διάστημα να γίνεται και οι μοναδικοί. Αλήθεια, τί πιο παραγωγικό από το να δοκιμάζεις τη δημιουργικότητα, τη φαντασία φυσικά ενίοτε και την υπομονή σου, προσπαθώντας να συλλέξεις το καλύτερο απόσταγμα του ίδιου σου του παιδιού; Όχι ως τη δυναμική συνέχεια του εαυτού σου, αλλά ως την αυτοδύναμη και αυτάρκη εκδήλωση του δικού του εαυτού. Και όπως ακριβώς παροτρύνουν οι ειδικοί… «αφήστε τα επιτέλους να βαρεθούν», τότε ξεκινά η πιο φωτεινή περίοδος της δημιουργικότητας! Άλλωστε, δεν μιλάω με την ιδιότητα του ειδικού, αλλά με το ιδίωμα ενός ανθρώπου που του αρέσει να παρατηρεί, να σκέφτεται και να μαθαίνει.
Η ανθρωπότητα νοσεί και ο πλανήτης αναρρώνει. Μειώθηκε δραστικά η ατμοσφαιρική ρύπανση πάνω από τα βιομηχανικά αστικά κέντρα, καθάρισαν τα κανάλια της Βενετίας, κλείνει σταδιακά η τρύπα του όζοντος και στην Αυστραλία, καθάρισαν ακόμη και τα νερά του Θερμαϊκού (!) Είναι γνωστό ότι οι μεγάλες αλλαγές έρχονται μέσα από συνθήκες ακραίες ή μέσα από την παρατεταμένη συνήθεια. Όταν έχουν πλέον καταγραφεί στον σκληρό μας δίσκο η θετική διάθεση, η καλή υγεία, η οικογενειακή ευτυχία ως οι νέοι κώδικες που διέπουν την ειδική συνθήκη που ορίζει πλέον τη ζωή μας, θα έχουμε κάνει ένα βήμα προς μια νέα κατάσταση που είναι στο χέρι μας να την εντάξουμε στην προηγούμενη καθημερινότητά μας.
Ο ιός κατά πάσα πιθανότητα θα πάρει μερικές χιλιάδες ζωές. Μπορεί όμως και να χαρίσει εκατοντάδες χιλιάδες, ίσως και εκατομμύρια άλλες.
Ο πλανήτης βρήκε την ευκαιρία του, το ίδιο και εμείς ως κοινωνία και ως ανθρωπότητα.
Θα την αφήσουμε άραγε πάλι να πάει χαμένη;
Η Σοφία Γκόγκου είναι τραπεζική υπάλληλος, τελειόφοιτη του Ελληνικού Πολιτισμού με ειδίκευση στην Αρχαιολογία και την Τέχνη – «το δικό της σουρεάλ»