«Έτος Καζαντζάκη» το 2017 και ο Ροταριανός Όμιλος Δυτικής Καβάλας, μαζί με το Ερευνητικό Κέντρο ΜΟΗΑ τίμησαν τον μεγάλο Κρητικό στοχαστή, 60 χρόνια μετά τον θάνατό του, με μια εκδήλωση-φόρο τιμής με τίτλο «Salvatores Dei: Εν αρχή ην η… ΑΣΚΗΤΙΚΗ. Ανάμεσα στο κείμενο και στη μουσική, μικρές τοποθετήσεις…» η οποία φιλοξενήθηκε το βράδυ του Σαββάτου 9 Δεκεμβρίου 2017 στην κεντρική αίθουσα εκδηλώσεων του Imaret.
Η προσέλευση ήταν τέτοια που ανάγκασε τους διοργανωτές να προσθέσουν επιπλέον σειρές με καρέκλες, ενώ αρκετοί έμειναν όρθιοι και άλλοι παρακολούθησαν την εκδήλωση καθήμενοι στις… σκάλες!
Το κοινό αρχικά καλωσόρισαν οι «οικοδεσπότες» της βραδιάς, η πρόεδρος του Ερευνητικού Κέντρου ΜΟΗΑ Άννα Μισσιριάν-Τζούμα και ο πρόεδρος του Ροταριανού Ομίλου Δυτικής Καβάλας Βασίλης Μακρής οι οποίοι απηύθυναν από έναν σύντομο χαιρετισμό.
Στο κυρίως μέρος της εκδήλωσης -που έμοιαζε περισσότερο με θεατρικό αναλόγιο παρά με ομιλία- ο δικηγόρος και συγγραφέας Κοσμάς Χαρπαντίδης διάβασε αποσπάσματα της ΑΣΚΗΤΙΚΗΣ επάνω στα οποίο τοποθετήθηκε ο Δρ. Νίκος Μαθιουδάκης, Επιστημονικός Σύμβουλος των Εκδόσεων Καζαντζάκη.
Ενδιάμεσα, ο μουσικός και συνθέτης Μιχάλης Πρεπόνης (λαούτο, πλήκτρα, τραγούδι) παρουσίασε με τη βοήθεια του Απόστολου Πρεπόνη (βιολί, γιαλί ταμπούρ) για πρώτη φορά ζωντανά τρία τραγούδια που έχει γράψει μελοποιώντας κομμάτια της ΑΣΚΗΤΙΚΗΣ του Νίκου Καζαντζάκη.
«Η ΑΣΚΗΤΙΚΗ είναι ο Νίκος Καζαντζάκης. Και ο Νίκος Καζαντζάκης είναι η ΑΣΚΗΤΙΚΗ. Το συγκεκριμένο έργο αποτελεί την απόλυτη πνευματική και φιλοσοφική ταύτιση με τον δημιουργό του. Δίκαια έχει χαρακτηρισθεί η φιλοσοφική πραγματεία αυτή ως η αρχή και το τέλος της εργογραφίας του κρητικού συγγραφέα, το Α και το Ω της ιδεολογικής ανάπτυξης όλων των λογοτεχνικών πονημάτων του μεγάλου στοχαστή: η ΑΣΚΗΤΙΚΗ είναι “Το κατά Καζαντζάκην Ευαγγέλιο”, καθώς και ο ίδιος ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι το συγκεκριμένο έργο του είναι μια πραγματική Κραυγή και ολόκληρη η υπόλοιπη εργογραφία του είναι απλά ένα σχόλιο στην Κραυγή αυτή», σημείωσε μεταξύ άλλων ο Δρ. Νίκος Μαθιουδάκης.
Η «αποκάλυψη» της ένθεης πλευράς του Νίκου Καζαντζάκη
Η «αποκάλυψη» της ένθεης πλευράς του Νίκου ΚαζαντζάκηΗ ΑΣΚΗΤΙΚΗ απασχολεί και θα συνεχίσει να απασχολεί συγγραφείς, ιστορικούς μελετητές, λαογράφους και θεολόγους, ανοίγοντας διαχρονικά την ατέρμονη, αλλά παρά ταύτα παραγωγική αναγωγή των έργων και της κυρίως της σκέψης του Καζαντζάκη στο ζήτημα της Πίστης.
«Η ΑΣΚΗΤΙΚΗ θεμελιώνει τη βασική κοσμοθεωρία του Καζαντζάκη και -γιατί όχι- εκφράζει την πρόθεση του συγγραφέα να θέσει τις βάσεις μιας θρησκείας», παρατήρησε ο κ. Χαρπαντίδης, με τον κ. Μαθιουδάκη να «παρεμβαίνει» λέγοντας ότι πρόθεση του Κρητικού συγγραφέα δεν ήταν η δημιουργία μιας θρησκείας, με τη μορφή των θρησκειών που υπάρχουν, αλλά να δοθεί το έναυσμα για τη «γέννηση» ενός στοχασμού πάνω σε κάτι βαθύτερα θεολογικό.
