Το φως της ποίησης, η μάχη του λόγου: Ο Άρης Νινίκας «ντύνεται» Μικρός Προφήτης

Ο Καβαλιώτης ηθοποιός μιλά για την «επιστροφή» του στο θέατρο με αφορμή το Φεστιβάλ Φιλίππων, τον Διονύσιο Σολωμό και τη Γλυκερία Μπασδέκη στην παράσταση του Θοδωρή Γκόνη


Συνέντευξη στην Ήβη Βασιλείου

Το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας παρουσιάζει στο πλαίσιο του 64ου Φεστιβάλ Φιλίππων, τη Δευτέρα 16 και την Τρίτη 17 Αυγούστου στις 21:00 το βράδυ, στους Κήπους της Οικίας του Μοχάμεντ Άλι, τα κείμενα της Γλυκερίας Μπασδέκη Μικρός Προφήτης και του Άκη Δήμου Ανθή/Ανθούλα/Μόνικα, σε μία ενιαία παράσταση.

Ο ποιητικός λόγος της Γλυκερίας Μπασδέκη και η διακειμενική αντίληψη του Άκη Δήμου συναντούν τη διαχρονική ποίηση του Διονύσιου Σολωμού, διερευνώντας την κοινή μας ιστορία, αυτή που διαμόρφωσε την εθνική μας ταυτότητα και κληρονομιά και αναζητώντας την ανθρώπινη ουσία.

Ο Άρης Νινίκας -υποδύεται τον Μικρό Προφήτη που ανακαλύπτει εκ νέου την σολωμική ποίηση- μας μίλησε για την συνάντησή του με τον λόγο των σημαντικών συγγραφέων του κειμένου, την επιστροφή στις πρόβες και την επικείμενη επαφή με τους θεατές, τις σκέψεις του για το -θεατρικό- παρόν και μέλλον…

Επιστρέφοντας στο θέατρο ένιωσα σαν να μπαίνω σε κάποιο μουσείο. Εννοώ, τα πράγματα ήταν εκεί και μας περίμεναν όπως τα αφήσαμε, μόνο που τώρα και αυτά είχαν εγγεγραμμένο τον χρόνο της αναμονής και εμείς είχαμε εγγεγραμμένο τον χρόνο της προσμονής…

Πώς ήταν η εμπειρία της επιστροφής στις πρόβες και το θέατρο μετά τον δύσκολο χειμώνα που διανύσαμε;
Είναι αλήθεια παρήγορο να μπορείς να δουλέψεις. Ο χειμώνας ήταν αυστηρός και επιτακτικός. Το να μπαίνεις στην αίθουσα, να έρχεσαι σε επαφή με τη θεατρική πραγματικότητα και να συναντάς ανθρώπους είναι μεγάλη ανάσα. Προσωπικά, επιστρέφοντας στο θέατρο ένιωσα σαν να μπαίνω σε κάποιο μουσείο. Εννοώ, τα πράγματα ήταν εκεί και μας περίμεναν όπως τα αφήσαμε, μόνο που τώρα και αυτά είχαν εγγεγραμμένο τον χρόνο της αναμονής και εμείς είχαμε εγγεγραμμένο τον χρόνο της προσμονής. Ένιωσα ότι πρέπει να “ακουμπήσω” τον θεατρικό χώρο με μεγαλύτερη τρυφερότητα και προσοχή, όμοια με αυτήν που δίνεται στα εκθέματα των μουσείων. Και μία ενέργεια που υπήρχε που από τα πρώτα βλέμματα που μοιραστήκαμε με τους ανθρώπους εκεί καταλάβαμε ότι ζητάει να διοχετευτεί.

Όλα αυτά τα προβλήματα του θεάτρου που ήρθαν στην επιφάνεια αυτή την περίοδο τι μας δίδαξαν;
Ο χρόνος θα το φανερώσει αυτό. Εννοώ αν μας δίδαξαν κάτι και αν θέλουμε να  διδαχτούμε. Που δεν είναι θέμα διδαχής δηλαδή αλλά μάλλον αναγνώρισης και επαναδιαπραγμάτευσης. Και δεν είναι μόνο θεατρικό το ζήτημα. Προβλήματα υπήρχαν και υπάρχουν ούτως ή άλλως. Τώρα το ποιος βλέπει τι και τι κάνει γι’ αυτό, εκεί νομίζω βρίσκεται το ζήτημα.

Τι έχει ανάγκη το θέατρο;
Μακάρι να ήξερα. Θα πω σίγουρα ευγένεια. Ουσιαστική, όχι αυτή του “παρακαλώ” και “ευχαριστώ” που βοηθάνε αλλά ειρήσθω εν παρόδω ακόμα κι αυτά τα χρησιμοποιούμε μάλλον ως επιρρήματα. Μιλώ για την ευγένεια που έρχεται από τα μέσα χωρίς να απαιτεί. Αυτή που περιμένει να την αντιμετωπίσουμε γιατί δεν γίνεται αλλιώς. Και κάτι ακόμα. Να σκύψει το θέατρο, και όλες οι τέχνες δηλαδή, το βλέμμα και το σώμα μέσα στη κοινωνία και όχι από πάνω της. Αλλά επειδή μιλάμε για το θέατρο, να ακούσει τα σπλάχνα της κοινωνίας και να επαναγεννηθεί μέσα από αυτή και όχι να στέκει σε ένα ύψωμα και να κουνάει το δάχτυλο. Ευσεβείς πόθοι.

