Επιβεβλημένη είναι η διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος σύμφωνα με τον βουλευτή Καβάλας του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρη Εμμανουηλίδη, μιας και όπως τόνισε στην τοποθέτηση του στην ολομέλεια της Βουλής στη χώρα, μετά την έξοδό της από τα μνημόνια τον Αύγουστο του 2018 και τη μετάβαση σε μία νέα ιστορική φάση, είναι υποχρεωτικές οι μεγάλες θεσμικές τομές και μεταρρυθμίσεις.
Ακολουθεί η τοποθέτηση του Δημήτρη Εμμανουηλίδη στην ολομέλεια της Βουλής
«Οι καιροί αλλάζουν και εμείς αλλάζουμε μαζί τους»
«Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το Σύνταγμα αποτελεί τον θεμέλιο λίθο του πολιτεύματος, καθώς ορίζει τους βασικούς κανόνες λειτουργίας της δημοκρατίας. Με τις διατάξεις του καθορίζει το πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εναρμονίζονται οι σχέσεις του κράτους με τον πολίτη. Με βάση τις παραδοχές αυτές, αναγκαία καθίσταται η σταθερότητα και η διαχρονικότητά του. Παρότι κρίνεται αναγκαία η σταθερότητά του, έχοντας ωστόσο υπόψη ότι οι συνθήκες αλλάζουν μέσα στο χρόνο, κρίνεται απαραίτητη η Αναθεώρησή του, καθώς κατά το λατινικό «tempora mutantur et nos mutamur cum illis», που σημαίνει, «οι καιροί αλλάζουν και εμείς αλλάζουμε μαζί τους».
Η σημερινή Βουλή, ως προτείνουσα, είναι επιφορτισμένη με την υποβολή προτάσεων επί αναθεωρητέων άρθρων. Η διαδικασία αναθεώρησης κρίνεται ιδιαίτερα επιβεβλημένη, καθώς η χώρα, μετά την έξοδό της από τα μνημόνια τον Αύγουστο του 2018 και τη μετάβαση σε μία νέα ιστορική φάση, μας υποχρεώνει να αφοσιωθούμε στις μεγάλες θεσμικές τομές και μεταρρυθμίσεις με στόχο την ενίσχυση του κοινοβουλευτισμού, την εμβάθυνση της δημοκρατίας, την προώθηση της ισότητας και της ισονομίας, την προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων και τον απαραίτητο θεσμικό εκσυγχρονισμό.
Πρωταρχικός στόχος της επιχειρούμενης συνταγματικής αναθεώρησης είναι η διεύρυνση και εμβάθυνση της δημοκρατίας. Τα στοιχεία που συνθέτουν τα δύο αυτά ζητούμενα θεραπεύονται με τη θέσπιση της απλής αναλογικής που αποτυπώνει με συνέπεια και καθαρότητα τη βούληση των πολιτών. Καλπονοθευτικά εκλογικά συστήματα που ίσχυσαν μέχρι τώρα αντιστρατεύονταν κάθε έννοια δημοκρατικότητας. Η ρύθμιση της ψήφου των ομογενών αποτελεί αφετηριακό μέτρο στοιχημένο στο ελάχιστο χρέος της πολιτείας προς την ομογένεια.
Η κατάργηση στην ουσία του επαίσχυντου άρθρου 86 του Συντάγματος περί μη ευθύνης Υπουργών, ο περιορισμός της βουλευτικής ασυλίας και ο περιορισμός της θητείας των Βουλευτών είναι μερικές από τις συνταγματικές ρυθμίσεις που οξυγονώνουν τη δημοκρατία.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο συνταγματικός χάρτης της χώρας πρέπει να έχει ως μέλημά του την εναρμόνιση των σχέσεων πολιτείας και Εκκλησίας. Πολιτεία και Εκκλησία είναι δύο μεγέθη που η μεταξύ τους σχέση πρέπει να εμπεδώνει αίσθημα αμφίδρομου σεβασμού προς όφελος του λαού και της χώρας. Το προς τροποποίηση άρθρο 3 που ορίζει την αναγνώριση της θρησκευτικής ουδετερότητας του κράτους, με την παράλληλη αναγνώριση της ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας ως επικρατούσας θρησκείας, συμπληρωμένο μάλιστα από την ερμηνευτική δήλωση, αποδεικνύει την καθαρή πρόθεση της πολιτείας να διευθετήσει τη σχέση της με την Εκκλησία.