«Για ‘μένα ο Καζαντζάκης είναι ένθεος. Σας προκαλώ να διαβάσετε κάποια έργα του, προκατειλημμένοι με μια σκέψη: Να δείτε πόσες φορές επαναλαμβάνει τη λέξη “Θεός”, πόσες φορές επικαλείται την Παναγία… Δείτε, επίσης, με ποια επίθετα επικαλείται την Παναγία και βάλτε τα σε αντιπαραβολή με τα επίθετα που Της αποδίδουν οι Άγιοι Πατέρες μας. Ο Καζαντζάκης μελέτησε όλες τις θρησκείες, προκειμένου να δημιουργήσει μια θεολογική φιλοσοφία. Κατά τη γνώμη μου δεν έφτασε στο σημείο το οποίο ήθελε… Δεν έφτασε; Δεν πρόλαβε; Δεν ήθελε άλλο να το αναζητήσει; Είναι κάτι το οποίο είναι μετέωρο», δήλωσε ο επιστημονικός σύμβουλος των Εκδόσεων Καζαντζάκη.
Η υπεροχή της συγγραφικής φύσης του Καζαντζάκη έναντι των θεολογικών αναγωγών
Σ΄αυτό που… συμφώνησαν οι κ. κ. Μαθιουδάκης και Χαρπαντίδης εστιάζονταν στο ότι ο Καζαντζάκης ήταν πάνω από όλα συγγραφέας και ένας εξαιρετικά εύστροφος και πολυμαθής άνθρωπος, ο οποίος πάτησε σε γερές βάσεις, ήτοι σε φιλοσόφους οι οποίοι δεν έχουν ξεπεραστεί μέχρι και σήμερα, αφήνοντας με τη σειρά του το ευδιάκριτο αποτύπωμά του σε συγγραφείς και λογοτέχνες μέχρι και σήμερα, όπως παραδέχτηκε με… βιωματική δήλωση ο κ. Χαρπαντίδης.
«Δεν είναι τυχαίο ότι τα ταξίδια του Καζαντζάκη σε Κίνα και Ιαπωνία αποτέλεσαν μια πολύ γερή βάση για τον ίδιο, περνώντας σιγά σιγά στην ελληνική λογοτεχνία τη φιλοσοφία της Ανατολής, μέσα σε ένα πολύ δύσκολο λογοτεχνικό περιβάλλον», παρατήρησε ο κ. Μαθιουδάκης, συμπυκνώνοντας τη διαρκή πνευματική ανησυχία του Κρητικού στοχαστή στα τελευταία του λόγια: «Διψώ… Διψώ να ζήσω, να υπάρξω, να γράψω…».
Το… «δώρο» στην κ. Μισσιριάν και η «είδηση»
Η… αποκάλυψη της βραδιάς -και μάλιστα με υπερ-καβαλιώτικο ενδιαφέρον- ήρθε στο τέλος, όταν ο κ. Μαθιουδάκης «δώρισε» στους λάτρεις της λογοτεχνικής σκέψης του Καζαντζάκη και προσωπικά στην πρόεδρο του MOHA Άννα Μισσιριάν-Τζούμα μια είδηση: Αυτή τη στιγμή η ερευνητές του έργου του μεγάλου στοχαστή αποκρυπτογραφούν ένα άγνωστο έργο του 170 σελίδων το οποίο έρχεται σε λίγες μέρες για πρώτη φορά στην επιφάνεια από τις ομώνυμες εκδόσεις.
Κεντρικός θεματικός άξονας ο ανήφορος, έννοια η οποία διαπερνάει όλο το έργο και τη σκέψη του Νίκου Καζαντζάκη, έχοντας, μάλιστα, αποκαλύψει την υπεραξία αυτής της σημειολογικής έννοιας γράφοντας ο ίδιος: «Ανεβαίναμε, γιατί ευτυχία, σωτηρία και Παράδεισος για ‘μας ήταν η ανάβαση…».
Η έκπληξη-δώρο στην κ. Μισσιριάν αφορούσε στην παρουσίαση αυτού του έργου στην Καβάλα, εν ευθέτω χρόνω, από το MOHA, σε μια βραδιά η οποία σίγουρα θα δημιουργήσει νέες αφετηρίες και προβληματισμούς πάνω στη σκέψη του Νίκου Καζαντζάκη.
Δείτε περισσότερες φωτογραφίες από την εκδήλωση
