Η φεμινιστική κωμωδία της ομάδας b.p.m. (beats per minute) σε κείμενο και σκηνοθεσία της Δανάης Λιοδάκη και πρωτότυπη μουσική του Φοίβου Δεληβοριά, η οποία κέρδισε το κοινό στην πρώτη της παρουσίαση, σημειώνοντας διαρκή sold out την άνοιξη του 2023 και μεταφέρθηκε στη σκηνή του Θεάτρου «Χώρα» τη φετινή σεζόν, «ανέβηκε» στην Καβάλα στο Θέατρο «Αντιγόνη Βαλάκου».
Πρόκειται για έναν ύμνο για τη δύναμη της γυναικείας φιλίας και «για τις κόρες που δεν έχουμε κάνει», μια αφορμή για να κάνει ο/η θεατής το δικό του νοηματοδοτικό ταξίδι μέσω της Τέχνης του Θεάτρου, με την κάθε θεατρική «αποστροφή» της παράστασης να είναι μια κρυφή ή φανερή γυναικεία ιστορία, ένα αντίδοτο σε κάθε φόβο, στερεότυπο, αλλά και κενή επανάσταση, αλλά στο τέλος «υπήρχε η απόλυτη ταύτιση σε κάτι το τόσο ανατρεπτικό και αναπάντεχο, σε κάτι τόσο σύγχρονο και διαχρονικό μαζί».
Γράφει η Νατάσα Θεοδοσίου
Η θεατρική ομάδα b.p.m. theater group (beats per minute), η οποία δημιουργήθηκε το 2018 από αποφοίτους της δραματικής σχολής του Θεάτρου Τέχνης «Κάρολος Κουν», παρουσιάζει το τριήμερο 22-24 Φεβρουαρίου 2024 στο θέατρο «Αντιγόνη Βαλάκου» το θεατρικό έργο της Δανάης Λιοδάκη «Αυτές που δεν προλάβατε», μια φεμινιστική κωμωδία για τη γυναικεία φιλία.
Ουσιαστικά πρόκειται για ένα έργο που επικεντρώνεται στη γυναικεία εμπειρία και ιδιαίτερα «μιλά» και κυρίως εξυμνεί τη δύναμη της γυναικείας φιλίας, ενός θέματος που ενώ έχει σχολιαστεί αρκετά μέσα από κείμενα και μέσα από συζητήσεις περί κοινωνικών σχέσεων και συνθηκών, δεν το έχουμε δει να αναπαρίσταται με όλη του τη σημασία στο θέατρο. Η αφορμή βέβαια, για να γίνει κάτι τέτοιο ήταν, όπως δήλωσε η σκηνοθέτης, Δανάη Λιονάκη, ήταν η αλλαγή του νομικού πλαισίου για τις εκτρώσεις στις ΗΠΑ, που αποτέλεσε ένα γεγονός που τη σόκαρε και ξεκλείδωσε μια ιστορία που ήθελε να πει εδώ και πολύ καιρό.
Ο μετα-φεμινισμός που δηλώνεται έντονα μέσα από κείμενο της παράστασης, επί της ουσίας αφορά σε μια νεότερη προσέγγιση για τη φεμινιστική θεωρία, που ενσωματώνει τη μεταμοντέρνα και τη μετα-στρουκτουραλιστική θεωρία, η οποία δεν αντιλαμβάνεται την ταυτότητα σαν κάτι το στατικό, αλλά κάτι το μοναδικό το οποίο κινείται πέρα από τις μοντερνίστικες πολικότητες του φιλελεύθερου και ριζοσπαστικού φεμινισμού. Επί της ουσίας, εστιάζει και επανεξετάζει την παρουσία και λειτουργία του φεμινισμού στη σημερινή κοινωνία, υπό ένα άλλο πρίσμα, πιο σύγχρονο.