Η προτεινόμενη αναδιατύπωση του άρθρου 3 σε συνδυασμό με το άνοιγμα ουσιαστικού διαλόγου μεταξύ Πολιτείας και Εκκλησίας, ώστε να αποδοθούν τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ υποδηλώνει από την πλευρά της Κυβέρνησης την ειλικρινή και με επίγνωση της ιστορικής της ευθύνης, πρόθεσή της για τον απαιτούμενο αμοιβαίο σεβασμό, τον στηριγμένο στο εκκλησιαστικό βάθρο της καταλλαγής.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στα χρόνια της μνημονιακής λαίλαπας ζήσαμε μία εγκληματική για την κοινωνία συνταγματική παραχάραξη. Με τα προτεινόμενα άρθρα της αναθεώρησης αντιμετωπίζεται η επίθεση στα κοινωνικά δικαιώματα, αναστρέφεται, επί παραδείγματι, η απαξίωση του δικαιώματος στην εργασία, η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας, η αποδυνάμωση της προστασίας των κοινών αγαθών, η συνταγματική αφωνία για την υποχώρηση κρίσιμων πεδίων του κοινωνικού κράτους, υπαγορευόμενη από τις επιταγές του άτεγκτου νεοφιλελευθερισμού.
Στο ατομικό πεδίο με τις επιχειρούμενες αναθεωρητικές προτάσεις, η Κυβέρνηση κάνει βήματα προς την κατεύθυνση της πραγματικής ισότητας των πολιτών, ανεξαρτήτως φύλου, φυλής, χρώματος ή σεξουαλικού προσανατολισμού.
Και έρχομαι τώρα στο προσφιλές για τη Νέα Δημοκρατία ανάγνωσμα περί αριστείας, συνδυασμένο με το άρθρο 16. Μόνιμη επωδός σε όλες τις τοποθετήσεις των συναδέλφων της Νέας Δημοκρατίας είναι η εμμονική υπεράσπιση της ανάγκης ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων. Για την οικονομία της συζήτησης, θα ήθελα να συνταχθώ με την άποψη αυτή. Ωστόσο, θα ζητούσα από τη Νέα Δημοκρατία απαντήσεις στα ερωτήματα που αυτονόητα εγείρονται: τα ιδιωτικά πανεπιστήμια απεμπολούν άραγε το ζητούμενο του κέρδους; Πώς μπορούν να λειτουργούν ως μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί; Τα δίδακτρα πώς μπορείτε να τα μετονομάζετε χορηγίες; Ποιοι τομείς της επιστήμης είναι πρόσφοροι για την ίδρυση πανεπιστημιακών σχολών; Οι σχολές θα είναι αυτές που η ίδρυση και λειτουργία τους απαιτούν υπέρογκες επενδύσεις – λόγου χάρη ιατρικές ή πολυτεχνικές σχολές – ή μήπως αυτές που λειτουργούν με ελάχιστες υλικοτεχνικές υποδομές στη λογική «κέρδη πολλά και εισόδημα μεγάλο»; Μέχρι ποιου σημείου θα φτάσει επιτέλους η αντιπολιτευτική σας εμμονή, ώστε να ακυρώνετε ακόμη και αυτήν την εμβληματική περί αριστείας ρητορική σας;
Η αριστεία, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας, υπηρετείται και αναδεικνύεται μέσα από τα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα, μακριά από τη σημαδεμένη κοινωνική τράπουλα. Μέλημα μιας κυβέρνησης που σέβεται τον κοινωνικό της ρόλο είναι το να στηρίζει την αναβάθμιση των δημόσιων Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, να υποστηρίζει την πραγματική αριστεία και όχι την «αριστοκρατία» των πελατών.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κλείνοντας θα υποστήριζα ότι ηγέτης δεν γίνεται αυτός που κατέχει την εξουσία. Ηγέτης γίνεται εκείνος που συγχρονίζει το εσωτερικό του ρολόι με το ρολόι της ιστορίας, εκείνος που αναλαμβάνει την ιστορική ευθύνη να προχωρήσει σε πολιτικές πρωτοβουλίες, όπως αυτή της προτεινόμενης αναθεώρησης του Συντάγματος, που σκοπό έχουν να δημιουργήσουν μία καινούργια πραγματικότητα, στοιχημένη στις αρχές της δημοκρατίας, της προάσπισης των ατομικών δικαιωμάτων και της ανόρθωσης της κοινωνίας εν τέλει. Σας ευχαριστώ».