Γνώση του σοφέρ…

Όταν ένα πρόσωπο συμβουλεύει τρίτους δίχως ο ίδιος να έχει γνώσεις...


 

Του Μανώλη Σοφιανού

 


Στην Ελλάδα μέχρι και τις 7 Οκτωβρίου 2017 είχαμε 215 κρούσματα ιλαράς ενώ το 2014 και το 2015 δηλώθηκε ένα κρούσμα ανά έτος και το 2016 κανένα, σύμφωνα με τα στοιχεία από το ΚΕΕΛΠΝΟ. Σαφώς πολλά από τα κρούσματα αφορούν μικρά παιδιά από κοινότητες Ρομά (156) και αλλοδαπούς (23) που έρχονται από άλλες χώρες αλλά μέσα στα επιβεβαιωμένα κρούσματα υπάρχουν και 36 που αφορούν Έλληνες που ανήκουν στον γενικό πληθυσμό. Γιατί όμως δεν εμβολιάζονται;

Όταν πήρε το Νόμπελ φυσικής ο Μαξ Πλανκ άρχισε περιοδεία σε όλη τη Γερμανία. Όπου τον καλούσαν έδινε την ίδια διάλεξη πάνω στη νέα θεωρία της κβαντικής φυσικής. Ο σοφέρ του, που είχε μάθει απ’ έξω τη διάλεξη, του πρότεινε μία μέρα να αλλάξουν ρόλους στη προσεχή διάλεξη και ο Μαξ Πλανκ να υποδυθεί τον σοφέρ και το αντίστροφο. Ο Πλανκ δέχτηκε κι έτσι ο σοφέρ εκφώνησε το συνηθισμένο λόγο μπροστά σε ένα κοινό υψηλής κατάρτισης στη φυσική. Κάποια στιγμή ένας καθηγητής φυσικής έκανε μία ερώτηση και ο σοφέρ του απάντησε: «Δε φανταζόμουν ότι σε μία πόλη τόσο προηγμένη όσο το Μόναχο θα μου έκαναν μια τόσο απλή ερώτηση. Να παρακαλέσω λοιπόν τον σοφέρ μου να απαντήσει». Έτσι οι ακροατές τον πίστεψαν συγχέοντάς τον μ’ εκείνον που έχει πραγματικές γνώσεις.

Η «γνώση του σοφέρ», λοιπόν, είναι η κατάσταση στην οποία ένα πρόσωπο συμβουλεύει τρίτους δίχως ο ίδιος να έχει γνώσεις. Γίνεται πιστευτός όμως λόγω της κοινωνικής του θέσης π.χ. σόουμαν, τηλεοπτικός παρουσιαστής, καλός ομιλητής κτλ. Έτσι ο κόσμος τον πιστεύει και οδηγείται σε λάθος αποφάσεις έχοντας εμπιστοσύνη στη «γνώση του σοφέρ».

Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι αυτό της Τζένυ Μακάρθυ (Jenny McCarthy). Η ηθοποιός και πρώην playmate έχει πρωτοστατήσει σε μια καμπάνια που επιχειρεί να συνδέσει τα εμβόλια με την εκδήλωση αυτισμού βασισμένη σε προσωπική της εμπειρία αφού ο γιος της διαγνώστηκε με αυτισμό το 2005 και θεώρησε τα διάφορα εμβόλια υπεύθυνα. Το 1998 δημοσιεύτηκε έρευνα που υποστήριζε ότι υπήρχαν αποδείξεις πως το τριπλούν εμβόλιο συνέβαλε στην αύξηση των κρουσμάτων αυτισμού και ανακατασκευάστηκε το 2004, ενώ το 2010 αποσύρθηκε πλήρως μιας και ο επικεφαλής της έρευνας (Andrew Wakefield) είχε παραβιάσει βασικούς κανονισμούς κατά τη διενέργειά της. Σε αυτή την έρευνα βασίστηκε η καμπάνια της Μακάρθυ.

Πολλοί γονείς πείστηκαν από τα λεγόμενα της ηθοποιού και αρκετοί από αυτούς δεν εμβολίασαν τα παιδιά τους με αποτέλεσμα να μένουν χωρίς θωράκιση αντισωμάτων. Το αποτέλεσμα αυτής της επιλογής ήταν σε ορισμένες περιοχές των ΗΠΑ τα ποσοστά εμβολιασμού να έχουν πέσει τόσο χαμηλά που τα περιστατικά των ασθενειών μερικών παιδιών πλησίαζε τα προ-εμβολίων επίπεδα για πρώτη φορά.

Η ιατρική κοινότητα επιμένει πως τα θετικά των εμβολίων είναι μακράν πιο σημαντικά από τις σπάνιες παρενέργειες, όπως και με κάθε φάρμακο. Πριν να δημιουργηθεί το εμβόλιο MMR (τριπλούν)  το 1971, 530.000, 162.000 και 48.000 παιδιά στις ΗΠΑ νόσησαν με τους ιούς ιλαρά, παρωτίτιδα και ερυθρά αντίστοιχα, σκοτώνοντας 600 άτομα. Με το εμβόλιο, πλέον, παρατηρούνται 7.000 περιπτώσεις και κανένας θάνατος.

Ας αναλογιστούμε πως μία λοίμωξη που συμβαίνει με φυσικό τρόπο, πράγματι προσφέρει πιο ολοκληρωμένη ανοσία από τα εμβόλια σύμφωνα με τους ειδικούς, αλλά μία τέτοια λοίμωξη ενδέχεται να οδηγήσει σε σοβαρές παρενέργειες π.χ. η εκδήλωση πολιομυελίτιδας μπορεί να οδηγήσει σε αναπηρία. Ο εμβολιασμός όμως δημιουργεί ανοσία χωρίς αυτές τις πιθανά σοβαρές επιπλοκές. Έτσι οι γιατροί επιμένουν πως όλοι πρέπει να εμβολιάζονται και πως η σύνδεση που έχει γίνει μεταξύ εμβολίων και αυτισμού είναι απλώς συμπτώσεις.

Εν κατακλείδι, πολλοί γονείς πίστεψαν την Μακάρθυ λόγω της διασημότητάς της και δεν πίστεψαν τους γιατρούς που είναι ειδικοί σε θέματα εμβολιασμών παίρνοντας τη λάθος απόφαση να μην εμβολιάσουν τα παιδιά τους με αποτέλεσμα να θέτουν σε κίνδυνο μέχρι και την ίδια τους τη ζωή.

Από τις αρχές του 2016, όπου και ξέσπασε μία επιδημία Ιλαρά στην Ρουμανία, ξεκίνησαν να εμφανίζονται κρούσματα στην Ευρώπη (Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία κ.α.) και φυσικά και στη χώρα μας. Σαφώς πολλά από τα κρούσματα αφορούν μέλη κοινοτήτων Ρομά και μετανάστες από χώρες που δεν έχουν πρόσβαση σε τέτοια εμβόλια, αλλά τουλάχιστον όσον αφορά εμάς, τους Έλληνες που έχουμε πρόσβαση αλλά και Παιδεία, είναι αδικαιολόγητο να μην εμβολιαζόμαστε. Πρέπει να δείξουμε εμπιστοσύνη στην επιστημονική κοινότητα και να μην ακούμε τον κάθε «σοφέρ» και την κάθε «Μακάρθυ». Ας αποδείξουμε πως έχουμε Παιδεία και ας κατανοήσουμε πως δεν είναι όλοι ειδικοί επί όλων των θεμάτων. Έκαστος στο είδος του και δεν εννοώ το σλόγκαν του αγαπημένου μας ροφήματος…