Το έργο «Αυτές που δεν προλάβατε» ακολουθεί τέσσερις παιδικές φίλες που ξαναβρίσκονται αναπάντεχα, αλλά εν προκειμένω το κοινό, γυναικείο ή μη, παρακολούθησε τις ζωές μέσω της θεατρικής πλοκής, συνειδητά. Το γυναικείο στοιχείο «ταξίδεψε» στον χώρο και στον χρόνο, μέσα από το ιδιαίτερο χρώμα κάθε ηρωίδας (είτε πράσινο είτε σκούρο μωβ είτε πιο παστέλ είτε και έντονα φούξια) και στην ψυχοσύνθεσή τους, σε ένα ιδιαίτερα μεταμοντέρνο θεατρικό ταξίδι, ακούραστα και συλλογικά, όπως η ίδια η παράσταση.
Η θεατρική σκηνή μετατράπηκε σε ένα πεδίο δράσης ενθουσιώδες, επαναστατικό, σαν μια μύηση σε μια φεμινιστική τελετουργία. Και μέσα από τα άρτια θεατρικά στοιχεία της μυστικής, αλλά εκκωφαντικής, για τα μηνύματα που μεταφέρει, τελετουργίας, η σκηνοθέτης δίνει το στίγμα της σε ένα ολοζώντανο κείμενο που, επί σκηνής, παίρνει ανάσα, σάρκα και οστά με την εξαιρετική συνδρομή της Μαριέλα Δουμπού, της Ακλήστιδος Ζιρώ, της Ευσταθίας Λαγιόκαπα και της Παναγιώτας Παπαδημητρίου.
Για όλες εμάς, αλλά και «Για τις κόρες που δεν έχουμε κάνει, αλλά μπορεί να κάνουμε και για τις μαμάδες και για τις γιαγιάδες μας και για να μην μας την πέφτουν τα αφεντικά, να μην μας φτύνουν στον δρόμο, να μη φοβόμαστε να γυρίσουμε το βράδυ σπίτι μας και γενικά ξέρετε για όλα αυτά, κάτι πρέπει να κάνουμε».
Όλο το κοινό, τουλάχιστον το θηλυκό στοιχείο, κατά τη διάρκεια της παράστασης κοίταζε η μια την άλλη, γιατί ναι, υπήρχε η απόλυτη ταύτιση σε κάτι το τόσο ανατρεπτικό και αναπάντεχο, σε κάτι τόσο σύγχρονο και διαχρονικό μαζί.
Μέσα από αυτές γίναμε οι κοινωνοί των εμπειριών των τεσσάρων «κορών» και «νιώσαμε τη στοργή τους», γιατί όντως ήταν γεμάτες στοργή, οι οποίες τη μοίρασαν απλόχερα σε όλους τους θεατές μέσα από την κατάθεση ψυχής τους, αλλά και διαμοιρασμένη και κομμένη σε εκατοντάδες μικρά χαρτιά που είχαμε μπροστά μας. Κάθε χαρτάκι και μια κρυφή ή φανερή γυναικεία ιστορία, μια γυναικεία κραυγή, ηχηρή ή μη.
Γιατί όπως είπαν οι Κόρες στην αρχή του έργου, αυτή η ιστορία είναι αληθινή, ή και όχι, αλλά σίγουρα θα μπορούσε να είναι. Μπορεί οι τέσσερις κοπέλες να υπήρχαν και να τις έχουμε ξεχάσει πια. Μπορεί να πέθαναν, αλλά μπορεί να ζουν και σε μια σπηλιά κάπου στο βουνό. Δεν έχει σημασία, καθώς το έργο θέτει συνεχώς το ερώτημα «Τώρα ή θα μείνω ή θα φύγω».
Μετά την παράσταση ελπίζω η απάντηση να ήταν ξεκάθαρη για όλους και ευχαριστούμε την καλλιτεχνική διευθύντρια του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας, Εύα Οικονόμου-Βαμβακά, που μας δίνει τη δυνατότητα να κάνουμε το δικό μας νοηματοδοτικό ταξίδι για ακόμα μια φορά.