Καρέ από την παράσταση-ντοκιμαντέρ «Ύμνος εις την Ελευθερίαν»

Με πολύ θάρρος, τρυφερότητα, συγκίνηση και γνώση βαθειά του έργου του Σολωμού, η Γλυκερία Μπασδέκη έχει καταφέρει να ακολουθήσει τη μουσική του και με μία έννοια να δώσει ένα δικό της φως…

Πού συναντιέται ο ποιητικός λόγος της Γλυκερίας Μπασδσέκη με αυτόν του Διονύσιου Σολωμού;
Σε κάθε λέξη. Η κ. Μπασδέκη έχει κάνει μία εξαιρετική δουλειά σκαλίζοντας τον Σολωμό σε κάθε πτυχή του και έχει φτιάξει ένα μωσαϊκό που θα μπορούσε να λογιστεί –και το λέω με κάθε ταπεινότητα– ως “αυτά που δεν ειπώθηκαν”. Περνούν από τον λόγο αυτόν όλα τα πρόσωπα του σολωμικού έργου, υπαρκτά και μη (που και αυτά υπαρκτά είναι). Περνούν όλες οι θάλασσες, οι μάχες και τα λουλούδια. Με πολύ θάρρος, τρυφερότητα, συγκίνηση και γνώση βαθειά του έργου του ποιητή έχει καταφέρει η κ. Μπασδέκη να ακολουθήσει τη μουσική του και με μία έννοια να δώσει ένα δικό της φως.

Τι σε συγκινεί στα κείμενά τους;
Δύσκολη ερώτηση αυτή. Σπανίως έως ποτέ μπορούμε να ορίσουμε τι ακριβώς μας συγκινεί. Η συγκίνηση είναι μάλλον μία σωματική αντίδραση παρά εγκεφαλική δράση. Μου είναι δύσκολο να το αποτυπώσω. Σε μία απέλπιδα προσπάθεια θα πω πως τα ποιητικά κείμενα (και όχι μόνο) είναι ίσως ο πιο ολοκληρωμένος τρόπος να γνωρίσεις κάποιον. Ο τρόπος με τον οποίο μπαίνει μία λέξη δίπλα στην άλλη και δεν περισσεύει τίποτα σε φέρνει σε επαφή με την πραγματικότητα του συγγραφέα και τον κόπο της ψυχής του που είναι αναπόφευκτος. Σαν να διαβάζεις το κρυφό τους ημερολόγιο αλλά επειδή δεν υπάρχει απλή καταγραφή των γεγονότων, γίνονται καθολικά και συνομιλούν με τα σημεία μας που καθημερινώς τα αγνοούμε. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε δύο ανθρώπους άλλης εντελώς εποχής που συναντιούνται στον κόπο που έχουν οι λέξεις. Θα μπορούσα να αναφέρω εκείνο το απόσπασμα ή το άλλο ή την τάδε σκηνή ή την τάδε εικόνα αλλά δεν θα είχε νόημα. Θα στερούσα από τη συγκίνηση το δικαίωμά της.

Τα ποιητικά κείμενα (και όχι μόνο) είναι ίσως ο πιο ολοκληρωμένος τρόπος να γνωρίσεις κάποιον. Ο τρόπος με τον οποίο μπαίνει μία λέξη δίπλα στην άλλη και δεν περισσεύει τίποτα σε φέρνει σε επαφή με την πραγματικότητα του συγγραφέα και τον κόπο της ψυχής του που είναι αναπόφευκτος…

Ποιο ήταν το προσωπικό κέρδος από αυτήν τη δουλειά;
Επίσης θα το φανερώσει το μέλλον. Προς το παρόν, είμαι ευγνώμων για τους ανθρώπους που συναντώ σε αυτή τη δουλειά και φυσικά για την ευκαιρία που μου δίνεται να “μυρίσω” αυτά τα συγκεκριμένα κείμενα και μαζί με αυτά όλους τους ποιητές και μη που κουβαλούν.

Τι σου δίνει δύναμη και πίστη για το μέλλον;
Η μουσική. Και οι μάχες όλων αυτών που δεν θα ακουστούν ποτέ αλλά νίκησαν. Και θα νικούν.


Πηγή: cuemagazine.gr


6 4 o   Φ Ε Σ Τ Ι Β Α Λ   Φ Ι Λ Ι Π Π Ω Ν 
Γλυκερίας Μπασδέκη
Μικρός Προφήτης
[ Περίπατος για ένα παιδί, έναν εθνικό ποιητή & έξι αισθήσεις ]

Άκη Δήμου
Ανθή/ Ανθούλα/ Μόνικα

Παραγωγή: ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας
Κήποι Οικίας Μοχάμεντ Άλι
Δευτέρα 16 και Τρίτη 17 Αυγούστου 2021 ||| ώρα 21:00
Σκηνοθεσία: Θοδωρής Γκόνης
Σκηνικά-Κοστούμια: Ματίνα Μέγκλα
Βοηθός Σκηνογράφου-Ζωγραφική εκτέλεση σκηνικών: Ορέστης Παπακωνσταντίνου
Ερμηνεύουν:
Μικρός Προφήτης
Άρης Νινίκας και ο μικρός Φώτης Ευαγγελίδης
Ανθή/Ανθούλα/Μόνικα
Μάρω Παπαδοπούλου