Μιχάλης Μαυρόπουλος: Στον αστερισμό της εργατικής αυτονομίας

Απόσπασμα από την ιταλική έκδοση της »Χρυσής ορδής»

Το βιβλίο «Η Χρυσή Ορδή» είναι ένα «εργαλείο μνήμης». Ο Νάνι Μπαλεστρίνι με τον Πρίμο Μορόνι επιμελούνται και μοντάρουν το υλικό (δικό τους, αλλά και άλλων) ενός «μεγάλου επαναστατικού και δημιουργικού, πολιτικού και υπαρξιακού ρεύματος» με νηφαλιότητα και ακρίβεια, ανοίγοντας, μέσα από μια συλλογή στοιχείων, ντοκουμέντων και παρεμβάσεων, διαδρομές προσβάσιμες στους πάντες, νεότερους και λιγότερο νέους. Αναφέρονται σε 10 χρόνια ιταλικής «κινηματικής» ιστορίας, ανακεφαλαιώνοντας ιδέες, πράξεις, τάσεις, αυτής της μακράς «άνοιξης της ευφυΐας» [politeianet.gr].

Από αυτό το ογκώδες έργο ο Καβαλιώτης συγγραφέας, Μιχάλης Μαυρόπουλος διάλεξε ένα τμήμα του το οποίο αφορά στην ιστορία της εργατικής αυτονομίας, διάχυτης και οργανωμένης, σε μετάφραση δική του.

Αστερισμός «Αυτονομία»

Μια φάση χωρίς προοδευτικές ιδεολογίες, ούτε εμπιστοσύνη στον σοσιαλισμό, χωρίς καμία αγάπη για το δημοκρατικό σύστημα, αλλά και χωρίς σεβασμό στους μύθους της προλεταριακής επανάστασης, έδειχνε τις προοπτικές της. Ήταν μέσα σε αυτή την αλλαγή σκηνικού που πήρε μορφή το νέο πολιτικό-πολιτιστικό φαινόμενο της εργατικής αυτονομίας.

Autonomia operaia ήταν μια έκφραση που χρησιμοποιούνταν ευρέως στη γλώσσα της συνδικαλιστικής οργάνωσης και των ομάδων. Ήταν μια διατύπωση που αναφέρεται σε εκείνη της συνδικαλιστικής αυτονομίας, η ανεξαρτησία της οργάνωσης του συνδικάτου από το παιχνίδι των πολιτικών κομμάτων ήταν μια σημαντική αρχή κατά τη δεκαετία του ’60, αλλά περιελάμβανε στοιχεία ασάφειας, εξάρτησης σε συμβασιακές διαπραγματεύσεις, αποπολιτικοποίησης του αγώνα των εργατών.

Εργατική αυτονομία ήθελε να πει κάτι περισσότερο: αυτό σήμαινε την αυτοοργάνωση των αγώνων έξω από τη διαχείριση των συνδικάτων και τις πολιτικές λογικές. Αλλά από το 1973 η έκφραση «εργατική αυτονομία» άρχισε να σημαίνει κάτι νέο, κάτι πολύ ριζοσπαστικό, ότι η εργατική ύπαρξη, η προλεταριακή αλληλέγγυα κοινότητα μπορεί να οργανώσει κοινωνικές συνθήκες ανταλλαγής, παραγωγής και συνύπαρξης αυτόνομες από την αστική νομιμότητα. Αυτόνομες από τον νόμο της ανταλλαγής, από το νόμο της παροχής χρόνου, από τον νόμο της ιδιωτικής ιδιοκτησίας.

Η αρχή της αυτονομίας έλαβε το πλήρες ετυμολογικό της νόημα: η προλεταριακή κοινωνικότητα ορίζει τους δικούς της νόμους και ασκεί την πρακτική τους στο έδαφος που έχει καταληφθεί στρατιωτικά από την μπουρζουαζία.