Ημερολόγιο Καραντίνας, 25 Μαρτίου 2020
Χθες-Σήμερα-Αύριο
Μέρες τώρα κλεισμένος στο σπίτι, νιώθω σαν ο χρόνος να πάγωσε. Το πρωινό ξύπνημα για τη δουλειά, τα ηλιόλουστα μεσημέρια για ουζάκι, οι βραδινές τηλεθεάσεις με τους φίλους μου της αγαπημένης μου ομάδας στη Euroleague, όλα… πάγωσαν.
Ξαφνικά η ζωή μου, σαν φθαρμένη ασπρόμαυρη φωτογραφία, όχι από τον χρόνο, αλλά από κάτι αόρατο, βίαιο και ξαφνικό, ξυπνά μέσα μου αναμνήσεις, φοβίες, σκέψεις μύχιες και ερωτήματα ξεχασμένα, κρυμμένα, σκοτεινά. Μέρες τώρα ανάμεσα σε τέσσερις τοίχους, η ζωή με προσπερνά και την παρατηρώ μέσα από τα παράθυρα.
Κρατώ στα χέρια μου τα περίφημα παράθυρα του Αλεξανδρινού ποιητή και την αναφορά του στον μύθο του σπηλαίου του Πλάτωνα.
Σ’ αυτές τες σκοτεινές κάμαρες, που περνώ
μέρες βαριές, επάνω κάτω τριγυρνώ
για νά ’βρω τα παράθυρα. — Όταν ανοίξει
ένα παράθυρο θα ’ναι παρηγορία. —
Μα τα παράθυρα δεν βρίσκονται, ή δεν μπορώ
να τά ’βρω. Και καλύτερα ίσως να μην τα βρω.
Ίσως το φως θα ’ναι μια νέα τυραννία.
Ποιος ξέρει τι καινούρια πράγματα θα δείξει.
Σκέφτομαι και ανασυνθέτω τους διαλόγους του Γλαύκωνα με τον Σωκράτη, όχι βέβαια με φιλοσοφική προσέγγιση(τρομάρα μου)… Αισθητικός κόσμος, ήλιος, φως, αλήθεια, νοητικός κόσμος… Αλλά ανατρέποντας την αλληγορία λόγω της απίστευτης αυτής υγειονομικής κρίσης που όλοι βιώνουμε. Κανένας μας δεν γνωρίζει τη διάρκειά της. Ελπίζουμε όλοι να είναι όσο το δυνατόν συντομότερη.
Οι περισσότεροι όμως θεωρώ πως ξέρουμε ότι όταν βγούμε από αυτή την καραντίνα (σπήλαιο), ο κόσμος μας θα είναι διαφορετικός.
Η παγκόσμια οικονομία και η φιλελεύθερη αφήγηση που εξυμνεί την ελεύθερη αγορά και τα ατομικά δικαιώματα θα δυσκολευτεί να διαχειριστεί με τα σημερινά εργαλεία την επανάσταση και τις αλλαγές που τώρα συντελούνται και τα αποτελέσματά της θα βιώσουμε άμεσα· ίσως και σε μερικές δεκαετίες. Η εξέλιξη και η πρόοδος της επιστήμης, της Τεχνητής Νοημοσύνης, της βιοτεχνολογίας και της τεχνολογίας της πληροφορίας αν από πολιτική βούληση ή οικονομικό συμφέρον συνενωθούν, μπορούν να δημιουργήσουν αλγόριθμους μεγάλων Δεδομένων που, με συνεχή ροή βιομετρικών παραμέτρων, ασκώντας πλήρη έλεγχο στο σώμα μας, το DNA μας και την προσωπικότητά μας, θα χειραγωγούν ανάγκες, αισθήματα και συμπεριφορές ανθρώπων!
Δεν είναι επιστημονική φαντασία, δεν πιστεύω σε διάφορα σενάρια συνωμοσιολογίας ούτε σε προφητείες εθνικιστικού ή «θρησκευτικού» περιεχομένου. Συμμερίζομαι όμως την ανησυχία και την αγωνία όλων όσων αντιλαμβάνονται ότι ο κόσμος μας αλλάζει και η συνοχή της κοινωνίας και η ατομική ευθύνη του καθενός θα διαμορφώσει το μέλλον μας.
Αξίες που μέχρι χθες θεωρούσαμε δεδομένες –δημόσια υγεία, ατομικές ελευθερίες, εθνικό κράτος, δικαίωμα στην αγορά εργασίας, ανθρώπινες σχέσεις κ.ά.– πιθανότατα απειλούνται και ίσως να μην ισχύουν στο προσεχές μέλλον όπως τις ξέραμε!
Ούτε ειδικός είμαι ούτε γνωρίζω περισσότερα. Ερωτήματα θέτω όπως αντιλαμβάνομαι το χθες, το τώρα και το αύριο. Στο άγνωστο… αύριο, πολλές φορές καταφύγιό μου είναι η μελέτη και η νοσταλγία του χθες, ο βιοπορισμός και οι απαραίτητες «λειτουργίες» του σήμερα.
Αυτές οι μέρες καραντίνας και η σχεδόν πλήρης απραξία του «σήμερα» ταξιδεύουν συνέχεια βασανιστικά το μυαλό μου στα αχαρτογράφητα νερά του αύριο.
Από τη φύση μου είμαι αισιόδοξος και ευδιάθετος άνθρωπος. Έτσι, ελπίζω ότι ο ανθρώπινος νους και οι δημοκρατικές κοινωνίες με τη συμμετοχή και ευθύνη όλων μας θα συμβάλλουν σε έναν καλύτερο κόσμο με δικαιότερη κατανομή του πλούτου και ίσες ευκαιρίες για περισσότερους ανθρώπους.
25η Μαρτίου 2020. Μία ακόμα μέρα κλεισμένος στο σπίτι. Εθνική γιορτή. «Το Έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικόν ό,τι είναι αληθές», έγραψε ο Διονύσιος Σολωμός.
Δύσκολος ο δρόμος της αλήθειας, επώδυνος, δαιδαλώδης και κουραστικός. Τα ερωτήματα, πάντα περισσότερα από τις απαντήσεις. Νιώθω ανήμπορος να δώσω απαντήσεις σε ό,τι με απασχολεί.
Ξεφυλλίζω για λίγο τους «ελεύθερους πολιορκημένους» του μεγάλου μας ποιητή. Ξαφνικά, μου έρχεται στο μυαλό ότι κάπως έτσι αισθανόμαστε όλοι μας τώρα. Ντρέπομαι που το σκέφτομαι· να συγκρίνω το «ηρωικό» χθες με το «έγκλειστο» σήμερα.
Το μάτι μου πάει στην «Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως» του Τζωρτζ Φίνλεϊ… Ποτέ δεν κατάφερα να τελειώσω και τους δύο τόμους, τουλάχιστον ας απολαύσω την καλλιέπεια του λόγου και τον γλωσσικό πλούτο της εξαίρετης μετάφρασης του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη…
Ο Παναγιώτης Αγγελίδης είναι επιχειρηματίας στον χώρο της υπόδησης (Step One), αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου Καβάλας και πρόεδρος της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου Καβάλας ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